Dodatek za rozłąkę – najważniejsze informacje

Niektóre zawody wiążą się z koniecznością ciągłego przebywania w podróżach służbowych. Czasami pracownik zmuszony jest nawet do stałego zamieszkania w miejscu innym niż dotychczasowe. W takich przypadkach warto jest postarać się o przyznanie dodatku z tytułu rozłąki z rodziną. Komu przysługuje tego typu świadczenie? Jaka jest jego wysokość w 2019 roku?

Dodatek za rozłąkę – co to jest?

Dodatek za rozłąkę jest jedną z form dodatkowego wynagrodzenia pracownika czy też właściwie formą finansowej rekompensaty wypłacanej osobie w związku z rozłąką. Co to oznacza w praktyce? 

Osoby oddelegowane do pracy w innym miejscu często muszą zmagać się z tym, że są one pozbawione codziennego i naturalnego kontaktu z bliskimi. Rozłąka dotyczy przede wszystkim rodziny, lecz warto pamiętać także o partnerach, znajomych, przyjaciołach i o całym otaczającym nas środowisku. Praca z dala od znanych i bliskich nam twarzy jest ciężka, a dla wielu nawet niemożliwa. Lecz ci, którzy podejmą się wyzwania, często mogą liczyć na przyznanie rozłąkowego, czyli właśnie dodatku z tytułu rozłąki. 

Niestety Kodeks pracy nie nakłada na pracodawców obowiązku wypłacania tego typu dodatku na rzecz pracowników, którzy zostali przeniesieni do pracy w odległe rejony. Można powiedzieć, iż rozłąkowe jest dodatkiem fakultatywnym w przypadku umów o pracę oraz umów cywilnoprawnych, takich jak umowa zlecenia lub umowa o dzieło. Oznacza to, iż  osoba zatrudniająca (przedsiębiorca) może z własnej dobrej woli przyznać rozłąkowe – lecz nie musi.

Warto jednak dodać, iż istnieje pewna ściśle określona grupa osób, którym dodatek z tytułu rozłąki należy się bezwzględnie. Szczególnie uprzywilejowane pod tym względem są grupy zawodowe związane z instytucjami państwowymi. Bodaj najbardziej oczywistym przykładem są zawodowi żołnierze, którzy często zmuszani są do zmiany miejsca zamieszkania i pracy. Niestety nie zawsze przeniesieniu może zostać poddana także rodzina żołnierza. 

Kiedy przysługuje dodatek za rozłąkę?

Wyjaśniając kwestię tego, kiedy i w jakich przypadkach obowiązywać będzie prawo do dodatku rozłąkowego, kluczowe zdaje się być rozróżnienie tego, kiedy wyjazd służbowy jest delegacją, a kiedy dotyczy on oddelegowania pracownika do innej miejscowości. 

Z delegacją mamy do czynienia wtedy, kiedy pracownik otrzymuje polecenie wyjazdu służbowego. Ten może trwać – w zależności od danej sytuacji – dzień, kilka dni, a czasem nawet kilka tygodni. Co istotne jednak, mimo wyjazdu pracownik nie zmienia miejsca zamieszkania.

Natomiast o oddelegowaniu możemy mówić wtedy, gdy pracownik jest wysyłany do innego miejsca pracy. Z tego powodu zmienia się jego miejsce zamieszkania i utrudniony jest bezpośredni kontakt z bliskimi. Właśnie za oddelegowanie, a nie za delegację, polskie prawo przewiduje wypłatę dodatku za rozłąkę. Jednak nie wszyscy oddelegowani mogą liczyć na tego typu profity.

Sprawdź, jak liczyć nadgodziny związane z podróżą służbową i delegacją.

Grupy zawodowe, którym należy się dodatek

W myśl obowiązujących przepisów rozłąkowe bezwzględnie należy się jedynie wąskiej i ustawowo wskazane grupie osób zawodowo związanymi z instytucjami państwowymi. Mowa o: 

1. żołnierzach zawodowych,
2. funkcjonariuszach ABW, Służby Wywiadu Wojskowego oraz Służby Kontrwywiadu Wojskowego,
3. funkcjonariuszach celnych, 
4. urzędnikach państwowych, 
5. sędziach Sądu Najwyższego.

Osoby zatrudnione na umowie o pracę, a także na umowach cywilnoprawnych, którym została zaproponowana praca w innym miejscu (oddelegowanie), nie mogą liczyć na odgórnie przyznane rozłąkowe. Oczywiście dodatek tego typu może zostać im wypłacony, lecz premia zależeć będzie w pełni od indywidualnej decyzji przedsiębiorcy. Ani pracodawca, ani zleceniodawca, ani zamawiający dzieło nie mają obowiązku dodatkowego nagrodzenia czy finansowego zrekompensowania rozłąki osoby zatrudnionej i oddelegowanej do pracy w odległym regionie. 

Ile wynosi dodatek za rozłąkę?

Zgodnie z literą prawa dodatek za rozłąkę wynosi 95% stawki diety określonej w odrębnych przepisach. Od marca 2013 roku do chwili obecnej wysokość pełnej diety dziennej, jaką ustaliło Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, wynosi 30 złotych. Oznacza to, iż dzienny dodatek z tytułu rozłąki wypłacany na rzecz oddelegowanego pracownika równy jest kwocie 28,50 złotych.

Warto dodać, iż indywidualne przepisy w kwestii dodatku rozłąkowego dotyczą żołnierzy zawodowych. W ich przypadku rozłąkowe wypłacane jest ryczałtem w miesięcznej wysokości odpowiadającej 18-krotności diety z tytułu podróży służbowej. Oznacza to, iż do standardowego wynagrodzenia żołnierza dolicza jest premia w wysokości 540 złotych miesięcznie. Ponadto raz w miesiącu na koszt wojska żołnierz może także odwiedzić swoją rodzinę.

Na koniec warto jeszcze zaznaczyć, iż uprawniony do otrzymania rozłąkowego pracownik nie może liczyć na wypłatę dodatku za czas:

• urlopu wypoczynkowego, 
• podróży służbowej, za którą otrzymuje dietę, 
• pobytu w szpitalu, 
• pobytu u rodziny (w ramach odwiedzin), 
• nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy, 
• ponownego oddelegowania do miejsca stałego zamieszkania.

Podsumowanie