Dźwignia finansowa – na czym polega?

By zrozumieć, na czym polega mechanizm dźwigni finansowej, warto najpierw przyjrzeć się prostszemu przykładowi. Chyba każdy z nas wie dokładnie, na czym polega działanie dźwigni. Dźwignie rozumiane zgodnie z założeniami mechaniki klasycznej występują na przykład w nożyczkach czy w huśtawce równoważnej. Służą one temu, by przy niewielkim nakładzie siły osiągnąć spory rezultat. 

W przypadku nożyc mechanizm dźwigni polega na tym, że wykonując z pozoru delikatny ruch palcami, doprowadzamy do przecięcia kartki, kartonu, drewna itp. Natomiast w przypadku huśtawki równoważnej wystarczy, że jedna osoba usiądzie, a nawet naciśnie na jedno z siedzisk huśtawki, by drugi użytkownik mógł podnieść się w górę, nad ziemię – tak, jak gdyby był zupełnie nieważki. 

Podobne zastosowanie co w mechanice klasycznej dźwignia zdobyła w dziedzinie finansów. Dzięki temu narzędziu możliwe jest osiągnięcie sporych rezultatów finansowych, korzystając z niewielkiego kapitału inwestycyjnego. Wszystko dlatego, że dźwignia finansowa niejako „podniesie” czy „wywinduje” nasz potencjał – zupełnie jakbyśmy naprawdę dysponowali ogromną siłą finansową. 

Mówiąc więc najprościej, jak to możliwe, dźwignia finansowa pozwala nam na osiągnięcie takiego zysku z inwestycji, jak gdybyśmy zainwestowali przykładowo 100 000 złotych, podczas gdy tak naprawdę nasz kapitał wynosił 1 000 złotych. Rzeczywista „siła” byłaby więc w tym przypadku sto razy większa od „siły” odczuwanej przez rynek. Takowa dźwignia miałaby potencjał równy 1:100. 

Dźwignia finansowa wykorzystywana jest w przypadku inwestycji rynkowych, takich jak przykładowo akcje (opcje walutowe czy kontrakty terminowe ) lub waluty. Dzięki swojej mocy pomnażania rzeczywistej siły kapitału, dźwignia doprowadza do tego, że zysk, jaki osiągniemy z zainwestowania małej sumy, jest tak duży, jakbyśmy na inwestycję przeznaczyli wiele razy więcej pieniędzy. By zobrazować mechanizm działania dźwigni, warto jest więc posłużyć się przykładem:

Dźwignię finansową najcześciej wykorzystujemy podczas inwestycji w akcje (tak zwane opcje walutowe lub kontrakty terminowe) albo waluty. By jednak skorzystać z dźwigni, musimy znaleźć innego inwestora, który zgodzi się „dźwignąć” naszą inwestycje. W większości przypadków owym podmiotem zostaje bank. 

„Dźwignięcie” inwestycji przez bank polega na tym, iż bank udziela nam pożyczki, dzięki której posiadany przez nas kapitał (siła inwestycyjna) ulega powiększeniu. Wzrost uzależniony jest od obowiązującego wskaźnika dźwigni finansowej. Jeśli wskaźnik wynosi 1:100, to bank wypłaci nam taką kwotę, by posiadany przez nas kapitał wzrósł stukrotnie. Jeśli natomiast wskaźnik wynosi 1:250, oznacza to, iż dzięki pożyczce bankowej nasz kapitał stanie się dwieście pięćdziesiąt razy większy. 

Oczywiście za taką „pożyczkę” będziemy musieli zapłacić. Bank, jeszcze przed udzieleniem nam finansowania, określi, ile wynosi oprocentowanie dźwigni. Warto jednak pamiętać, że niezależnie od tego, czy nasza inwestycja przyniesie oczekiwany zysk, czy też okaże się klapą, bank i tak zażąda od nas zapłaty. W końcu instytucja ta udostępniła nam swoje pieniądze. Dlatego im większe oprocentowanie „dżwigni”, tym większe ryzyko. Choć możemy zarobić sporo, to wiele też możemy stracić. 

1. Dźwignia finansowa to specjalny mechanizm pozwalający na osiągnięcie sporego zysku przy niewielkiej sile inwestycyjnej (kapitale).
2. Dzięki dźwigni finansowej inwestor może spodziewać się takiego zysku, jak gdyby zainwestował w daną transakcję ogromną sumę, choć w rzeczywistości jego wkład był niewielki.
3. Dźwignia finansowa działa na tej samej zasadzie, co dźwignia rozumiana zgodnie z założeniami mechaniki klasycznej.
4. By skorzystać z dźwigni finansowej, potrzebny jest zewnętrzny inwestor, który zgodzi się „dźwignąć” naszą inwestycję, a więc pomnożyć nasz kapitał (siłę inwestycyjną).
5. Zwykle inwestorem dźwigni finansowej jest bank. „Dźwiga” on naszą inwestycję, udzielając nam pożyczki na zwiększenie kapitału angażowanego w daną akcję.
6. Bank udziela pożyczki w kwocie zależnej od ustalonego wskaźnika dźwigni finansowej. Gdy wynosi on 1:100, bank dopłaci tyle, by nasz pierwotny kapitał pomnożył się sto razy.
7. Za „dźwignięcie” inwestycji bank pobiera stosowne wynagrodzenie. Jest ono określone jako procentowa wartość udzielonego finansowania.
8. Im większe oprocentowanie bankowe dźwigni finansowej, tym więcej zarobimy w razie udanej inwestycji, ale analogicznie – tym więcej stracimy w razie klęski.