Jak bronić się przed EPU ?

Wprowadzone zmiany mają za zadanie zminimalizować pomyłki związane z doręczaniem przesyłek sądowych pod nieaktualny adres zamieszkania pozwanego oraz prowadzenia egzekucji przeciwko osobie, która nie jest dłużnikiem, a którą z dłużnikiem łączy jedynie zbieżność imion i nazwisk.

Począwszy od 1 stycznia 2010 r., kiedy wprowadzono EPU, aż do dnia wejścia w życie powyższej nowelizacji, miały miejsce sytuacje, w których każdy mógł zostać zaskoczony przez komornika, ściągającego należności zasądzone na podstawie nakazu zapłaty, wydanego przez Sąd Rejonowy w Lublinie (e-sąd). Sam fakt prowadzenia egzekucji często jest znaczącym zaskoczeniem, bo wcześniej nikt nie wzywał do zapłaty, nie doręczano żadnej korespondencji z sądu, a sam powód był nieznany.

Działo się tak dlatego, że powód w EPU zobowiązany był jedynie do przedstawienia swoich twierdzeń (bez konieczności załączania dowodów), a adres pozwanego podany w pozwie nie podlegał jakiejkolwiek weryfikacji. A nierzadko adres pozwanego był nieaktualny, uległ zmianie kilka bądź kilkanaście lat temu. W ten sposób pozwany uzyskiwał pierwszą informację o całej sprawie sądowej dopiero, gdy komornik zawiadamiał o toczącej się egzekucji.

Najnowsza nowelizacja KPC zmienia tę sytuację, na korzyść pozwanego. Od 7 lipca 2013 r. powód składając pozew zobowiązany jest do:

– oznaczenia miejsca zamieszkania lub siedziby i adresu stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników,

– wskazania numeru PESEL dla osób fizycznych oraz numer NIP dla pozwanych niebędących osobami fizycznymi, jeżeli jest on obowiązany do jego posiadania lub posiada go nie mając takiego obowiązku,

– wskazania numeru w Krajowym Rejestrze Sądowym, a w przypadku jego braku – numeru w innym właściwym rejestrze, ewidencji lub NIP powoda niebędącego osobą fizyczną, który nie ma obowiązku wpisu we właściwym rejestrze lub ewidencji, jeżeli jest on obowiązany do jego posiadania.

Powyższe ma zapobiec prowadzeniu egzekucji przeciwko osobie o takim samym imieniu i nazwisku (np. Jan Kowalski) czy nazwie jak pozwany.

ZGŁOSZENIE SPRZECIWU

Jeżeli nie chcemy zapłacić żądanej kwoty, uważamy otrzymany nakaz zapłaty za bezzasadny, powinniśmy złożyć do e-sądu sprzeciw od nakazu zapłaty. Warunki w zakresie wniesienia sprzeciwu są następujące:

1) Termin na dokonanie takiej czynności upływa w ciągu czternastu dni od doręczenia nakazu (art. 502 § 1 kpc.);

2) Sprzeciw od nakazu zapłaty nie wymaga uzasadnienia i przedstawienia dowodów;

3) Wystarczy więc wskazać nakaz zapłaty, od którego zgłaszamy sprzeciw i wyraźnie oświadczyć wolę podważenia nakazu;

4) Zgodnie z art. 505 kpc, pozwany powinien w sprzeciwie przedstawić zarzuty, które pod rygorem ich utraty należy zgłosić przed wdaniem się w spór, co do istoty sprawy;

5) Jeżeli pozwany nie zgadza się z wysokością kwoty oznaczonej w nakazie, wolę zweryfikowania przez sąd wartości przedmiotu sporu należy zgłosić już w sprzeciwie, podobnie jak zarzut przedawnienia roszczenia;

6) Sprzeciw możemy doręczyć drogą elektroniczną, za pośrednictwem poczty tradycyjnej (decydująca będzie data stempla pocztowego) albo w biurze podawczym sądu (liczy się data na stemplu biura). Należy jednak zwrócić uwagę, że elektroniczne wniesienie sprzeciwu będzie skutkowało zaprzestaniem doręczania pozwanemu pism z sądu w postaci papierowej i przeniesieniem całej korespondencji do Internetu (art. 505³¹  kpc.);

7) Wniesienie sprzeciwu jest bezpłatne;

8) Zgłoszenie sprzeciwu sprawia, że nakaz zapłaty traci moc w całości, a e-sąd przekazuje postępowanie do zwykłego sądu, gdzie sprawa toczy się od początku (art. 505³⁶ § 1 kpc.). Właściwym wówczas będzie sąd rejonowy, w którego okręgu pozwany ma miejsce zamieszkania;

9) W sytuacji, gdy zgłoszenie sprzeciwu w terminie nie było możliwe z przyczyn od nas niezależnych, warto skorzystać z możliwości złożenia do e-sądu wniosku o przywrócenie terminu. Wniosek ten składa się w ciągu tygodnia od dnia ustania przyczyny uchybienia terminowi. Należy dołączyć do niego dokumenty na potwierdzenie powodów uzasadniających niedotrzymanie terminu, np. zwolnienie lekarskie. Jednocześnie z wnioskiem musimy złożyć sprzeciw; 

NALEŻNOŚCI NIE STARSZE NIŻ 3 LATA

W pozwie powód musi podać datę wymagalności roszczenia, którego dochodzi. Jednak ustanowiono granicę, iż nie można dochodzić zapłaty należności starszych niż 3 lata od dnia wniesienia pozwu. W ten sposób ukrócona zostanie praktyka pozywania o roszczenia przedawnione.

Co prawda w toku procesu może zawsze bronić się, podnosząc zarzut przedawniania, jednak w przypadku gdy nakaz zapłaty jest wydawany na posiedzeniu niejawnym przez e-sąd, a jego odpis doręczany na nieaktualny adres pozwanego, faktyczna możliwość obrony w EPU jest mocno ograniczona.

GRZYWNA ZA DZIAŁANIE W ZŁEJ WIERZE

W sytuacji, gdy podane przez powoda dane, w tym adres jego zamieszkania, okazały się nieprawidłowe, czy nieaktualne sąd może nałożyć grzywnę na powoda, który w złej wierze lub wskutek niezachowania należytej staranności oznaczył nieprawidłowo wymagane dane identyfikujące pozwanego. To samo może spotkać powoda, który nieprawidłowo oznaczył miejsce zamieszkania lub siedziby i adresy stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników.

Wysokość grzywny określono do 5 000 zł. Ponadto na grzywnę może być skazany nie tylko powód, ale również jego przedstawiciel ustawowy czy pełnomocnik. 

ZAŚWIADCZENIE O MIEJSCU ZAMIESZKANIA

Nowelizacja postępowania cywilnego, która wprowadziła pewien rygoryzm postępowania elektronicznego, pozwala na zawieszenie postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez komornika na postawie nakazu zapłaty wydanego przez e-sąd, w momencie gdy pozwany przedstawi zaświadczenie sądowe, z którego wynika, że nakaz zapłaty został doręczony na inny adres niż jego miejsce zamieszkania.

Istotnym jest, iż regulacja ta obejmuje również nakazy wydane wcześniej, przed wejściem w życie nowelizacji. Oznacza to, że również aktualnie można się ubiegać o wydanie takiego sądowego zaświadczenia i zawieszenie egzekucji.