Co to jest lichwa?
Życie nie zawsze toczy się tak, jak byśmy tego chcieli. Zdarzają się chwile, gdy wszystko nam się sypie, a pieniędzy – oczywiście brak. Niestety wiele firm pożyczkowych może wykorzystać naszą trudną sytuację finansową. Takie firmy nazywamy właśnie lichwą.
Czym jest lichwa?
Lichwa to czynność polegająca na udzielaniu nieetycznych pożyczek, opartych na wygórowanej marży i kosztownych opłatach dodatkowych. Usługa lichwiarska polega na nieuczciwym i niemoralnym czerpaniu korzyści z trudnej sytuacji materialnej oraz osobistej Dłużnika. Jedną z takich sytuacji może być konieczność jak najszybszego uzyskania środków finansowych na kosztowne leczenie, ratowanie zadłużonego przedsiębiorstwa czy naprawę pożyczonego do teścia auta. Takie podbramkowe sytuacje nazywamy przymusowym położeniem Pokrzywdzonego. Nie ma znaczenia, czy jest ono trwałe, czy też chwilowe – każdy akt finansowego wykorzystania takiego położenia jest lichwą.
Co istotne, lichwiarstwo jest potępiane nie tylko przez etyków, lecz także przez wszystkie dominujące na świecie religie: zarówno chrześcijaństwo i judaizm, jak i islam czy buddyzm. Choć sposób pojmowana i definiowania lichwy różni się we wszystkich tych wiarach, wspólnym ich mianownikiem jest odbieranie lichwy jako zjawiska niemoralnego i godnego potępienia.
Potrzebujesz szybkiej gotówki? Sprawdź także:
Kredyt online – do 200 000 zł online
Pożyczki pozabankowe – minimum formalności
Pożyczki bez baz – z minimalną weryfikacją w bazach
Pożyczki online bez weryfikacji – w pełni przez Internet
Rys historyczny
Polska „lichwa” to odpowiednik łacińskiego słowa “usuram”, które w dosłownym tłumaczeniu oznacza po prostu odsetki. Choć dla nas, ludzi współczesnych, oprocentowanie czy marża kredytu są oczywiste, dawniej, gdy nie były one regulowane żadnym prawomocnym postanowieniem, kojarzyły się z naciągactwem i żerowaniem na nieszczęściu Potrzebującego.
Już od dawnych wieków prehistorycznych ludzkość stosowała system pożyczek i wymian ’dobro za dobro’. Za pomoc taką brano jednak rekompensatę – czemu po wielokroć towarzyszyły inne nadużycia ze strony pożyczkodawcy. Niekontrolowany przez sądy wierzyciel mógł samowolnie zmieniać warunki pożyczki, absurdalnie podnosić ową „usuram” – czyli odsetki, lub po prostu odbierać życie spóźniającemu się ze spłatą zadłużenia Klientowi.
Dopiero z czasem co mądrzejsi władcy zaczęli martwić się o skutki nieuczciwych pożyczek. Zaczęli oni tworzyć pierwsze prawo kredytowe i dekretowali wysokość odsetek taką, na jaką społeczność się godziła. Dzięki pracy historyków dziś już wiemy, że pierwsze takie regulacje prawa kredytowego zaczęto wprowadzać dopiero w 2 tysiącleciu p.n.e. Ślady tego odnaleźć można w egipskim Kodeksie Hammurabiego, a także późniejszym, rzymskim Kodeksie Justyniana. Jednak zanim wprowadzono pierwsze przepisy dotyczące maksymalnych odsetek, słowo „lichwa” zdążyło nabrać negatywnych konotacji. Przywoływało na myśl wybujałe wysokości odsetek i jawne wykorzystywanie potrzebujących. Takie rozumienie terminu „lichwa” funkcjonuje po dziś dzień.
Kto jest lichwiarzem?
Lichwiarzem nazywamy osobę lub firmę, która proponuje wygórowane oprocentowanie pożyczki w zamian za szybkie i bezproblemowe jej przyznanie Potrzebującemu. Z takimi warunkami umowy spotkać się można było jeszcze do niedawna w ramach oferowanych przez niektóre firmy ‘pożyczek w stylu argentyńskim’. Oprocentowanie takiej usługi wielokrotnie sięgało 350% rocznie!
Na szczęście w roku 2004 polski sejm uznał system argentyński za nielegalny. Po ostatnich regulacjach prawnych w 2016 roku firm, które mogą liczyć na status lichwiarza jest coraz mniej. Czujny kredytobiorca przeglądający oferty różnych pożyczkodawców doszuka się jednak lichwiarzy wciąż działających na polskim rynku. Są to przede wszystkim parabanki znane z „chwilówek” i firmy pożyczkowe działające w Internecie.
Lichwa w Polsce - przepisy
W Polsce górna granica odsetek pożyczkowych określona jest na podstawie art. 359 § 2[1] Kodeksu cywilnego. Jego nowelizacja z roku 2016 postanawia, iż:
maksymalna wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej nie może w stosunku rocznym przekraczać dwukrotności odsetek ustawowych,
przy czym wytłumaczyć należy, iż wysokość owych odsetek ustawowych stanowi:
sumę stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego oraz dodatkowych 3,5 punktów procentowych.
Ponadto punkty 7 i 7[a] artykułu 13. Ustawy o kredycie konsumenckim z roku 2011 zobowiązuje pożyczkodawców do poinformowania Klienta o:
całkowitej kwocie do zapłaty przez konsumenta
oraz
rzeczywistej rocznej stopie oprocentowania, przedstawionej za pomocą reprezentatywnego przykładu, który obejmuje wszystkie założenia przyjęte do obliczenia tej stopy
jeszcze przed zawarciem umowy pożyczkowej.
Czy lichwa jest przestępstwem?
Tak, działalność lichwiarska jest przestępstwem i podlega treści art. 304 Kodeksu karnego:
Kto, wyzyskując przymusowe położenie innej osoby fizycznej, prawnej albo jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, zawiera z nią umowę, nakładając na nią obowiązek świadczenia niewspółmiernego ze świadczeniem wzajemnym, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
Od ilu procent jest lichwa?
Od 2016 roku wysokość maksymalna odsetek nie może przekraczać dwukrotności odsetek ustawowych. Odsetki ustawowe to wartość stawki referencyjnej NBP powiększonej o dodatkowe 3,5 punktów procentowych.
Podsumowanie
Lichwa, czyli pojęcie nieetycznej praktyki udzielania pożyczek z wygórowanymi odsetkami i opłatami, często wykorzystywanej wobec osób znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej. Lichwiarstwo jest potępiane przez wiele religii i kultur jako niemoralne i godne potępienia zachowanie. Historia lichwy sięga dawnych czasów, gdzie praktyki pożyczek były często niewłaściwie wykorzystywane przez pożyczkodawców. W przeszłości, pojęcie lichwy było związane z wybujałymi odsetkami i wykorzystywaniem ludzi w potrzebie. Nieuczciwi pożyczkodawcy często nadużywali braku regulacji, zmieniając warunki pożyczki lub nadmiernie podnosząc odsetki, co prowadziło do tragicznych sytuacji dla dłużników. Dopiero w późniejszych czasach, rządy zaczęły wprowadzać regulacje mające na celu kontrolowanie praktyk lichwiarskich.
W Polsce, lichwa jest uznawana za przestępstwo zgodnie z Kodeksem Karnym. Maksymalna wysokość odsetek pożyczkowych jest teraz regulowana prawem, ograniczając wygórowane stawki. Firmy oferujące pożyczki muszą teraz informować klientów o całkowitej kwocie do zapłaty oraz rzeczywistej rocznej stopie oprocentowania przed podpisaniem umowy pożyczkowej. Warto zauważyć, że lichwa ma długą historię, ale dzięki wprowadzeniu odpowiednich regulacji i kontroli, państwa starają się chronić obywateli przed nieuczciwymi praktykami finansowymi. Kluczowym celem tych działań jest zapewnienie uczciwych warunków dla wszystkich uczestników rynku finansowego.
Walka z lichwą to nie tylko kwestia regulacji prawnych, ale także edukacji i podnoszenia świadomości wśród konsumentów. Odpowiednia wiedza może pomóc ludziom unikać nieetycznych praktyk finansowych i wybierać uczciwe i przejrzyste źródła finansowania w swoim życiu codziennym
Pytania i odpowiedzi
Lichwa to działalność polegająca na udzielaniu nieetycznych pożyczek z wygórowanymi odsetkami i kosztownymi opłatami dodatkowymi.
Przymusowe położenie Pokrzywdzonego może wynikać z konieczności uzyskania szybko środków finansowych, na przykład na leczenie, ratowanie zadłużonego przedsiębiorstwa lub naprawę samochodu.
Lichwa jest potępiana jako niemoralna praktyka, ponieważ polega na wykorzystywaniu trudnej sytuacji materialnej dłużnika w nieuczciwy i niemoralny sposób.
Termin “lichwa” pochodzi od łacińskiego słowa “usuram” i był używany do opisania wygórowanych odsetek w dawnych czasach, zanim wprowadzono regulacje prawne w dziedzinie kredytów.
System pożyczek i wymiany, oparty na zasadzie “dobro za dobro”, był stosowany od dawnych wieków prehistorycznych.
Mądrzejsi władcy zaczęli tworzyć pierwsze prawo kredytowe i dekretowali wysokość odsetek, aby uregulować nieuczciwe praktyki pożyczkodawców.
Polski sejm uznał system argentyński za nielegalny w roku 2004.
Zgodnie z art. 359 § 2 Kodeksu cywilnego, maksymalna wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej nie może przekraczać dwukrotności odsetek ustawowych.
Pożyczkodawcy muszą poinformować klienta o całkowitej kwocie do zapłaty oraz rzeczywistej rocznej stopie oprocentowania przedstawionej za pomocą reprezentatywnego przykładu.
Zgodnie z art. 304 Kodeksu karnego, osoba wyzyskująca przymusowe położenie innej osoby i zawierająca z nią umowę, nakładając na nią obowiązek niewspółmierny ze świadczeniem wzajemnym, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
Wszystkie komentarze
co z bocianem 278 procent i reklama
To skąd obecna działalność para banków?.
Polecam wydany przez adwokata skrypt Jak wygrać z parabankiem, gdzie opisano sposoby wali z nadużyciami kredytodawców. W skrypcie opisano przyklady osób któe oszczędziły po 50 tys, bo reklamowały umowy.
Dodaj komentarz