Krajowa Administracja Skarbowa - najważniejsze informacje

Krajowa Administracja Skarbowa to rewolucyjna reforma administracji skarbowej. Najważniejsze założenia nowej instytucji przybliża nam radca prawna Emilia Łobińska-Szyc.

Krajowa Administracja Skarbowa - co to ?

Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) to skonsolidowana instytucja która ma zostać powołana w miejsce obecnych:

- Służby Celnej

- służby skarbowej

- urzędów kontroli skarbowej.

Zostaną powołane urzędy celno-skarbowe, zatem nastąpi połączenie trzech administracji w jedną, co zdaniem twórców reformy, pozwoli na koncentrację wielu procesów pomocniczych w jednym miejscu i "obniżyć koszty i wykorzystać uwolnione zasoby kadrowe na zadania podstawowe".

Podnosi się również, iż pracownicy KAS będą mieli większe kompetencje i lepsze możliwości działania.

Normatywna definicja Krajowej Administracji Skarbowej określa iż „KAS stanowi wyspecjalizowaną administrację rządową wykonującą zadania z zakresu realizacji dochodów z tytułu podatków, należności celnych, opłat oraz niepodatkowych należności budżetowych, ochrony interesów Skarbu Państwa oraz ochrony obszaru celnego Unii Europejskiej, a także zapewniającą obsługę i wsparcie podatnika i płatnika w prawidłowym wykonywaniu obowiązków podatkowych oraz obsługę i wsparcie przedsiębiorcy w prawidłowym wykonywaniu obowiązków celnych.”

Krajowa Administracja Skarbowa ma być podporządkowana ministrowi finansów, a jej szefem ma być wiceminister finansów.

Głównym celem jaki prześwieca twórcom reformy jest skonsolidowanie w jednej instytucji pod nazwą Krajowa Administracja Skarbowa służb administracji, systemów informatycznych, baz danych tak aby usprawnić to co dziś jest rozproszone i dysfunkcyjne, aby skoordynować prace poszczególnych instytucji tak aby ich zadania były realizowane w sposób spójny i jednolity a zarazem z optymalnym wykorzystaniem dostępnej kadry oraz zasobów organizacyjnych i finansowych.

Na czele Krajowej Administracji Skarbowej stać będzie Szef Krajowej Administracji Skarbowej, podległy ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych a powoływany przez Prezesa Rady Ministrów, na wniosek ministra właściwego do spraw finansów publicznych.

Organy Krajowej Administracji Skarbowej

Natomiast stosownie do zapisów art. 11 ust. 1 ustawy o KAS, organami KAS są:

- minister właściwy do spraw finansów publicznych

- Szef Krajowej Administracji Skarbowej

- dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

- dyrektor izby administracji skarbowej

- naczelnik urzędu skarbowego

- naczelnik urzędu celno-skarbowego.

Podstawa prawna działania Krajowej Administracji Skarbowej

21 października 2016 r. Sejm Rzeczypospolitej polskiej uchwalił ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej oraz przepisy wprowadzające do tejże ustawy. Z założenia przedmiotowych aktów, mają one wejść w życie 1 stycznia 2017 roku. Aktualnie tekst obu ustaw został przekazany do Senatu.

Powołanie Krajowej Administracji Państwowej zasadniczo zmieni ustrój służb odpowiedzialnych za pobór danin na rzecz państwa. Od chwili powołania KAS to ta instytucja, a nie Ministerstwo Finansów, będzie odpowiadała za ich pobór.

Zadania Krajowej Administracji Skarbowej

W uzasadnieniu do projektu ustawy o KAS wyliczono główne cele powołania KAS:

1) ograniczenie skali oszustw podatkowych

2) zwiększenie skuteczności poboru należności podatkowych i celnych

3) zwiększenie poziomu dobrowolności wypełniania obowiązków podatkowych

4) zapewnienie obsługi klienta na wysokim poziomie

5) obniżenie kosztów funkcjonowania administracji skarbowej w relacji do poziomu uzyskiwanych dochodów budżetowych

6) rozwój profesjonalnej kadry.

Rzeczywistość pokaże czy cele te zostaną osiągnięte w takim wymiarze jaki jest zapowiadany.

Pełny katalog poszczególnych zadań (22 pozycje), które realizować będzie Krajowa Administracja Skarbowa zawiera art. 2 ust. 1 Ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej z dnia 21 października 2016 r. 

Niniejszym wskazać należy istotę reformy wprowadzającej Krajową Administrację Skarbową, która to zakłada następujące modernizacje w systemie administracji skarbowej:

a) Przewiduje się zupełnie nowy układ administracji skarbowej- dziś struktura ta wygląda następująco: mamy izby i urzędy skarbowe, urzędy kontroli skarbowej oraz izby i urzędy celne. Po zmianach jakie ma wprowadzić w życie ustawa o Krajowej Administracji Skarbowej, będziemy mieli izby administracji skarbowej, którym będą podlegały urzędy skarbowe i urzędy celno-skarbowe;

b) Urzędy skarbowe będą pełniły analogiczne funkcje, jak dziś urzędy skarbowe i urzędy celne, tzn.:

- będą zajmowały się podstawową realizacją zadań i obsługą podatników;

- będą przeprowadzały kontrole i prowadziły czynności sprawdzające;

c) Z kolei urzędy celno-skarbowe, w zakresie swoich uprawnień:

- będą się zajmowały podmiotami wyselekcjonowanymi do kontroli na bazie analizy ryzyka;

- będą realizowały działania skierowane na oszustwa podatkowe albo uniknięcie opodatkowania.

d) Zmiany obejmą również sposób odwoływania się od decyzji:

- zachowana zostanie dwuinstancyjność postępowania;

- odwołania od decyzji naczelnika urzędu celno-skarbowego będzie rozpatrywał ten sam organ, podczas gdy ma dzień dzisiejszy podatnik ma prawo złożyć odwołanie do organu II instancji (dyrektora izby skarbowej lub celnej);  

- Uprawnienia do wydawania decyzji i postanowień posiadać będą już nie tylko Z naczelnicy urzędów i dyrektorzy izb skarbowych  ale również inni pracownicy wykonujący czynności orzecznicze, tj. radcy skarbowi;

- Modyfikacji ulegnie forma wydawania interpretacji podatkowych- wskutek reformy będzie to zadanie dyrektora Krajowej Administracji Skarbowej;

- Utworzone zostaną Centrum Informatyki KAS oraz Krajowa Szkoła Skarbowości, mająca a zadanie kształcenie kadr Krajowej Administracji Skarbowej.

Powyższe zmiany, z uwagi na ich zakres będą wymagały wydania licznych aktów wykonawczych celem wprowadzenia ich w życie, to jest nawet 81 rozporządzeń (obligatoryjnych oraz fakultatywnych) oraz sześciu obligatoryjnych zarządzeń.

Radca prawny Emilia Łobińska-Szyc