Po jakim czasie przedawniają się polisolokaty?

Polisolokaty to dość osobliwy produkt finansowy - niby jest to polisa, ale w dużej mierze ma jednak charakter inwestycyjny. Niejasna struktura prawna polisolokaty sprawia, że wielu Konsumentów nie wie, po jakim czasie przedawniają się jakiekolwiek roszczenia związane z polisolokatą. Spróbowaliśmy znaleźć odpowiedź na to trudne pytanie. 

Jeżeli nie potrzebujesz szczegółowego wyjaśnienia i nie chcesz zapoznać się z podstawami prawnymi, możesz przejść od razu do podsumowania, w którym znajdziesz ostateczne wnioski dotyczące terminów przedawnienia polisolokat.

Czym jest polisolokata?

W rozumieniu prawnym jest to swego rodzaju umowa ubezpieczenia osobowego.

PODSTAWA PRAWNA
Art. 829. Zakres ubezpieczeń osobowych
§ 1. Ubezpieczenie osobowe może w szczególności dotyczyć:
1) przy ubezpieczeniu na życie – śmierci osoby ubezpieczonej lub dożycia przez nią oznaczonego wieku;
2) przy ubezpieczeniu następstw nieszczęśliwych wypadków – uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia lub śmierci wskutek nieszczęśliwego wypadku.
Dz.U.2018.0.1025 t.j. – Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny

 

Jeżeli wzięlibyśmy pod uwagę jedynie typ tego produktu finansowego, zastosowanie miałby przepis o trzyletnim okresie przedawnienia roszczeń:

PODSTAWA PRAWNA 
Art. 819. Termin przedawnienia roszczeń z umowy ubezpieczenia
§ 1. Roszczenia z umowy ubezpieczenia przedawniają się z upływem lat trzech.
Dz.U.2018.0.1025 t.j. – Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny

Problem leży jednak zgoła gdzie indziej. W samej istocie umowy polisolokaty i zawartości klauzul do tych umów. Wielość skarg składanych do sądów pokazuje, że sprzedaż polisolokat nie była rzetelna i doradcy zazwyczaj zatajali przez Klientami informacje dotyczące ryzyka związanego z tego typu produktami. 

Nielegalne klauzule? 

A dokładniej: klauzule o charakterze abuzywnym, czyli w wolnym rozumieniu po prostu niedozwolone. Sądy wydały już wiele orzeczeń do polisolokat, w których orzeczono, że klauzule w umowach dotyczących tych produktów rzeczywiście miały charakter abuzywny. 

PODSTAWA PRAWNA
Art. 385 (1). Niedozwolone postanowienia umowne – klauzule abuzywne
§ 1. Postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nie uzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny.
Dz.U.2018.0.1025 t.j. – Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny

 

W takim przypadku termin przedawnienia roszczeń wydłuża się aż do 10 lat, a zatem na odzyskanie pieniędzy jest ponad 3 razy więcej czasu! To znacznie zmienia położenie większości osób, które straciły niemalże całe zainwestowane pieniądze. Ale… tej kwestii też należy przyjrzeć się bardziej szczegółowo, bo i 10 lat nie jest niestety odpowiedzią jednoznaczną.

W połowie lipca miała miejsce zmiana przepisów dotyczących terminu przedawnienia roszczeń z klauzulami abuzywnymi. Oznacza to, że w zależności od tego, kiedy umowa o polisolokatę została rozwiązana, czas na odzyskanie pieniędzy może wynosić 10 lub 6 lat. Prześledźmy to szczegółowo.

Do 9 lipca 2018 roku obowiązywał następujący przepis prawny:

PODSTAWA PRAWNA
Art. 118. Terminy przedawnienia roszczeń
Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata.
Dz.U.2018.0.1025 t.j. – Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny

Oznacza to, że wszystkim osobom, które rozwiązały umowę o polisolokatę przed 9 lipca 2018 roku, przysługuje dziesięcioletni okres przedawnienia. 

9 lipca 2018 roku wprowadzony został jednak nowy przepis, który znacznie skraca czas przedawnienia:
 

PODSTAWA PRAWNA
Art. 118. Terminy przedawnienia roszczeń
Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi sześć lat, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata. Jednakże koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata.
Dz.U.2018.0.1025 t.j. – Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny

Oznacza to, że wszystkie osoby, które dopiero teraz (9 lipca lub później) rozwiążą umowę o polisolokatę, mają jedynie 6 lat do przedawnienia roszczeń. 


 

PODSUMOWANIE

Okres przedawnienia dla roszczeń związanych z ubezpieczeniami na życie lub dożycie wynosi 3 lata.

W przypadku zawarcia w umowie klauzul abuzywnych (niezgodnych z prawem) termin przedawnienia roszczeń wynosi:
– dla umów rozwiązanych przed 9 lipca 2018 roku – 10 lat,
– dla umów rozwiązanych po tym terminie – 6 lat.
 
Sądy orzekły wielokrotnie, że umowy o polisolokaty zawierały klauzule abuzywne.