Alimenty – najważniejsze informacje

Alimenty – najważniejsze informacje

author
Halszka Gronek
02 sierpnia 2018
Ekspertka finansowa na zadluzenia.com, ukończyła dziennikarstwo i socjologię na Uniwersytecie Gdańskim. Autorka kompendiów wiedzy na temat społecznych aspektów świata finansów i ekonomii.

Alimenty powszechnie kojarzone są ze specjalnym świadczeniem, jakie jedno z rozwiedzionych rodziców dziecka ma obowiązek uiszczać w celu zapewnienia swemu potomkowi odpowiednich warunków życia. W praktyce jednak alimenty mają o wiele szerszy zakres zastosowania. Kto i w jakich przypadkach może się o nie ubiegać?

Spis treści:

  1. Czym są alimenty?
  2. Komu przysługują alimenty?
  3. Alimenty na dziecko
  4. Alimenty na żonę
  5. Wysokość alimentów
  6. Do kiedy należy płacić alimenty?
Zwiń spis treści

Czym są alimenty?

Alimenty to świadczenia, które swą nazwę zawdzięczają łacińskiemu rzeczownikowi „alimentum” oznaczającego „pokarm”. Są one regularnymi i obligatoryjnie (czyli obowiązkowo) spełnianymi świadczeniami pieniężnymi na rzecz innych osób fizycznych.

Obowiązek alimentacyjny, a więc powinność uiszczania świadczenia na rzecz osoby trzeciej, wynika zwykle z zawartych między danymi osobami więzi rodzinnych:

  • pokrewieństwa,
  • powinowactwa,
  • małżeństwa.

Odpowiednią podstawą prawną, która reguluje zakres i zasady opłacania świadczeń alimentacyjnych, jest pierwotny Kodeks rodzinny i opiekuńczy wraz z jego kolejnymi nowelizacjami. Opis kwestii obowiązku alimentacyjnego znaleźć można w Dziale III Kodeksu pt. „Obowiązek alimentacyjny”. Warto pamiętać o tym, iż niepłacenie świadczenia może skutkować powstaniem długu. W tym wypadku jedynymi dostępnymi zobowiązaniami mogą okazać się pożyczki dla zadłużonych.

Komu przysługują alimenty?

Według obecnie obowiązujących przepisów prawnych alimenty przysługują przede wszystkim:

  • dzieciom (od ich rodziców) – ta grupa uprawnionych posiada najszerszy zakres uprawnień. Nadrzędnym obowiązkiem wszystkich rodziców jest bowiem zapewnienie dziecku utrzymania na odpowiednim poziomie – aż do momentu, gdy będzie ono w stanie samodzielnie się utrzymać,
  • rodzicom (także ojczymowi i macosze), dziadkom, wnukom, małżonkom oraz rodzeństwu – wskazane podmioty z tej grupy uprawnionych będą mogły uzyskać świadczenie alimentacyjne wtedy, gdy wykażą, iż znajdują się w niedostatku i potrzebują pomocy ze strony swego krewnego,
  • matce pozamałżeńskiego dziecka (od ojca dziecka) – w tym przypadku należne są alimenty w wysokości kosztów 3-miesięcznego utrzymania matki w okresie porodu – niezależnie od faktu, czy znajduje się ona w niedostatku,
  • rozwiedzionemu małżonkowi – każdy rozwodnik ma szansę uzyskać od byłego małżonka alimenty, o ile nie został on uznany za jedyną osobę winną rozwodu i  jeśli wnioskujący znajduje się w niedostatku,
  • osobie przysposobionej – w tym przypadku osobą zobowiązana do spłacenia alimentów może być osoba przysposabiająca,
  • pasierbowi w stosunku do ojczyma lub macochy – pasierb lub pasierbica ma prawo uzyskać alimenty od swej macochy lub ojczyma, jeśli fakt otrzymania takowego świadczenia odpowiadać będzie zasadom współżycia społecznego.

Alimenty na dziecko

Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi rodzice zobowiązani są do świadczenia obowiązku alimentacyjnego względem swego dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie – chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi rodzice zobowiązani są do świadczenia obowiązku alimentacyjnego względem swego dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie – chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

O czym warto wiedzieć, do chwili ukończenia przez dziecko 18. roku życia alimenty wypłacane są przez jednego z rodziców do ręki drugiego rodzica – choć zdarza się, iż sąd w swym wyroku określi inny sposób realizacji świadczenia. Po ukończeniu 18. roku życia alimenty wypłacane są natomiast bezpośrednio potomkowi rodzica. Warto także sprawdzić do kiedy należy płacić to świadczenie.

Alimenty na żonę

Powszechnie wiadomym jest, że obowiązek alimentacyjny ciąży na rozwiedzionych małżonkach – zwłaszcza wtedy, jedna ze stron została pokrzywdzona w czasie trwania związku, a w konsekwencji – uznana za wyłącznie winną rozpadowi małżeństwa.

Warto jednak wiedzieć, iż obowiązek alimentacyjny dotyczy także trwających w małżeństwie par. Oboje małżonkowie zobowiązani są bowiem – każdy według swych sił oraz możliwości majątkowych – przyczyniać się do zaspokajania potrzeb wspólnie stworzonej rodziny.

Każdy z małżonków ma prawo dochodzić przed sądem alimentów zarówno w chwili, gdy z małżeństwa zrodziły się dzieci, jak i wtedy, gdy dzieci nie ma. Zakres obowiązku alimentacyjnego uzależniony jest oczywiście od możliwości zarobkowych i majątkowych każdego z małżonków – choć nie wyznaczają go tylko faktyczne zarobki, ale też potencjalna wielkość dochodów, jakie każdy partner mógłby osiągnąć wykorzystując swoje możliwości. W trakcie ustalania obowiązku alimentacyjnego między małżonkami obowiązuje zasada równej stopy życiowej. Oznacza to, iż obowiązek alimentowania jednego z małżonków wobec drugiego ma zapewnić stronie domagającej się alimentów taki sam poziom życia, co jej partnera lub partnerki.

Wysokość alimentów

Wysokość zasądzonego przez odpowiedni organ władzy sądowniczej świadczenia alimentacyjnego ustalana jest indywidualnie w przypadku każdej jednostki.

Nie ma żadnego odgórnie wskazanego zakresu kwoty alimentów.

Do ustalenia przez sąd wysokości obowiązku alimentacyjnego brane są pod uwagę takie informacje, jak udokumentowane potrzeby strony żądającej alimentów (np. stan zdrowia czy koszt życia) czy możliwości zarobkowe i majątkowe strony płacącej świadczenie.

Do kiedy należy płacić alimenty?

Obowiązek spłacania alimentów na dziecko istnieje nawet wtedy, gdy potomek strony zobowiązanej do wypłacania świadczenia ukończył 18 lat i jest formalnie osobą dorosłą.

Pełnoletniość strony żądającej alimentów nie jest bowiem granicą, która pozwoliłaby płatnikom świadczenia na uwolnienie się od obowiązku uiszczania alimentów.

Każda osoba spokrewniona lub spowinowacona z nami ma prawo do otrzymywania alimentów, jeśli nie jest w stanie z uzasadnionych powodów samodzielnie się utrzymać. W przypadku pełnoletniego dziecka okolicznością taką może być fakt pobierania nauki lub niepełnosprawność potomka. W niektórych przypadkach alimenty mogą także ulec przedawnieniu.

author
Halszka Gronek
Ekspertka finansowa na zadluzenia.com, ukończyła dziennikarstwo i socjologię na Uniwersytecie Gdańskim. Autorka kompendiów wiedzy na temat społecznych aspektów świata finansów i ekonomii.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

Podobne artykuły

Jak działa infolinia podatkowa?

Chcesz samodzielnie rozliczyć podatek, ale nie wiesz jak to zrobić? A może nie wiesz, z którego formularza skorzystać? Te i inne wątpliwości dotyczące rozliczania podatków mogą pomóc Ci rozwiać eksperci z infolinii podatkowej.

author
Dominika Byczek
25 stycznia 2023
Ekspertka finansowa, redaktorka, magister Uniwersytetu Gdańskiego. Z zadluzenia.com związana od 2014 roku, redaktor naczelna portalu do 2020 roku. Specjalizuje się w tworzeniu poradników finansowych.

Standard & Poor’s – agencja ratingowa

W dzisiejszych czasach ciężko sobie wyobrazić rynek inwestycyjny bez uczestnictwa agencji ratingowych. Jedną z największych i najbardziej cenionych agencji tego typu jest nowojorska spółka Standard & Poor’s. Zajmuje się ona przeprowadzaniem badań oceny kredytowej poszczególnych podmiotów, w tym krajów i krajowych walut. 

author
Halszka Gronek
28 czerwca 2019
Ekspertka finansowa na zadluzenia.com, ukończyła dziennikarstwo i socjologię na Uniwersytecie Gdańskim. Autorka kompendiów wiedzy na temat społecznych aspektów świata finansów i ekonomii.

Zatory płatnicze małych i średnich firm

Małe i średnie firmy mają kłopoty z płatnościami. Jak wynika z danych BIG InfoMonitor, przedsiębiorstwa, które borykają się z zaległościami, coraz częściej czarno patrzą w przyszłość.

author
Aneta Jankowska
03 lipca 2018
Dziennikarka, ukończyła studia dziennikarskie na Uniwersytecie Gdańskim i zdobyła doświadczenie w Radiu MORS. Posiada praktyczne doświadczenie finansowe jako właścicielka kawiarni.

PKO BP w Żmigrodzie

PKO BP to największy bank w Polsce. Zobacz placówki i oddziały w Żmigrodzie – godziny otwarcia, dane adresowe oraz ofertę.

author
Aleksandra Gościnna
21 września 2019
Ekspertka finansowa, magister Uniwersytetu Gdańskiego i absolwentka studiów podyplomowych na UW. W latach 2021-2023 redaktor naczelny zadluzenia.com. Specjalistka ds. e-marketingu i promocji online.

Promocja: „Przedwiośnie z kontem” w BNP Paribas

W BNP Paribas trwa promocja, w której za założenie Konta Jakie Chcę i spełnienie prostych warunków można zgarnąć nawet 250 złotych premii. Promocja trwa do 18 marca 2020 roku lub wyczerpania puli wniosków wynoszącej 3000 sztuk.

author
Patryk Byczek
05 marca 2020
Ekspert finansowy, z zadluzenia.com związany od 2015 roku. Absolwent Uniwersytetu Gdańskiego. Redaktor naczelny portalu, specjalizuje się w analizie produktów finansowych, promocji bankowych i recenzowaniu kredytów.

VeloBank nawiązał współpracę z Autenti

Klienci VeloBanku będą mieli możliwość podpisania umowy kredytu samochodowego w pełni zdalnie. Bank rozpoczął współpracę z Autenti, co umożliwi klientom indywidualnym oraz firmom zawarcie umowy finansowania zakupu pojazdu za pomocą kwalifikowanego podpisu elektronicznego. 

author
Patryk Byczek
19 czerwca 2023
Ekspert finansowy, z zadluzenia.com związany od 2015 roku. Absolwent Uniwersytetu Gdańskiego. Redaktor naczelny portalu, specjalizuje się w analizie produktów finansowych, promocji bankowych i recenzowaniu kredytów.
Porównaj