Pożyczka pracownicza – kto może skorzystać?

Pożyczka pracownicza – kto może skorzystać?

author
Halszka Gronek
19 grudnia 2020
Ekspertka finansowa na zadluzenia.com, ukończyła dziennikarstwo i socjologię na Uniwersytecie Gdańskim. Autorka kompendiów wiedzy na temat społecznych aspektów świata finansów i ekonomii.

Gdy brakuje pieniędzy, najlepiej jest zwrócić się o pomoc do pożyczkodawców. Niewielu z nas wie jednak o tym, że pożyczki mogą być udzielone nie tylko przez profesjonalne instytucje pożyczkowe, lecz także przez naszego pracodawcę. Pożyczki pracownicze to mniejsza ilość formalności, niskie bądź zerowe oprocentowanie i automatyczny system spłaty zobowiązania. Kto może liczyć na takie rozwiązanie?

Spis treści:

  1. Czym jest pożyczka pracownicza?
  2. Jak otrzymać pożyczkę pracowniczą?
  3. Pożyczka pracownicza a podstawa prawna
  4. Kto może otrzymać pożyczkę pracowniczą?
  5. Koszty pożyczki pracowniczej
  6. Skarbówka a pożyczka pracownicza
Zwiń spis treści

Czym jest pożyczka pracownicza?

Pożyczka pracownicza jest formą zupełnie dobrowolnego świadczenia finansowego udzielanego przez pracodawcę na rzecz pracowników niektórych firm i zakładów pracy. Innymi słowy to po prostu pożyczka z pracy. 

Najczęściej pożyczki pracownicze udzielane są w związku z wykonywaniem przez pracodawców funkcji socjalnych w ramach Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Równie często pożyczki pracownicze przysługują z tytułu funkcjonowania Pracowniczej Kasy Zapomogowo-Pożyczkowej w danym zakładzie pracy. Warto jednak dodać, że firmy, które nie posiadają tego typu kas czy funduszy, także mają możliwość przyznania pracownikowi pożyczki. Dzięki temu nie musi on korzystać z innych form finansowania, na przykład z pożyczek online.

Jak otrzymać pożyczkę pracowniczą?

By móc liczyć na przyznanie środków od pracodawcy (niezależne od tego, czy w danym zakładzie funkcjonuje ZFŚS lub PKZP), musimy złożyć pisemne podanie do naszego szefa.

Czas oczekiwania na jego rozpatrzenie zazwyczaj nie jest długi. Odpowiedź uzależniona jest od indywidualnej praktyki bądź regulaminu prowadzonego w danym zakładzie. Niektóre firmy muszą przyznawać pożyczki, gdyż mają na to specjalnie wydzielony fundusz. Inne mogą podjąć taką decyzję dobrowolnie. 

Maksymalna wysokość pożyczki uzależniona jest od takich czynników, jak budżet danej firmy czy liczba zatrudnionych w niej osób. Z kolei spłata pożyczki odbywa się z reguły w drodze udzielonego przez pracownika pisemnego upoważnienia pracodawcy do dokonywania potrąceń z przysługującego mu wynagrodzenia. 

Niekiedy stosuje się inne rozwiązania, przykładowo comiesięczne przelewy na konto zakładu pracy. Warto w tym miejscu dodać, iż o atrakcyjności pożyczki pracowniczej przesądza przede wszystkim jej oprocentowanie (z reguły dużo niższe od tego obowiązującego w bankach i firmach pożyczkowych), a także oraz stosunkowo mało formalizowana procedura uzyskania środków (pracodawca zna możliwości zarobkowe swojego pracownika, więc potrafi celnie oszacować ryzyko finansowe). Minusem tego typu rozwiązania jest fakt, iż nie każda firma udziela pożyczek pracowniczych. W tym przypadku możemy skorzystać z pożyczek na raty

Pożyczka pracownicza a podstawa prawna

Kodeks pracy nie reguluje kwestii przyzwania i wypłacania pożyczek pracowniczych. Jeśli w danym zakładzie nie obowiązuje Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych lub Kasa Zapomogowo-Pożyczkowa (instytucje regulowane na podstawie specjalnych przepisów), pożyczkę od pracodawcy traktuje się jak każdą inną pożyczkę prywatną – sposób jej zawarcia oraz maksymalne odsetki określa Kodeks cywilny. 

PODSTAWA PRAWNA

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny

Art. 720. Umowa pożyczki

§ 1. Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.
§ 2. Umowa pożyczki, której wartość przekracza tysiąc złotych, wymaga zachowania formy dokumentowej.

Warto dodać, że polskie prawo dodatkowo reguluje kwestię pobierania rat pożyczki pracowniczej z wynagrodzenia pracowniczego. Zapisy dotyczące obowiązku udzielenia pisemnej zgody pracownika na potrącanie należności z pensji, a także maksymalnej wysokości takowego potrącenia.

PODSTAWA PRAWNA

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy

Art. 91. Wymóg uzyskania zgody pracownika na potrącenia z wynagrodzenia za pracę

§ 1. Należności inne niż wymienione w art. 87 § 1 i 7 mogą być potrącane z wynagrodzenia pracownika tylko za jego zgodą wyrażoną na piśmie.
§ 2. W przypadkach określonych w § 1 wolna od potrąceń jest kwota wynagrodzenia za pracę w wysokości:
1) określonej w art. 87 [1] § 1 pkt 1* – przy potrącaniu należności na rzecz pracodawcy; […].

Kto może otrzymać pożyczkę pracowniczą?

Nie ma jasnych i odgórnie obowiązujących przepisów, które regulowałyby kwestię grona osób uprawnionych do korzystania z pożyczek pracowniczych.

W niektórych przypadkach takowe pożyczki się należą w związku z funkcjonowaniem w danej firmie specjalnych funduszy bądź kas. W innych przypadkach to pracodawcy samodzielnie decydują, czy chcą i mogą udzielić pracownikowi pożyczki.

Pożyczka dla pracowników firm z ZFSŚ

Najczęściej pożyczki pracownicze udzielane są w związku z wykonywaniem przez pracodawców funkcji socjalnych w ramach Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Gwoli uściślenia, wszystkie firmy, które zatrudniają powyżej 50 pracowników (w przeliczeniu na pełne etaty według stanu na 1 dzień stycznia danego roku) zobowiązane są do stworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Pieniądze zebrane w funduszu mogą być przeznaczone wyłącznie na cele socjalne, czyli przykładowo wsparcie różnych form wypoczynku (tak zwane wczasy pod gruszą), bezzwrotne zapomogi z tytułu zajścia trudnych zdarzeń losowych, a także zwrotne pożyczki pracownicze. 

Pożyczka dla pracowników firm z PKZP

Równie często pożyczki pracownicze przysługują z tytułu funkcjonowania Pracowniczej Kasy Zapomogowo-Pożyczkowej w danym zakładzie pracy. Utworzenie Kasy jest możliwe u pracodawcy, u którego co najmniej 10 osób wykonujących pracę zarobkową deklaruje chęć przystąpienia do Kasy. PKZP udziela pożyczek wszystkim tych, którzy będąc członkami Kasy, wnosili na jej poczet comiesięczne składki członkowskie.  Warunkiem udzielenia pożyczki z PKZP jest zgromadzenie odpowiedniej ilości środków.

Pożyczka dla pracowników pozostałych firm

Firmy, w których nie ma ani Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, ani Pracowniczej Kasy Zapomogowo-Pożyczkowej, mogą udzielać pożyczek na zasadach opisanych w Kodeksie cywilnym. Pracodawcy nie są jednak zobowiązani do takiej formy wsparcia podwładnych. W ich gestii leży indywidualna decyzja pożyczkowa, jednak z reguły – o ile firmę oczywiście na to stać – pracownicy otrzymują pozytywne decyzje pożyczkowe.

Koszty pożyczki pracowniczej

Nie da się ukryć, iż o atrakcyjności pożyczki pracowniczej świadczy przede wszystkim jej oprocentowanie, które jest z reguły dużo korzystniejsze (niższe) od oprocentowania oferowanego przez większość instytucji finansowych, np. kredytów gotówkowych.

Pożyczka pracownicza nie musi być w ogóle oprocentowana – pod warunkiem, że taki zapis znajdzie się w umowie pożyczkowej.

Decyzja o wysokości marży zależy od decyzji pracodawcy, jednak warto dodać, iż nie oprocentowanie w stosunku rocznym nie może być wyższe niż 10% – wynika tak wprost z zapisów Kodeksu cywilnego.

PODSTAWA PRAWNA

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny

Art. 359. źródła i wysokość odsetek

§ 1. Odsetki od sumy pieniężnej należą się tylko wtedy, gdy to wynika z czynności prawnej albo z ustawy, z orzeczenia sądu lub z decyzji innego właściwego organu.
§ 2. Jeżeli wysokość odsetek nie jest w inny sposób określona, należą się odsetki ustawowe w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 3,5 punktów procentowych.
§ 21. Maksymalna wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej nie może w stosunku rocznym przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych (odsetki maksymalne)*.
§ 22. Jeżeli wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej przekracza wysokość odsetek maksymalnych, należą się odsetki maksymalne.

Skarbówka a pożyczka pracownicza

Wielu pracowników rozważających zaciągnięcie pożyczki pracowniczej zastanawia się nad poziomem optymalizacji podatkowej takiego rozwiązania. Z regulacji dotyczących kosztów prowadzenia firmy wynika, iż koszty uzyskania przychodów nie uznaje się wydatków poniesionych z tytułu spłaty pożyczki – z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tej pożyczki. 

Powyższa zasada oznacza, iż samo zaciągnięcie pożyczki oraz jej późniejsza spłata są podatkowo neutralne i nie powodują zmian po stronie przychodu oraz kosztów uzyskania przychodów. Dopiero zapłacenie odsetek od oprocentowanej pożyczki pracowniczej daje możliwość zaliczenia ich do kosztu uzyskania przychodu. Kosztem będzie więc część odsetkowa każdej raty pożyczki, nie zaś część kapitałowa. 

Podatek od pożyczki

Umowa pożyczki udzielona na rzecz niespokrewnionego pracownika przez pracodawcę podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Podstawę opodatkowania stanowi kwota pożyczki, a stawka oprocentowania wynosi 0,5% procenta.  Obowiązek podatkowy ciąży na pożyczkodawcy, nie na pracodawcy wypłacającym środki. Warto dodać, iż z opodatkowania zwolnione są pożyczki od osób niespokrewnionych na kwotę mniejsza lub równą 1000 złotych. 

Pożyczki pracownicze mogą być jednak zwolnione z podatku, jeżeli zostały udzielone z:

  • kas lub funduszów zakładowych,
  • funduszów związków zawodowych,
  • pracowniczych kas zapomogowo-pożyczkowych,
  • spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych,
  • koleżeńskich kas oszczędnościowo-pożyczkowych działających w wojsku,
  • zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.
author
Halszka Gronek
Ekspertka finansowa na zadluzenia.com, ukończyła dziennikarstwo i socjologię na Uniwersytecie Gdańskim. Autorka kompendiów wiedzy na temat społecznych aspektów świata finansów i ekonomii.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

Podobne artykuły

Dzień Doceniania z BNP Paribas i Plotek.pl

Jeden z najpopularniejszych serwisów o gwiazdach i celebrytach w Polsce włączył się w kampanię #DOCENIAJnieoceniaj, której organizatorem jest bank BNP Paribas. Serwis wspólnie z instytucją bankową zapraszali swoich Klientów i Użytkowników do wzięcia udziału w Dniu Doceniania.

author
Patryk Byczek
07 marca 2020
Ekspert finansowy, z zadluzenia.com związany od 2015 roku. Absolwent Uniwersytetu Gdańskiego. Redaktor naczelny portalu, specjalizuje się w analizie produktów finansowych, promocji bankowych i recenzowaniu kredytów.

Ile wydamy na Święta Bożego Narodzenia ?

PBS przeprowadził dla Providenta kolejne badanie z cyklu Barometr Providenta. Aż 25% Polaków podchodzi do świąt oszczędnie i deklaruje, że wydatki świąteczne zamknie w kwocie 400 zł. Zaledwie co dziewiąty Polak wyda na święta  ponad 1000 zł. Większość zatem planuje święta rozsądnie, chociaż niemal połowa badanych deklaruje, że nie będzie kupować najtańszych produktów. 

author
Dominika Byczek
06 listopada 2017
Ekspertka finansowa, redaktorka, magister Uniwersytetu Gdańskiego. Z zadluzenia.com związana od 2014 roku, redaktor naczelna portalu do 2020 roku. Specjalizuje się w tworzeniu poradników finansowych.

Fałszywe e-maile od KAS i Ministerstwa Finansów

Ministerstwo Finansów ostrzega przed fałszywymi wiadomościami e-mail informującymi o wszczęciu kontroli przez Urząd Skarbowy. Odbiorcy, którzy otrzymali wiadomość tego typu powinni ją zignorować.

author
Patryk Byczek
23 stycznia 2020
Ekspert finansowy, z zadluzenia.com związany od 2015 roku. Absolwent Uniwersytetu Gdańskiego. Redaktor naczelny portalu, specjalizuje się w analizie produktów finansowych, promocji bankowych i recenzowaniu kredytów.

T-Mobile Usługi Bankowe w Zambrowie

T-Mobile Usługi Bankowe to nowoczesny bank internetowy posiadający ponad 20 placówek stacjonarnych. Sprawdź informacje na temat placówki w Zambrowie.

author
Patryk Byczek
17 marca 2019
Ekspert finansowy, z zadluzenia.com związany od 2015 roku. Absolwent Uniwersytetu Gdańskiego. Redaktor naczelny portalu, specjalizuje się w analizie produktów finansowych, promocji bankowych i recenzowaniu kredytów.

Ile kosztuje Spotify?

Spotify to serwis, który oferuje dostęp do dziesiątków milionów utworów muzycznych. Założenie konta jest proste, a samo korzystanie z usługi również nie powinno sprawiać większych problemów. Sprawdzamy, ile kosztuje użytkowanie aplikacji.

author
Aleksandra Gościnna
12 stycznia 2022
Ekspertka finansowa, magister Uniwersytetu Gdańskiego i absolwentka studiów podyplomowych na UW. W latach 2021-2023 redaktor naczelny zadluzenia.com. Specjalistka ds. e-marketingu i promocji online.

Credit Agricole w Wołowie

Credit Agricole jest jednym z największych banków uniwersalnych w Polsce. Jeden z jego oddziałów mieści się w Wołowie – sprawdzamy godziny otwarcia, dane kontaktowe oraz ofertę placówki.

author
Patryk Byczek
20 lipca 2019
Ekspert finansowy, z zadluzenia.com związany od 2015 roku. Absolwent Uniwersytetu Gdańskiego. Redaktor naczelny portalu, specjalizuje się w analizie produktów finansowych, promocji bankowych i recenzowaniu kredytów.
Porównaj