Ile komornik może zająć z renty lub emerytury ?

Skąd komornik wie o rencie lub emeryturze

O tym, czy Dłużnik pobiera jedno z wymienionych świadczeń, komornik dowiaduje się poprzez skierowanie zapytania do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Samo zajęcie renty i emerytury odbywa się w ten sam sposób. ZUS dokonuje potrąceń na wezwanie komornika, samodzielnie obliczając jego wysokość.

W zajęciu świadczenia emerytalno-rentowego komornik zawiadamia ZUS o fakcie dokonania zajęcia oraz wzywa do dokonywania potrąceń pobieranego przez Dłużnika świadczenia do wysokości egzekwowanego roszczenia (z uwzględnieniem ustawowych ograniczeń/zwolnień od egzekucji). Zajęcie świadczenia emerytalno-rentowego otrzymuje również Dłużnik i Wierzyciel.

Dłużnik nie może odebrać świadczenia poza częścią wolną od zajęcia.

Ile komornik zajmie emerytury lub renty

Zajęcie jest dokonane od dnia doręczenia zawiadomienia o zajęciu we właściwym Oddziale ZUS-u. Wówczas ZUS dokonuje wyliczenia kwoty potrącenia.

Zgodnie z przepisami ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, z renty i emerytury można potrącać:

• 25% świadczenia – przy egzekucji kredytów, pożyczek
• 60% świadczenia – w przypadku egzekucji alimentów
• 50% świadczenia – w przypadku egzekucji za pobyt w odpowiednim zakładzie

z zachowaniem kwoty wolnej od potrąceń, która wynosi 50 % kwoty najniższej emerytury.

Kwota najniższego świadczenia jeśli chodzi o emeryturę, rentę rodzinną i rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy jest taka sama. Renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy jest niższa. Z kolei renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową i renta rodzinna wypadkowa są wyższe, o czym mowa w dalszej części niniejszego opracowania. Renty socjalne są wolne od zajęć komorniczych.

Egzekucja z emerytury/renty – kwota wolna od potrąceń

Granice potrąceń z renty/emerytury ustala się dla świadczenia brutto, czyli przed odliczeniem odpowiednich składek (np. miesięcznej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych czy składki na ubezpieczenie zdrowotne).

Najniższa emerytura i renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy oraz renta rodzinna wynosi obecnie 882,56 zł. Oznacza to, że 441,28 zł (50% z 882,56 zł) jest wolne od egzekucji i potrąceń. Natomiast najniższa renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy wynosi od marca 676,75 zł. Wolne od egzekucji i potrąceń jest zatem w tym przypadku 338,37 zł.

W przypadku wyegzekwowania świadczenia wskutek skierowania egzekucji do świadczenia emerytalno-rentowego, komornik pobiera od Dłużnika opłatę stosunkową w wysokości 8 % wartości wyegzekwowanego świadczenia.

Przykład: Komornik zajął świadczenie emerytalno-rentowe Damiana Mielczarka. Na konto komornika sądowego ZUS przekazał pierwsze potrącenie z emerytury Dłużnika. Przekazana przez ZUS kwota to 350 zł.  

Uwzględniając stawkę wynoszącą 8% wartości wyegzekwowanego świadczenia, komornik pobierze opłatę w kwocie 25,90 zł, natomiast do Wierzyciela przekaże kwotę 324,10 zł.  

Przykład: Tomasz Nowak pobiera emeryturę wynoszącą 1.500 zł brutto (1.260 netto). Komornik wszczął przeciwko ww. egzekucję i zajął świadczenie emerytalno-rentowe oraz rachunek bankowy, na który wpływa pobierana przez Tomasza Nowaka emerytura.

Jaką kwotę ZUS przekaże komornikowi ? Co z kwotą wolną od zajęcia ?

ZUS przekaże organowi egzekucyjnemu kwotę 375 zł, tj. 25 % x 1.500 zł. Po potrąceniu Dłużnik może dysponować kwotą 885 zł, która jest większa od ustalonego minimum czyli kwoty 441,28 zł.

Kwota 885 zł jest przekazywana na rachunek bankowy w Banku PKO BP SA, który jak już wspomniano, jest zajęty. W takiej sytuacji Dłużnik powinien złożyć wniosek do komornika o zwolnienie spod zajęcia środków, które wpływają na konto Dłużnika tytułem emerytury.

Przykład: ZUS, na wniosek Wierzycielki Agnieszki Kruk i na podstawie przedłożonego przez nią tytułu wykonawczego potrąca należności alimentacyjne z emerytury Dłużnika alimentacyjnego Janusza Drewnowskiego. Do ZUS-u trafia sporządzone przez komornika sądowego zajęcie świadczenia emerytalno-rentowego ww. Dłużnika.

Czy na podstawie tytułu wykonawczego Wierzycielka może w ogóle złożyć wniosek do ZUS-u o wypłacanie jej zasądzonych alimentów? Jakie są działania ZUS-u po otrzymaniu zajęcia komorniczego, będąc już we władaniu tytułu wykonawczego, przedłożonego przez Wierzycielkę, zasadzającego alimenty ?

Zakład Ubezpieczeń Społecznych, zgodnie z obowiązującymi przepisami, na wniosek Wierzyciela i na podstawie przedłożonego przez niego tytułu wykonawczego potrąca należności alimentacyjne ze świadczeń pieniężnych, wypłacanych przez ZUS, w tym m.in. z emerytury i renty. Oznacza to, że Wierzyciel może dochodzić alimentów z pominięciem komornika.

Wierzyciel alimentacyjny może wybrać czy chce skierować wniosek egzekucyjny do Komornika, czy też wybrać inną drogę i od razu zgłosić się do organu administracyjnego. ZUS w takiej sytuacji niejako przejmuje obowiązki komornika. Skierowanie do tego samego świadczenia zajęcia komorniczego rodzi konieczność „tradycyjnej egzekucji”. Do tego czasu ZUS wstrzymuje się z wypłatą jakichkolwiek środków – zatrzymuje je na depozycie Zakładu. Komornik powiadamia ZUS, że w sytuacji, gdy emerytura/renta została zajęta w trybie egzekucji sądowej niedopuszczalne jest dokonywanie potrąceń przez trzeciodłużnika (tj. ZUS) i wzywa do dokonywania potrąceń na rachunek komornika.

Następnie komornik dzieli przekazane przez ZUS kwoty do wszystkich spraw, zgodnie z planem podziału. ZUS będzie potrącał 60% świadczenia czyli jeśli Dłużnik pobiera emeryturę w wysokości 1.000 zł brutto (760 zł netto), ZUS powinien przekazać organowi egzekucyjnemu kwotę 600 zł (1.000 x 60%) lecz takie potrącenie pozbawiłoby Dłużnika gwarantowanej sumy wolnej od egzekucji –  441,28 zł – dlatego ZUS potrąci kwotę 318,72 zł.