14. emerytura – ile wynosi, kiedy wypłaty?

14. emerytura 2022 – to już pewne

Kwestia czternastek na rok 2022 do ostatniej chwili pozostawała niejasna. Choć wszyscy spodziewali się, że świadczenie od początku miało być świadczeniem corocznym, szybko okazało się, że do tego, by czternastki były wypłacane w 2022 roku, konieczne było uchwalenie ustawy.

W głosowaniu w kwestii kolejnego dodatkowego świadczenia rocznego pieniężnego dla emerytów i rencistów za było 426 posłów, przeciw – 19, a wstrzymało się od głosu – 6.

Pierwszą ustawę w sprawie czternastej emerytury Prezydent Andrzej Duda podpisał jeszcze w 2021 roku. Tak zwana “czternastka” to propozycja Prawa i Sprawiedliwości przedstawiona na konwencji wyborczej w Lublinie. Miało to być kolejne dodatkowe coroczne świadczenie pieniężne dla emerytów i rencistów – niestety szybko okazało się świadczeniem jednorazowym.

Jak wiadomo, seniorzy od 2019 roku otrzymują trzynastą emeryturę, która gwarantuje dodatkowe pieniądze wypłacane jednorazowo każdego roku. ZUS wypłaca “trzynastki” już od pierwszego kwietnia. Zatem część seniorów uzyskuje dodatkowe świadczenie emerytalno-rentowne jeszcze przed świętami wielkanocnymi. Zasady dotyczące wypłaty czternastej emerytury będą podobne jak w przypadku „trzynastki”, ale z pewnymi modyfikacjami. W przypadku drugiego świadczenia reguły nie będą jednak tak łaskawe. Okazuje się bowiem, że wysokość świadczenia zależna będzie od wysokości emerytury i renty osób pobierających świadczenia pieniężne. Sprawdzamy, kto może liczyć na dodatkowe środki.

Czternasta emerytura 2022 – szczegóły:

14. emerytura 2022 – wysokość świadczenia

Wieść o wypłatach kolejnego świadczenia emerytalno-rentownego ucieszyła wielu seniorów. Jak się jednak okazało, z wypłatami “czternastek” nie będzie tak samo, jak z wypłacanymi na początku roku “trzynastkami”. Według zapisów z podpisanej przez Prezydenta ustawy maksymalna kwota tego świadczenia wyniesie 1338,44 zł, czyli tyle samo co najniższa emerytura obowiązująca od dnia 1 marca 2022 r. Do tego momentu sytuacja przedstawia się tak, jak w przypadku 13. emerytury. Ważna informacja jest jednak taka, że nie wszyscy emeryci i renciści otrzymają wypłaty w tej samej kwocie. „Czternastka” uzależniona będzie od wysokości emerytury i renty, osób pobierających świadczenia pieniężne.

Ustawa zakłada, że pełną czternastą emeryturę (1338,44 zł brutto) otrzymają świadczeniobiorcy, których zasiłek podstawowy nie przekracza 2900 zł brutto. W sytuacji, gdy świadczenie przekracza ustaloną granicę, stosowana będzie zasada „złotówka za złotówkę”, a więc tak zwana „czternastka” będzie pomniejszana o tyle samo ile emerytura wykroczy poza próg 2900 zł brutto.

Najłatwiej będzie zrozumieć tę kwestie na przykładzie: jeśli świadczenie emerytalne wynosi 3200 zł brutto, to kwota czternastej emerytury zostanie zmniejszona o 300 zł. Natomiast osoba otrzymująca zasiłek podstawowy w kwocie 3500 zł brutto, to „czternastkę” otrzyma w kwocie pomniejszonej o 600 zł. Co ważne – osoba, której kwota zasiłku podstawowego przekroczy 4238,44 zł brutto, niestety nie zakwalifikuje się do otrzymania czternastej emerytury.

14. emerytura – kiedy wypłata?

Wiadomość o tym, że czternaste emerytury zostaną wypłacone w tym roku, jest już została potwierdzona. Kiedy zatem należy spodziewać się przypływu gotówki? Jak wskazują dostępne informacje, termin wypłat dodatkowego świadczenia emerytalno-rentownego zaplanowany został na ostatni kwartał 2022 roku. Wypłaty „czternastek” pojawią się w terminie od 25 sierpnia do 20 września.

Czternasta emerytura ma być wypłacana z urzędu razem z emeryturą, którą otrzymaliby w sierpniu czy wrześniu świadczeniobiorcy.

Przypominamy, że w tym roku niektórzy seniorzy otrzymają dwukrotnie dodatkowe pieniądze. Pierwszy raz w  ramach trzynastej emerytury, a następnie tak zwaną “czternastkę”. Większość upoważnionych emerytów wszystkie dodatkowe środki otrzyma jeszcze przed Świętami Bożego Narodzenia.

14. emerytura brutto/netto

Po waloryzacji emerytur i rent w 2022 roku wiele osób zastanawiało się nad tym, jaka będzie  wysokość trzynastej i czternastej emerytury, które zaplanowane zostały już na ten rok. Rząd ustalił, że wysokość tego świadczenia wynosić będzie maksymalnie tyle, ile obecnie wynosi brutto minimalna emerytura w Polsce.

Co do zasady taka sama miałaby być kwota „trzynastek”, a zatem zapewne i „czternastek”. W ubiegłym roku okazało się, że 13. emerytura na rękę była jednak niższa o całe 44 zł. Przyczyną takiej sytuacji była odciągana zaliczka na składkę zdrowotną i podatek PIT w wysokości 17% sumy minimalnej emerytury. W tym roku trzynastka i czternastka przyznawane są w tej samej kwocie – podatek PIT nie jest już odliczany ani od jednego, ani od drugiego świadczenia.

Komu przysługuje 14. emerytura?

Czternasta emerytura jest dodatkowym świadczeniem pieniężnym, które udzielane będzie jednorazowo w ciągu roku. Jak wynika z rządowego planu, takie rozwiązanie ma służyć poprawie sytuacji materialnej emerytów w Polsce. Już niedługo pierwsi emeryci i renciści będą mogli cieszyć się dodatkowymi pieniędzmi z “trzynastek”. Niestety w przypadku 14. emerytury nie wszyscy będą mogli liczyć na kolejne państwowe wsparcie. Tym razem zostały określone wymogi, które należy spełnić, aby dostać dodatkowe świadczenie. Co więcej, tym razem nawet wysokość świadczenia może być różnej wysokości.

W praktyce dodatkowe świadczenie emerytalne przysługuje każdemu emerytowi i renciście, którego zasiłek podstawowy nie przekracza 4238,44 zł brutto. Seniorzy, których zasiłek podstawowy nie przekracza 2900 zł brutto dostaną najwyższą możliwą sumę. Z kolei w sytuacji, gdy świadczenie przekracza ustaloną granicę, stosowana będzie zasada „złotówka za złotówkę”, zatem kwota “czternastki” będzie pomniejszana o kwotę, która przekracza ustalony próg 2900 zł brutto.

Jest jeszcze jeden warunek, który musi zostać spełniony, aby świadczenie zostało przyznane. Dodatkowa wypłata będzie przysługiwała osobom, które 31 sierpnia 2022 r. będą miały prawo do jednego ze świadczeń długoterminowych wymienionych w ustawie, m.in. emerytury, renty, renty socjalnej czy  świadczenia przedemerytalnego. Rząd przewiduje, że dodatkowe świadczenie otrzyma około 9 mln seniorów. Zdecydowana większość, bo aż 7,7 mln, dostanie najwyższą kwotę. Oznacza to, że ok. 1,3 mln osób dostanie pomniejszone wypłaty lub nie dostanie ich wcale.

14. emerytura może trafić do osób które korzystają z finansowań w ramach:

– emerytury z ZUS czy KRUS,

– zasiłku i świadczeń przedemerytalnych,

– okresowej emerytury kapitałowej,

– emerytury mundurowej,

– emerytury lub renty z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych,

– nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego,

– emerytury matczynej, czyli rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego,

– renty socjalnej,

– renty strukturalnej,

– emerytury pomostowej,

– świadczenia z ubezpieczenia emerytalno-rentowego rolników,

– świadczenia, które jest zaopatrzeniem emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin,

– świadczenia, której jest zaopatrzeniem inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin,

– świadczenia przeznaczonego dla kombatantów oraz niektórych osób będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego,

– renty z powodu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach,

– okresowej emerytury rolniczej,

– renty z powodu chorób zawodowych i wypadków przy pracy,

– świadczenia przysługującego cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych,

– świadczenia, które jest zaopatrzeniem emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Służby Wywiadu Wojskowego, Państwowej Straży Pożarnej, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Straży Granicznej, Służby Ochrony Państwa, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin.

Kto nie dostanie 14. emerytury?

Jak już wspomnieliśmy, ustawa przewiduje, że pełną czternastą emeryturę otrzymają emeryci i renciści, których zasiłek podstawowy nie przekracza 2900 zł brutto. W sytuacji, gdy świadczenie przekracza 2900 zł brutto, stosowana będzie zasada „złotówka za złotówkę”, a więc tzw. „czternastka” będzie zmniejszana o kwotę, która wykracza poza próg 2900 zł brutto. Zgodnie z zasadą „złotówka za złotówkę”, dodatkowe świadczenie emerytalne przysługuje każdemu emerytowi i renciście, którego zasiłek podstawowy nie przekracza 4238,44 zł brutto. Jeżeli przekracza – świadczenie nie zostanie wypłacone.

Czternastki nie otrzymają osoby, których prawdo do jednego ze świadczeń długoterminowych będzie zawieszone. Zgodnie z zasadą „złotówka za złotówkę” nie otrzymają jej również osoby, których wysokość podstawowego zasiłku przekracza 4150,88 zł brutto.

14. emerytura – progi dochodowe

Ustawa zakłada wypłatę dodatkowych świadczeń emerytalno-rentowych w czwartym kwartale 2022 roku. Przypominamy, że już na początku drugiego kwartału wypłacone zostaną trzynaste emerytury – pierwsi upoważnieni swoje dodatkowe świadczenia otrzymają już pierwszego dnia kwietnia. Czternasta emerytura niestety nie zostanie wypłacona wszystkim w takiej samej wysokości. Co więcej, niektórzy emeryci i renciści nie otrzymają jej wcale.

Prawo do uzyskania dodatkowego świadczenia w najwyższej kwocie mają tylko seniorzy, których podstawowe świadczenia nie przekraczają sumy 2900 zł brutto. Powyżej tego progu dochodowego obowiązuje opisywana już zasada „złotówka za złotówkę”. Uważa się, że jest to sprawiedliwe rozwiązanie, ponieważ pozwala uniknąć sytuacji, w której przekroczone kryterium o parę złotych pozbawi prawa do świadczenia.

Senat dążył do zniesienia progu dochodowego przy wypłatach świadczeń, ale nie doszło to do skutku. Rząd ustalił, że 14. emerytura będzie przysługiwała w pełnej wysokości seniorom, którzy otrzymują podstawowe świadczenia nie wyższe niż 2900 zł brutto.

Jak otrzymać 14. emeryturę?

Osoby, które kwalifikują się na dodatkowe świadczenie emerytalne, nie muszą się martwić załatwianiem wielu formalności. Czternasta emerytura wypłacana jest bowiem z urzędu. Nie ma zatem konieczności składania żadnych wniosków.  A więc seniorzy nie muszą w żaden sposób ubiegać się o dodatkowe świadczenie. Do większości z nich trafi ono do nich pod koniec roku razem z podstawowym świadczeniem. Wyjątkiem są przypadki świadczeń i zasiłków przedemerytalnych oraz wypłacanych okresowo co kwartał świadczeń z ubezpieczenia społecznego.

Czternastą emeryturę można otrzymać na dwa sposoby: przelewem na konto bankowe lub przekazem pocztowym. W tej kwestii wszystko zależy od tego, czy osoba zainteresowana posiada swój numer rachunku bankowego, na który ZUS mógłby zlecić przelew. Krótko mówiąc, “czternastka” pojawi się w takiej samej formie, w jakiej emeryt otrzymywał do tej pory swoje comiesięczne świadczenie.

W jakiej formie będzie wypłacana czternastka?

Jak wspomnieliśmy wyżej, „czternastki” wypłacane będą automatycznie. Nie ma konieczności specjalnego wnioskowania o dodatkowe świadczenie. Sposób wypłaty 14. emerytury nie będzie się różnił od tego, w jaki wypłacana była do tej pory comiesięczna emerytura. Dodatkowe pieniądze będą bowiem wypłacane wraz z nią. W praktyce oznacza to, że w sierpniu i wrześniu seniorzy otrzymają emeryturę jednorazowo powiększoną o kwotę dodatkowego świadczenia. 

“Czternastki” będą wypłacane w dokładnie w taki sam sposób, co emerytura każdego innego miesiąca. Możliwości są dwie: przelewem bankowym lub przekazem pocztowym. Na wybór jednej z opcji decydujący wpływ w większości wypadków ma to, czy dany emeryt posiada swoje konto w banku. Wygodniejszym sposobem z pewnością jest opcja przelewu na numer rachunku bankowego. Jednak jest jeszcze wielu seniorów, którzy nie posiadają własnego konta w banku. W takim przypadku otrzymują swoje świadczenia emerytalne przekazem pocztowym.

Co to jest 14. emerytura?

Czternasta emerytura to kolejne dodatkowe świadczenie pieniężne dla emerytów i rencistów. To wsparcie finansowe, które ma pomóc najbardziej potrzebującym seniorom i rencistom. Szacuje się, że świadczenie ma trafić do 9 mln świadczeniobiorców. Zdecydowana większość, bo ok. 7,7 mln, osób upoważnionych, otrzyma wypłatę w pełnej wysokości.

Czternasta emerytura często określana jest również jako “druga „trzynastka”, choć w praktyce te dwa finansowania różnią się od siebie. Pierwsze wypłacane jest na początku roku i w kwocie równej dla każdego, a drugie – w drugiej połowie roku i nie jest należne każdemu.

Czy 14. emerytura jest opodatkowana?

Według ustaleń wysokość tego świadczenia uzależniona będzie od pobieranych przez świadczeniobiorców podstawowych zasiłków. Oczekiwano, że kwota tzw. „czternastki” wypłacana będzie każdemu w jednakowej kwocie. Niestety wysokość naszej miesięcznej emerytury ma decydujący wpływ na wysokość kwoty drugiego dodatkowego świadczenia.

Czternasta emerytura na początku podlegała opodatkowaniu i oskładkowaniu na powszechnych zasadach, niezależnie od tego, czy w tym samym czasie wypłacane jest świadczenie opodatkowane lub nieopodatkowane. Najwyższe możliwe świadczenie emerytalno-rentowne było w 2021 sporo niższe niż 1250,88 brutto. Wszystko za sprawą odciąganego podatku dochodowego oraz składki zdrowotnej.

Podatek dochodowy, zwany również PIT, jest obowiązkowym podatkiem pobieranym od osób fizycznych lub prawnych. Pieniądze odciągane są natomiast na rzecz państwa, a ich wysokość zależy w głównej mierze od tego, jakie mamy dochody oraz od wysokości progów podatkowych.

Wnioskowanie o 14. emeryturę

Jak wspominaliśmy wyżej, czternasta emerytura przyznawana jest automatycznie każdej osobie, która się do niej kwalifikuje, czyli w praktyce pobiera świadczenie emerytalne nieprzekraczające 4238,44 zł brutto. Należy pamiętać, że wypłata będzie przysługiwała tylko osobom, które 31 sierpnia 2022 r. będą miały prawo do jednego ze świadczeń długoterminowych wymienionych w ustawie.

Dodatkowe świadczenie wypłacane jest z urzędu, więc bez konieczności składania jakichkolwiek wniosków. Pieniądze zostaną przesłane do każdej osoby, która została do nich uprawniona. Sposób doręczenia pieniędzy będzie natomiast taki sam jak w przypadku comiesięcznej emerytury – przelewem bankowym lub przekazem pocztowym.

Koszty wprowadzenia czternastej emerytury

Koszty wprowadzenia 14. emerytury wzbudzają wiele kontrowersji – podobnie jak w przypadku 13. emerytury. Wypłacanie dodatkowego świadczenia wiąże się bowiem z kolejnym obciążeniem dla krajowego budżetu. Pierwszą czternastą emeryturę w 2022 roku otrzyma około 9 mln emerytów i rencistów. Szacuje się, że łączna kwota wypłat wyniesie około 11,4 mld złotych.

Przewidywana kwota, jaka zostanie w tym roku przeznaczona na trzynastą i czternastą emeryturę wyniesie około 22 mld zł. Jednak biorąc pod uwagę rosnącą liczbę osób, które mają prawo do pobierania emerytury, może ona jeszcze ulec zmianie.

Czy 14. emerytura jest wliczana do dochodu?

Zaciekawienie świadczeniobiorców budzi również kwestia tego, czy dodatkowe świadczenie będzie wliczane do dochodów. Jak wynika z zapisów ustawy, środki uzyskane w ramach jednorazowego świadczenia nie są wliczane do dochodu.

W związku  z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych, o świadczeniach rodzinnych, o dodatkach mieszkaniowych, o pomocy społecznej, o pomocy osobom uprawionym do alimentów czy ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, o rencie socjalnej, “czternastka” nie będzie zaliczana do dochodu świadczeniobiorcy.

Dodatkowe świadczenie emerytalne nie są zaliczane też do limitów dochodu, który pozwala na uzyskanie dodatku mieszkaniowego albo 500+ dla niepełnosprawnych. Nawet osoby zadłużone nie muszą się obawiać, gdyż komornik nie jest upoważniony do przejęcia dodatkowego świadczenia na pokrycie długów.

Kto wypłaca 14. emeryturę?

Wypłatą dodatkowych świadczeń emerytalnych zajmuje się Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Zatem “trzynastki” oraz “czternastki” zostaną wypłacone z urzędu – automatycznie, wiec bez konieczności składania kolejnych wniosków.

Pierwsze wypłaty pojawią się już w sierpniu 2022 roku. W praktyce oznacza to, że seniorzy otrzymają emeryturę wyższą o przysługującą kwotę dodatkowego świadczenia. 

Wypłata już w sierpniu?

Z 14. emerytury korzystają osoby, które nie otrzymują więcej niż 2900 złotych świadczeń brutto. Do tego świadczenia mają również prawo ci, których emerytura (przez niski staż pracy) jest poniżej minimalnej kwoty. W przeciwieństwie do 13 emerytury, nie jest ona świadczeniem wypłacanym w skali wielu lat i bez zależności od wysokości dochodów.

Rząd planuje wypłacić 14. emeryturę dniach od 25 sierpnia 2022 roku do 20 września 2022 roku wraz z wypłatą podstawowego świadczenia. Co ważne, aby otrzymać 14. nie musimy składać żadnych wniosków. Zamiarem wypłacania 14. jest pomoc finansowa dla osób najbardziej potrzebujących. 

Źródła:

https://www.gov.pl/web/premier/wsparcie-seniorow

https://www.gov.pl/web/rodzina/sejm-za-czternasta-emerytura

https://www.zus.pl/o-zus/aktualnosci/-/publisher/aktualnosc/1/zus-przygotowuje-sie-do-wyplaty-14_-emerytury/3898458