Ryzyko kredytowe – co to jest?

Ryzyko kredytowe – co to jest?

author
Halszka Gronek
02 sierpnia 2023
Ekspertka finansowa na zadluzenia.com, ukończyła dziennikarstwo i socjologię na Uniwersytecie Gdańskim. Autorka kompendiów wiedzy na temat społecznych aspektów świata finansów i ekonomii.
Kategoria

Niemal wszystkie instytucje finansowe badają wiarygodność Konsumenta przed udzieleniem mu pożyczki. Jedynym z podstawowych sposobów weryfikacji jest określenie indywidualnego ryzyka kredytowego. Czym jest owe ryzyko i jakie są jego rodzaje?

Sprawdzenie Klienta w rejestrach dłużników

Każda osoba ubiegająca się o pożyczkę musi liczyć się z lustracją własnej historii kredytowej w Biurze Informacji Kredytowej i innych rejestrach dłużników. Wyniki tego badania bezpośrednio wpływają na określenie ryzyka kredytowego dla danego Kredytobiorcy.

Ryzyko kredytowe to nic innego, jak możliwość zaistnienia sytuacji, w której Kredytobiorca nie będzie mógł spłacić swojego zobowiązania finansowego, w całości lub części, zgodnie z ustalonym i zatwierdzonym wcześniej harmonogramem spłat. Udzielenie kredytu Konsumentowi o wysokim ryzyku kredytowym może skutkować znacznym obciążeniem finansowym Kredytodawcy, a w konsekwencji do poniesienia przez niego straty, a nawet utraty płynności finansowej

Szukasz najlepszych ofert kredytowych? Sprawdź:

Kredyty gotówkowe – do 200 000 zł

Kredyty konsolidacyjne – zamień wiele rat w jedną

Kredyty hipoteczne – na własne mieszkanie

Ryzyko kredytowe - kiedy się je określa?

Ryzyko kredytowe jest określane nie tylko w przypadku pożyczek i kredytów, lecz także otwartych linii kredytowych, skupowanych wierzytelności, poręczeń i akredytyw. Występowanie ryzyka kredytowego w obrębie działalności finansowej banków jest jej naturalną konsekwencją – każdy kolejny Konsument wnosi w życie banku pewne ryzyko finansowe. Jednak w przypadku każdego Kredytobiorcy ryzyko to będzie różne.

Nadrzędnym celem weryfikacji zdolności kredytowej przez banki jest właśnie ustalenie indywidualnego stopnia ryzyka finansowego dla konkretnego Kredytobiorcy. Im lepszy standard życia ekonomicznego Konsumenta, tym mniejsze będzie jego ryzyko kredytowe.

Rodzaje ryzyka kredytowego

Ekonomiści wyodrębnili kilkanaście różnych sposobów określania rodzajowości ryzyka kredytowego. Wybraliśmy kilka najważniejszych i najpowszechniej uznanych za najistotniejsze rodzajów ryzyka:

1. Ryzyko aktywne (czynne)

Ryzyko aktywne dotyczy strat finansowych banku, które wynikają z niespłacenia przez Kredytobiorcę płatności kredytowych, zawartych w umowie (odsetki, marża, prowizja). Nad tego rodzaju ryzykiem nie da się sprawować pełnej kontroli. Kredytobiorca może bowiem nie wywiązać się z umowy z bardzo wielu powodów (np. utrata pracy, kosztowna w leczeniu choroba, sytuacja losowa). Aktywne ryzyko kredytowe dotyczy również transakcji innych, niż udzielenie kredytu czy pożyczki – wszelakich poręczeń, gwarancji i akredytyw.

2. Ryzyko pasywne (bierne)

Ryzyko pasywne oznacza zagrożenie wcześniejszego niż wynika to z umowy wycofania przez klienta depozytowanych środków finansowych. Bank w przypadku ryzyka pasywnego pozostaje stroną bierną – wyłączną decyzyjność w sprawie depozytów mają bowiem ich właściciele.

3. Ryzyko indywidualne (pojedyncze)

Ryzyko indywidualne, jak sama nazwa skazuje, dotyczy indywidualnych, pojedynczych umów kredytowych. Ten rodzaj ryzyka dotyczy sytuacji, gdy kredytobiorca w pełni nie spłaci kredytu lub uczyni to w późniejszym terminie. Ryzyko indywidualne obejmuje także pojedyncze straty wynikające ze zmiany oceny wiarygodności kredytowej klienta oraz w przypadku ogłoszenia jego upadłości. Przed tego rodzaju ryzykiem banki zabezpieczają się poprzez wykorzystanie różnorodnych metod oceny zdolności kredytowej.

4. Ryzyko portfelowe (łączne)

Ten rodzaj ryzyka, zwany portfelowym lub łącznym, wynika z zagregowanych ryzyk indywidualnych i obejmuje cały portfel kredytowy banku. Ryzyko portfelowe określa się na podstawie takich elementów, jak wysokość poszczególnych kredytów, współzależność pomiędzy kredytami oraz możliwość ich łącznego niespłacania.

5. Ryzyko akceptowalne

Ryzyko to oznacza, że poziom zagrożenia strata finansową jest dla banku akceptowalny.

6. Ryzyko nieakceptowane

Ryzyko nieakceptowalne określane jest wtedy, gdy poziom zagrożenia strata finansową jest niemożliwy do zaakceptowania przez bank.

Ryzyko kredytowe w banku i firmie pożyczkowej

Ryzyko kredytowe oceniane jest na podstawie innych kryteriów w bankach i w firmach pozabankowych. Stopień restrykcyjności w przypadku banków jest znacznie wyższy.  Nic w tym dziwnego – banki umożliwiają wzięcie kredytu cy pożyczki na wiele lepszych warunkach niż parabanki. Oprocentowanie takich kredytów często jest kilkukrotnie niższe niż w przypadku firm pozabankowych. A owa niska marża bywa często jedynym źródłem zarobku banku na udzieleniu pożyczki.

Gdyby więc banki obniżyły ‘restrykcyjność’ swojej oceny ryzyka kredytowego, a przez to zaczęły udzielać pożyczek wszystkim, którzy do nich przychodzą – groziłaby im szybka utrata przychodów, a w konsekwencji utrata wypłacalności.

Potrzebujesz szybkiej gotówki? Sprawdź także:

Kredyt online – do 200 000 zł online

Pożyczki na dowód – minimum formalności

Pożyczki bez baz – z minimalną weryfikacją w bazach

Pożyczki online bez weryfikacji – w pełni przez Internet

Firmy pożyczkowe, czyli tzn. parabanki, działają natomiast zupełnie inaczej. Dysponują one wyłącznie kapitałem własnym i pożyczają pieniądze na własne ryzyko. Z tego powodu nie podlegają nadzorowi finansowemu.

Owe firmy pozabankowe ustalają dla swoich pożyczek wysokie marże. Kosztowne oprocentowanie ma je bronić przez ewentualnym niespłaceniem przez Klientów zobowiązań finansowych. A ponieważ firmy pożyczkowe uznają inne niż banki, mniej restrykcyjne kryteria określania ryzyka kredytowego, udzielają pożyczek praktycznie wszystkim. Stąd właśnie wynika różnica w wysokości akceptowanego ryzyka kredytowego, a co za tym idzie – wysokość marży kredytu w przypadku banków i innych firm pozabankowych.

Pytania i odpowiedzi

Ryzyko kredytowe odnosi się do możliwości, że kredytobiorca nie będzie w stanie spłacić swojego zobowiązania finansowego zgodnie z ustalonym harmonogramem spłat.

Udzielenie pożyczki o wysokim ryzyku kredytowym może skutkować znacznym obciążeniem finansowym dla kredytodawcy, a nawet doprowadzić do poniesienia przez niego straty lub utraty płynności finansowej.

Wyróżniamy kilka rodzajów ryzyka kredytowego, m.in.: ryzyko aktywne, ryzyko pasywne, ryzyko indywidualne, ryzyko portfelowe, ryzyko akceptowalne i ryzyko nieakceptowane.

Ryzyko aktywne dotyczy strat finansowych banku związanych z niespłaceniem przez kredytobiorcę płatności kredytowych, takich jak odsetki, marża czy prowizja.

Ryzyko pasywne oznacza zagrożenie wycofaniem przez klienta depozytowanych środków finansowych przed ustalonym terminem.

Ryzyko indywidualne dotyczy pojedynczych umów kredytowych i wynika z niespłacenia kredytu lub spłaty w późniejszym terminie, a także związane jest z oceną wiarygodności kredytowej Klienta.

Ryzyko portfelowe wynika z zagregowanych ryzyk indywidualnych i odnosi się do całego portfela kredytowego banku.

Ryzyko akceptowalne oznacza, że bank uznaje poziom zagrożenia stratą finansową za akceptowalny, natomiast ryzyko nieakceptowane jest takie, którego poziom nie może być zaakceptowany przez bank.

Banki udzielają kredytów na lepszych warunkach niż firmy pożyczkowe i dysponują większym kapitałem, dlatego muszą być bardziej restrykcyjne w ocenie ryzyka, aby uniknąć dużych strat finansowych.

Firmy pożyczkowe, zwane też parabankami, nie podlegają nadzorowi finansowemu i pożyczają pieniądze na własne ryzyko, co wpływa na ich bardziej liberalne podejście do oceny ryzyka kredytowego.

author
Halszka Gronek
Ekspertka finansowa na zadluzenia.com, ukończyła dziennikarstwo i socjologię na Uniwersytecie Gdańskim. Autorka kompendiów wiedzy na temat społecznych aspektów świata finansów i ekonomii.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

Wszystkie komentarze

Jacek
Jacek
2019-08-27 15:07:12

Ryzyko kredytowe firm, czyli sprawdzenie wypłacalności sprawdzam przez www.creditreform.pl, niezależni zwłaszcza od ubezpieczycieli!

Podobne artykuły

Lombardy w Kielcach

W Kielcach działa znajdziemy kilka placówek lombardów. Sprawdź adresy i aktualne dane kontaktowe. Wskazujemy godziny otwarcia oraz lombardy w Kielcach, które są otwarte przez całą dobę.

author
Patryk Byczek
08 grudnia 2022
Ekspert finansowy, z zadluzenia.com związany od 2015 roku. Absolwent Uniwersytetu Gdańskiego. Redaktor naczelny portalu, specjalizuje się w analizie produktów finansowych, promocji bankowych i recenzowaniu kredytów.

Nowe indeksy na GPW

Już 18 marca Giełda Papierów Wartościowych rozpocznie publikację czterech nowych indeksów. Wszystkie cztery będą dotyczyły makrosektorów, natomiast jeden z nich będzie skupiał producentów gier.

author
Patryk Byczek
28 lutego 2019
Ekspert finansowy, z zadluzenia.com związany od 2015 roku. Absolwent Uniwersytetu Gdańskiego. Redaktor naczelny portalu, specjalizuje się w analizie produktów finansowych, promocji bankowych i recenzowaniu kredytów.

Komornik Sądowy Cezary Grzelewski

Obecnie w kraju funkcjonuje ponad 1300 komorników sądowych. Jednym z nich jest Cezary Grzelewski – komornik przy Sądzie Rejonowym w Słubicach.

author
Dominika Byczek
30 października 2015
Ekspertka finansowa, redaktorka, magister Uniwersytetu Gdańskiego. Z zadluzenia.com związana od 2014 roku, redaktor naczelna portalu do 2020 roku. Specjalizuje się w tworzeniu poradników finansowych.

PKO BP w Werbkowicach

PKO BP to największy bank w Polsce. Zobacz placówki i oddziały w Werbkowicach – godziny otwarcia, dane adresowe oraz ofertę.

author
Aleksandra Gościnna
08 sierpnia 2019
Ekspertka finansowa, magister Uniwersytetu Gdańskiego i absolwentka studiów podyplomowych na UW. W latach 2021-2023 redaktor naczelny zadluzenia.com. Specjalistka ds. e-marketingu i promocji online.

Aspiro zmienia się w mFinanse

W październiku znika doradca finansowy Aspiro. Zastąpi go nowa marka – mFinanse, która będzie oferować te same produkty.

author
Patryk Byczek
29 września 2016
Ekspert finansowy, z zadluzenia.com związany od 2015 roku. Absolwent Uniwersytetu Gdańskiego. Redaktor naczelny portalu, specjalizuje się w analizie produktów finansowych, promocji bankowych i recenzowaniu kredytów.

Credit Agricole w Kościanie

Credit Agricole jest jednym z największych banków uniwersalnych w Polsce. Jeden z jego oddziałów mieści się w Kościanie – sprawdzamy godziny otwarcia, dane kontaktowe oraz ofertę placówki.

author
Patryk Byczek
20 lipca 2019
Ekspert finansowy, z zadluzenia.com związany od 2015 roku. Absolwent Uniwersytetu Gdańskiego. Redaktor naczelny portalu, specjalizuje się w analizie produktów finansowych, promocji bankowych i recenzowaniu kredytów.
Porównaj