Czy można cofnąć przelew?

Jeżeli liczymy, że bank nie zaksięguje przelewu, w którym podane przez nas dane (nazwa i adres odbiorcy) będą niezgodne z pomylonym numerem konta, to niestety jesteśmy w błędzie. Anulowanie przelewu bez naszej ingerencji nie jest możliwe. Przelew kierowany jest na konkretny numer konta, a nie do konkretnego odbiorcy, zatem bank zaksięguje go nawet w przypadku niezgodności danych z numerem. Przed pomyłką może uchronić nas znajomość znaczenia konkretnych cyfr w numerze bankowym (na ten temat przeczytasz więcej w artykule Z czego składa się numer rachunku bankowego?).

Wszystko zależy od sesji ELIXIR 

ELIXIR to System Elektronicznej Izby Rozliczeniowej. Jest to systemem rozliczeń międzybankowych, który znacznie usprawnia przelewanie środków pomiędzy bankami, a zatem także pomiędzy wszystkimi osobami fizycznymi, instytucjami i firmami. System ten funkcjonuje już od 1994 roku, a utrzymuje go Krajowa Izba Rozliczeniowa.

Cały system ELIXIR działa w oparciu o harmonogram sesji ustalony przez Krajową Izbę Rozliczeniową . Wszystkie bowiem zlecenia przelewów realizowane są – zależnie od godziny zlecenia – w jednej z trzech sesji rozliczeniowych. Sesje uruchamiane są każdego dnia roboczego, ale rejestracja transakcji obsługiwana jest 24 godziny na dobę każdego dnia w roku.

Tak więc droga naszego przelewu wygląda następująco: 

Nie w każdym momencie przelew łatwo jest cofnąć. Wszystko zależy od tego, do którego miejsca schematu nasz przelew zdąży zabrnąć, zanim zorientujemy się, że wcale nie chcieliśmy go wysłać.

Odpowiadamy: Tak. Anulowanie przelewu jest możliwe tylko wtedy, kiedy nie wszedł jeszcze na sesję Elixir.

W większości banków sesje Elixir otwierają się 3 razy w ciągu dnia. Szczegółowe godziny obrazuje tabela:

Więcej szczegółów dotyczących godzin znajdziesz w artykule Kiedy dojdzie przelew?.

Zależnie zatem od momentu zlecenia transakcji, przelew „wyjdzie” z banku dopiero w najbliższej sesji rozliczeniowej. Jeżeli będziemy chcieli anulować przelew jeszcze zanim zdąży on załapać się na najbliższą sesję ELIXIR, sprawa będzie bardzo prosta. Jeżeli zauważymy, że wykonaliśmy błędny przelew możemy wtedy wstrzymać transakcję na kilka sposobów:

1. Zalogować się do bankowości internetowej i znaleźć zakładkę “transakcje oczekujące” – oczekują tam one właśnie na sesję ELIXIR i tam będziemy mogli anulować błędny przelew.
2. Zadzwonić na bankową infolinię i powiedzieć o naszym problemie – w większości banków transakcję da się anulować telefonicznie.
3. Udać się osobiście do oddziału bankowego i tam zlecić anulowanie naszej transakcji.

Ile kosztuje cofnięcie przelewu bankowego? Jest to operacja całkowicie bezpłatna. Za cofnięcie błędnego przelewu nie zapłacimy nic. Więcej szczegółów o systemie ELIXIR przeczytasz w naszym artykule Jak działa system ELIXIR?.

Co jeżeli przelew wszedł już na sesję ELIXIR?

Wtedy natychmiast powinniśmy sprawdzić, czy miał już szansę wejść na sesję ogólnokrajową (KIR). Narodowy Bank Polski proponuje następujące godziny sesji:

źródło: https://www.banki.kir.pl/elixir/system-elixir/

1. Przelew nie wszedł jeszcze na sesję KIR.

Zatem nie wszystko stracone, ale musimy grać na czas – sesje odbywają się przecież co kilka godzin. W takiej sytuacji musimy się niezwłocznie zgłosić (telefonicznie lub osobiście) do doradcy z naszego banku, ponieważ z poziomu bankowości internetowej nie jesteśmy w stanie już nic zrobić. Będzie jeszcze możliwe cofnięcie przelewu bankowego.

2. Przelew wszedł już na sesję KIR. 

A zatem nie zdziałamy zbyt wiele – pieniądze, które przeszły przez ogólnopolski system rozliczania, nie tak łatwo cofnąć.  Wiele zależy od naszej współpracy z przedstawicielem banku i od tego, do kogo trafiły pieniądze. Może bowiem zdarzyć się, że nasz pomylony odbiorca przelewu sam zauważy przelew z nieznanego źródła i będzie chciał zwrócić środki. Często jednak osoby otrzymujące przypadkowe przelewy nie chcą współpracować i zatrzymują pieniądze dla siebie. Bardzo ciężko trafić na uczciwego odbiorcę przelewu, ale takie osoby również się zdarzają.

Oczywiście jest to niezgodne z prawem, jednakże takie praktyki są powszechne.

W praktyce trudno jednak dochodzić należności, ponieważ nie wiadomo, kogo pozwać – bank nie może udzielić nam informacji, do kogo zostały wysłane nasze pieniądze, ponieważ jest to chronione tajemnicą bankową. We współpracy z bankiem wiele jednak możemy zdziałać – niestety być może będziemy zmuszeni wystąpić na drogę sądową, ponieważ w banku odbiorcy nic nie wskóramy. Osobie, która bezprawnie zatrzymała nasze środki grozi bowiem odpowiedzialność karna. Musimy liczyć się z tym, że odbiorca przelewu sam się z nami skontaktuje.

Bank ma jednak jak widać prawny obowiązek udzielić nam pomocy w takiej sytuacji. Musimy jednak liczyć się z tym, że za takie działania zostaniemy obciążeni dodatkową opłatą (może ona przewyższyć kwotę, którą chcemy odzyskać).

Wiele osób zastanawia się, czy można cofnąć przelew PayPal? Jest to możliwe wyłącznie wtedy, kiedy płatność jest nieodebrana i widnieje przy niej przycisk “Anuluj”. Z kolei jeżeli ktoś chciałby cofnąć przelew BLIK to niestety tego nie zrobi. Są to przelewy natychmiastowe i docierają na numer telefonu Klienta w kilka sekund. Tutaj trzeba po prostu liczyć na uczciwość odbiorcy błędnego przelewu.