Zajęcie ruchomości przez komornika

Zajęcie ruchomości przez komornika

author
Dorota Grycko
27 stycznia 2023
Ekspertka finansowa na zadluzenia.com od 2021, absolwentka filologii polskiej Uniwersytetu Gdańskiego. Specjalizuje się w edukacji, także finansowej, pomagając czytelnikom zrozumieć i kontrolować swoje finanse.

Zajęcie to pierwszy etap egzekucji z ruchomości. Ta prawnie doniosła konstrukcja jest przez wielu kojarzona z konkretną czynnością – umieszczeniem na ruchomości znaku ujawniającym jej zajęcie. Z prawnego punktu widzenia ruchomość jest zajęta w momencie wpisania jej do protokołu zajęcia. Warto poszerzyć wiedzę dot. zajęcia i poznać prawa i obowiązki zainteresowanych.

Spis treści:

  1. Czym jest ruchomość?
  2. Co może zająć komornik?
  3. Jak ustalić czy występuje władanie?
  4. Obowiązki dłużnika podczas zajęcia komorniczego
  5. Jakie są konsekwencje zajęcia przedmiotu dla dłużnika lub osoby trzeciej
Zwiń spis treści

Czym jest ruchomość?

Definicji ruchomości nie przytaczamy, z dwóch powodów:

1) Intuicyjnie rozumiemy, co jest ruchomością (rzeczą ruchomą).

2) Nie ma prawnej definicji ruchomości. W kodeksie cywilnym wskazano, co jest nieruchomością. Na tej podstawie możemy przyjąć, że wszystko, co nie jest nieruchomością, stanowi ruchomość.

Gotówka, zarówno w walucie polskiej jak i obcej, jest ruchomością. Zwierzęta nie są ruchomością, ale stosujemy wobec nich przepisy dot. ruchomości, jeżeli nie są sprzeczne z przepisami dot. ochrony zwierząt.

Co może zająć komornik?

Komornik może wszędzie dokonać zajęcia ruchomości, choć najczęściej kieruje swoje kroki pod adres zamieszkania dłużnika. Nieobecność dłużnika podczas zajęcia nie wpływa na ważność czynności komornika, może zarządzić otwarcie mieszkania lub innych pomieszczeń. Wręczając dłużnikowi postanowienie o wszczęciu egzekucji komornik przeszukuje mieszkanie. W niektórych sytuacjach komornik ma również prawo przeszukać odzież dłużnika.

Komornik musi mieć na uwadze „kosztowność” zajęcia i nie powinien zajmować rzeczy, z których uzyska się środki pieniężne niepokrywające kosztów egzekucji. Ponadto nie należy zajmować wszystkich ruchomości, jeżeli część z nich wystarczy na zaspokojenie wierzyciela i uiszczenie kosztów egzekucyjnych.

Rzeczy ruchome komornik może zająć, jeżeli są:

  1. we władaniu dłużnika.
  2. we władaniu wierzyciela, który oświadcza, że zajęta rzecz należy do dłużnika.
  3. we władaniu osoby trzeciej za jej zgodą. Należy bardzo uważać w powyższym przypadku. Kwestia prawa własności nie ma żadnego znaczenia na tym etapie postępowania egzekucyjnego. Jeżeli wyrazimy zgodę, komornik może zająć naszą rzecz, nawet jeśli nie jesteśmy dłużnikiem.
  4. we władaniu osoby trzeciej, która przyznaje, że to dłużnik jest właścicielem rzeczy.
  5. we władaniu domownika, bez znaczenia czy wyraził zgodę na zajęcie. Domownik sam musi udowodnić, że zajęta rzecz stanowi jego własność. Małym pocieszeniem pozostaje fakt, że powyższa sytuacja może wystąpić tylko przy egzekucji świadczeń alimentacyjnych.

Jak ustalić czy występuje władanie?

Komornik może zająć ruchomości dłużnika będące bądź w jego władaniu, bądź we władaniu samego wierzyciela, który do nich skierował egzekucję. Cała trudność polega na tym, jak zinterpretować „władanie” nad ruchomością. W polskim prawie możemy spotkać kilka konstrukcji odnoszących się do relacji podmiot-przedmiot, m.in. własność, posiadanie, dzierżenie, użytkowanie, leasing.  Czasami władanie może być bliskie pojęciu posiadania, czasami może przypominać dzierżenie.

W praktyce przeważa pogląd, że komornik może zająć rzeczy, którymi dłużnik dysponuje. W konsekwencji komornik zajmie każdą rzecz, co do której powziął przekonanie, że jest w dyspozycji dłużnika.

Sprawdź: komornik a BIK.

Obowiązki dłużnika podczas zajęcia komorniczego

Podstawowym obowiązkiem dłużnika jest tzw. znoszenie egzekucji. Obowiązek ten rozciąga się nie tylko na zajęcie egzekucji, ale na całe postępowania egzekucyjne. Podobnie dłużnik jest zobowiązany udzielać stosownych wyjaśnień. Za odmowę udzielania wyjaśnień lub składanie fałszywych oświadczeń sąd oraz komornik mogą nałożyć na dłużnika karę grzywny w wysokości do 2000 zł.

Istotnym obowiązkiem dłużnika jest wskazanie komornikowi znajdujących się w jego władaniu ruchomości, do których osobom trzecim przysługuje prawo żądania zwolnienia ich od egzekucji. Komornik umieszcza stosowną wzmiankę w protokole i informuje osoby trzecie o zajęciu ruchomości.

Jakie są konsekwencje zajęcia przedmiotu dla dłużnika lub osoby trzeciej

Zajęta ruchomość pozostaje we władaniu dłużnika lub osoby trzeciej, chyba, że komornik ustanowi dozór. Dłużnik jest nadal właścicielem rzeczy, może z niej korzystać i pobierać pożytki. Czy może przenieść prawo własności? To zależy od podejścia nabywcy.

Jeżeli nabywca działał w tzw. dobrej wierze to przejście prawa własności jest skuteczne, aczkolwiek nabywca musi liczyć się z kontynuacją postępowania egzekucyjnego i związanych z tym dolegliwościach, które może ukrócić wytaczając tzw. powództwo egzekucyjne. Dłużnik, który sprzedał zajętą rzecz może zostać pociągnięty do odpowiedzialności cywilnej (odszkodowanie), jak i karnej (grzywna, kara ograniczenia wolności bądź kara pozbawienia wolności). Jeżeli nabywca działał w tzw. złej wierze to nie dochodzi do zmiany właściciela a dłużnik z nabywcą mogą podlegać odpowiedzialności karnej.

W jaki sposób osoba trzecia może zareagować w przypadku zajęcia?

  • przed zajęciem: zabrać rzecz dłużnikowi, jeżeli jesteśmy jej właścicielem, a dłużnik faktycznie korzysta z ruchomości.
  • podczas zajęcia: nie wyrażać zgody na zajęcie, jeżeli władamy naszą rzeczą, a nie jesteśmy dłużnikiem.
  • po zajęciu: wytoczyć powództwo o zwolnienie zajętych przedmiotów od egzekucji. Jest to jedno z tzw. powództw przeciwegzekucyjnych.
author
Dorota Grycko
Ekspertka finansowa na zadluzenia.com od 2021, absolwentka filologii polskiej Uniwersytetu Gdańskiego. Specjalizuje się w edukacji, także finansowej, pomagając czytelnikom zrozumieć i kontrolować swoje finanse.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

Wszystkie komentarze

Orion
Orion
2014-11-17 19:24:10

§ 2. Zająć można ruchomości DŁUŻNIKA będące bądź w jego władaniu, bądź we władaniu samego wierzyciela, który do nich skierował egzekucję. Nie rozumiem, jako można tak jasno przedstawiony przepis prawny interpretować opacznie przez komorników i sędziów tj. Zająć można ruchomości będące we władaniu dłużnika.... Z par 2 wynika, iż zajmując ruchomość organ egzekucyjny MUSI mieć pewność, że ruchomości należą do DŁUŻNIKA, a sprawa władania nimi jest drugorzędna. Albo mamy debili na stanowiskach albo cwaniaków, którzy chcą nabijać kieszeń ludziom z organów egzekucyjnych....

Podobne artykuły

ING z nominacjami w konkursie Invest Cuffs

Tegoroczna edycja konkursu Invest Cuffs ma na celu uhonorowanie osób oraz instytucji, które mają obecnie największy wpływ na rozwój rynku finansowego na terenie naszego kraju. W konkursie ING nominowano w dwóch kategoriach: dom maklerski oraz produkt inwestycyjny.

author
Patryk Byczek
20 lutego 2020
Ekspert finansowy, z zadluzenia.com związany od 2015 roku. Absolwent Uniwersytetu Gdańskiego. Redaktor naczelny portalu, specjalizuje się w analizie produktów finansowych, promocji bankowych i recenzowaniu kredytów.

Kasa Stefczyka Chrzanów

Sprawdź placówkę Kasy Stefczyka w Chrzanowie. W naszym artykule znajdziesz informacje, takie jak adres, numer telefonu, godziny otwarcia oraz mapę dojazdu.

author
Julia Wierciło
02 marca 2024
Ekspertka finansowa, związana z zadluzenia.com od 2022 roku. Absolwentka Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku. Znana z niekonwencjonalnego podejścia do świata finansów. W artykułach przyjmuje perspektywę bycia blisko ludzi.

Alior Bank w Ząbkowicach Śląskich

Jednym z największych banków detalicznych w Polsce jest Alior Bank. Sprawdziliśmy placówki i oddziały w Ząbkowicach Śląskich – zobacz godziny otwarcia, dane kontaktowe i opinie.

author
Aleksandra Gościnna
22 czerwca 2019
Ekspertka finansowa, magister Uniwersytetu Gdańskiego i absolwentka studiów podyplomowych na UW. W latach 2021-2023 redaktor naczelny zadluzenia.com. Specjalistka ds. e-marketingu i promocji online.

PKO BP w Giżycku

PKO BP to największy bank w Polsce. Sprawdź placówki i oddziały w Giżycku – godziny otwarcia, dane adresowe oraz ofertę.

author
Aleksandra Gościnna
23 lipca 2019
Ekspertka finansowa, magister Uniwersytetu Gdańskiego i absolwentka studiów podyplomowych na UW. W latach 2021-2023 redaktor naczelny zadluzenia.com. Specjalistka ds. e-marketingu i promocji online.

Zlatan Ibrahimović twarzą kampanii Visa

Światowej klasy szwedzki piłkarz Zlatan Ibrahimović został twarzą kampanii marketingowej firmy VISA. Współpraca piłkarza z oficjalnym partnerem FIFA związana jest z Mistrzostwami Świata FIFA 2018, które mają odbyć się w Rosji.

author
Patryk Byczek
25 kwietnia 2018
Ekspert finansowy, z zadluzenia.com związany od 2015 roku. Absolwent Uniwersytetu Gdańskiego. Redaktor naczelny portalu, specjalizuje się w analizie produktów finansowych, promocji bankowych i recenzowaniu kredytów.

W 2017 roku od rodziców wyprowadziło się 330 tysięcy osób

Open Finance prześwietlił pierwsze etapy samodzielnego życia młodych osób. W trakcie ostatniego roku od rodziców wyprowadziło się 330 000 Polaków. Czego dowiemy się z analiz?

author
Aneta Jankowska
22 września 2018
Dziennikarka, ukończyła studia dziennikarskie na Uniwersytecie Gdańskim i zdobyła doświadczenie w Radiu MORS. Posiada praktyczne doświadczenie finansowe jako właścicielka kawiarni.
Porównaj