Ekwiwalent za niewykorzystany urlop
Wynagrodzenie za czas niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego to niezbywalne prawo każdego pracownika w Polsce. To, ile pieniędzy dostaniemy za każdy niewykorzystany dzień wolnego, zależy między innymi od wskaźnika nazywanego współczynnikiem ekwiwalentowym.
Spis treści:
- Czym jest ekwiwalent za urlop wypoczynkowy?
- Ekwiwalent za niewykorzystany urlop - podstawa prawna
- Kto może otrzymać ekwiwalent za niewykorzystany urlop?
- Jak liczyć ekwiwalent za niewykorzystany urlop?
- Kiedy wypłata ekwiwalentu za niewykorzystany urlop?
- Ekwiwalent za niewykorzystany urlop - podsumowanie
- Najczęstsze pytania i odpowiedzi
Czym jest ekwiwalent za urlop wypoczynkowy?
Ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy to nic innego, jak odpowiednio wyliczona suma pieniężna, jaką pracodawca oddaje swemu pracownikowi w związku z niewykorzystaniem przysługującej mu puli dni urlopowych.
Kwota ekwiwalentu zależy od wielu czynników, począwszy od podstawy wynagrodzenia, przez przyjętą pulę dni wolnych od pracy i aż po wymiar obejmowanego etatu. Co niezwykle istotne, ekwiwalent może zostać wypłacony jedynie po rozwiązaniu lub wygaśnięciu stosunku pracy. Można więc powiedzieć, iż jest to swoisty dodatek do odprawy pracowniczej – zwrot wynagrodzenia za przepracowane dni urlopowe. Jednak dopóki nie dojdzie do zerwania stosunku pracy, dopóty pracownik nie otrzyma ekwiwalentu. Będzie mógł on jedynie wykorzystać zaległe dni wolne.
Wynagrodzenie za niewykorzystany czas urlopowy to niezbywalne prawo każdej Polki i każdego Polaka zatrudnionych na umowę o pracę. Przywileju tego nie można się zrzec, ani nie można „wymienić go” na gotówkę (stosowne wynagrodzenie). Sytuacja ta ulega zmianie właśnie w chwili rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy. Wtedy wypłacany zostaje pieniężny ekwiwalent. Jeżeli potrzebujesz dodatkowej gotówki sprawdź najlepsze oferty pożyczek na dowód.
Ekwiwalent za niewykorzystany urlop - podstawa prawna
Aktem prawnym, jaki bezpośrednio określa obowiązek wypłacenia ekwiwalentu urlopowego na rzecz pracownika, jest ustawa z dnia 26 czerwca 1974 roku. Dokument ten, powszechnie znany jako Kodeks pracy, wszedł w życie wraz z początkiem 1975 roku. Jego treść znaleźć można w Dzienniku Ustaw nr 24 na rok 1974, pod pozycją 141. Podstawowe kwestie wypłacania ekwiwalentu urlopowego określone zostały w najstępujący sposób:
PODSTAWA PRAWNA
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy
Art. 171. Ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy
§ 1.
W przypadku niewykorzystania przysługującego urlopu w całości lub w części z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy pracownikowi przysługuje ekwiwalent pieniężny.
§ 3.
Pracodawca nie ma obowiązku wypłacenia ekwiwalentu pieniężnego, o którym mowa w § 1, w przypadku gdy strony postanowią o wykorzystaniu urlopu w czasie pozostawania pracownika w stosunku pracy na podstawie kolejnej umowy o pracę zawartej z tym samym pracodawcą bezpośrednio po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy o pracę z tym pracodawcą.
Kto może otrzymać ekwiwalent za niewykorzystany urlop?
Ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy należy się każdemu pracownikowi zatrudnionemu na umowie o pracę – niezależnie od tego, jaki był jego wymiar etatu. Przejrzyj także ranking pożyczek na raty.
Aby pracownik mógł ubiegać się o owy ekwiwalent:
- musi posiadać pewną pulę niewykorzystanych dni urlopu wypoczynkowego (pozostałych po dowolnym roku jego pracy w danej placówce),
- umowa pracy między pracownikiem a pracodawcą musi zostać rozwiązana lub musi wygasnąć (ekwiwalent przysługuje jedynie po zakończeniu stosunku pracy w danej placówce).
Warto także dodać, iż pracodawca nie ma obowiązku wypłacenia ekwiwalentu w sytuacji, gdy strony umowy postanowią o wykorzystaniu urlopu w kolejnym zatrudnieniu u tego samego pracodawcy. Co istotne jednak, nowa umowa (dot. nowego tj. kolejnego zatrudnienia) powinna być podpisana bezpośrednio po rozwiązaniu pierwszej umowy. Na wypłacenie ekwiwalentu (podobnie jak na skorzystanie z wielu innych ustawowych przywilejów pracowniczych) nie mogą liczyć ci, którzy zatrudnieni są na umowie cywilnoprawnej (umowie zlecenia lub umowie o dzieło).
Nic więc dziwnego, iż w potocznym języku stosuje się określenie „umowy śmieciówki” dla tego typu form zatrudnienia – większość przywilejów takich jak wypłata ekwiwalentu po prostu nie przysługuje zleceniobiorcom i wykonawcom dzieła. Sytuacja wygląda podobnie w przypadku zaciągania zobowiązań, takich jak np. kredyt hipoteczny. Najlepszym potwierdzeniem zatrudnienia jest właśnie umowa o pracę.
Jak liczyć ekwiwalent za niewykorzystany urlop?
Aby wyliczyć ekwiwalent, jaki należy się danemu pracownikowi za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, należy posłużyć się tak zwanym współczynnikiem ekwiwalentu. Jego wartość ustalana jest indywidualnie dla każdego roku kalendarzowego.
Współczynnik ekwiwalentowy wyraża przeciętną miesięczną liczbę dni pracy przypadających w danym roku. Warto także dodać, iż wskazane wyżej wartości współczynnika obowiązują jedynie w przypadku pracowników zatrudnionych w pełnym wymiarze etatu.
W przypadku mniejszych wymiarów stosuje się przeliczniki wprost proporcjonalne, na przykład:
- 1/1 etatu – współczynnik 21,08,
- 1/2 etatu – współczynnik 10,54,
- 2/3 etatu – współczynnik 14,05,
- 3/4 etatu – współczynnik 15,81.
Na koniec warto jeszcze zaznaczyć, iż do wyliczania należnego ekwiwalentu stosuje się współczynniki obowiązujące w tym roku, w którym nastąpiło rozwiązanie lub wygaśnięcie umowy. Zasada ta obowiązuje nawet wtedy, gdy od roku, w którym nie wykorzystano pełnego urlopu, minęło kilka/kilkanaście lat.
Kiedy wypłata ekwiwalentu za niewykorzystany urlop?
Wypłata ekwiwalentu urlopowego może nastąpić jedynie wtedy, gdy dojdzie do rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy. Dopóki pracownik jest zatrudniony w danej placówce, dopóty nie może on liczyć na wypłacenie mu finansowego zadośćuczynienia za niewykorzystanie urlopu wypoczynkowego. Jedyne prawo, jakie mu przysługuje, to skorzystanie z wcześniej niewykorzystanej puli dni urlopu.
Ekwiwalent powinien zostać wypłacony wraz z ostatnią należącą się danemu pracownikowi wypłatą. Wtedy także pracodawca powinien wystawić pracownikowi świadectwo pracy i wypłacić ewentualną odprawę (jeśli były podstawy do zaistnienia takiego obowiązku).
Warto także pamiętać, iż przy wyliczaniu wysokości ekwiwalentu stosowany jest współczynnik obowiązujący w roku wypłacania ekwiwalentu, a nie w roku niewykorzystania umowy.
Ekwiwalent za niewykorzystany urlop - podsumowanie
Najważniejsze informacje:
- Ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy to suma pieniężna, jaką pracodawca oddaje swemu pracownikowi w związku z niewykorzystaniem przysługującej mu puli dni urlopowych.
- Aktem prawnym, jaki bezpośrednio określa obowiązek wypłacenia ekwiwalentu urlopowego na rzecz pracownika, jest Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 roku – Kodeks pracy.
- Kwota ekwiwalentu zależy od wielu czynników – podstawy wynagrodzenia, przyjętej puli dni wolnych od pracy i wymiaru etatu.
- Ekwiwalent może zostać wypłacony jedynie po rozwiązaniu lub wygaśnięciu stosunku pracy. Dopóki nie dojdzie do przerwania umowy, dopóty pracownik nie otrzyma ekwiwalentu. Będzie mógł on jedynie wykorzystać zaległe dni wolne.
- Odpowiednie wynagrodzenie za niewykorzystany czas urlopowy to niezbywalne prawo każdej Polki i każdego Polaka zatrudnionych na umowę o pracę. Na wypłacenie ekwiwalentu nie mogą więc liczyć ci, którzy zatrudnieni są na umowie cywilnoprawnej.
- Aby wyliczyć ekwiwalent, jaki należy się danemu pracownikowi za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, należy posłużyć się tak zwanym współczynnikiem ekwiwalentu.
- Współczynnik ekwiwalentowy wyraża przeciętną miesięczną liczbę dni pracy przypadających w danym roku.
- Wskazane przez rząd wartości współczynnika obowiązują jedynie w przypadku pracowników zatrudnionych w pełnym wymiarze etatu. W przypadku mniejszych wymiarów stosuje się przeliczniki wprost proporcjonalne (np. 1/2 etatu = 1/2 współczynnika = 10,48 lub 10,34).
- Przy wyliczaniu wysokości ekwiwalentu stosuje się współczynnik obowiązujący w roku wypłacania ekwiwalentu (zerwania lub ustania stosunku pracy), a nie w roku niewykorzystania umowy.
- Pracodawca powinien wypłacić stosowny ekwiwalent wraz z ostatnią należącą się danemu pracownikowi wypłatą. Wtedy także pracodawca powinien wystawić pracownikowi świadectwo pracy i wypłacić ewentualną odprawę.
Najczęstsze pytania i odpowiedzi
Zwrot wynagrodzenia, a właściwie ekwiwalent urlopowy, nie przysługuje, jeśli jesteśmy wciąż zatrudnieni w danej placówce. Nie musimy wykorzystywać zaległych dni urlopowych. Jednak odpowiedni zwrot za nie otrzymamy dopiero w chwili rozwiązania lub zerwania umowy z pracodawcą.
Wypłata ekwiwalentu nastąpi w ostatnim dniu trwania umowy o pracę.
Nie, na wypłacenie ekwiwalentu (podobnie jak na skorzystanie z wielu innych ustawowych przywilejów pracowniczych) nie mogą liczyć obywatele zatrudnieni są na umowie cywilnoprawnej.
Wszystkie komentarze
powinni jak najszybciej zlikwidowac smieciówki, kazdemu nalezy sie urlop wypoczynkowy i odpowiedni ekwiwalent!
Dodaj komentarz