Książeczka mieszkaniowa – na czym polega?

Książeczka mieszkaniowa – na czym polega?

author
Dorota Grycko
04 marca 2023
Ekspertka finansowa na zadluzenia.com od 2021, absolwentka filologii polskiej Uniwersytetu Gdańskiego. Specjalizuje się w edukacji, także finansowej, pomagając czytelnikom zrozumieć i kontrolować swoje finanse.

Książeczka mieszkaniowa kilkadziesiąt lat temu była jednym ze sposobów oszczędzenia środków na własne mieszkanie. Obecnie taka forma oszczędzania pieniędzy już nie funkcjonuje, aczkolwiek takie dokumenty możesz w dalszym ciągu wykorzystać. Sprawdzamy szczegóły.

Spis treści:

  1. Czym jest książeczka mieszkaniowa?
  2. Likwidacja książeczki mieszkaniowej
  3. Na co możemy przeznaczyć premię gwarancyjną?
  4. Ile wynosi premia gwaracyjna?
  5. Możliwości wcześniejszego uzyskania premii gwarancyjnej
  6. Książeczka mieszkaniowa - czy można ją przepisać na inną osobę?
  7. Podsumowanie
Zwiń spis treści

Czym jest książeczka mieszkaniowa?

Książeczka mieszkaniowa to jeden z instrumentów finansowych, który służył do odkładania zaoszczędzonych pieniędzy. Największą popularnością cieszyła się w okresie PRL-u, ponieważ to dzięki niej, można było potwierdzić, ile środków dany obywatel zdołał zgromadzić na rachunku oszczędnościowym. W tamtym czasie bankowość elektroniczna nie istniała, a więc każda wpłata lub wypłata na konto, była rejestrowana ręcznie. Każda książeczka była przypisana do określonego rachunku oszczędnościowego (najczęściej w Powszechnej Kasie Oszczędności), aby móc zgromadzić pieniądze na upragniony cel, jakim był zakup mieszkania. Często była zakładana również na dzieci, aby od najmłodszych lat wspierać ich przyszłość.

Niestety, w okresie transformacji ustrojowej, dewaluacja złotego oraz hiperinflacja sprawiły, że zgromadzone na książeczkach oszczędności, znacząco straciły na wartości. W 2008 roku wprowadzono premię gwarancyjną, która miała zagwarantować odzyskanie części środków na niej zebranych. Obecnie mówi się, że prawie milion Polaków nadal ma swoje książeczki mieszkaniowe. Co prawda, nie są one już produktem finansowym, ale zebrane pieniądze, można jeszcze wykorzystać.

W obecnych czasach posiadania własnego mieszkania nie jest proste, aby spełnić marzenia o wymarzonej nieruchomości, większość osób korzysta z pomocy kredytu hipotecznego. Sprawdź, jak zwiększyć zdolność kredytową.

Likwidacja książeczki mieszkaniowej

W 2021 roku w życie weszły nowe przepisy, które zmieniają zasady odzyskiwania pieniędzy z książeczek mieszkaniowych. Likwidacja książeczki sprawi, że będziemy mogli wypłacić premię gwarancyjną, czyli pieniądze, które są wynagrodzeniem, za to, że oszczędności tam znajdujące się, straciły na wartości. Wcześniejsze prawo stanowiło, ze taka premia pokrywała wyłącznie wydatki związane z remontem (między innymi wymianie okien czy instalacji gazowej).

Aby dokonać likwidacji książeczki, musimy osobiście złożyć wniosek o taką likwidację w oddziale banku w ciągu 90 dni od dnia, w którym miejsce ma czynność uprawniająca do uzyskania premii (np. uzyskanie spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego). Oprócz tego musimy również złożyć odpowiednie dokumenty, które potwierdzą nasze prawo do premii. Po przyjęciu wniosku, bank będzie go analizował i zdecyduje o jego zasadności.

Co istotne, książeczki mieszkaniowe zarejestrowane po 2022 roku, będą kwalifikować się do wypłaty premii, dopiero od 1 stycznia następnego roku od daty jej zarejestrowania, a więc najwcześniej w styczniu 2024 roku. Jak zarejestrować naszą książeczkę? Możemy to zrobić w oddziale banku, w którym posiadamy konto oszczędnościowe.

Na co możemy przeznaczyć premię gwarancyjną?

  • Zakup mieszkania lub budowę domu, przystąpienie do użytkowania wybudowanego własnego domu jednorodzinnego,
  • Zaciągnięcie kredytu na dom lub mieszkanie (środki z premii gwarancyjnej można doliczyć do wkładu własnego),
  • Zapłata za część ceny mieszkania najmowanego,
  • Zakup mieszkania spółdzielczego o statusie własnościowym lub domu w spółdzielni (minimum ¼ udziału),
  • Zakup mieszkania stanowiącego odrębną własność lub domu (minimum ¼ udziału),
  • Uzyskanie odrębnej własności lokalu mieszkalnego powstałego w drodze przebudowy, nadbudowy lub rozbudowy budynku mieszkalnego, bądź pomieszczeń niemieszkalnych,
  • Wpłacenie kaucji za mieszkanie najęte przy wykorzystaniu kredytu udzielonego przez Bank Gospodarstwa Krajowego, w wysokości przekraczającej 3 proc. wartości odtworzeniowej lokalu;
  • Wpłacenie za okres 12 miesięcy składek na fundusz remontowy wspólnoty lub spółdzielni mieszkaniowej,
  • Wymiana lub montaż okien, instalacji gazowej, instalacji elektrycznej lub instalacji wodno-kanalizacyjnej w lokalu mieszkalnym lub domu jednorodzinnym, którego właścicielem jest właściciel książeczki mieszkaniowej,
  • Realizacja przedsięwzięcia termomodernizacyjnego lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego, którego właścicielem jest właściciel książeczki mieszkaniowej,
  • Wpłata na fundusz remontowy wspólnoty mieszkaniowej lub spółdzielni mieszkaniowej kwoty należnej za okres 12 miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku o likwidację książeczki,
  • Ponoszenie, przez co najmniej 5 lat, opłat z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego gruntu w prawo własności.

Ile wynosi premia gwaracyjna?

Jeśli posiadamy książeczkę mieszkaniową, niewątpliwie zastanawiamy się, ile będzie wynosić premia gwarancyjna. Musimy pamiętać, że pieniądze z premii są gwarantowane i to właśnie dzięki niej, możemy uzyskać chociaż część zgromadzonych oszczędności. Taka premia pełni funkcję rekompensaty.

Jak można obliczyć wysokość premii? Najważniejszą informacją jest to, że wysokość premii gwarancyjnej wyliczana jest na podstawie wskaźnika ceny metra kwadratowego w budownictwie mieszkaniowy, która co kwartał publikowana jest przez Główny Urząd Statystyczny. Z takiego stanu rzeczy można wywnioskować, że im droższe mieszkania, tym wyższa premia gwarancyjna. Aby dokładnie oszacować wysokość premii, możemy skorzystać z specjalnego kalkulatora, który dokładnie pokaże nam, na jak dużą sumę możemy liczyć. Na przykład w oddziale banku PKO BP pierwsze wyliczenie jest darmowe, a każde kolejne będzie kosztować 35 zł. Według danych GUS wysokość premii gwarancyjnej może wynosić 9-12 tys. zł.

Jeśli potrzebujemy gotówki, a wysokość premii jest zbyt niska, możemy skorzystać z kredytu online.

Możliwości wcześniejszego uzyskania premii gwarancyjnej

Istnieje możliwość wnioskowania o wcześniejszą wypłatę premii gwarancyjnej. Pieniądze mogą zostać wypłacone:

  • w trakcie budowy domu, jednak budowa musi być zaawansowana co najmniej w 20 proc. wartości kosztorysowej,
  • w trakcie przebudowy budynku mieszkalnego (co najmniej 50 proc. wartości kosztorysowej),
  • po wpłaceniu co najmniej 50 proc. wartości kosztorysowej lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego deweloperowi lub wniesienia co najmniej 50 proc. kwoty partycypacji w kosztach budowy mieszkania budowanego w systemie budownictwa czynszowego,
  • premia może zostać przekazana do spółdzielni mieszkaniowej po wniesieniu co najmniej 50 proc. wymaganego wkładu budowlanego lub mieszkaniowego.

Możemy również starać się o wypłatę premii jeszcze przed doprowadzeniem inwestycji do końca, jeśli przeznaczymy premie na wkład własny związany z kredytem mieszkaniowym. W takiej sytuacji będziemy musieli przedstawić książeczkę mieszkaniową oraz umowy kredytowej.

Sprawdź: ile wynosi średnia krajowa.

Książeczka mieszkaniowa - czy można ją przepisać na inną osobę?

Żadnej książeczki mieszkaniowej nie można sprzedać, ale możemy ją przepisać na kogoś innego. Najłatwiejszym sposobem będzie przepisanie jej na kogoś z rodziny, a więc:

  • małżonkowi (nawet po rozwodzie),
  • dzieciom (w tym przysposobionym),
  • rodzicom,
  • dziadkom,
  • wnukom,
  • rodzeństwu (również przyrodniemu).

Istnieje również możliwość przepisania książeczki na osobę niespokrewnioną, aczkolwiek będzie się to wiązać z dodatkowymi formalnościami.

Podsumowanie

  1. Książeczka mieszkaniowa to jeden z instrumentów finansowych, który służył do odkładania zaoszczędzonych pieniędzy.
  2. Największą popularnością cieszyła się w okresie PRL-u, ponieważ to dzięki niej, można było potwierdzić, ile środków dany obywatel zdołał zgromadzić na rachunku oszczędnościowym
  3. W okresie transformacji ustrojowej, dewaluacja złotego oraz hiperinflacja sprawiły, że zgromadzone na książeczkach oszczędności, znacząco straciły na wartości.
  4. Likwidacja książeczki sprawi, że będziemy mogli wypłacić premię gwarancyjną, czyli pieniądze, które są wynagrodzeniem, za to, że oszczędności tam znajdujące się, straciły na wartości.
  5. Aby dokonać likwidacji książeczki, musimy osobiście złożyć wniosek o taką likwidację w oddziale banku w ciągu 90 dni od dnia, w którym miejsce ma czynność uprawniająca do uzyskania premii.
  6. Zarejestrować naszą książeczkę możemy w oddziale banku, w którym posiadamy konto oszczędnościowe.
  7. Wysokość premii gwarancyjnej wyliczana jest na podstawie wskaźnika ceny metra kwadratowego w budownictwie mieszkaniowy, która co kwartał publikowana jest przez Główny Urząd Statystyczny
  8. Według danych GUS wysokość premii gwarancyjnej może wynosić 9-12 tys. zł.
  9. Istnieje możliwość wnioskowania o wcześniejszą wypłatę premii gwarancyjnej.
  10. Żadnej książeczki mieszkaniowej nie można sprzedać, ale możemy ją przepisać na kogoś innegoNajłatwiejszym sposobem będzie przepisanie jej na kogoś z rodziny.
author
Dorota Grycko
Ekspertka finansowa na zadluzenia.com od 2021, absolwentka filologii polskiej Uniwersytetu Gdańskiego. Specjalizuje się w edukacji, także finansowej, pomagając czytelnikom zrozumieć i kontrolować swoje finanse.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

Podobne artykuły

Inspektorat ZUS w Kłobucku

Zakład Ubezpieczeń Społecznych posiada 39 oddziałów w największych polskich miastach. Do każdego oddziału przynależą jednostki podległe, takie jak Inspektoraty i Biura Terenowe. Sprawdzamy dane Inspektoratu w Kłobucku: kontakt, dane adresowe, infolinię oraz godziny otwarcia.

author
Patryk Byczek
09 sierpnia 2019
Ekspert finansowy, z zadluzenia.com związany od 2015 roku. Absolwent Uniwersytetu Gdańskiego. Redaktor naczelny portalu, specjalizuje się w analizie produktów finansowych, promocji bankowych i recenzowaniu kredytów.

Promocja: „Rodzice polecają Konto Przekorzystne dzieciom – VII edycja” w Banku Pekao

Bank Pekao przygotował dla swoich młodszych i starszych Klientów bardzo prostą promocję, w której zainteresowani mogą zgarnąć 50 złotych. Promocja trwa do 30 października 2019 roku.

author
Patryk Byczek
24 października 2019
Ekspert finansowy, z zadluzenia.com związany od 2015 roku. Absolwent Uniwersytetu Gdańskiego. Redaktor naczelny portalu, specjalizuje się w analizie produktów finansowych, promocji bankowych i recenzowaniu kredytów.

BNP Paribas z nagrodą Złoty Bankier

Podczas dziesiątej edycji rankingu Złoty Bankier BNP Paribas otrzymał statuetkę Złotego Bankiera w kategorii Kredyt hipoteczny. Nagrodę wręczali eksperci serwisu bankier.pl. Wyróżnienia przyznawano na podstawie ankiet dostarczonych przez sam bank, zawierających szczegółowe informacje o produktach znajdujących się w ofercie BNP Paribas.

author
Patryk Byczek
12 kwietnia 2019
Ekspert finansowy, z zadluzenia.com związany od 2015 roku. Absolwent Uniwersytetu Gdańskiego. Redaktor naczelny portalu, specjalizuje się w analizie produktów finansowych, promocji bankowych i recenzowaniu kredytów.

Przelewy SORBNET w PKO BP

Potrzebujesz zrobić przelew SORBNET w PKO BP? Zobacz najważniejsze informacje dotyczące tego systemu rozliczeń międzybankowych. Sprawdzamy, kto może zlecić przelew SORBNET w PKO BP, jak to zrobić oraz ile kosztuje.

author
Dominika Byczek
02 lutego 2019
Ekspertka finansowa, redaktorka, magister Uniwersytetu Gdańskiego. Z zadluzenia.com związana od 2014 roku, redaktor naczelna portalu do 2020 roku. Specjalizuje się w tworzeniu poradników finansowych.

Bank Spółdzielczy w Lipinkach – oddziały, kontakt, kod SWIFT, IBAN

Bank Spółdzielczy w Lipinkach to polski bank, który jest zrzeszony w Grupie BPS. Sprawdzamy oddziały banku, godziny otwarcia, kod SWIFT, infolinię oraz dane kontaktowe.

author
Patryk Byczek
03 października 2019
Ekspert finansowy, z zadluzenia.com związany od 2015 roku. Absolwent Uniwersytetu Gdańskiego. Redaktor naczelny portalu, specjalizuje się w analizie produktów finansowych, promocji bankowych i recenzowaniu kredytów.

Polisę na życie w PKO BP podpiszesz zdalnie

PKO Bank Polski poinformował w komunikacie prasowym, że wraz z PKO Ubezpieczenia wprowadził zdalne podpisywanie dokumentów za pośrednictwem platformy Autenti. Wprowadzone rozwiązanie pozwoli Klientom PKO Banku Polskiego na zawieranie umów ubezpieczeń na życie do pożyczki hipotecznej lub kredytu hipotecznego bez wychodzenia z domu, całkowicie zdalnie.

author
Patryk Byczek
11 grudnia 2020
Ekspert finansowy, z zadluzenia.com związany od 2015 roku. Absolwent Uniwersytetu Gdańskiego. Redaktor naczelny portalu, specjalizuje się w analizie produktów finansowych, promocji bankowych i recenzowaniu kredytów.
Porównaj