Czy Komornik może umorzyć zadłużenie ?

Artykuł powstał we współpracy z asesorem komorniczym z jednej z największych kancelarii komorniczych w Polsce.

Umorzyć dług może tylko Wierzyciel

To Wierzyciel jest wyłącznym dysponentem postępowania egzekucyjnego i tylko on może wyrazić zgodę na umorzenie części bądź całej należności.

Z prośbą o umorzenie zadłużenia Dłużnik powinien zwrócić się bezpośrednio do Wierzyciela.

Odstąpienie od dokonania czynności zawnioskowanych przez Wierzyciela mogłoby narazić komornika na negatywne konsekwencje w postaci skargi na bezczynność, a nawet powództwa odszkodowawczego.

Przesłanki umorzenia postępowania egzekucyjnego są w enumeratywny sposób określone w ustawie – kodeks postępowania cywilnego: art. 824 i 825, a trudna sytuacja materialna czy życiowa Dłużnika nie stanowi według prawa jednej z tych przesłanek.

Jeśli Wierzyciel popiera prowadzenie postępowania egzekucyjnego, pomimo że świadczenie objęte tytułem wykonawczym zostało spełnione albo nie powinno być egzekwowane z innych przyczyn – przez co może wyrządzić Dłużnikowi szkodę, ponosi on wówczas odpowiedzialność na gruncie przepisów kodeksu cywilnego (art. 415 k.c.).

Zgodnie z przepisami kodeksu postępowania cywilnego komornik nie bada obowiązku zapłaty określonego w tytule wykonawczym, co oznacza, że komornik nie bierze pod uwagę okoliczności w jakich został wydany tytuł wykonawczy.

Dług jest spłacony, ale sprawa trafiła do komornika

Jeśli Dłużnik spłacił swój dług przed wydaniem tytułu wykonawczego albo gdy zobowiązanie nigdy nie istniało, nie można na tej podstawie żądać od Komornika umorzenia postępowania egzekucyjnego. Organ egzekucyjny bada tytuł wykonawczy tylko pod względem formalnym, a więc czy jest zaopatrzony w klauzulę wykonalnosći, podpis sędziego, podpis sądu.

Zgodnie z art. 840 k.p.c. Dłużnik może żądać w drodze powództwa przeciwegzekucyjnego pozbawienia bądź ograniczenia wykonalności tytułu wykonawczego, na podstawie którego prowadzona jest egzekucja.

Fakt złożenia przez Dłużnika zażalenia na postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności, dopóki nie ma rozstrzygnięcia Sądu II instancji w tym przedmiocie, bądź Sąd I instancji nie wstrzymał wykonania zaskarżonego postanowienia, nie ma wpływu na bieg postępowania egzekucyjnego.  Żaden przepis prawa nie pozwala komornikowi w takim przypadku 
na wstrzymanie czynności egzekucyjnych, zawieszenie, czy też umorzenie postępowania egzekucyjnego.

Koszty egzekucji 

Ważne: zgodnie z art. 770 k.p.c. Dłużnik powinien zwrócić wierzycielowi koszty niezbędne do celowego przeprowadzenia egzekucji. Jeśli utrata mocy tytułu wykonawczego nastąpiła po wszczęciu postępowania egzekucyjnego, czyli miała charakter następczy, a do tego czasu istniał w obrocie prawnym tytuł wykonawczy, który do czasu jego uchylenia uznawany był jako prawidłowy, koszty postępowania egzekucyjnego obciążają Dłużnika.

W przypadku pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego Dłużnik może wnieść o uchylenie i zwrot naliczonej na podstawie art. 49 ust. 2 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji opłaty stosunkowej (ale nie całych kosztów egzekucyjnych, w tym wydatków gotówkowych).