Podatek katastralny – co to jest, ile wynosi?
Podatek katastralny od wielu lat budzi gorące emocje wśród właścicieli nieruchomości w Polsce. Wiele krajów Unii Europejskiej wprowadziło już taką formę opodatkowania nieruchomości. Sprawdziliśmy, na czym polega podatek katastralny, czy będzie wprowadzony w Polsce oraz ile miałby wynosić.
Spis treści:
- Czym jest podatek katastralny?
- Na czym polega podatek katastralny?
- Podatek katastralny w Polsce
- Podatek katastralny a podstawa prawna
- Podatek katastralny a podatek od nieruchomości
- Ile miałby wynosić podatek katastralny?
- Minusy podatku katastralnego
- Plusy podatku katastralnego
- Podatek katastralny - podsumowanie
Czym jest podatek katastralny?
Taka forma opodatkowania obowiązuje w wielu państwach na całym świecie, w tym i w Europie. Mowa między innymi o Wielkiej Brytanii, Litwie i Łotwie, Austrii, Holandii czy Estonii. Jak dotąd w Polsce nie wprowadzono jeszcze podatku katastralnego (obowiązuje natomiast podatek od powierzchni nieruchomości). Spory w tej kwestii trwają od lat, lecz na tą chwilę wszystko wskazuje na to, że polski rząd nie wprowadzi w naszym kraju podatku katastralnego.
Podatek katastralny, nazywany także podatkiem ad valorem [łac. „od wartości”], to jeden z istniejących sposobów opodatkowania nieruchomości. Polega on na naliczeniu wysokości podatku w zależności od wartości nieruchomości. Im większa wartość nieruchomości, tym większy podatek należy opłacić na rzecz państwa.
Podatek katastralny różni się od obecnie obowiązującej w Polsce formy opodatkowania przede wszystkim sposobem naliczania taksy. Podstawą do wyliczenia wartości podatku katastralnego jest wartość nieruchomości, jaką określa rzeczoznawca majątkowy. Im bardziej prestiżowe położenie czy forma zabudowania, tym większy podatek należy opłacić. Powierzchnia lokalu odgrywa w tym procesie drugorzędną rolę. Z tego powodu mieszkańcy krajów, w których obowiązuje podatek katastralny przed zaciągnięciem kredytu hipotecznego lub nabyciu nieruchomości w inny sposób, muszą przemyśleć wiele kwestii.
Na czym polega podatek katastralny?
Podatek katastralny polega na opodatkowaniu nieruchomości przy zastosowaniu przeliczników opartych na ocenie wartości danej nieruchomości. Czyli im bardziej wartościowe jest dane lokum (oczywiście w opinii biegłego rzeczoznawcy), tym większy podatek przyjdzie nam zapłacić. Na samą ocenę wartości wpływa ma natomiast wiele różnych czynników.
Taksę katastralną wylicza się na podstawie wskaźnika nazywanego wartością katastralną nieruchomości. Na wskaźnik ten wpływa między innymi:
- położenie nieruchomości (wycena na podstawie map i tabel taksacyjnych tworzonych przez władze danych jednostek samorządu terenowego przy współpracy z rzeczoznawcami majątkowymi),
- prestiż lokacji (ceniona dzielnica, odległość do centrum, dostęp do komunikacji miejskiej, liczba pomników czy obszarów natury itp.),
- forma zabudowania (ceglana kamienica czy dziesięciopiętrowy blok z wielkiej płyty, wysokość sufitów, budulec i sposób wykonania elewacji itp.),
- wielkość nieruchomości i rozłożenie pomieszczeń.
W zależności od tego, jakie regulacje prawne zostały wprowadzone w danym państwie, sposób wyceny wartości katastralnej nieruchomości może się różnić. Niemniej jednak podatek katastralny zawsze wyliczany jest na podstawie wartości lokalu, a nie w oparciu o samą powierzchnie nieruchomości. Tym sposobem największe podatki opłacają właściciele zabytkowych budynków położonych w prestiżowych lokalizacjach z dostępem do obszarów natury.
Podatek katastralny w Polsce
Mimo tego, iż wprowadziło go wiele innych państw europejskich, podatek katastralny nie obowiązuje w naszym kraju.
Kwestia owej taksy jest jednak jednym z najgłośniejszych tematów medialnego dyskursu ostatnich lat. W dyskusji głos zabrało już wielu ekspertów rynkowych, agentów nieruchomości i polityków. Wciąż istnieją sprzeczne stanowiska w kwestii tego, czy w naszym kraju powinien obowiązywać podatek katastralny (na wzór standardów europejskich), czy też nie.
Eksperci rynkowi ostrzegają jednak, że jednoznaczne przekreślenie możliwości wprowadzenia w Polsce podatku katastralnego w przyszłości źle zwiastuje kondycji Polski. Gdyby Polaków było stać na podatek katastralny (tak jak stać naszych sąsiadów), nowa forma otaksowania przyczyniłaby się do podniesienia wpływów budżetowych i do poprawy krajowej gospodarki. Z drugiej strony osoby, które nie posiadałyby określonego procentu wartości nieruchomości, musiałyby korzystać z dodatkowych form finansowania. Przykładem mogą być zobowiązania, takie jak np. pożyczki na raty.
Podatek katastralny a podstawa prawna
W tym miejscu warto także nadmienić, iż choć w Polsce podatek katastralny nie został wprowadzony, krajowe przepisy prawne i tak definiują pojęcie wartości katastralnej nieruchomości i sposób jej wyliczania w Polsce. Mowa o Ustawie z dnia 21 sierpnia sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami. Ujednoliconą treść tegoż dokumentu znaleźć można w Dzienniku Ustaw nr 115 na rok 1997, pod pozycją 741.
W myśl polskich przepisów prawnych wartość katastralną nieruchomości stanowi wartość ustalona okresowo w procesie tak zwanej powszechnej taksacji nieruchomości.
Powszechna taksacja nieruchomości w Polsce polega między innymi na oszacowaniu wartości reprezentatywnych nieruchomości (każdego rodzaju zabudowy) na obszarze poszczególnych gmin. Pracą tym zajmują się rzeczoznawcy majątkowi. W ten sposób do baz starostów wpływają oficjalne mapy i tabele taksacyjne, na których podstawie orzekana jest wartość katastralna poszczególnych nieruchomości.
Podatek katastralny a podatek od nieruchomości
Polskie przepisy dotyczące opodatkowania nieruchomości ustalają, iż podstawą do wyliczania wysokości podatku jest powierzchnia (odpowiednio: gruntu lub budynku). Zasada ta nie dotyczy opodatkowania budowli lub ich części, które związane są z prowadzeniem działalności gospodarczej. W tym przypadku bowiem wysokość taksy wyliczana jest na podstawie specjalnej wartości stanowiącej podstawę obliczania amortyzacji w danym roku. Zdarzają się przypadki, w których opłaty podatkowe mogą przewyższyć możliwości finansowe. W takiej sytuacji rozwiązaniem może okazać się zobowiązanie w formie pożyczki pozabankowej.
Podatek katastralny jest w gruncie rzeczy podatkiem od nieruchomości, a dokładniej jedną z jego form. Każde państwo bowiem ustala na mocy odrębnych przepisów, czy – a jeśli tak, to w jaki sposób – opodatkowane będą nieruchomości. Podatek od nieruchomości w formie katastralnej obowiązuje w wielu krajach europejskich (między innymi w Wielkiej Brytanii i we Włoszech). W Polsce natomiast przybrał on inny kształt.
Taksa ad valorem, czyli właśnie podatek katastralny, różni się od polskiej formy opodatkowania nieruchomości przede wszystkim podstawą wyliczenia podatku. Tu bowiem istotna jest nie wielkość lokalu czy gruntu, lecz jego szeroko rozumiana wartość. Tak czy inaczej podatek katastralny służy otaksowaniu nieruchomości. Dlatego też należy go zaliczyć do form podatku od nieruchomości – i to form najbardziej popularnych wśród krajów Europy.
Ile miałby wynosić podatek katastralny?
W innych krajach, gdzie taksa ta wynosi średnio 1% wartości lokalu, społeczeństwo zarabia więcej, dlatego bez problemu może pozwolić sobie na opłacenie podatku katastralnego, czym zresztą znacząco przyczynia się do poprawy budżetu państwa i całej gospodarki.
Za kilka, może kilkanaście lat, państwo polskie powinno powrócić do debaty na temat podatku katastralnego. Jest on w końcu niejako fundamentem krajów o gospodarce wolnorynkowej i ustroju kapitalistycznym, generując ogromne profity dla państwa. Jeśli jednak rząd zaniecha prac nad reformą, będzie to jasny przekaz, iż kondycja Polski jest słaba, a Polaków po prostu nie stać na płacenie podatków obowiązujących w innych krajach rozwiniętych.
Zdaniem wielu niezależnych ekspertów stawka podatku katastralnego w Polsce, która nie spowodowałaby drastycznego podwyższenia opłat ponoszonych przez podatników, powinna wynosić 0,10%.
Niewiele krajów wprowadziło jednak tak niską stawkę taksy katastralnej. Dla porównania, nasi zachodni sąsiedzi, Niemcy, zmuszeni są do opłacania podatku w przeciętnej stawce 1,9% wartości nieruchomości. Średnia stawka wśród krajów świata wynosi 1%. Na taką taksę polskie społeczeństwo nie mogłoby sobie pozwolić w chwili obecnej, ze względu na wysoką dysproporcję między wysokością podatku a zarobkami.
Przykład 1
Pani Anna Kowalska posiada mieszkanie w wielkości 45 m2. Przy podatku wyliczanym według dotychczasowych zasad, czyli na podstawie wielkości lokalu, wysokość taksy za owe lokum wyniosłaby maksymalnie 35,55 złotych rocznie. Górna stawka w 2019 roku wynosi bowiem 0,79 zł/m2 budynku mieszkalnego.
Hipotetycznie: przepisy uległy zmianie i w Polsce obowiązuje podatek katastralny w wysokości 1% wartości nieruchomości. Mieszkanie Pani Kowalskiej, choć niewielkie (45m2), zostało wycenione na 380 000 złotych. Wszystko dlatego, iż znajduje się ono w samym centrum aglomeracji miejskiej, a formą zabudowania jest przedwojenna kamienica z czerwonej cegły.
W takim przypadku Pani Anna Kowalska zmuszona będzie do opłacania na rzecz państwa aż 3 800 złotych podatku. Jest to prawie 107 razy więcej, niż w przypadku rozliczania na podstawie wielkości lokalu. Wszystko z powodu wyceny wartości nieruchomości. Wyceny, na którą Pani Kowalska nie miała najmniejszego wpływu. Fakt mieszkania w kamienicy nie musi bowiem być równoznaczny z majętnością. Mieszkanie można było przecież odziedziczyć.
Przykład 2
Pan Jan Nowak posiada mieszkanie w wielkości 70 m2. Przy podatku wyliczanym według dotychczasowych zasad, czyli na podstawie wielkości lokalu, wysokość taksy za owe lokum wyniosłaby maksymalnie 98,75 złotych rocznie. Górna stawka w 2019 roku wynosi bowiem 0,79 zł/m2 budynku mieszkalnego.
Hipotetycznie: przepisy uległy zmianie i w Polsce obowiązuje podatek katastralny w wysokości 1% wartości nieruchomości. Mieszkanie Pana Nowaka, choć spore (125m2), zostało wycenione na zaledwie 180 000 złotych. Wszystko dlatego, iż znajduje się ono w jednym z czterdziestoletnich bloków z wielkiej płyty. Co więcej, budynek stoi w osadzie w pobliżu wsi. Do najbliższej aglomeracji miejskiej jest ok. 100 km, a do najbliższego przystanku PKS – 8 km.
W takim przypadku Pan Jan Nowak zmuszony będzie do opłacania na rzecz państwa aż 1 800 złotych podatku. Choć jego mieszkanie nie jest wyjątkowo prestiżowe, podatek zwiększy się blisko 18 razy w porównaniu z dotychczasową wielkością taksy. Wszystko z powodu stosunkowo wysokiej stawki podatku (choć 1% jest przeciętną stawką podatku na świecie) i wysokich cen na rynku nieruchomości.
W powyższych przykładach zastosowaliśmy szacowaną stawkę podatku katastralnego w wysokości 1%. Gdyby polski rząd (mimo deklaracji o niewprowadzeniu taksy katastralnej) zdecydował się na stawkę mniejszą, przykładowo – 0,5%, kwoty podatku także uległy by zmniejszeniu. Wciąż jednak byłby one nieporównywalnie większe w zestawieniu z tymi, jakie polscy obywatele opłacali do tej pory.
Wszystko wskazuje na to, że na zmianie formy opodatkowania straciliby wszyscy właściciele nieruchomości. Oczywiście wpływy do budżetu państwa wzrosłyby diametralnie, jednak z portfela przeciętnego Kowalskiego ubywałoby znacznie więcej pieniędzy. Największe starty pieniężne ponieśliby ci, który są posiadaczami mieszkań w prestiżowych budynkach i lokalizacjach. Zarobki Polaków nie pozwalają na taką reformę.
Minusy podatku katastralnego
Temat podatku katastralnego jest jedną z najgorętszych i najbardziej kontrowersyjnych kwestii poruszanych przez polskie media, polityków i opinię publiczną. Nowa forma rozliczania z nieruchomości przyniesie ogromne korzyści dla polskiego budżetu i gospodarki – lecz żeby reforma miała szansę się “przyjąć”, nie wyrządzając krzywdy społeczeństwu, Polacy muszą więcej zarabiać.
Po wprowadzeniu w naszym kraju stawki podatku w wysokości 1% (średnia wysokość stawki na świecie), przeciętny Kowalski zmuszony będzie oddać do budżetu państwa kilka, kilkanaście, na nawet kilkadziesiąt razy więcej niż do tej pory. Wszystko dlatego, że ceny mieszań w Polsce są obecnie naprawdę wysokie.
Zdaniem wielu ekspertów uzależnienie wysokości podatku od wartości nieruchomości w obecnym stadium rozwoju polskiej gospodarki i społeczeństwa prowadzić będzie do celowego niszczenia budynków i zaniedbywania ich modernizacji. W ten sposób powiem polscy podatnicy ograniczać będą „na własną rękę” wartość nieruchomości, a co za tym idzie – także i podatku. Wniosek z tego nasuwa się sam: Polacy nie są finansowo gotowi na zmianę opodatkowania nieruchomości.
Plusy podatku katastralnego
Mimo wszystko wprowadzenie podatku katastralnego w Polsce nie wiązałoby się z samymi negatywami. W końcu z jakiegoś powodu wiele krajów na całym świecie zdecydowało się na tego typu rozwiązanie. Co więcej, większość z nich chwali sobie ową decyzje, podkreślając ogrom pozytywnych skutków, które poprawiły gospodarkę i zasiliły braki budżetowe.
Dzięki podatkowi katastralnemu zwiększyłyby się dochody jednostek terytorialnych. Polepszeniu mogłaby ulec także polityka przestrzenna – głównie dzięki uporządkowaniu przestrzeni publicznej.
Stosowanie wyceny wartości nieruchomości, możliwe dzięki istnieniu odpowiednich ewidencji (katastrów nieruchomości), zwiększyłoby bezpieczeństwo obrotu nieruchomościami. Eksperci popierający zmianę formy opodatkowania nieruchomości podkreślają także, że dzięki stworzeniu kompletnych baz danych dotyczących między innymi wartości danej nieruchomości, każdy konsument miałby ułatwiony dostęp do informacji niezbędnych podczas wszelkich inwestycji na rynku nieruchomościowym. Podsumowując: na wprowadzeniu podatku nie skorzystałyby jednostki, lecz ogół społeczeństwa i gospodarka państwa.
Podatek katastralny - podsumowanie
Najważniejsze informacje:
- Podatek katastralny, nazywany także podatkiem ad valorem [łac. „od wartości”], to jeden z istniejących sposobów opodatkowania nieruchomości. Choć nie obowiązuje on w Polsce, wiele krajów na całym świecie zdecydowało się na jego wprowadzenie.
- Taksa katastralna naliczana jest w wysokości stosownej co do wartości nieruchomości. Tak więcej im większa jest wartość nieruchomości, tym większy podatek należy opłacić na rzecz państwa.
- Wartość katastralna nieruchomości wyliczana jest w różny sposób – w zależności od przepisów obowiązujących w danym kraju. To jednak, co ma największy wpływ na ową wartości, to położenie nieruchomości i jej prestiż lokacyjny.
- Polskie przepisy dotyczące opodatkowania nieruchomości ustalają, iż podstawą do wyliczania wysokości podatku jest powierzchnia (odpowiednio: gruntu lub budynku). Zasada ta nie dotyczy opodatkowania budowli lub ich części, które związane są z prowadzeniem działalności gospodarczej.
- W krajach, jakie wprowadziły już taksę katastralną, średnia stawka podatku wynosi 1%. Niektóre kraje stosują niewielkie przeliczniki, a niektóre decydują się na większe opodatkowanie.
- Zdaniem wielu niezależnych ekspertów stawka podatku katastralnego w Polsce, która nie spowodowałaby drastycznego podwyższenia opłat ponoszonych przez podatników, powinna wynosić 0,10%.
- Podatek wyliczany na podstawie wartości nieruchomości przyniósłby ogromne wpływy do budżetu polskiego państwa, a zwłaszcza – jednostek samorządu terytorialnego. Jednak dla samych podatników byłby on bardzo niekorzystny.
- Negatywne skutki wprowadzenia podatku od wartości nieruchomości najsilniej odczuliby niezamożni Polacy, którzy z różnych przyczyn (na przykład po otrzymaniu spadku) stali się właścicielami mieszkań w kamienicach i zabudowach ulokowanych w centrach miast.
- Wyliczenia ekspertów wskazują, że na tę chwilę polscy obywatele nie są gotowi do tego, by opłacać podatek katastralny w przeciętniej wysokości obowiązującej na świecie. Zarabiamy zbyt mało, a ceny rynkowe nieruchomości są zbyt wysokie.
Źródła:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Podatek_katastralny
https://ksiegowosc.infor.pl/podatki/podatki-osobiste/podatek-od-nieruchomosci/726984,Podatek-katastralny-moze-zostac-wprowadzony-do-2020-r.html
http://biurose.sejm.gov.pl/teksty/r-155.htm
https://ksiegowosc.infor.pl/prawo-unii-europejskiej/33085,Nie-wszedzie-placi-sie-podatek-katastralny.html
https://en.wikipedia.org/wiki/Ad_valorem_tax
Wszystkie komentarze
Wszystko mialoby sens gdyby nie fakt, ze owe podatki pojda na kolejne 500+ czy inne rozdawnictwa... piszecie, ze now tax zasili budzet terytorialny - gowno prawda, zasili kase panstwa a nie kase samorzadow, a jak wiemy panstwo najpierw zbiera kase a potem rozdziela podlug swoich widzimisie (czytaj, janosikowe). Zdaniem wielu expertow ten rodzaj taxacji mialby sens wowczas kiedy kasa z katastru wplywalaby do skarbca samorzadow bezposrednio...
Choćby nie wiem ile rząd zbierał podatku i tak go rozda za głosy poparcia. Najwięcej dostanie TV pisowska oraz biznesmen Rydzyk za głosy poparcia.
Moja rodzina miała mój dom przez 2 wojny światowe i nie odebrali go ani nie obciążali Niemcy ,ruscy,komuna ale taki podatek spowodował by że musieli byśmy iść pod most.Predzej czy później wprowadzą go bo ludzie u władzy to mafia i już teraz podatek na podatku i opłaty i kary, robimy jak niewolnicy a nic z tego nie mamy
Podobne artykuły
Jak wymienić stare banknoty?
Jesteś w posiadaniu starych walut, które wyszły już z obiegu? Niektóre nieaktualne już banknoty mogą stanowić jedynie wartość kolekcjonerską. Istnieje jednak możliwość, że nadal mogą być one coś warte. W jaki sposób i gdzie możemy wymienić stare pieniądze? Czy wszystkie jednostki monetarne można wymienić?
Komornik w firmie informatycznej Qumak
Firma informatyczna Qumak ma problemy z komornikiem. W wyniku egzekucji zajęto aktywa przedsiębiorstwa oraz udziały w spółkach zależnych.
Alior Bank w Myślenicach
Alior Bank jest jednym z największych banków detalicznych w kraju. Sprawdziliśmy oddziały i placówki w Myślenicach – zobacz godziny otwarcia, dane kontaktowe i opinie.
Kasa Stefczyka Otwock
Potrzebujesz informacji na temat lokalizacji Kasy Stefczyka w Otwocku? Dane, takie jak adres, numer telefonu, godziny otwarcia oraz mapę dojazdu znajdziesz w tym artykule.
Deutsche Bank sesje wchodzące i wychodzące
Uwaga! Deutsche Bank Polska został przejęty przez Santander Bank Polska. Sprawdź Santander Bank Polska sesje przychodzące i wychodzące.
Kredyt na ślub i wesele
Ślub to wspaniałe, ale i bardzo drogie przeżycie. Wartość rynku ślubnego w naszym kraju to ponad 7 miliardów złotych rocznie. Przeciętny budżet na wesele wśród Polaków biorących ślub wynosi 40 000 zł. Skąd wziąć pieniądze na ten cel? Sprawdzamy najlepsze oferty kredytów gotówkowych na ślub i wesele.
Dodaj komentarz