Promesa zatrudnienia – na czym polega?

Promesa zatrudnienia to wiążąca forma umowy cywilnoprawnej, jaką zawierają między sobą pracodawca i przyszły pracownik. Na mocy tegoż dokumentu strony zobowiązują się do tego, iż w wyznaczonym czasie zawarty zostanie między nimi stosunek prawny o wskazanych w treści promesy warunkach. Mowa przede wszystkim o wymiarze pracy, wysokości wynagrodzenia, obowiązkach pracownika, miejscu oraz godzinach pracy i tym podobnych.

Mówiąc najprościej, jak to możliwe, promesa zatrudnienia jest więc pisemnym zobowiązaniem pracodawcy do tego, iż przyjmie on do pracy daną osobę. Co równie ważne, promesa działa także w drugą stronę – konsument zawierający promesę z pracodawcą zobowiązany jest do tego, by podjąć się określonej w dokumencie pracy. A ponieważ promesa zatrudnienia jest umową regulowaną przez kodeks cywilny, jest ona wiążąca – strona wycofująca się z promesy powinna liczyć się z konsekwencjami.

Promesa zatrudnienia daje pracownikowi gwarancję, iż po wygaśnięciu obowiązującej umowy czy przykładowo po ukończeniu studiów nie będzie on musiał się martwić o pracę. Posada będzie na niego po prostu czekać. Co więcej, promesa może pomóc w uzyskaniu kredytu na dłuższy okres spłaty – przykładowo wtedy, gdy kredytobiorca jest zatrudniony na umowie na czas określony. Banki niechętnie wypłacają finansowania takim wnioskodawcom (zwłaszcza te hipoteczne!). Sytuacja się zmienia, jeśli wnioskodawca przedstawi promesę zatrudnienia dotyczącą umowy na czas nieokreślony.

Aktem prawnym, jaki reguluje kwestię promesy zatrudnienia i jej niezbędnych elementów, jest Kodeks cywilny. Owa ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 roku weszła w życie wraz z początkiem 1965 roku, a od tamtego czasu była ona wielokrotnie nowelizowana. Treść tegoż dokumentu znaleźć można w Dzienniku Ustaw nr 16 na rok 1964, pod pozycją 93.

Jak wynika z treści artykułu 389. Kodeksu cywilnego:

Jak wynika z treści przytoczonej wyżej ustawy, każda umowa (promesa zatrudnienia) powinna zawierać tak zwane postanowienia umowy przyrzeczonej. Czym one są? Cóż, w przypadku umowy o pracę należy wymienić przede wszystkim:

• dane obu stron umowy,
• miejsce i czas wykonywania obowiązków,
• wymiar pracy (część etatu wyrażona ułamkowo),
• wysokość wynagrodzenia za pracę (netto i brutto),
• termin zawarcia umowy przyrzeczone.

Co niezwykle istotne dla interesów zarówno pracodawcy, jak i przyszłego pracownika, warto także, aby w umowie przedwstępnej, a więc z treści promesy zatrudnienia, znalazła się także informacja o konsekwencjach niedotrzymania obietnicy zawarcia umowy przyrzeczonej. Mowa między innymi o wysokości zadośćuczynienia bądź odszkodowania w razie złamania warunków umowy lub jej ostatecznego niepodpisania.

Promesa zatrudnienia może służyć wielu różnym celom. Wystawia się ją przede wszystkim po to, by zapewnić obie strony umowy o przyszłej realizacji ich zawodowych planów. Promesa może także okazać się pomocna w przypadku starania się o pozostanie na terenie danego państwa czy w trakcie walki o prawa do opieki nad dzieckiem.

Jednak najczęściej dokument ten jest wystawiany w sytuacji starania się o kredyt przez pracownika z umową dobiegającą końca. Jeżeli zależy nam na finansowaniu, do którego nie będziemy musieli dostarczać żadnych dokumentów, powinniśmy skorzystać z pożyczki bez zaświadczeń.

Każdy z nas wie, że pozytywne rozpatrzenie wniosku kredytowego zależy przede wszystkim od wysokości osiąganych dochodów i oceny historii kredytowej. W przypadku kredytów na większą sumę (a tym samym na dłuższy okres spłaty) banki zwracają równie dużą uwagę także na stabilność zatrudnienia wnioskodawcy. Wiele wniosków kredytowych jest odrzucanych tylko dlatego, że umowa o pracę, jaką przedłożył zainteresowany klient, kończy się za kilka czy kilkanaście miesięcy.

Z takiej sytuacji są dwa wyjścia: albo prosimy pracodawcę o zmianę formy zatrudnienia na czas nieokreślony (bez daty końcowej stosunku pracy), albo staramy się o promesę zatrudnienia, czyli pisemne zobowiązanie do ponownego objęcia stosunkiem pracy (najlepiej też na czas nieokreślony). Taki dokument pozytywnie wpłynie na końcowy kształt decyzji kredytowej – zwłaszcza jeśli staramy się o kredyt na wiele długich lat (przykładowo o kredyt hipoteczny na budowę domu).

Promesa zatrudnienia jest w swej istocie dokumentem zobowiązania, co potwierdza zresztą sam Kodeks cywilny regulujący kwestię umów przedwstępnych. Z tego powodu promesę zatrudnienia można uznać za dokument wiążący i pewną formę gwarancji. Gwarancja ta pozostawia jednak pewien margines błędu, bowiem jak wiadomo, życie ludzkie jest pełne niespodziewanych zwrotów i zrządzeń losu, przez co nic tak naprawdę nie jest stuprocentowo pewne i gwarantowane.

Promesa zatrudnienia niestety nie daje niepodważalnego i nieodwołalnego przyrzeczenia zawarcia właściwej umowy o pracę. Jeśli jednak jej podważenie i zerwanie byłoby rażąco łatwe, nie byłoby najmniejszego sensu zawierania promes z pracodawcami. Tak więc to, co promesa może zagwarantować stronom, to stosowne odszkodowanie na wypadek niewywiązania się z umowy (niepodpisania umowy końcowej). Fakt ten potwierdza zapis Kodeksu cywilnego:

Podsumowując, należy wskazać, że promesa zatrudnienia nie jest niepodważalną gwarancją podpisania umowy przyrzeczonej przez obie strony. Jej największym atutem jest jednak fakt, iż strona niewywiązująca się z postanowień promesy zobowiązana jest do uiszczenia na korzyść drugiej strony odpowiedniego odszkodowania. Warto warunki tejże zapłaty ustalić z góry, w samej treści promesy – ułatwi to dochodzenie swych roszczeń na wypadek wycofania się drugiej strony z ustaleń.

1. Promesa zatrudnienia to wiążąca forma umowy cywilnoprawnej, jaką zawierają między sobą pracodawca i przyszły pracownik.
2. Na mocy spisanej promesy zatrudnienia strony zobowiązują się do tego, iż w wyznaczonym czasie zawarty zostanie między nimi stosunek prawny o wskazanych w treści promesy warunkach.
3. Promesa zatrudnienia jest umową regulowaną przez kodeks cywilny, dlatego strona wycofująca się z promesy powinna liczyć się z konsekwencjami.
4. Promesa może zagwarantować stronom stosowne odszkodowanie na wypadek niewywiązania się z umowy (niepodpisania umowy końcowej). Wysokość tegoż odszkodowania warto jest wskazać z góry, w treści dokumentu.
5. Promesa może pomóc w uzyskaniu kredytu na dłuższy okres spłaty – przykładowo wtedy, gdy kredytobiorca jest zatrudniony na umowie na czas określony.
6. Promesa może także okazać się pomocna w przypadku starania się o pozostanie na terenie danego państwa czy w trakcie walki o prawa do opieki nad dzieckiem.
7. Umowa przedwstępna zatrudnienia, czyli właśnie promesa, powinna określać istotne postanowienia umowy przyrzeczonej. Mowa między innymi o terminie podpisania mowy właściwiej, wysokości wynagrodzenia czy wielkości etatu.
8. W promesie zatrudnienia nie powinno zabraknąć danych obu stron umowy, a także wyraźnego wskazania charakteru przyszłej pracy zatrudnionego (stanowiska, obowiązków itp.).