Jakie są efekty wsparcia z Europejskiego Funduszu Społecznego?

Halszka Gronek

29 listopada 2019

Jak wskazują oficjalne dane, dzięki środkom Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce pracę podjęło prawie 350 tys. osób. Blisko 65 tys. osób podniosło swoje kompetencje, a około 29 tys. skorzystało z profilaktycznej usługi medycznej. Wciąż jednak poziom certyfikacji środków uważa się za daleko niewystarczający.

Konfederacja Lewiatan informuje, że już ponad milion osób skorzystało ze wsparcia Europejskiego Funduszu Społecznego. Z puli środków przyznanej na lata 2014-2020 najwięcej świadczeń przyznano w obszarze rynku pracy. Eksperci twierdzą, iż kontraktacja projektów jest na tym etapie satysfakcjonująca. Niemniej jednak są kwestie, które należałoby poprawić. Mowa o dalece niewystarczającym poziomie certyfikacji środków.

Na tle pozostałych krajów członkowskich UE Polska zajmuje miejsce w połowie stawki pod względem wykorzystania całości środków Funduszu. Mówi się, że na tę chwilę realizowanych jest aż 5700 projektów finansowanych z puli POWER 2014-2020. Do pierwszych dni listopada bieżącego roku zakontraktowano aż 18 mln zł, co stanowi 73,5% wartości całego programu, a jednocześnie zatwierdzono wnioski o płatność na kwotę 8 mln zł (33,6 % wartości programu). Certyfikacja nie była jednak tak imponująca – wyniosła 7,7 mln zł (32,7 % wartości programu).

Konfederacja Lewiatan – najważniejsze informacje

Konfederacja Lewiatan, jeszcze do niedawna znana jako Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan, zajmuje się przede wszystkim reprezentowaniem interesów polskich przedsiębiorców prywatnych. KL jest organizacją pozarządową, dzięki czemu wielu przedsiębiorców uważa ją za bezstronne i niezależne od obowiązującej linii politycznej medium branżowe. Instytucja komentuje wiele bieżących kwestii ze świata polityki, gospodarki i finansów, między innymi propozycji zniesienia limitu 30-krotności składek.

Rynek pracy najaktywniejszym obszarem wsparcia

Jak czytamy w najnowszym komunikacie prasowym Konfederacji Lewiatan, w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego na lata 2014-2020 najwięcej osób skorzystało ze wsparcia w obszarze rynku pracy. Dzięki środkom EFS pracę podjęło prawie 350 tysięcy osób. Co równie ważne, postępy odnotowano także w obszarze edukacji, gdzie prawie 3 tysiące pracowników dydaktycznych szkół podniosło swoje kompetencje.

W obszarze uczenia się przez całe życie warto zwrócić uwagę na 59 kwalifikacji cząstkowych wpisanych do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji oraz 50 szkół, które pełnią funkcję lokalnych ośrodków wiedzy i edukacji

– czytamy w komunikacie Konfederacji Lewiatan.

Ponadto dzięki środkom Europejskiego Funduszu Społecznego przeznaczonym na szkolnictwo wyższe ponad 60 tysięcy osób podniosło kompetencje. Blisko 35 tysięcy studentów uczestniczyło w stażach zawodowych, 24 tysięcy objęto kursami w ramach „trzeciej misji uczelni” (dotyczącej aktywizacji społecznej i zawodowej oraz zapobiegania wykluczeniu społecznemu), a 19 tysięcy osób dostało wsparcie w zakresie dydaktyki i zarządzania uczelnią.

Projekty w innych obszarach są równie imponujące

Warto zauważyć, iż w obszarze innowacji społecznych i mobilności ponadnarodowej powstało aż 600 mikroinnowacji. W tym samym czasie udzielono blisko 5,8 tysiąca nieoprocentowanych pożyczek na szkolenia i studia podyplomowe (jest to nowy instrument popytowy wspierający uczenie się przez całe życie), a 65 tysięcy osób nabyło kompetencje zawodowe lub rozwojowe niezbędne do prawidłowego funkcjonowania po opuszczeniu programu mobilności zawodowej.

Bazując na oficjalnych danych, Konfederacja Lewiatan informuje, że w ramach środków skierowanych na zdrowie prawie 29 tysięcy osób skorzystało z profilaktycznej usługi medycznej. Z tej samej puli utworzono również aż 663 miejsc w dziennych domach opieki medycznej.

Ufając statystykom, Polska na tle innych krajów Unii Europejskiej jest mniej więcej w połowie stawki, jeśli chodzi o wykorzystanie całości środków Funduszu przeznaczonych dla naszego kraju. Mowa o środkach POWER oraz innych środkach ulokowanych w regionalnych programach operacyjnych EFS. Wynik Polski wyliczono na poziomie 27 %, gdzie średnia unijna wynosiła 26%.

Jest dobrze, ale mogłoby być lepiej

Mimo tych imponujących wyników, eksperci komunikują, że w obszarze realizacji celów Europejskiego Funduszu Społecznego istnieją kwestie wymagające poprawy. Ich zdaniem skala certyfikacji środków jest daleko niewystarczająca. Problem ten wynika przede wszystkim z kłopotów z płynnym rozliczaniem środków wydatkowanych w projektach. Przyczyną są m.in. braki kadrowe w instytucjach wdrażających i niedostateczna liczba opiekunów projektów.

Zdaniem Małgorzaty Lelińskiej, ekspertki KL piastującej stanowisko zastępczyni dyrektora departamentu funduszy europejskich Konfederacji Lewiatan, rekomendacje audytów na poziomie europejskim wymagają tego, aby osoby, które były zaangażowane w proces oceny i wyboru projektów, nie były później angażowane w weryfikację wniosków o płatność. Choć zapis ten z pewnością wynika ze zdroworozsądkowych pobudek, w polskiej praktyce znacząco utrudnia realizację celów Funduszu.

Tego rodzaju rekomendacje, w zestawieniu z ograniczonymi środkami pomocy technicznej na finansowanie stanowisk pracy, a także kłopotami z pozyskaniem wykwalifikowanych pracowników sprawiają, że jedna osoba opiekuje się równolegle kilkunastoma, a czasem kilkudziesięcioma projektami. Taki system nie może być sprawny

– komentuje ekspertka.