Dłużnik a osoba zadłużona

Dłużnik a osoba zadłużona

author
Dominika Byczek
13 kwietnia 2023
Ekspertka finansowa, redaktorka, magister Uniwersytetu Gdańskiego. Z zadluzenia.com związana od 2014 roku, redaktor naczelna portalu do 2020 roku. Specjalizuje się w tworzeniu poradników finansowych.
Kategoria

Bardzo często pojęcia “dłużnik” i “osoba zadłużona” używane są zamiennie. Czy jednak na pewno znaczą to samo? Przeczytaj nasz poradnik i dowiedz się, czym różni się pojęcie dłużnika od pojęcia osoby zadłużonej.

Spis treści:

  1. Dłużnik i osoba zadłużona - definicje słownikowe
  2. Dłużnik to pojęcie z kodeksu cywilnego
  3. "Osoba zadłużona" to pojęcie ogólne
  4. Czym zatem różni się dłużnik od osoby zadłużonej?
Zwiń spis treści

Dłużnik i osoba zadłużona - definicje słownikowe

Analizując pojęcia, warto zawsze najpierw zerknąć do słownika. Zobaczmy zatem, co mówi na ten temat Słownik Języka Polskiego PWN. O ile wyraz “dłużnik” to rzeczownik pospolity i rzeczywiście w takiej formie znajdziemy go w słowniku, o tyle w przypadku pojęcia “osoby zadłużonej” w słowniku możemy wyszukać jedynie, co oznacza przymiotnik “zadłużony”. Znajdziemy również wyraz “zadłużenie”, ale o tym piszemy już w innym artykule (Zadłużenie – na czym polega?).

dłużnik «osoba lub instytucja, która pożyczyła pieniądze i musi je zwrócić»

źródło: https://sjp.pwn.pl/sjp/;2452614

zadłużony «taki, który się zadłużył»

źródło: https://sjp.pl/zadłużony

Tyle słowniki – jak widać, różnice znaczeniowe nie są znaczące. Zupełnie inaczej wygląda to jednak, jeżeli przyjrzymy się tym pojęciom z punktu widzenia przepisów prawa. Okaże się wtedy, że “dłużnik” to osoba ujęcia w prawie, wpisana wprost do kodeksu cywilnego, a pojęcie “osoba zadłużona” nie figuruje w żadnej ustawie czy kodeksie.

Dłużnik to pojęcie z kodeksu cywilnego

Choć w potocznym rozumieniu zarówno dłużnik, jak i osoba zadłużona, mają obowiązek spłaty zobowiązania, to przepisy prawne definiują taką osobę tylko jako dłużnika. Zgodnie z art. 353 Kodeksu Cywilnego, dłużnikiem jest osoba, która zobowiązała się do świadczenia. Jest to podmiot, który wobec wierzyciela ma zaciągnięty dług, czyli zobowiązanie do wykonania określonej czynności lub zapłaty określonej sumy pieniędzy. Warto jednak zauważyć, że pojęcie “dłużnik” jest używane w Kodeksie Cywilnym w szerszym kontekście, obejmującym także zobowiązania innych niż finansowe, na przykład zobowiązania do wykonania określonych czynności.

Jeżeli jesteś dłużnikiem, sprawdź, jak wyjść z długów.

“Dłużnik” to zatem termin prawniczy, który odnosi się do osoby, która zaciągnęła zobowiązanie wobec wierzyciela. Oznacza to, że dłużnik jest osobą, która zawarła umowę z wierzycielem, zobowiązując się do wykonania określonego świadczenia, takiego jak zapłata określonej sumy pieniędzy. Ponadto kodeks definiuje też podstawowe prawa i obowiązki dłużnika, które wskazujemy pokrótce poniżej.

Prawa dłużnika

Dłużnik, jako podmiot zobowiązany do świadczenia, ma również swoje prawa. Oto niektóre z nich:

  1. Prawo do informacji – dłużnik ma prawo do otrzymania od wierzyciela informacji dotyczącej wysokości zadłużenia, terminów płatności, wysokości odsetek, kosztów windykacji i innych ważnych dla niego informacji.
  2. Prawo do negocjacji – dłużnik może próbować negocjować warunki spłaty długu z wierzycielem, takie jak okres karencji, wysokość odsetek czy sposób spłaty.
  3. Prawo do odstąpienia od umowy – w niektórych przypadkach dłużnik ma prawo odstąpić od umowy, np. jeśli w chwili jej zawarcia był wprowadzany w błąd.
  4. Prawo do ochrony przed nadmierną egzekucją – dłużnik ma prawo do ochrony przed nadmierną egzekucją, która naruszałaby jego prawa, taką jak np. zajęcie całego wynagrodzenia.
  5. Prawo do zawieszenia egzekucji – dłużnik ma prawo złożyć wniosek o to, by postępowanie egzekucyjne zostało wstrzymane, jeśli jest w trudnej sytuacji finansowej, np. w wyniku utraty pracy lub choroby.

Dłużnik ma także prawo do dalszego zaciągania zobowiązań, na przykład kredytów dla zadłużonych.

Warto jednak zaznaczyć, że prawa dłużnika zawsze są uwarunkowane przede wszystkim prawami wierzyciela i konkretnymi umowami zawartymi między nimi. Dłużnik ma też możliwość złożenia skargi na działania komornika, o czym więcej pisaliśmy tutaj: Skarga na czynności komornika – wzór.

Obowiązki dłużnika

Dłużnik ma wiele obowiązków wynikających z faktu posiadania długu, a niektóre z najważniejszych z nich to:

  1. Obowiązek spłaty długu – dłużnik ma obowiązek spłacić całość zadłużenia w terminie określonym w umowie lub na żądanie wierzyciela.
  2. Obowiązek zapłaty odsetek – dłużnik ma obowiązek zapłacenia odsetek za opóźnienie w spłacie długu, jeśli nie ureguluje go w terminie.
  3. Obowiązek informacyjny – dłużnik ma obowiązek udzielania wierzycielowi informacji o swoim majątku oraz o zmianach, które mogą wpłynąć na odzyskanie należności.
  4. Obowiązek współpracy – dłużnik powinien współpracować z wierzycielem w celu ustalenia sposobu spłaty długu.
  5. Obowiązek zachowania należytej staranności – dłużnik ma obowiązek zachowywać należytą staranność w zarządzaniu swoim majątkiem na spłatę zadłużenia.
  6. Obowiązek uiszczenia kosztów – dłużnik ponosi koszty związane z windykacją, takie jak koszty sądowe, koszty egzekucji oraz koszty wynikłe z działań wierzyciela zmierzających do odzyskania długu.
  7. Obowiązek dotrzymania umowy – dłużnik ma obowiązek dotrzymania postanowień umowy, którą podpisał z wierzycielem, czyli do spełnienia świadczenia.

"Osoba zadłużona" to pojęcie ogólne

Określenie osoby zadłużonej teoretycznie może być stosowane wymiennie z pojęciem “dłużnika”. Zarówno dłużnik, jak i osoba zadłużona, mogą mieć przeterminowany dług, co oznacza, że nie spłacają swojego zobowiązania w terminie określonym w umowie lub na żądanie wierzyciela. W wyniku tego, dług przestaje być bieżący, a staje się zaległym.

Czas, po którym dług jest uważany za zaległy, zależy od umowy zawartej między osobą zadłużoną (dłużnikiem) a wierzycielem oraz od przepisów prawa. Zazwyczaj umowy kredytowe i pożyczkowe zawierają klauzule o terminach spłaty oraz o odsetkach za zwłokę. Z kolei przepisy prawa określają, że wierzyciel ma prawo żądać odsetek za zwłokę od dnia, w którym zobowiązanie stało się wymagalne, czyli od dnia po terminie płatności.

Jeżeli posiadasz przeterminowane zobowiązanie, pomocny może być dla Ciebie kredyt konsolidacyjny, który pomaga w skonsolidowaniu rat kredytu.

Czym zatem różni się dłużnik od osoby zadłużonej?

W Internecie znajdziemy artykuły zarówno wskazujące na to, że dłużnik to pojęcie neutralne, a osoba zadłużona to pojęcie nacechowane negatywnie, jak i artykuły wskazujące odwrotny stan rzeczy. Niektórzy piszą, że dłużnik to ten, który ma wyłącznie długi przeterminowane, niespłacone na czas, a inni wskazują, że to osoba zadłużona ma zaległości wobec wierzyciela. Kto ma rację?

Naszym zdaniem tak naprawdę nikt. Terminy “dłużnik” i “osoba zadłużona” często są używane zamiennie, ponieważ mają bardzo zbliżone znaczenie. Obydwa terminy odnoszą się do osoby, która ma zadłużenie i w żadne z tych określeń nie jest wpisany aspekt spóźnienia ze spłatą. Główna różnica tkwi w tym, że termin “dłużnik” jest terminem prawniczym, który odnosi się do osoby, która zaciągnęła zobowiązanie wobec wierzyciela, a termin “osoba zadłużona” jest bardziej ogólny i może odnosić się do każdej osoby, która ma zaciągnięty dług, niezależnie od tego, czy jest dłużnikiem w sensie prawnym.

Pomimo tej delikatnej różnicy pojęcia “dłużnik” i “osoba zadłużona” są często używane zamiennie, ponieważ dla większości ludzi znaczą one praktycznie to samo. Zwykle nie ma potrzeby rozróżniania tych terminów w kontekście codziennym, a ludzie używają ich zgodnie z ich intuicją i zrozumieniem. Warto jednak pamiętać, że w kontekście prawnym istnieje różnica między tymi terminami, a ich dokładne znaczenie zależy od kontekstu, w którym są używane.

author
Dominika Byczek
Ekspertka finansowa, redaktorka, magister Uniwersytetu Gdańskiego. Z zadluzenia.com związana od 2014 roku, redaktor naczelna portalu do 2020 roku. Specjalizuje się w tworzeniu poradników finansowych.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

Podobne artykuły

IKO najlepszą aplikacją bankową na świecie

Według najnowszego rankingu Retail Banker International najlepiej ocenianą aplikacją bankową na świecie zostało IKO. Mobilny Program PKO BP po raz drugi podbił ranking brytyjskiego serwisu.

author
Patryk Byczek
12 lutego 2019
Ekspert finansowy, z zadluzenia.com związany od 2015 roku. Absolwent Uniwersytetu Gdańskiego. Redaktor naczelny portalu, specjalizuje się w analizie produktów finansowych, promocji bankowych i recenzowaniu kredytów.

Bank Pekao w Złocieńcu

Bank Pekao jest jednym z największych banków detalicznych w Polsce. Jedna z placówek banku mieści się w Złocieńcu – sprawdzamy godziny otwarcia, dane kontaktowe oraz ofertę oddziału.

author
Patryk Byczek
09 sierpnia 2019
Ekspert finansowy, z zadluzenia.com związany od 2015 roku. Absolwent Uniwersytetu Gdańskiego. Redaktor naczelny portalu, specjalizuje się w analizie produktów finansowych, promocji bankowych i recenzowaniu kredytów.

Santander Consumer Bank Legionowo

Santander Consumer Bank to jeden z większych banków detalicznych w Polsce. Specjalizuje się w kredytach gotówkowych, ratalnych oraz samochodowych. Sprawdź oddziały Santander Consumer Banku w Legionowie – adres, telefon, godziny otwarcia oraz mapę dojazdu.

author
Dorota Grycko
14 czerwca 2021
Ekspertka finansowa na zadluzenia.com od 2021, absolwentka filologii polskiej Uniwersytetu Gdańskiego. Specjalizuje się w edukacji, także finansowej, pomagając czytelnikom zrozumieć i kontrolować swoje finanse.

BNP Paribas oddziały w Polkowicach

BNP Paribas jest jednym z największych banków detalicznych w Polsce. Poniżej umieściliśmy wszystkie szczegółowe informacje na temat placówki instytucji w Polkowicach.

author
Patryk Byczek
20 kwietnia 2019
Ekspert finansowy, z zadluzenia.com związany od 2015 roku. Absolwent Uniwersytetu Gdańskiego. Redaktor naczelny portalu, specjalizuje się w analizie produktów finansowych, promocji bankowych i recenzowaniu kredytów.

Pożyczki Rybnik

Szukałeś najtańszej pożyczki w Rybniku? Zajrzyj do rankingu z najlepszymi ofertami pożyczek online. Maksymalnie otrzymasz 200 000 zł ze spłatą do 10 lat. Gotówka dostępna od ręki.

author
Patryk Byczek
20 stycznia 2022
Ekspert finansowy, z zadluzenia.com związany od 2015 roku. Absolwent Uniwersytetu Gdańskiego. Redaktor naczelny portalu, specjalizuje się w analizie produktów finansowych, promocji bankowych i recenzowaniu kredytów.

Alior Bank w Nowym Targu

Alior Bank jest jednym z największych banków detalicznych w kraju. Sprawdziliśmy oddziały i placówki w Nowym Targu – zobacz godziny otwarcia, dane kontaktowe i opinie.

author
Aleksandra Gościnna
03 czerwca 2019
Ekspertka finansowa, magister Uniwersytetu Gdańskiego i absolwentka studiów podyplomowych na UW. W latach 2021-2023 redaktor naczelny zadluzenia.com. Specjalistka ds. e-marketingu i promocji online.
Porównaj