Niska moralność finansowa Polaków – raport KPF

Niska moralność finansowa Polaków – raport KPF

author
Halszka Gronek
11 sierpnia 2019
Ekspertka finansowa na zadluzenia.com, ukończyła dziennikarstwo i socjologię na Uniwersytecie Gdańskim. Autorka kompendiów wiedzy na temat społecznych aspektów świata finansów i ekonomii.
Kategoria

Aż jedna trzecia polskiego społeczeństwa uważa za moralne nie zwrócić kasjerowi nadmiernie wydanej reszty. Wynik ten zaskakuje, zwłaszcza że jeszcze trzy lata temu odsetek Polaków, którzy zezwalali na tego typu praktyki, był niższy aż o 12,6 punktów procentowych. Sprawdzamy pozostałe elementy najnowszego badania moralności finansowej polskich konsumentów.

„Moralność finansowa Polaków” to cykliczne badanie konsumenckie przeprowadzane na zlecenie Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce, we współpracy z Instytutem Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk oraz w partnerstwie z BIG InfoMonitor – jedną z czarnych list dłużników działających na polskim rynku. Najnowszy raport dotyczy badania przeprowadzonego w marcu bieżącego roku na ogólnopolskiej próbie reprezentatywnej w postaci 1000 pełnoletnich Polek i Polaków.

Co wnoszą najnowsze wyniki „Moralności finansowej Polaków”? Niestety otrzymane od respondentów odpowiedzi tworzą obraz Polaków jako społeczeństwa o bardzo niskim poczuciu moralności finansowej i o wyjątkowo wysokim progu tolerancji zachowań kanonicznie uznawanych za niemoralne. Przykładem reprezentatywnym może okazać się częstotliwość udzielania odpowiedzi twierdzących na pytanie o brak konieczności zwrócenia kasjerowi błędnie (nadmiernie) wydanej reszty. Aż 32% z nas uznało, że nie ma obowiązku oddania pieniędzy.

Warto doprecyzować, iż spośród grupy osób, które nie widzą niczego niemoralnego w nieoddaniu sprzedawcy reszty wydanej na jego niekorzyść, 3,6 pkt procentowych należy do konsumentów, który zawsze, bez wyjątku, rezygnują ze zwrócenia pieniędzy kasjerowi. 7,8 punktów procentowych zajmują ci, którzy często decydują się na zatrzymanie gotówki dla siebie. 20,6 punktów procentowych to te osoby, które czasem zachowują pieniądze, a czasem oddają je sprzedawcy.

Dlaczego decydujemy się nie oddać pieniędzy?

Wśród Polaków, którzy znajdują usprawiedliwienie dla zatrzymania nienależnej reszty pieniężnej (32% społeczeństwa), aż 65,% jest zdania, że trzeba ponosić skutki własnych niedopatrzeń. Osoby te uważają, że konsumenci powinni wykorzystywać tego typu okazje zaistniałe w chwil dokonywania wymiany rynkowej, skoro to druga strona transakcji nie zachowała pełnego profesjonalizmu, a tym samym sama naraziła się na starty. Grupa ta nie dopuszcza poczucia empatii wobec drugiej osoby (kasjera) i przedkłada pragmatyzm nad moralność. 

Co kieruje pozostałymi Polakami? Jak wynika z najnowszego badania przeprowadzonego na zlecenie Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce, 23% spośród wszystkich osób usprawiedliwiających nieoddawanie reszty wskazuje na korzyść, którą może przynieść takie zachowanie. Analiza opublikowana na stronie Grupy BIK nie wskazuje jednak, czy chodzi o korzyść materialną (zysk w postaci zachowania nienależnie otrzymanej reszty), czy o korzyść w szerszym rozumieniu (dzięki „nauczce” ekspedient zacznie baczniej wykonywać swą pracę).

Niewiele ponad 11% wszystkich tych, którzy nie czują obowiązku oddania pieniędzy kasjerowi, deklaruje, iż doświadcza społecznego przyzwolenia na tego typu zachowanie. A to z kolei ma zachęcać ich samych do nieoddawania pieniędzy, zwiększając poziom społecznej akceptacji na niemoralne zachowania finansowe. Mechanizm ten przypomina efekt kuli śnieżnej – im więcej osób decyduje się nie oddawać należności osób, które przez własną nieuwagę naraziły się na stratę, tym liczniejsze jest grono konsumentów, którzy w przyszłości także nie zwrócą pieniędzy.

Polskie morale coraz niższe

Porównując najnowsze wyniki „Moralności finansowej Polaków” z danymi na rok 2016, nie sposób jest nie zauważyć znaczącego pogorszenia. Niestety coraz większe grono Polaków daje przyzwolenie na niezwracanie reszty sprzedawcy, który pomylił się na własną niekorzyść. Trzy lata temu odsetek ten wynosił 19,4%. Dziś jest to aż 32% społeczeństwa. Warto taż zauważyć, iż najnowszy raport wskazuje, kto statystycznie najczęściej podejmuje decyzję o zatrzymaniu nienależnie otrzymanej reszty.

Portret najniżej moralnego konsumenta opracowany na podstawie danych zebranych przez KFP i BIG InfoMonitor wygląda następująco: mężczyzna w wieku 18-29 lat, pochodzący z małego miasteczka do 20 tysięcy mieszkańców, posiadający wykształcenie nie wyższe niż gimnazjalne i zmagający się ze spłatą zobowiązań kredytowych. Oczywiście powyższa charakterystyka jest wysoce uogólniająca, jednak jej stworzenie oparte zostało o rzeczywiste odpowiedzi ankietowanych. 

Pod względem wieku najniższe morale wykazują osoby młode, do 29 roku życia. Aż 45,8% z nich daje przyzwolenie na zatrzymanie nienależnie otrzymanej reszty. Z kolei pod względem miejsca zamieszkania zgodę na zachowania niemoralne finansowo daje aż 35,1% mieszkańców małych miasteczek – to o ok. 10 p.p. więcej niż w przypadku mieszkańców miast średnich (od 20 do 100 tys. mieszkańców). Płeć także odgrywa znaczącą rolę: statystycznie kobiety są bardziej kategoryczne i wśród nich o 8 p.p. więcej jest osób, które nigdy nie dałyby zgody na niemoralne zachowanie. 


Źródła:
https://media.bik.pl/informacje-prasowe/455635/co-z-nasza-moralnoscia-finansowa-w-pomylce-kasjera-co-trzeci-polak-wid

author
Halszka Gronek
Ekspertka finansowa na zadluzenia.com, ukończyła dziennikarstwo i socjologię na Uniwersytecie Gdańskim. Autorka kompendiów wiedzy na temat społecznych aspektów świata finansów i ekonomii.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

Podobne artykuły

Ile chcemy zarabiać ?

Z badania „Finanse Polaków” wynika, że dziś zarabiamy prawie tyle, ile byśmy chcieli. Jeszcze dwadzieścia lat temu było to nieco więcej niż 1000 zł.

author
Aneta Jankowska
04 września 2017
Dziennikarka, ukończyła studia dziennikarskie na Uniwersytecie Gdańskim i zdobyła doświadczenie w Radiu MORS. Posiada praktyczne doświadczenie finansowe jako właścicielka kawiarni.

Krajowa Administracja Skarbowa – najważniejsze informacje

Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) pełni kluczową rolę w polskim systemie finansowym i podatkowym. Jej zadaniem jest zbieranie podatków, nadzorowanie przestrzegania przepisów podatkowych oraz walka z nielegalnymi praktykami gospodarczymi. Jest to instytucja rządowa, której działalność ma istotny wpływ na gospodarkę kraju i zapewnienie stabilnych źródeł finansowania państwa. Sprawdźmy czym dokładnie jest Krajowa Administracja Skarbowa, a także jakie zadania spełnia.

author
Julia Wierciło
25 września 2023
Ekspertka finansowa, związana z zadluzenia.com od 2022 roku. Absolwentka Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku. Znana z niekonwencjonalnego podejścia do świata finansów. W artykułach przyjmuje perspektywę bycia blisko ludzi.

Kyzoo.pl – opinie

Rynek pożyczek chwilówek rośnie jak na drożdżach. Do gry włączył się nowy zawodnik – firma Kyzoo.pl, której ofertę prześwietlamy w ramach serii „Pod lupą Zadłużenia.com”.

author
Patryk Byczek
08 listopada 2013
Ekspert finansowy, z zadluzenia.com związany od 2015 roku. Absolwent Uniwersytetu Gdańskiego. Redaktor naczelny portalu, specjalizuje się w analizie produktów finansowych, promocji bankowych i recenzowaniu kredytów.

Bank Spółdzielczy w Kątach Wrocławskich – oddziały, kontakt, kod SWIFT, IBAN

Bank Spółdzielczy w Kątach Wrocławskich to polski bank, który jest zrzeszony w Grupie BPS. Sprawdzamy oddziały banku, godziny otwarcia, kod SWIFT, infolinię oraz dane kontaktowe.

author
Patryk Byczek
11 września 2019
Ekspert finansowy, z zadluzenia.com związany od 2015 roku. Absolwent Uniwersytetu Gdańskiego. Redaktor naczelny portalu, specjalizuje się w analizie produktów finansowych, promocji bankowych i recenzowaniu kredytów.

Umowa na zastępstwo a kredyt

Starasz się o kredyt, lecz umowa, jaką podpisałeś z pracodawcą, ma charakter  „na zastępstwo”? W takim przypadku bank może odmówić przyznania finansowania. Jak temu zapobiec? Co zrobić, by większy szanse na kredyt? Na te i na wiele innych pytań odpowiedź znaleźć można w naszym dzisiejszym artykule.

author
Halszka Gronek
11 marca 2020
Ekspertka finansowa na zadluzenia.com, ukończyła dziennikarstwo i socjologię na Uniwersytecie Gdańskim. Autorka kompendiów wiedzy na temat społecznych aspektów świata finansów i ekonomii.

Credit Agricole w Lublińcu

Credit Agricole jest jednym z największych banków uniwersalnych w Polsce. Jeden z jego oddziałów mieści się w Lublińcu – sprawdzamy godziny otwarcia, dane kontaktowe oraz ofertę placówki.

author
Patryk Byczek
18 lipca 2019
Ekspert finansowy, z zadluzenia.com związany od 2015 roku. Absolwent Uniwersytetu Gdańskiego. Redaktor naczelny portalu, specjalizuje się w analizie produktów finansowych, promocji bankowych i recenzowaniu kredytów.
Porównaj