Formularz informacyjny kredytu i pożyczki

W świetle obecnie obowiązujących przepisów wszystkie banki, SKOK-i oraz firmy pożyczkowe, jakie działają na polskim rynku finansowym, mają obowiązek udostępnienia Konsumentowi specjalnego formularza informacyjnego jeszcze przez zawarciem z nim umowy. Sprawdziliśmy, czym jest dokładnie owy formularz i jakie dane się w nim znajdują.

Spis treści:
1. Co to jest?
2. Podstawa prawna.
3. Gdzie go znajdziemy?
4. Jakie informacje zawiera?
5. Podsumowanie.

Co to jest?

Polskie przepisy prawne już od ponad 7 lat nakładają na wszelkie rynkowe podmioty pożyczkowe (banki, SKOK-i oraz prywatne firmy) obowiązek pokazania klientowi specjalnego formularza informacyjnego jeszcze przed zawarciem umowy kredytu konsumenckiego.

W wyjątkowych sytuacjach formularz ten może zostać przedstawiony Konsumentowi telefonicznie (w sytuacji ubiegania się np. o szybką pożyczkę przez telefon), lecz zazwyczaj jest on po prostu dołączany do wszelkich druków, ulotek i dokumentów, jakimi potencjalny wnioskodawca zostaje zarzucony przez doradcę bankowego lub pośrednika.

W takiej postaci jest on zwykle bagatelizowany przez Konsumenta i uznany za kolejny zbędny papier. W rzeczywistości jednak formularz informacyjny jest jednym z najważniejszych plików przekazywanych nam przez przyszłego kredyto- lub pożyczkodawcę.

Załącznik ten przedstawia wszelkie najistotniejsze dane na temat oferowanego nam produktu. Co równie ważne, informacje te dedykowane są określonemu rodzajowi kredytu, bowiem przepisy wyróżniają trzy odrębne typy formularzy: do kredytu konsumenckiego, do kredytu konsumenckiego w rachunku i do kredytu zabezpieczonego hipoteką.

Podstawa prawna

Aktem prawnym, który reguluje kwestię wydawania przez instytucje pożyczkowe formularza informacyjnego, jest Ustawa z dnia 12. maja 2011 roku o kredycie konsumenckim. Dokument ten wszedł w życie wraz z dniem 18. grudnia 2011 roku, a jego ujednoliconą treść znaleźć można w Dzienniku Ustaw nr 126 na rok 2011, pod pozycją 715.

Podstawowe kwestie dotyczące formularza informacyjnego zostały opisane następująco:

Gdzie go znajdziemy?

Niezależnie od rodzaju produktu pożyczkowego, na jaki się decydujemy, ani od formy prawnej naszego pożyczkodawcy, każda instytucja finansowa udzielająca na kredytu lub pożyczki ma obowiązek przestawienia nam formularzu informacyjnego jeszcze przez podpisaniem przez nam właściwej umowy wiążącej.

Formularz ten jest zazwyczaj dołączany do wszelkich druków, ulotek i dokumentów, jakimi potencjalny wnioskodawca zostaje zarzucony przez doradcę bankowego lub pośrednika. Co istotne, w wyjątkowych sytuacjach druk ten może zostać przedstawiony Konsumentowi telefonicznie (np. w sytuacji ubiegania się o szybką pożyczkę przez telefon).

Wzór wszystkich trzech wersji formularza (odpowiednio: do kredytu konsumenckiego, do kredytu konsumenckiego w rachunku i do kredytu zabezpieczonego hipoteką) znaleźć można w załączniku nr 1 do Ustawa z dnia 12. maja 2011 roku o kredycie konsumenckim.

Jakie informacje zawiera?

Lista danych, jakie w świetle obecnie obowiązujących przepisów powinny znaleźć się w formularzu informacyjnym, jest długa i obejmuje zarówno te najbardziej błahe wskazówki (takie jak nazwa instytucji kredytodawczej), jak i te mniej oczywiste zapisy (np. informację, że inne mechanizmy dokonywania wypłat mogą spowodować zastosowanie wyższej rocznej stopy oprocentowania).

Poniżej przestawiamy pełną listę wymaganych informacji, jakie koniecznie powinny znaleźć się formularzu wręczanym Konsumentowi:

• imię i nazwisko / nazwę, a także adres / siedzibę kredytodawcy oraz pośrednika kredytowego (o ile taki uczestniczy w transakcji);
• rodzaj kredytu;
• czas obowiązywania umowy;
• stopa oprocentowania kredytu, a także warunki stosowania tej stopy oraz – jeżeli są dostępne – wszelkie indeksy lub stopy referencyjne mające zastosowanie do pierwotnej stopy oprocentowania kredytu, a także okresy, warunki i procedury zmian stopy oprocentowania kredytu;

• całkowita kwota kredytu;
• terminy i sposób wypłaty kredytu;
• całkowita kwota do zapłaty przez konsumenta;
• rzeczywista roczna stopa oprocentowania przedstawiona za pomocą reprezentatywnego przykładu, który obejmuje wszystkie założenia przyjęte do obliczenia tej stopy (w przypadku gdy konsument poinformował kredytodawcę o co najmniej jednym ze składników preferowanego przez siebie kredytu, takim jak okres obowiązywania umowy o kredyt lub całkowita kwota kredytu, składniki te powinny być uwzględnione w reprezentatywnym przykładzie);

• wyraźnie zaznaczona informacja o tym, że inne mechanizmy dokonywania wypłat mogą spowodować zastosowanie wyższej rocznej stopy oprocentowania – jeżeli umowa o kredyt przewiduje różne sposoby dokonywania wypłat, a każde z nich charakteryzują się odrębnymi opłatami;
• zasady i terminy spłaty kredytu oraz – w odpowiednich przypadkach – kolejność zaliczania rat kredytu konsumenckiego na poczet należności kredytodawcy (jeżeli w ramach kredytu stosuje się różne stopy oprocentowania dla różnych należności kredytodawcy, należy także podać kolejność zaliczania rat kredytu konsumenckiego na poczet różnych należnych sald, dla których stosuje się
  różne stopy oprocentowania);
• informacja dotycząca obowiązku zawarcia umowy dodatkowej, w szczególności umowy ubezpieczenia, w przypadku gdy zawarcie takiej umowy jest niezbędne do uzyskania kredytu lub do uzyskania go na oferowanych warunkach;

• informacja o innych kosztach, które konsument jest zobowiązany ponieść w związku z umową o kredyt konsumencki, w szczególności o odsetkach, prowizjach, marżach, opłatach, w tym opłatach za prowadzenie jednego lub kilku rachunków, łącznie z opłatami za korzystanie z instrumentów płatniczych – zarówno dla transakcji płatności, jak i dla wypłat, oraz o kosztach usług dodatkowych – w szczególności ubezpieczeń;
• informacja o konieczności poniesienia opłat notarialnych, o ile wystąpią;
• informacja o stopie oprocentowania zadłużenia przeterminowanego, warunki jej zmiany oraz ewentualne inne opłaty z tytułu zaległości w spłacie kredytu;
• informacja o skutkach braku płatności;

• informacja o wymaganych zabezpieczeniach kredytu konsumenckiego (o ile dotyczy danego produktu);
• informacja o prawie konsumenta do odstąpienia od umowy;
• informacja o prawie konsumenta do spłaty kredytu przed terminem;
• informacja o prawie kredytodawcy do zastrzeżenia w umowie prowizji za spłatę kredytu przed terminem oraz zasady jej ustalania;
• informacja o prawie konsumenta do niezwłocznego otrzymania bezpłatnej informacji na temat wyników przeprowadzonej w celu oceny zdolności
  kredytowej weryfikacji w bazie danych;
• informacja o prawie konsumenta do otrzymania bezpłatnego projektu umowy;
• informacja o terminie, w którym kredytodawca lub pośrednik kredytowy jest związany informacjami, które przekazał konsumentowi.

Podsumowanie

1. W świetle obecnie obowiązujących przepisów wszystkie banki, SKOK-i oraz firmy pożyczkowe mają obowiązek udostępnienia Konsumentowi specjalnego formularza informacyjnego jeszcze przez zawarciem z nim umowy.
2. Aktem prawnym, który reguluje kwestię wydawania przez instytucje pożyczkowe formularza informacyjnego, jest Ustawa z dnia 12. maja 2011 roku o kredycie konsumenckim.
3. Formularz informacyjny przedstawia wszelkie najistotniejsze dane na temat oferowanego nam przez konkretną instytucję finansową produktu.
4. Przepisy wyróżniają trzy odrębne typy formularza informacyjnego: do kredytu konsumenckiego, do kredytu konsumenckiego w rachunku i do kredytu zabezpieczonego hipoteką.
5. Wzór wszystkich trzech wersji formularza znaleźć można w załączniku nr 1 do Ustawa z dnia 12. maja 2011 roku o kredycie konsumenckim.
6. Formularz informacyjny jest zazwyczaj dołączany do wszelkich druków, ulotek i dokumentów, jakimi potencjalny wnioskodawca zostaje zarzucony przez doradcę bankowego lub pośrednika.
7. W wyjątkowych sytuacjach formularz informacyjny może zostać przedstawiony Konsumentowi telefonicznie (np. w sytuacji ubiegania się o szybką pożyczkę przez telefon).
8. Lista danych, jakie w świetle obecnie obowiązujących przepisów powinny znaleźć się w formularzu informacyjnym, jest długa i obejmuje zarówno te najbardziej błahe wskazówki (takie jak nazwa instytucji kredytodawczej), jak i te mniej oczywiste zapisy (np. informację, że inne mechanizmy dokonywania wypłat mogą spowodować zastosowanie wyższej rocznej stopy oprocentowania).