Podatek bankowy funkcjonuje w większości krajów Unii Europejskiej. W Polsce obowiązuje od 2016 roku. W niektórych krajach podstawę opodatkowania stanowią pasywa, w niektórych aktywa, a w kilku państwach stosuje się jeszcze inną praktykę. Wszystko dlatego, że specyfika rynku danego państwa ma bezpośredni wpływ na konstruowanie podatku w tym kraju. Polska znalazła się w tej grupie, w której podstawą są aktywa.
Podobny jak u nas sposób wprowadzony został w 5 krajach:
– Finlandii,
– Francji,
– Grecji,
– Słowenii,
– Węgrzech.
Mają one jednak odmienną stawkę podatku oraz inny sposób ustalania podstawy opodatkowania.
źródło grafiki: https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/pobor-podatku-od-instytucji-finansowych.html
Ile wpłynęło do budżetu z podatku bankowego?
Przy wprowadzaniu w Polsce podatku w 2016 roku, z powodu pośpiechu, jaki towarzyszył pracom legislacyjnym, zawyżono szacowane dochody. Wyniosły one ponad 3,5 mld zł, co stanowi ok. 64% przewidywanych wpływów. Jednak już w 2017 roku sytuacja uległa poprawie – skuteczność w poborze wyniosła aż 110 procent prognozowanej kwoty, czyli ponad 4,34 mld zł.
Kto płaci podatek bankowy?
Najwięcej podatku wpłynęło z banków krajowych (83,5%) oraz krajowych zakładów ubezpieczeń (15,8%). Pozostałe dochody pochodziły od innych podmiotów (0,7 %, w tym z instytucji pożyczkowych 0,6%).
źródło grafiki: https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/pobor-podatku-od-instytucji-finansowych.html
Wnioski z kontroli NIK
NIK nie stwierdziła, aby banki krajowe wykorzystywały zakupy skarbowych papierów wartościowych do optymalizacji podatkowej, chociaż zauważa, że wartość polskich skarbowych papierów wartościowych zwiększyła się o 40 %, czyli o 72 mld zł od początku 2016 roku do końca czerwca 2017 roku.
Z raportu Najwyższej Izby Kontroli wynika też, że brakuje jednolitego mechanizmu zarządzania podatkiem w urzędach skarbowych. Chodzi tu głównie o to, że dwa urzędy skarbowe, które rozliczają większość podatku bankowego (80 proc. dochodów z tego tytułu), stosowały inne procedury. Drugi Mazowiecki Urząd Skarbowy w Warszawie prowadził czynności sprawdzające i jedną kontrolę podatkową, podczas gdy Pierwszy Mazowiecki Urząd Skarbowy w Warszawie sprawdzał tylko poprawność złożonych korekt.
Podatek bankowy nie wpłynął negatywnie na stabilność sektora ubezpieczeniowego oraz instytucji finansowych.
