Jak nie dziedziczyć długów?
Dziedziczenie spadku nie zawsze jest czymś pozytywnym. Oprócz pieniędzy, nieruchomości i innych materialnych rzeczy, możemy odziedziczyć również długi. Podpowiadamy, jak można uniknąć odpowiedzialności za długi zmarłego.
Spis treści:
- Kto otrzyma spadek z długami?
- Czy spadek trzeba przyjąć?
- Jak nie dziedziczyć długów?
- Dziedziczenie długu przez małoletniego
Kto otrzyma spadek z długami?
Dziedziczenie spadku po bliskiej nam osobie, jest to kwestia, z którą większość z nas w pewnym momencie, będzie musiało się zmierzyć. Pamiętajmy jednak, że odziedziczyć możemy pozostawiony majątek, ale również niespłacone kredyty (na przykład kredyty gotówkowe lub hipoteczne), pożyczki (między innymi chwilówki lub pożyczki na raty) i inne nieuregulowane zobowiązania zmarłego.
W Polsce wszelkie zasady dziedziczenia – przede wszystkim ich kolejność – zostały uregulowane w Kodeksie Cywilnym. Możemy rozróżnić dwa rodzaje dziedziczenia – ustawowe i testamentowe. Każde z nich charakteryzuje się innymi cechami. Dziedziczenie testamentowe to nic innego jak spisana przed śmiercią wola spadkodawcy. Zmarły mógł zapisać swój majątek każdej osobie, niezależnie od tego, czy jest z nim spokrewniona. Do dziedziczenia ustawowego dochodzi wówczas, gdy spadkodawca nie sporządził testamentu lub osoby, które zostały wskazane w testamencie, nie chcą go przyjąć. Ważne jest to, że spadek obciążony długami, dziedziczy się na tych samych zasadach co spadek bez długów.
Zasady dziedziczenia są następujące:
- małżonek i dzieci zmarłego,
- wnuki — dziedziczą w sytuacjach, kiedy dzieci lub małżonek spadkodawcy nie żyją, lub zrzekną się spadku,
- rodzice — kiedy spadkodawca nie ma dzieci lub wnuków, lub wszyscy zdecydowali się na odrzucenie spadku, wówczas dziedziczy go po połowie małżonek lub rodzice zmarłego,
- rodzeństwo spadkodawcy — zaraz po rodzicach, pierwszymi uprawnionymi członkami rodziny jest rodzeństwo zmarłego.
- zstępni spadkodawcy — są to dzieci i wnuki rodzeństwa spadkodawcy.
- dziadkowie lub zstępni dziadków spadkodawcy — w sytuacji, kiedy spadkodawca nie miał małżonka, rodzeństwa ani zstępnych rodzeństwa, spadek dziedziczą dziadkowie.
Jeśli cała rodzin zrzeknie się spadku, trafia on do Gminy, którą zamieszkiwał zmarły. Nie mogąc określić miejsca zamieszkania spadkodawcy, spadek z długami dziedziczy Skarb Państwa.
Czy spadek trzeba przyjąć?
Najważniejszą informacją jest to, że jeśli dowiemy się o odziedziczeniu spadku z długami, mamy pół roku na podjęcie decyzji o tym, co zrobić ze spadkiem i towarzyszącym mu długiem. Możemy odrzucić spadek lub go przyjąć.
Przyjęcie spadku nie jest obowiązkowe, istnieje kilka możliwych stanowisk do zajęcia odnośnie zapisanego nam spadku – przyjęcie spadku wprost, odrzucenie spadku lub przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Jeżeli nie złożysz żadnego oświadczenia, sprawa zostanie rozpatrzona według ostatniej opcji.
Przyjęcie spadku
Spadek możemy przyjąć na dwa sposoby – składając oświadczenie przed sądem lub notariuszem. Złożenie takiego wniosku automatycznie zobowiązuje nas do wzięcia odpowiedzialności za zaległości finansowe spadkodawcy. Może okazać się, że suma majątku jest zdecydowanie niższa od długów, wówczas musimy tę różnicę uregulować.
Odrzucenie spadku
Przed podjęciem jakiejkolwiek decyzji dotyczącej spadku, powinniśmy na spokojnie się zastanowić co najlepiej zrobić. Na ewentualne odrzucenie spadku mamy 6 miesięcy od momentu, w którym dowiemy się o jego otrzymaniu. Składając oświadczenie o odrzuceniu spadku, zrzekamy się zarówno aktywów (czyli wszystkich wartościowych elementów majątku zmarłego, takich jak pieniądze, nieruchomości, samochody), jak i długów. Należy pamiętać, że odrzucenie spadku przez daną osobę, nie oznacza, że został on również odrzucony przez jej dzieci. Każda pełnoletnia osoba musi osobiście złożyć odpowiednie oświadczenie.
Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza
Spadek z dobrodziejstwem inwentarza oznacza, że spadkobierca odpowiada za długi zmarłego nie przekraczając wysokości odziedziczonego majątku. W praktyce oznacza to, że spadkobierca dziedziczy aktywa i długi osoby zmarłej, które są częścią masy spadkowej. Jednak za długi odpowiada wyłącznie do wysokości odziedziczonych aktywów.
Przykład: Jeśli spadkobierca otrzyma spadek w wysokości 100 000 zł, a długi wynoszą 150 000 zł, to spadkobierca będzie odpowiadał za zobowiązania finansowe jedynie do wysokości 100 000 zł, czyli równowartości majątku.
Jak nie dziedziczyć długów?
Jeśli chcemy uniknąć dziedziczenia długu, najlepiej zrzec się spadku w całości. Możesz to zrobić składając oświadczenie przed sądem lub notariuszem. Pamiętajmy jednak, że według Kodeksu Cywilnego, dług przejmą następni członkowie rodziny.
Innym rozwiązaniem jest nieskładanie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku, wtedy automatycznie odziedziczymy spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Jak pisaliśmy wyżej, w takiej sytuacji kwota zadłużenia nie będzie wyższa niż kwota aktywów.
Odrzucenie spadku u notariusza
Odrzucić spadek można u notariusza, na pisemny lub ustny wniosek spadkobiercy. Aby wszystko przebiegło zgodnie z procedurą, najlepiej się wcześniej przygotować – zabrać ze sobą potrzebne dokument: dowód osobisty, akt urodzenia i akt zgonu spadkodawcy.
Odrzucenie spadku w sądzie
Odrzucić spadek możemy także sądzie, ale jest to zdecydowanie bardziej skomplikowana procedura. Można je złożyć ustnie lub na piśmie z podpisem notarialnie poświadczonym.
Dziedziczenie długu przez małoletniego
Rejestr Dłużników pokazuje, że zaległości alimentacyjne w Polsce są bardzo wysokie. Każde dziecko zapewne boi się, czy po śmierci rodzica, odziedziczy dług alimentacyjny. Uspokajamy, że dziedziczenie długów nie obejmuje obowiązku alimentacyjnego. Jak przeczytamy w Kodeksie Cywilnym, dziedziczeniu podlegają prawa i obowiązki majątkowe, a alimenty są obowiązkiem osobistym. Po śmierci osoby, której zasądzono alimenty, obowiązek ich spłacania wygasa. Niestety, jest jedno “ale”. Jeśli dłużnik pozostawi po sobie nieuregulowane zobowiązania alimentacyjne, taką należność musi uregulować spadkobierca takiego długu, najczęściej są to dzieci, które takie alimenty otrzymywały.
Niepełnoletni spadkobiercy zawsze dziedziczą dług z dobrodziejstwem inwentarza. Aby się tak stało, wniosek musi złożyć rodzic lub opiekun prawny. Następnie pismo trafia do Sądu Rodzinnego, aby można było zarządzać spadkiem w imieniu małoletniego. W kolejnym kroku trzeba złożyć wniosek, w którym musi znaleźć się:
- odpis zgody sądu na zarządzanie majątkiem dziecka,
- akt urodzenia dziecka,
- odpis aktu zgonu spadkodawcy.
Dodaj komentarz