Zgoda marketingowa - informacje ogólne

W dobie powszechnego Internetu zgoda na przetwarzanie danych osobowych w celach marketingowych to istotne zagadnienie z punktu widzenia każdego z nas. Analiza konkretnych przypadków jasno pokazuje jak daleko jest do ideału w przestrzeganiu przepisów. Dlatego zachęcamy do zapoznania się z powyższą tematyką.

Dane osobowe

W rozumieniu ustawy o ochronie danych osobowych, dane osobowe to informacje służące zidentyfikowaniu osoby fizycznej. Otwartość powyższej definicji może rodzić problemy interpretacyjne. Przykładowymi danym osobowymi będą: imię i nazwisko, adres zamieszkania, PESEL. Coraz mniej wątpliwości budzi uznanie adresu e-mail za daną osobową.

Ale co z loginem, nickiem, adresem IP, czy popularnymi ostatnio „ciasteczkami” – cookies? To zależy, na pewno pojedyncza informacja będzie daną osobową jeżeli w zestawieniu z innymi informacjami pozwala odnieść się do konkretnej osoby. I tak wysokość wynagrodzenia podawana oddzielnie nie jest daną osobową samą przez się. Będzie natomiast daną osobową w zestawieniu z imieniem i nazwiskiem pracownika.

Przetwarzanie danych
 

Znowu sięgnijmy do przepisów prawa. Przetwarzanie danych osobowych to wykonywanie jakichkolwiek operacji na danych osobowych, takich jak np. zbieranie, utrwalanie, przechowywanie, opracowywanie, zmienianie, udostępnianie i usuwanie, a zwłaszcza te, które wykonuje się w systemach informatycznych.

Zgoda na przetwarzanie danych
 

Zgoda musi być jednoznaczna, skonkretyzowana i wyraźna. Nie można zgody domniemywać, dorozumiewać, tak jak nie można zgody wymuszać. Na pierwszy rzut oka wygląda to na prawnicze słowne przepychanki – jednak, proszę wierzyć, o doniosłym znaczeniu praktycznym. Gdyby nie powyższe wymogi, przedsiębiorca próbowałby argumentować, iż np. ściągniecie pliku ze strony bądź kliknięcie w reklamę oznacza dorozumianą zgodę na przetwarzanie danych w celu marketingowym ! A chyba mamy inne oczekiwania w tej materii.

Czy w celu wykonania umowy kontrahent musi uzyskać naszą zgodę ?
 

Nie, nie musi. Dlaczego więc przeważnie prosi o naszą zgodę ? Z różnych przyczyn. Może to być niewiedza, nadgorliwość bądź obawa przed naszą reakcją. Przeważnie proces zawierania umowy jest tak skonstruowany, że brak naszej zgody oznacza rezygnację z zawarcia umowy ! Podsumowując, jeżeli kontrahent prosi nas o zgodę, a nam zależy na skorzystaniu z oferty, powinniśmy wyrazić zgodę. Nasza „sytuacja prawna” nie ulega zmianie, ale z praktycznego punktu widzenia osiągamy rezultat w postaci zawarcia umowy, skorzystania z usługi, itp.

Czy w innym celu niż wykonanie umowy, np. dla celów marketingowych, musimy wyrazić zgodę ?

Nie, nie musimy. Niestety przepisy swoje a życie swoje. O to kilka z brzegu przykładów niezgodnych z prawem sformułowań:

- "(...) wyrażam zgodę na odebranie przesyłki. Jednocześnie wyrażam zgodę na przetwarzanie danych w celach promocyjno-handlowych"

- "(...) wyrażam zgodę na przetwarzanie danych osobowych w celu realizacji i wykonania umowy oraz wyrażam zgodę na przetwarzanie danych w celach marketingowych"

- "(...) akceptując warunki umowy jednocześnie wyrażasz zgodę na przetwarzanie danych w celach promocyjnych przez"

- "(...) wyrażam zgodę na przetwarzanie danych w celu realizacji usług oraz w celach marketingowych".

Co wtedy ? Pierwszą reakcją jest rezygnacja z danej usługi i obejście się smakiem. Jeżeli jesteśmy mocno zdeterminowani, możemy złożyć skargę do Głównego Inspektora Ochrony Danych Osobowych.

Drugim wyjściem jest wyrażenie zgody, a następnie od razu zgłoszenie sprzeciwu na przetwarzanie danych w celach marketingowych.

Pamiętajmy: nie można uzależniać realizacji umowy od wyrażenia zgody na przetwarzanie danych dla celów marketingowych, promocyjno-handlowych etc.

Zgoda marketingowa a zgoda na otrzymywanie informacji handlowych drogą elektroniczną
 

Zgodnie z ustawą o świadczeniu usług drogą elektroniczną, zakazane jest przesyłanie niezamówionej informacji handlowej drogą elektroniczną do oznaczonego odbiorcy. W praktyce każdy z nas otrzymuje spam, bardziej lub mniej skutecznie wyławiany przez programy antyspamowy. Od niedawna utrwaliła się nowa praktyka wysyłania wiadomości z zapytaniem o zgodę na otrzymania informacji handlowej drogą elektroniczną. Takie wiadomości często są zatytułowane „(...) mam do Pana pytanie”.

Wyrażenie zgody marketingowej nie oznacza jednocześnie wyrażenia zgody na otrzymywanie informacji handlowych drogą elektroniczną. I na odwrót. Stosowne klauzule powinny być zamieszczane oddzielne, co niestety nie jest często praktykowane przez instytucje, na co zwrócił uwagę Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych.