Stopa referencyjna NBP
Wysokość inflacji, równowaga na rynku, a także wysokość comiesięcznych rat zaciągniętych zobowiązań są uzależnione przede wszystkim od referencyjnej stopy. Jest wskaźnikiem, a jej wysokość ustala jest przez Radę Polityki Pieniężnej. Na przestrzeni kilku lat stopa stawała się coraz niższa. Sprawdźmy czym dokładnie jest, od czego zależy, a także jaka jest wysokość stopy referencyjnej.
Spis treści:
- Czym jest stopa referencyjna?
- Wysokość stopy referencyjnej - od czego zależy?
- Stopa referencyjna - jaka jest jej wysokość?
- Na co wpływa wysokość stopy referencyjnej?
Czym jest stopa referencyjna?
Referencyjna stopa to wskaźnik, który wykorzystuje się do obliczenia wartości pomocy publicznej. Jest jednym z kilku rodzajów stóp procentowych Narodowego Banku Polskiego.
Możemy wyróżnić kilka rodzajów stóp procentowych. Są to:
- stopa referencyjna,
- stopa depozytowa,
- stopa lombardowa,
- stopa redyskontowa weksli,
- stopa dyskontową weksli.
Wysokość stóp procentowych jest ustalana przez Radę Polityki Pieniężnej. Stopa referencyjna jest ceną minimalną realizowanych przez bank centralny operacji otwartego rynku. Będą to w szczególności sprzedaż oraz zakup bonów pieniężnych, które są krótkoterminowe. Dzięki tym transakcjom utrzymuje się równowaga na rynku międzynarodowym. Bony regulują także pieniądze znajdujące się w obiegu.
Wartość stopy procentowej jest bardzo ważna nie tylko w kontekście ogólnej sytuacji gospodarki krajowej. Osoby ubiegające się o kredyt hipoteczny lub kredyt gotówkowy powinny zwrócić na nią szczególną uwagę, ponieważ to od jej wysokości uzależniony jest koszt, a w konsekwencji rata zaciągniętego zobowiązania.
Wysokość stopy referencyjnej - od czego zależy?
Wysokość stopy referencyjnej zależy przede wszystkim od decyzji podjętych przez Radę Polityki Pieniężnej.
Decyzje w sprawie wysokości stopy referencyjnej podejmowane są na spotkaniach Rady Polityki Pieniężnej. Mimo tego, obniżanie lub podnoszenie wartości stopy referencyjnej ma swój konkretny cel. W zależności od sytuacji, w której znajduje się aktualnie gospodarka krajowa, są one dostosowywane do odpowiedniego poziomu.
Sprawdźmy, od jakich okoliczności uzależniona jest wysokość stopy referencyjnej.
Obniżenie referencyjnej stopy procentowej:
Obniżenie wysokości stopy referencyjnej następuje w celu ułatwienia inwestycji kredytowych lub po prostu pobudzenia gospodarki do działania. Jeśli niska wysokość utrzymuje się za długo może skutkować większą inflacją.
Podnoszenie referencyjnej stopy procentowej:
Wartość referencyjnej stopy procentowej jest podnoszona aby ograniczyć konsumpcję. Poprzez to działanie kredyty hipoteczne i kredyty gotówkowe stają się droższe, ale inflacja hamuje.
Decyzje Narodowego Banku Polskiego pełnią kluczową rolę. Jeśli inflacja nie zostanie ograniczona do 2 lub 3%, podniesie on wartość stóp procentowych.
Stopa referencyjna - jaka jest jej wysokość?
Rekordowy spadek stopy referencyjnej, który nastąpił w maju 2021 roku wynosił 0,10%. Obecnie, od 2021 roku, możemy mówić o gwałtownym wzroście wysokości stopy. Sprawdźmy jak na przestrzeni lat zmieniała się ta wartość.
Wysokość stopy referencyjnej – porównanie:
- 24% – 26 lutego 1998 roku,
- 14% – 23 września 1999 r.
- 19% – 31 sierpnia 2000 r.
- 11,5% – 29 listopada 2001 r.
- 6,75% – 28 listopada 2002 r.
- 5,25% – 26 czerwca 2003 r.
- 4,5% – 1 września 2005 r.
- 3,5% – 25 czerwca 2009 r.
- 2,5% – 4 lipca 2013 r.
- 1,5% – 4 marca 2015 r.
- 0,1% – 29 maja 2020 r.
- 0,5% – październik 2021 r.
- 1,25% – listopad 2021 r.
- 6,75% – wrzesień 2022 r.
- 6,75% – kwiecień 2023 r.
- 5,75% – 5 października 2023 r.
Na co wpływa wysokość stopy referencyjnej?
Stopa referencyjna, a dokładniej jej wysokość, wpływa przede wszystkim na politykę pieniężną gospodarki kraju. Narodowy Bank Polski może regulować wysokość stopy referencyjnej, a to przekłada się na regulowanie poziomu inflacji, a także na koszt zaciągniętych kredytów. Oznacza to, że w przypadku podniesienia stopy referencyjnej przez NBP, ceny na rynku wzrosną, a rozwój gospodarczy znacznie zwolni. Natomiast obniżenie stopy referencyjnej stosowane jest w czasie recesji. Dzięki niższej wysokości stopy referencyjnej, gospodarka jest pobudzona, a konsumpcja się zwiększa.
Wysokość stopy referencyjnej ma wpływ na:
- kredyty hipoteczne – w przypadku zobowiązania w postaci kredytu hipotecznego należy mieć na uwadze fakt, że wysokość comiesięcznych rat uzależniona będzie od wysokości stopy referencyjnej. Oprocentowanie zmiennie ulega wpływom stopy referencyjnej, natomiast oprocentowanie stałe jest niezmienne,
- kredyty gotówkowe – w zależności od wysokości stopy referencyjnej, najwyższe możliwe oprocentowanie kredytów gotówkowych zmienia się,
- karty kredytowe – maksymalne oprocentowanie kart kredytowych jest uzależnione od wysokości stopy referencyjnej,
- pożyczki w firmach pozabankowych – wpływ stopy referencyjnej na pożyczki pozabankowe, np. pożyczki na raty, jest taki sam jak w przypadku kredytów gotówkowych,
- opóźnienia w płatnościach – maksymalna wysokość odsetek za opóźnienia związanych z płatnościami rat także jest ustalana na podstawie stopy referencyjnej.
Wysokość stopy referencyjnej wpływa nie tylko na kredyty bankowe. Wraz ze zmianą stopy referencyjnej, zmianie ulegają również produkty pozabankowe, w tym np. pożyczki bez BIK. Przed zaciągnięciem zobowiązania finansowego należy dokładnie zapoznać się z możliwymi kosztami. Oprócz kwoty bazowej będą to także odsetki, które są uzależnione między innymi od wysokości stopy referencyjnej.
Źródła:
https://nbp.pl/polityka-pieniezna/decyzje-rpp/podstawowe-stopy-procentowe-nbp/
https://www.bgk.pl
Dodaj komentarz