Kasa fiskalna – kto musi ją posiadać?

Polscy przedsiębiorcy prowadzący sprzedaż oraz działalność usługową powinni co do zasady posiadać kasy fiskalne. Od tej reguły polskie przepisy przewidują jednak wiele wyjątków i obostrzeń prawnych. Sprawdziliśmy, kto powinien posiadać kasę fiskalną w 2019 roku, a kto jest zwolniony z tego obowiązku.

Spis treści

1. Kto musi korzystać z kasy fiskalnej?
2. Kto jest zwolniony z obowiązku posiadania kasy fiskalnej?
3. Kasa fiskalna – limity.
4. Podstawa prawna.
5. Podsumowanie.

 

Kto musi korzystać z kasy fiskalnej?

 

Obowiązek ewidencjonowania – podstawowe regulacje

Polskie przepisy prawne od lat regulują konieczność posiadania kas rejestrujących (tak zwanych kas fiskalnych) przez sprzedawców towarów i dostawców usług. Niestety z każdym kolejnym rokiem liczba branż zwolnionych z obowiązku stosowania kas rejestrujących maleje. Kto więc w 2019 roku musi korzystać z kasy fiskalnej?

Co do zasady przymus rejestrowania sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej dotyczy przedsiębiorców, którzy sprzedają towary lub usługi osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej, a także – rolnikom ryczałtowym (zwolnionym z obowiązku opłacania podatku VAT). Od tej zasady istnieje kilka wyjątków. 

Obowiązek posiadania kas nie dotyczy wyżej omówionych sprzedawców, o ile:

1. ich klientami są wyłącznie firmy i jednostki samorządowe lub państwowe;
2. ich obrót w poprzednim roku kalendarzowym nie przekroczył 20 000 złotych, a w przypadku działalności prowadzonej przez niepełny rok – proporcjonalnie wyliczonej wartości progu obrotowego (uwaga: do obrotu nie wlicza się sprzedaży nieruchomości, środków trwałych oraz wartości prawnych i niematerialnych);
3. udział obrotów uzyskiwanych z tej sprzedaży w obrotach ogółem w poprzednim roku był wyższy niż 80%.

W pozostałych przypadkach (poza trzema wyżej wymienionymi wyjątkami) przymus posiadania kasy rejestrującej będzie obowiązywał. Tym samym sprzedawcy towarów i dostawcy usług zobowiązani zostaną do zakupu kasy po upływie dwóch miesięcy następujących po miesiącu, w którym doszło do powstania konieczności korzystania z kasy (na przykład poprzez przekroczenie progu 20 000 zł obrotu). 

Czynności bezwzględnie objęte obowiązkiem ewidencjonowania

W poprzedniej części artykułu wskazaliśmy na trzy przypadki, w których możliwe jest, aby sprzedawcy towarów i dostawcy usług zostali zwolnieni z obowiązku stosowania kas fiskalnych. By sprawę nieco skomplikować, ustawodawca wyznaczył listę działalności, których nie dotyczą owe warunki zwolnienia z obowiązku fiskalnego. 

Do grona działalności, jakie bezwzględnie związane są z obowiązkiem stosowania kas rejestrujących (niezależnie od obrotu i procentu sprzedaży w obrocie), zalicza się między innymi:

1. sprzedaż gazu płynnego;
2. usługi przewozów pasażerskich i samochodowych, a także taksówkarskich;
3. sprzedaż silników spalinowych, części do silników i nadwozi do pojazdów silnikowych;
4. sprzedaż sprzętu fotograficznego (z wyłączeniem części i akcesoriów fotograficznych);
5. handel zarówno zapisanymi, jak i niezapisanymi nośnikami danych cyfrowych i analogowych;
6. usługi fryzjerskie, kosmetyczne i kosmetologiczne;
7. sprzedaż wyrobów tytoniowych i napojów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,2%, a także napojów alkoholowych będących mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5% (z wyjątkiem towarów sprzedawanych na pokładach samolotów);
8. usługi naprawy pojazdów samochodowych, motocykli, motorowerów, w tym naprawy opon i ich zakładania, bieżnikowania oraz regenerowania, a także usługi dotyczące badań i przeglądów technicznych pojazdów;
9. usługi doradztwa podatkowego i usługi prawnicze (z wyłączeniem czynności notarialnych).

Pełna lista działalności, w przypadku których nie obowiązuje możliwość zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania, została opracowana w ministerialnym rozporządzeniu z dnia 28 grudnia 2018 roku.

Warto także dodać, iż w przypadku przedsiębiorców, którzy świadczą usługi bezwzględnie wyłączone ze zwolnienia z kasy fiskalne, konieczne jest zainstalowanie kasy nie w ciągu dwóch miesięcy od pojawienia się takowej konieczności, lecz jeszcze przed pierwszą dokonaną transakcją. 

 

Kto jest zwolniony z obowiązku posiadania kasy fiskalnej?

 

Zwolnienie z obowiązku – podstawowe regulacje

Jak wyjaśniliśmy już w poprzedniej części artykułu, przymus rejestrowania sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej dotyczy, najogólniej mówiąc, przedsiębiorców, którzy sprzedają towary lub usługi na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, a także – na rzecz rolników ryczałtowych. 

Ustawodawca w gronie objętych obowiązkiem fiskalnym nie uwzględnił więc sprzedawców, których klientami są osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, jednostki nieposiadające osobowości prawnej (na przykład spółki osobowe) oraz osoby prawne (korporacje, spółki kapitałowe, spółdzielnie itp.). 

Co bardzo ważne, obowiązek posiadania kasy fiskalnej nie dotyczy przedsiębiorców, którzy sprzedają towary lub świadczą usługi wyłącznie na rzecz firm, organizacji oraz organów administracji samorządowej i państwowej.

W pozostałych przypadkach sprzedający osobom prywatnym oraz rolnikom ryczałtowym mają możliwość zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania, jeśli:

1. ich obrót w poprzednim roku kalendarzowym nie przekroczył 20 000 złotych, a w przypadku działalności prowadzonej przez niepełny rok – proporcjonalnie wyliczonej wartości progu obrotowego (uwaga: do obrotu nie wlicza się sprzedaży nieruchomości, środków trwałych oraz wartości prawnych i niematerialnych);
2. udział obrotów uzyskiwanych z owej sprzedaży w obrotach ogółem w poprzednim roku był wyższy niż 80%.

 

Czynności bezwzględnie zwolnione z obowiązku ewidencjonowania

Ustawodawca przewidział także grono czynności, jakie są bezwględnie zwolnione z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kas fiskalnych. Pełną ich listę (obecnie – 49 pozycji) znaleźć można w załączniku do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 grudnia 2018 roku. Owe zwolnione czynności to na przykład:

1. usługi związane z rolnictwem oraz chowem i hodowlą zwierząt (z wyłączeniem usług weterynaryjnych – z wyjątkiem usług podkuwania koni);
2. dostarczanie energii elektrycznej, paliwa gazowego, pary wodnej, gorącej wody i powietrza do układów klimatyzacyjnych;
3. usługi związane z odprowadzaniem i oczyszczaniem ścieków;
4. świadczenie usług zbierana odpadów nadających się do recyklingu (innych niż niebezpieczne);
5. dzierżawa gruntów oraz oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
6. dostawa produktów dokonywana przy użyciu urządzeń służących do automatycznej (bezobsługowej) sprzedaży;
7. sprzedaż biletów komunikacji lotniczej oraz posiłków i towarów na pokładach samolotów;
8. dostawa towarów i świadczenie usług przez koła gospodyń wiejskich.

 

Kasa fiskalna – limity

Obowiązek rejestrowania sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej dotyczy przedsiębiorców, którzy sprzedają towary lub usługi osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej, a także – rolnikom ryczałtowym (zwolnionym z obowiązku opłacania podatku VAT). Od tej zasady istnieje kilka wyjątków. Najważniejsze z nich dotyczą limitów obrotowych.

Kasa fiskalna | Limity na rok 2019

Obowiązek posiadania kas nie dotyczy zobowiązanego grona sprzedawców, o ile:

• ich obrót w poprzednim roku kalendarzowym nie przekroczył 20 000 złotych, a w przypadku działalności prowadzonej przez niepełny rok – proporcjonalnie wyliczonej wartości progu obrotowego;
• udział obrotów uzyskiwanych z owej sprzedaży w ogólnych obrotach przedsiębiorstwa w poprzednim roku był wyższy niż 80%.

---

Uwaga!

Przy ustalaniu prawa do zwalniania z obowiązku ewidencjonowania do obrotu nie wlicza się sprzedaży:

• nieruchomości,
• środków trwałych,
• wartości prawnych i niematerialnych.

Warto pamiętać, że przedsiębiorstwo niespełniające wyżej omówionych limitów wciąż jeszcze może liczyć na zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży przy użyciu kas fiskalnych. 

Stanie się tak, jeśli jego wyłączną klientelę stanowią firmy, jednostki lub organy administracji samorządowej i państwowej, albo wtedy, gdy prowadzona przezeń działalność znajdzie się w gronie praktyk bezwzględnie zwolnionych (na mocy ministerialnego rozporządzenia z dnia 28 grudnia 2018 roku).

  

Podstawa prawna

Podstawowym aktem prawnym, jaki nakłada na polskich podatników obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedażowej przy użyciu kas fiskalnych, jest tak zwana ustawa o VAT. Mowa oczywiście o Ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Dokument ten znajduje się w Dzienniku Ustaw nr 54 na rok 2004, pod pozycją 535. 

§

PODSTAWA PRAWNA

Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług

Dział XI
Dokumentacja

Rozdział III
Kasy rejestrujące

Art. 111. 1.

Podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Warto także dodać, iż aktualną listę czynności (działalności), jakie nie podlegają zwolnieniom z obowiązku ewidencjonowania poprzez kasy fiskalne, określa Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 grudnia 2018 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących. 

Co więcej, w załączniku do owego rozporządzenia zawarta została lista czynności, jakie maksymalnie do końca 2021 roku bezwzględnie zwolnione zostaną z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kas rejestrowych.

Podsumowanie

Kasy fiskalne w 2019 roku | Najważniejsze informacje

Obowiązek rejestrowania sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej dotyczy przedsiębiorców, którzy sprzedają towary lub usługi osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej, a także – rolnikom ryczałtowym.

Od wyżej przytoczonej reguły istnieje kilka wyjątków. Obowiązek posiadania kas nie dotyczy sprzedawców, jeżeli:

1. prowadzona przez nich działalność wpisuje się w listę działań zwolnionych z obowiązku ewidencjonowania, jakie określa załącznik do ministerialnego rozporządzenia (szczegóły w sekcji pt. Czynności bezwzględnie zwolnione z obowiązku ewidencjonowania);
2. ich klientami są wyłącznie firmy i jednostki samorządowe lub państwowe;
3. ich obrót w poprzednim roku kalendarzowym nie przekroczył 20 000 złotych, a w przypadku działalności prowadzonej przez niepełny rok – proporcjonalnie wyliczonej wartości progu obrotowego (uwaga: do obrotu nie wlicza się sprzedaży nieruchomości, środków trwałych oraz wartości prawnych i niematerialnych);
4. udział obrotów uzyskiwanych z prowadzonej przez nich sprzedaży w obrotach ogółem w poprzednim roku był wyższy niż 80%.

Warto także dodać, iż wymienione wyżej przypadki zwolnień z obowiązku ewidencjonowania nie dotyczą działalności, jakie na mocy ministerialnego rozporządzenia bezwarunkowo podlegają obowiązkowi odnotowania w kasach fiskalnych. Szczegóły w sekcji pt. Czynności bezwzględnie objęte obowiązkiem ewidencjonowania.

---

Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 grudnia 2018 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących.