Rzecznik Finansowy – czym się zajmuje?
Niewielu z nas wie, że nad działalnością krajowych agencji i towarzystw ubezpieczeniowych czuwa jeden naczelny organ – Rzecznik Finansowy. Do zadań Rzecznika należy przede wszystkim reprezentowanie interesów stron pokrzywdzonych i interweniowanie w przypadku rażącego łamania praw konsumenckich przed podmioty rynkowe.
Spis treści:
- Kto kto jest Rzecznik Finansowy?
- Czym zajmuje się Rzecznik Finansowy?
- Kto jest obecnym Rzecznikiem Finansowym?
- Podstawa prawna
Kto kto jest Rzecznik Finansowy?
Rzecznik Finansowy to państwowy urząd Rzeczypospolitej Polskiej, którego najważniejszym zadaniem jest dbanie o interesy poszczególnych stron umowy ubezpieczenia. W tym znaczeniu Rzecznik Finansowy reprezentuje zarówno ubezpieczającego, jak i ubezpieczonego, a także uposażonych lub uprawnionych do praw wynikających z tytuły ubezpieczenia (na przykład dzięki cesji praw z polisy, która często jest wykorzystywana jako zabezpieczenie spłaty kredytu).
Instytucja Rzecznika Finansowego istnieje w naszym kraju od 2015 roku. Wcześniej jednak zbliżoną działalność prowadził inny organ – Rzecznik Ubezpieczonych. Pierwowzór Rzecznika Finansowego został powołany do życia już w 1995 roku w związku z upadkiem kilku zakładów ubezpieczeń i powstałym w ten sposób kryzysem polisowym. Ustawa z dnia 5 sierpnia 2015 roku o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego przekształciła Rzecznika Ubezpieczonych w Rzecznika Finansowego.
By zapewnić najwyższy standard oferowanych usług, Rzecznik Finansowy współpracuje z krajowymi (a co więcej – także zagranicznymi) organizacjami konsumenckimi. Piastujący urząd Rzecznika utrzymuje także stosunki zawodowe z Rzecznikiem Praw Obywatelskich, którego działalność polega na kontroli wypełniania zasad współżycia i sprawiedliwości społecznej przez poszczególne instytucje i podmioty. Wszystko to w celu zapewnienia możliwie najlepszej obsługi konsumenta i jego sprawy dotyczącej ubezpieczenia.
Czym zajmuje się Rzecznik Finansowy?
Jak znaczyliśmy już na wstępie niniejszego artykułu, Rzecznik Finansowy zajmuje się przede wszystkim reprezentowaniem interesów poszczególnych stron w sprawach dotyczących umów ubezpieczenia i praw z nich wynikających. Jednak zakres zadań, jakie należą do obowiązków Rzecznika Finansowego (a wcześniej Rzecznika Ubezpieczonych), jest o wiele szerzy.
Zadania rzecznika
Do najważniejszych obowiązków Rzecznika Finansowego, wcześniej (do 2015 roku) znanego jako Rzecznik Ubezpieczonych, należy przede wszystkim:
- rozpatrywanie skarg oraz wniosków w indywidualnych sprawach kierowanych do Rzecznika (najczęściej dotyczą one niesłusznie wydanych odmów reklamacji),
- opiniowanie aktów prawnych dotyczących organizacji rynku finansowego i funkcjonowania zakładów ubezpieczeń, funduszy emerytalnych i prywatnych programów emerytalnych dedykowanych pracownikom,
- występowanie do właściwych organów z oficjalną prośbą o podjęcie inicjatywy ustawodawczej lub zmianę aktów prawnych (uprawnienie stosowane w przypadku, gdy Rzecznik Finansowy, często po konsultacji z innymi godnymi zaufania instytucjami, na przykład Rzecznikiem Praw Obywatelskich, stwierdzi, iż obowiązujące standardy działalności danego podmiotu zagrażają podstawowym prawom konsumentów),
- bieżące informowanie uprawnionych organów nadzoru i kontroli o dostrzeżonych nieprawidłowościach w działaniu zakładów ubezpieczeń, funduszy emerytalnych, towarzystw emerytalnych, pracowniczych programów emerytalnych i innych instytucji rynku ubezpieczeniowego,
- pełnienie funkcji inicjatora i animatora promującego działalność edukacyjną w dziedzinie ochrony stron umowy ubezpieczenia, a także zwalczenia dezinformacji w tymże obszarze,
- organizowanie mediacji, czyli tak zwanego sądu polubownego, dzięki któremu możliwe będzie rozstrzygnięcie sporu dotyczącego umowy ubezpieczenia zawartej z zakładem, powszechnym towarzystwem emerytalnym, Ubezpieczeniowym Funduszem Gwarancyjnym czy Polskim Biurem Ubezpieczycieli Komunikacyjnych.
Kto jest obecnym Rzecznikiem Finansowym?
Obecnie Rzecznikiem Finansowym jest Bohdan Pretkiel.
W 2011 roku zakończył studia prawnicze na Uniwersytecie Warszawskim, a następnie rozpoczął karierę jako nauczyciel akademicki w Katedrze Logiki i Argumentacji Prawniczej na tej samej uczelni. W 2018 roku uzyskał z wyróżnieniem stopień doktora, broniąc pracy pod kierunkiem Sławomira Lewandowskiego na temat argumentacji z autorytetu eksperta, przywołując przykłady instytucji biegłego w polskim postępowaniu sądowym. Przez długi czas pracował jako prawnik w różnych kancelariach i grupach kapitałowych, a także objął stanowisko prezesa think tanku Instytut im. Mikołaja Sienickiego, o profilu liberalnym. Był także członkiem rad nadzorczych, m.in. Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu, oraz pełnił funkcję doradczą dla pełnomocnika rządu ds. społeczeństwa obywatelskiego, reprezentując grupę przedstawicieli licznych organizacji społecznych i pozarządowych.
W dniu 7 grudnia 2021 roku, po przeprowadzeniu procesu rekrutacyjnego, objął stanowisko rzecznika finansowego, zastępując Mariusza Goleckiego.
Zanim ustawodawca przemianował Rzecznika Ubezpieczonych na Rzecznika Finansowego, urząd ten piastowali:
- Stanisław Rogowski – od 1995 roku do 2007 roku (pierwszy Rzecznik Ubezpieczonych w Polsce),
- Halina Olendzka – od 2007 roku do 2011 roku,
- Aleksandra Wiktorow – od 2011 do 2019 roku,
- Mariusz Golecki – od 2019 do 2021 roku.
Podstawa prawna
Aktem prawnym, no mocy którego obowiązujący od 1995 roku roku urząd Rzecznika Ubezpieczonych został przemianowany na urząd Rzecznika Finansowego, jest Ustawa z dnia 5 sierpnia 2015 roku o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym. Dokument ten wszedł w życie wraz z dnie 11 października 2015 roku, a od tamtego czasu był kilkakrotnie nowelizowany. Jego treść znaleźć można w Dzienniku Ustaw na rok 2015, pod pozycją 1348.
PODSTAWA PRAWNA
Rzecznik Ubezpieczonych z dniem wejścia w życie ustawy staje się Rzecznikiem Finansowym i rozpoczyna się jego czteroletnia kadencja. (art. 54.)
Z dniem wejścia w życie ustawy Biuro Rzecznika Ubezpieczonych staje się Biurem Rzecznika Finansowego. (art. 55.)
Prezes Rady Ministrów, na wniosek ministra właściwego do spraw instytucji finansowych, powołuje Rzecznika Finansowego, zwanego dalej „Rzecznikiem”. (art. 11.)
Rzecznik jest podmiotem uprawnionym do prowadzenia postępowania w sprawie pozasądowego rozwiązywania sporów konsumenckich w rozumieniu ustawy z dnia 23 września 2016 r. o pozasądowym rozwiązywaniu sporów konsumenckich. (art. 35a., ust. 2.)
Prezes Rady Ministrów, na wniosek ministra właściwego do spraw instytucji finansowych, może odwołać Rzecznika przed upływem kadencji. (art. 14.)
Ustawa z dnia 5 sierpnia 2015 roku o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym
Warto także zaznaczyć, iż nowa ustawa dotycząca Rzecznika Finansowego reguluje czas piastowania urzędu przez powołaną osobę. Jak wynika z podstawy prawnej, kadencja Rzecznika Finansowego trwa 4 lata, a jedna osoba nie może być dłużej Rzecznikiem niż przez dwie kolejne kadencje (maksymalnie 8 lat). Co szczególne, zanim ustawa weszła w życie (2015 rok), pierwszy Rzecznik Ubezpieczonych, Stanisław Rogowski, piastował urząd przez 12 lat. Obecna podstawa tego zakazuje.
Dodaj komentarz