Polska bez deficytu, ale ze złą prognozą gospodarczą

Halszka Gronek

29 sierpnia 2019

Ogłoszony przez polski rząd projekt budżetowy na 2020 rok zakłada brak deficytu finansowego. Plan ten zdaje się być nader optymistyczny, lecz nawet jeśli uda się go spełnić, odbędzie się to kosztem polskich przedsiębiorców i całej gospodarki kraju. Sprawdzamy opinię ekspertów z Konfederacji Lewiatan.

Rząd Rzeczypospolitej Polskiej przedstawił projektu budżetu na rok 2020. Co niezwykle istotne, projekt ten zakłada tak zwany zrównoważony budżet, a więc brak deficytu pieniężnego. Według planu Ministerstwa Finansów wydatki budżetowe mają być dokładnie takiej samej wysokości jak dochody. Zadanie to nie jest proste do wykonania, zważywszy na fakt, iż ostatni raz brak dziury budżetowej odnotowaliśmy w 1989 roku. Jak rząd PiS chce osiągnąć tak wygórowany cel?

Na wpływy budżetowe w 2020 roku składać się mają oczywiście nowe i uszczelnione podatki. Mowa tu chociażby o taksie od towarów i usług (VAT), podatku akcyzowym, a także obowiązujących podatkach dochodowych (PIT i CIT). Nowością, która znacznie zmaksymalizuje dochody państwa w przyszłym roku, będzie znowelizowany podatek od foliówek. Warto także wspomnieć o pokaźnym wpływie zagwarantowanym nową opłatą przekształceniowa z tytułu zmiany OFE na IKE.

Tym, czym polski rząd się nie chwali, jest fakt, że przyszłoroczny budżet bez deficytu ma być w znaczącej mierze wynikiem jednorazowych wpływów oraz zniesienia limitu składek na Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Zdaniem ekspertów z Konfederacji Lewiatan założenia projektu są sprzeczne z celami Strategii Odpowiedzialnego Rozwoju. Co więcej, wszystkie czynności prowadzące do osiągnięcia braku deficytu odbiją się bezpośrednio na pracownikach i przedsiębiorcach.

Sprawdź najważniejsze informacje o planie budżetowym na 2020 rok: https://www.zadluzenia.com/budzet-polski-bez-deficytu/.

Jednorazowe wpływy nie naprawią budżetu

Wraz z ogłoszeniem nowego planu budżetowego na rok 2020, co ważne – planu bez deficytu, rząd polski przekonywał, że obraną przez siebie linią polityczna znacząco poprawił sytuację w finansach publicznych. Eksperci z Konfederacji Lewiatan nie zgadzają się z tą opinią. Ich zdaniem plany finansów na przyszły rok w dużej mierze sfinansują pracownicy i przedsiębiorcy. Obywatele wezmą na siebie ciężar zmian, a rząd będzie mógł w dalszym ciągu głosić swój „wielki sukces”.

Konfederacja Lewiatan w swym najnowszym komunikacie zwraca uwagę na fakt, że część przyszłorocznych wpływów będzie jednorazowa. Chodzi między innymi o wpływy z opłaty przekształceniowej OFE, sprzedaży częstotliwości dla operatorów telekomunikacyjnych czy aukcji praw emisji CO2. Oczywiście w jednorazowych wpływach nie ma niczego złego – dopóty, dopóki nie stanowią one głównego filaru dochodów państwa. Wszystko wskazuje na to, że obrany przez rząd PiS plan finansowy przeczy trwałej, stabilnej i odpowiedzialnej polityce.

To jednoznacznie sygnalizuje, że trwałość finansowania programów społecznych pozostaje pod znakiem zapytania. Budżet państwa to mniej niż połowa budżetu sektora finansów publicznych. Pozostałe części budżetu to budżety samorządów i Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Mają być one na minusie. Warto także pamiętać, że w czasie spowolnienia gospodarczego, które nas czeka, zmniejsza się dynamika przychodów a wydatki szybko rosną

– tłumaczy dr Sonia Buchholtz, ekspertka ekonomiczna Konfederacji Lewiatan.

Wpływy nie mogą odbywać się kosztem inwestycji

Ekspertów z Konfederacji Lewiatan martwi także fakt, iż obrany przez rząd PiS plan finansowy ma być zrealizowany między innymi dzięki zniesieniu składek na Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Tego typu zmiana odbije się bezpośrednio na polskich przedsiębiorcach. Ci zostaną niemal odcięci od możliwości rywalizowania o inwestycje na arenie międzynarodowej. Co więcej, stracą szansę na pozyskanie młodych i wykształconych pracowników.

Szybki postęp technologiczny oraz brak pracowników zaostrza konkurencję. Obecnie w firmach trwa walka o pozyskiwanie i utrzymanie wykwalifikowanych pracowników. Utrzymanie limitu składek ma więc kluczowe znaczenie dla tworzenia wartościowych miejsc pracy oraz zachęcania pracowników do powrotu do Polski

– wyjaśnia Robert Lisicki, radca prawny i dyrektor departamentu pracy Konfederacji Lewiatan.

Zdaniem Konfederacji Lewiatan zniesienie limitu składek ZUS doprowadzi do zmniejszenia środków na inwestycje przez polskie firmy. Spełnienie tych prognoz będzie wysoce niekorzystne dla polskiej gospodarki, bowiem to właśnie inwestycje są podstawą długookresowego rozwoju i to one mogą ochronić nas przed skutkami nadchodzącego spowolnienia. W tym znaczeniu obrany przez rząd PiS plan finansowy na 2020 rok jest sprzeczny ze Strategią Odpowiedzialnego Rozwoju.

Podsumowując, choć zrównoważony budżet powinien być celem finansów publicznych, to nie może się to odbywać kosztem zwiększania obciążeń dla pracowników i przedsiębiorców. Warto także pamiętać, że sam brak deficytu nie oznacza jeszcze dobrej kondycji finansów publicznych

– czytamy w najnowszym komunikacie Konfederacji Lewiatan.