Książeczka mieszkaniowa – na czym polega?
Książeczka mieszkaniowa kilkadziesiąt lat temu była jednym ze sposobów oszczędzenia środków na własne mieszkanie. Obecnie taka forma oszczędzania pieniędzy już nie funkcjonuje, aczkolwiek takie dokumenty możesz w dalszym ciągu wykorzystać. Sprawdzamy szczegóły.
Spis treści:
- Czym jest książeczka mieszkaniowa?
- Likwidacja książeczki mieszkaniowej
- Na co możemy przeznaczyć premię gwarancyjną?
- Ile wynosi premia gwaracyjna?
- Możliwości wcześniejszego uzyskania premii gwarancyjnej
- Książeczka mieszkaniowa - czy można ją przepisać na inną osobę?
- Podsumowanie
Czym jest książeczka mieszkaniowa?
Książeczka mieszkaniowa to jeden z instrumentów finansowych, który służył do odkładania zaoszczędzonych pieniędzy. Największą popularnością cieszyła się w okresie PRL-u, ponieważ to dzięki niej, można było potwierdzić, ile środków dany obywatel zdołał zgromadzić na rachunku oszczędnościowym. W tamtym czasie bankowość elektroniczna nie istniała, a więc każda wpłata lub wypłata na konto, była rejestrowana ręcznie. Każda książeczka była przypisana do określonego rachunku oszczędnościowego (najczęściej w Powszechnej Kasie Oszczędności), aby móc zgromadzić pieniądze na upragniony cel, jakim był zakup mieszkania. Często była zakładana również na dzieci, aby od najmłodszych lat wspierać ich przyszłość.
Niestety, w okresie transformacji ustrojowej, dewaluacja złotego oraz hiperinflacja sprawiły, że zgromadzone na książeczkach oszczędności, znacząco straciły na wartości. W 2008 roku wprowadzono premię gwarancyjną, która miała zagwarantować odzyskanie części środków na niej zebranych. Obecnie mówi się, że prawie milion Polaków nadal ma swoje książeczki mieszkaniowe. Co prawda, nie są one już produktem finansowym, ale zebrane pieniądze, można jeszcze wykorzystać.
W obecnych czasach posiadania własnego mieszkania nie jest proste, aby spełnić marzenia o wymarzonej nieruchomości, większość osób korzysta z pomocy kredytu hipotecznego. Sprawdź, jak zwiększyć zdolność kredytową.
Likwidacja książeczki mieszkaniowej
W 2021 roku w życie weszły nowe przepisy, które zmieniają zasady odzyskiwania pieniędzy z książeczek mieszkaniowych. Likwidacja książeczki sprawi, że będziemy mogli wypłacić premię gwarancyjną, czyli pieniądze, które są wynagrodzeniem, za to, że oszczędności tam znajdujące się, straciły na wartości. Wcześniejsze prawo stanowiło, ze taka premia pokrywała wyłącznie wydatki związane z remontem (między innymi wymianie okien czy instalacji gazowej).
Aby dokonać likwidacji książeczki, musimy osobiście złożyć wniosek o taką likwidację w oddziale banku w ciągu 90 dni od dnia, w którym miejsce ma czynność uprawniająca do uzyskania premii (np. uzyskanie spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego). Oprócz tego musimy również złożyć odpowiednie dokumenty, które potwierdzą nasze prawo do premii. Po przyjęciu wniosku, bank będzie go analizował i zdecyduje o jego zasadności.
Co istotne, książeczki mieszkaniowe zarejestrowane po 2022 roku, będą kwalifikować się do wypłaty premii, dopiero od 1 stycznia następnego roku od daty jej zarejestrowania, a więc najwcześniej w styczniu 2024 roku. Jak zarejestrować naszą książeczkę? Możemy to zrobić w oddziale banku, w którym posiadamy konto oszczędnościowe.
Na co możemy przeznaczyć premię gwarancyjną?
- Zakup mieszkania lub budowę domu, przystąpienie do użytkowania wybudowanego własnego domu jednorodzinnego,
- Zaciągnięcie kredytu na dom lub mieszkanie (środki z premii gwarancyjnej można doliczyć do wkładu własnego),
- Zapłata za część ceny mieszkania najmowanego,
- Zakup mieszkania spółdzielczego o statusie własnościowym lub domu w spółdzielni (minimum ¼ udziału),
- Zakup mieszkania stanowiącego odrębną własność lub domu (minimum ¼ udziału),
- Uzyskanie odrębnej własności lokalu mieszkalnego powstałego w drodze przebudowy, nadbudowy lub rozbudowy budynku mieszkalnego, bądź pomieszczeń niemieszkalnych,
- Wpłacenie kaucji za mieszkanie najęte przy wykorzystaniu kredytu udzielonego przez Bank Gospodarstwa Krajowego, w wysokości przekraczającej 3 proc. wartości odtworzeniowej lokalu;
- Wpłacenie za okres 12 miesięcy składek na fundusz remontowy wspólnoty lub spółdzielni mieszkaniowej,
- Wymiana lub montaż okien, instalacji gazowej, instalacji elektrycznej lub instalacji wodno-kanalizacyjnej w lokalu mieszkalnym lub domu jednorodzinnym, którego właścicielem jest właściciel książeczki mieszkaniowej,
- Realizacja przedsięwzięcia termomodernizacyjnego lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego, którego właścicielem jest właściciel książeczki mieszkaniowej,
- Wpłata na fundusz remontowy wspólnoty mieszkaniowej lub spółdzielni mieszkaniowej kwoty należnej za okres 12 miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku o likwidację książeczki,
- Ponoszenie, przez co najmniej 5 lat, opłat z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego gruntu w prawo własności.
Ile wynosi premia gwaracyjna?
Jeśli posiadamy książeczkę mieszkaniową, niewątpliwie zastanawiamy się, ile będzie wynosić premia gwarancyjna. Musimy pamiętać, że pieniądze z premii są gwarantowane i to właśnie dzięki niej, możemy uzyskać chociaż część zgromadzonych oszczędności. Taka premia pełni funkcję rekompensaty.
Jak można obliczyć wysokość premii? Najważniejszą informacją jest to, że wysokość premii gwarancyjnej wyliczana jest na podstawie wskaźnika ceny metra kwadratowego w budownictwie mieszkaniowy, która co kwartał publikowana jest przez Główny Urząd Statystyczny. Z takiego stanu rzeczy można wywnioskować, że im droższe mieszkania, tym wyższa premia gwarancyjna. Aby dokładnie oszacować wysokość premii, możemy skorzystać z specjalnego kalkulatora, który dokładnie pokaże nam, na jak dużą sumę możemy liczyć. Na przykład w oddziale banku PKO BP pierwsze wyliczenie jest darmowe, a każde kolejne będzie kosztować 35 zł. Według danych GUS wysokość premii gwarancyjnej może wynosić 9-12 tys. zł.
Jeśli potrzebujemy gotówki, a wysokość premii jest zbyt niska, możemy skorzystać z kredytu online.
Możliwości wcześniejszego uzyskania premii gwarancyjnej
Istnieje możliwość wnioskowania o wcześniejszą wypłatę premii gwarancyjnej. Pieniądze mogą zostać wypłacone:
- w trakcie budowy domu, jednak budowa musi być zaawansowana co najmniej w 20 proc. wartości kosztorysowej,
- w trakcie przebudowy budynku mieszkalnego (co najmniej 50 proc. wartości kosztorysowej),
- po wpłaceniu co najmniej 50 proc. wartości kosztorysowej lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego deweloperowi lub wniesienia co najmniej 50 proc. kwoty partycypacji w kosztach budowy mieszkania budowanego w systemie budownictwa czynszowego,
- premia może zostać przekazana do spółdzielni mieszkaniowej po wniesieniu co najmniej 50 proc. wymaganego wkładu budowlanego lub mieszkaniowego.
Możemy również starać się o wypłatę premii jeszcze przed doprowadzeniem inwestycji do końca, jeśli przeznaczymy premie na wkład własny związany z kredytem mieszkaniowym. W takiej sytuacji będziemy musieli przedstawić książeczkę mieszkaniową oraz umowy kredytowej.
Sprawdź: ile wynosi średnia krajowa.
Książeczka mieszkaniowa - czy można ją przepisać na inną osobę?
Żadnej książeczki mieszkaniowej nie można sprzedać, ale możemy ją przepisać na kogoś innego. Najłatwiejszym sposobem będzie przepisanie jej na kogoś z rodziny, a więc:
- małżonkowi (nawet po rozwodzie),
- dzieciom (w tym przysposobionym),
- rodzicom,
- dziadkom,
- wnukom,
- rodzeństwu (również przyrodniemu).
Istnieje również możliwość przepisania książeczki na osobę niespokrewnioną, aczkolwiek będzie się to wiązać z dodatkowymi formalnościami.
Podsumowanie
- Książeczka mieszkaniowa to jeden z instrumentów finansowych, który służył do odkładania zaoszczędzonych pieniędzy.
- Największą popularnością cieszyła się w okresie PRL-u, ponieważ to dzięki niej, można było potwierdzić, ile środków dany obywatel zdołał zgromadzić na rachunku oszczędnościowym
- W okresie transformacji ustrojowej, dewaluacja złotego oraz hiperinflacja sprawiły, że zgromadzone na książeczkach oszczędności, znacząco straciły na wartości.
- Likwidacja książeczki sprawi, że będziemy mogli wypłacić premię gwarancyjną, czyli pieniądze, które są wynagrodzeniem, za to, że oszczędności tam znajdujące się, straciły na wartości.
- Aby dokonać likwidacji książeczki, musimy osobiście złożyć wniosek o taką likwidację w oddziale banku w ciągu 90 dni od dnia, w którym miejsce ma czynność uprawniająca do uzyskania premii.
- Zarejestrować naszą książeczkę możemy w oddziale banku, w którym posiadamy konto oszczędnościowe.
- Wysokość premii gwarancyjnej wyliczana jest na podstawie wskaźnika ceny metra kwadratowego w budownictwie mieszkaniowy, która co kwartał publikowana jest przez Główny Urząd Statystyczny
- Według danych GUS wysokość premii gwarancyjnej może wynosić 9-12 tys. zł.
- Istnieje możliwość wnioskowania o wcześniejszą wypłatę premii gwarancyjnej.
- Żadnej książeczki mieszkaniowej nie można sprzedać, ale możemy ją przepisać na kogoś innego. Najłatwiejszym sposobem będzie przepisanie jej na kogoś z rodziny.
Dodaj komentarz