E-paragon w Polsce

Pandemia koronawirusa na świecie to jedna z najgorszych rzeczy, jaka mogła przytrafić się ludzkości. W tym trudnym czasie poszczególne państwa starają się jak najbardziej zwiększyć bezpieczeństwo obywateli. Jednym swe sposobów takiego działania jest wdrożenie elektronicznych paragonów fiskalnych. E-paragony nie przenoszą wirusów, są bezpieczne dla środowiska i uszczelniają politykę fiskalną państwa. W Polsce dostępne są od 1 kwietnia 2020 roku.

Koniec pilotażu, program rusza 

Przez ostatnich kilkanaście miesięcy polski rząd testował projekt wprowadzenia w Polsce nowych, elektronicznych paragonów fiskalnych. Dwuetapowy pilotaż przeprowadzony został na stacjach paliwowych Polskiego Koncernu Paliwowego Orlen. 

Pierwsza tura programu, podczas której z usługi elektronicznych paragonów skorzystać można było na sześćdziesięciu wybranych stacjach Orlen, cieszyła się tak dużym powodzeniem, ze organizatorzy podjęli dezycję o rozszerzeniu pilotażu. W drugiej, finalnej edycji pilotażu, programem objęte zostały wszystkie stacje własne największego polskiego dostawcy paliw. 

– komentowała Dominika Cieślak, jedna z pierwszych osób testujących usługę eParagonu w czasie pilotażu usługi. Dziś program jest już w pełni dostępny, a wszystko to za sprawą rządowej specustawy. 

Koronawirus przyśpieszył proces legislacyjny 

E-paragony zostały wprowadzone w Polsce za sprawą specustawy do ustawy o podatku VAT, w związku ze stanem epidemii w kraju. Dowody zapłaty wystawiane w formie elektronicznej ograniczają ryzyko zarażenia się wysoce szkodliwym wirusem z Wuhan – to najważniejsza przesłanka przemawiająca za szybkim prowadzeniem w życie nowoczesnego rozwiązania. Jak wyjaśniało Ministerstwo Finansów w jednej z wypowiedzi prasowych:

Jak działają e-paragony?

Elektroniczne paragony fiskalne, czyli właśnie e-paragony, to cyfrowe dowody zapłaty, które są traktowane i honorowane na równi z tradycyjnymi, papierowymi paragonami. Mogą one służyć nie tylko potwierdzeniu dokonania transakcji, lecz także jako dowód przeprowadzenia legalnej – pod względem księgowym i fiskalnym – transakcji. Z e-paragonu można skorzystać, starając się o reklamację zakupionych produktów, a także traktując je jako formę udokumentowania wydatków przykładowo w sytuacji starania się o zwrot środków czy zapomogę studencką. 

Klient ma prawo wyboru

Ministerstwo Finansów informuje, że klienci zachowają możliwość wyboru formy otrzymania paragonu fiskalnego bądź faktury w postaci papierowej lub postaci elektronicznej. Oznacza to, że wprowadzona wraz z początkiem kwietnia specustawa nie narzuca z góry konieczności korzystania wyłącznie z e-paragonów. Osoby, które nie dysponują urządzeniami elektronicznymi, na których mogłyby otworzyć e-paragon, ze spokojem będą mogły poprosić o tradycyjną formę dowodu zapłaty. 

Przymus wystawiania e-paragonów nie obejmuje wszystkich przedsiębiorców. Ministerstwo informuje o możliwości, a nie o konieczności. Na rządowej stronie internetowej czytamy:

Kto może wystawiać e-paragony?

Warto w tym miejscu doprecyzować, iż możliwość wystawiania e-paragonów dotyczy tych podatników, którzy zobowiązani zostali – na mocy odrębnych przepisów polskiego prawa – do wystawienia paragonów fiskalnych. Nie ma znaczenia forma działalności; e-paragony mogą być wystawiane zarówno przez jednoosobową działalność gospodarczą, jak i mikroprzedsiębiorcę, a także małego, średniego i dużego przedsiębiorcę. 

W jakiej formie klient otrzyma e-paragon?

Ministerstwo Finansów informuje, że podatnik może wystawić nabywcy paragon fiskalny w postaci elektronicznej, przesyłając mu ten dokument w sposób z nim uzgodniony. Resort nie doprecyzowuje tego zapisu, niemniej można założyć, że przedsiębiorcy będą mieli do wyboru dwa podstawowe sposoby przesłania potwierdzenia zakupu: na adres e-mail lub za pośrednictwem SMS-a. 

Ponadto w przypadku sprzedawców bądź usługodawców posiadających własną aplikację mobilną paragon może zostać przekazany również za jej pośrednictwem. Mowa między innymi o platformach dostarczanych przez stacje paliw lub duże sieci handlowe (np. aplikacja „żappka” czy „Lidl Plus”).

Kilka szczegółów o usłudze

Jak wyjaśnia Krajowa Izba Rozliczeniowa, partner technologiczny usługi, e-paragon jest cyfrowym odpowiednikiem tradycyjnego paragonu fiskalnego. Opracowanie modelu usługi e-paragon przebiegało we współpracy z Centrum Elektronicznych Usług Płatniczych eService – agentem rozliczeniowym obsługującym pilotażowe transakcje z użyciem karty płatniczej w terminalach należących do PKN Orlen. Obecnie sprzedawcy wydają e-paragon równolegle wraz z papierowym paragonem. Niemniej w przyszłości elektroniczny dowód zapłaty ma całkowicie zastąpić tradycyjne rozwiązania. 

Usługa e-paragon – dlaczego warto?

Eksperci są zdania, iż korzystanie elektronicznych paragonów niezaprzeczalnie ułatwi zarządzanie historią zakupów, a co równie ważne – zapewni łatwość gromadzenia i wyszukiwania potwierdzeń transakcji. W razie potrzeby płatnik będzie miał nieograniczony dostęp do e-paragonów w postaci pliku pdf lub wydruku. Co więcej, wymienienie tradycyjnych dowodów zakupu na elektroniczne odpowiedniki zniweluje wszelkie problemy związane z trwałością druku termicznego czy ryzykiem zgubienia tradycyjnego potwierdzenia zakupu. 

Zdaniem ekspertów z Krajowej Izby Rozliczeniowej e-paragon będzie aktywnie wspierać nowoczesne formy tak zwanych zakupów samoobsługowych. Poza tym ograniczenie papierowych wydruków płatniczych przyczyni się do zmniejszenia wycinki drzew, poprawy kondycji środowiska naturalnego i minimalizacji problemu śmieci. Kiedy możemy się spodziewać takich zmian? Ciężko powiedzieć. Na tę chwilę wiemy jedynie tyle, od 1 kwietnia 2020 roku usługa e-paragonów jest dostępna dla wszystkich podatników zobowiązanych do wystawienia paragonów fiskalnych.

Źródła:
https://www.gov.pl/web/gov/ulatwienia-w-e-paragonach
https://www.kir.pl/kontakt/biuro-prasowe/komunikaty-prasowe/ip2019/pilotaz-eparagon-obejmie-cala-polske,29.html
https://frob.pl/eparagon/