Lista ostrzeżeń KNF

Lista ostrzeżeń publicznych Komisji Nadzoru Finansowego to lista, na której znajdują się firmy podejrzane o nieuczciwe działania, np.: z tytułu zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa wynikające z ustawy o obrocie instrumentami finansowymi.

Celem listy ostrzeżeń publicznych KNF jest przede wszystkim przestrzeganie konsumentów przed korzystaniem z usług tych podmiotów, które nie działają zgodnie z prawem. KNF jest centralnym organem administracji rządowej, który – jak sama nazwa wskazuje – sprawuje nadzór nad całym rynkiem finansowym w naszym kraju. Tworzenie listy ostrzeżeń publicznych jest jednym z działań KNF, które służy zapewnieniu bezpieczeństwa konsumentom.

Dzięki liście ostrzeżeń KNF potencjalni klienci i kontrahenci danego podmiotu zostają zaalarmowani o konieczności zachowania większej ostrożności w kontaktach z tym podmiotem. Jeżeli wobec danej firmy złożone jest zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa, powinniśmy zachować ostrożność np.: przy podpisywaniu umowy z tą firmą.

Na listę ostrzeżeń publicznych KNF mogą trafić wszystkie podmioty, które nie działają zgodnie z obowiązującym aktualnie prawem. Wobec takich firm KNF wystosowuje oskarżenie o popełnienie przestępstwa i na czas ustalenia, czy dany podmiot faktycznie złamał prawo, umieszcza go na liście oskarżeń publicznych.

KNF stale monitoruje także doniesienia prasy, różnych mediów elektronicznych. Urząd nadzoruje także to, co pisze się na różnych forach internetowych związanych z giełdami i inwestowaniem. Na listę mogą zatem trafić wszyscy, wobec których gdziekolwiek wystosowano podejrzenia dotyczące popełnienia przestępstwa. Weryfikacją doniesień o nieprawidłowościach w funkcjonowaniu konkretnych podmiotów gospodarczych zajmują się poszczególne komórki merytoryczne UKNF.

Prawa najczęściej łamane przez podmioty zgłaszane do KNF

• Art. 99 i art. 99a ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (np.: dokonanie oferty publicznej papierów wartościowych bez wymaganego ustawą zatwierdzonego przez KNF prospektu emisyjnego / memorandum informacyjnego / dokumentu informacyjnego lub dokonanie emisji obligacji bez zachowania ustawowych wymogów)
• Art. 171 ust. 1–3 ustawy Prawo bankowe (wykonywanie czynności bankowych, np.: przyjmowanie wkładów pieniężnych w celu obciążania ich ryzykiem, bez zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego)
• Art. 178 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi (prowadzenie działalności w zakresie obrotu instrumentami finansowymi bez wymaganego zezwolenia lub upoważnienia)
• Art. 178 w zw. z art. 79 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi (wykonywanie działalności bez wpisu do rejestru agentów firm inwestycyjnych)
• Art. 89 i art. 90 ustawy z dnia 15 grudnia 2017 r. o dystrybucji ubezpieczeń
• Art. 50 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o pracowniczych programach emerytalnych
• Art. 40 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego
• Art. 47 i art. 48 ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym (bezprawne wykonywanie działalności agencyjnej, czynności agenta ubezpieczeniowego oraz prowadzenie działalności brokerskiej w zakresie ubezpieczeń lub w zakresie reasekuracji bez zezwolenia)
• Art. 69 ust. 2 pkt 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi (prowadzenie działalności maklerskiej bez wymaganego wymaga zezwolenia Komisji wydanego na wniosek, o którym mowa w art. 82)
• Art. 215 i art. 216 ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (w przypadku bezprawnego używania nazw zastrzeżonych ustaw i prowadzenia działalności bez zezwolenia)

Podstawową konsekwencją wpisania danej firmy na listę jest upublicznienie jej danych na stronie internetowej KNF. Wszyscy konsumenci mogą zobaczyć:

• nazwę podmiotu, który jest podejrzany o przestępstwo,
• numer, który identyfikuje dany podmiot (NIP, REGON albo KRS),
• nazwę prokuratury, która prowadzi sprawę danej firmy,
• opis przebiegu postępowania (informacje o wszystkich prawomocnych orzeczeniach, które zostały wydane w trakcie postępowania karnego).

Firmy wpisane na listę KNF – jeżeli potwierdzą się podejrzenia wobec nich – są zobowiązywane do zapłaty kary finansowej. Tylko w ubiegłym roku KNF nałożyło kary na łącznie 20 000 000 zł. Przy ustalaniu wysokości kary pod uwagę brane są okoliczności złamania prawa, częstotliwość popełniania danego naruszenia oraz sytuacja finansowa firmy.

Ostatnią (i chyba najważniejszą) konsekwencją wpisania podmiotu na listę jest zwiększenie bezpieczeństwa konsumentów. Wystosowanie ostrzeżenia ze strony KNF to automatyczna informacja, że Komisja zgłasza zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa przez daną firmę. To zazwyczaj skutkuje dużą ostrożnością wśród Klientów. Szczególne znaczenie ma to na rynku kredytów online, na którym zaufanie do danej firmy pożyczkowej ma kluczowe znaczenie dla podjęcia decyzji o zadłużeniu się.

Tak naprawdę nie ma na to pytanie jednoznacznej odpowiedzi. Powodem może być bowiem zastosowanie w firmie jakiegokolwiek działania niezgodnego z prawem. Najpopularniejsze powody wpisów to obecnie:

• prowadzenie giełd towarów bez zezwolenia,
• wykonywanie czynności bankowych bez zezwolenia KNF,
• prowadzenie działalności maklerskiej bez zezwolenia,
• wykonywanie działalności inwestycyjnej bez posiadania wpisu do rejestru agentów.

Podsumowanie

1. Lista KNF ma ostrzegać konsumentów przed korzystaniem z usług firm podejrzanych o nieuczciwe działania.
2. Konsument, który mimo ostrzeżenia nawiązuje współpracę z podmiotem z listy KNF, czyni to na własną odpowiedzialność.
3. Wobec wszystkich podmiotów z listy KNF prowadzone są postępowania wyjaśniające.
4. Firma, wobec której podejrzenia się potwierdzą, pozostaje na liście KNF, a ponadto musi zapłacić wysoką karę finansową.
5. Podmiot, wobec którego podejrzenia się nie potwierdziły, może zostać usunięty z listy ostrzeżeń publicznych KNF.
6. Usunięcie z listy następuje jedynie na wniosek podmiotu.
7. Firma z wpisem na liście ostrzeżeń do wydania wyroku nadal może prowadzić działalność gospodarczą.
8. Zainteresowanie się wpisem na liście KNF leży w interesie konsumenta – firma nie ma obowiązku informować o tym podczas nawiązywania współpracy.
9. Powodem do wpisania na listę ostrzeżeń publicznych może być każde działanie firmy podjęte niezgodnie z obowiązującym prawem.
10. Aktualna lista ostrzeżeń publicznych KNF jest prezentowana na stronie internetowej organu.