Hiperinflacja – na czym polega?

Wahania wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych nie są w Polsce nowością. Właściwe mamy z nimi do czynienia od wielu długich lat, co oznacza destabilizację realnej wartości polskiego złotego. Na hiperinflację wpływają między innymi: ceny produktów i usług, struktura gospodarki krajowej, stabilność budżetu państwa. Utrzymanie rynkowych cen towarów i usług na stabilnym poziomie należy do obowiązków Narodowego Banku Polskiego. To właśnie polski bank centralny odpowiada za to, by inflacja ani nie przybierała znacząco na sile, ani nie spadała. Tego typu wahania rynkowe mogą doprowadzić do ograniczenia produkcji, wzrostu bezrobocia i nagłej niewypłacalności kredytobiorców.

Niestety, nie zawsze ceny rynkowe udaje się utrzymać na stałym poziomie. Obecnie wskaźnik inflacji w Polsce oscyluje w okolicach 17,7%, co jest wyjątkowo wysoką wartością w porównaniu do poprzednich lat. Co gorsza, specjaliści zapowiadają, że w najbliższym czasie ceny ponownie wzrosną. Wiele osób popada w długi, ponieważ nie starcza im pieniędzy na podstawowe potrzeby. Jeśli nie wiesz jak poradzić sobie z zadłużeniami, zapoznaj się z naszym artykułem: jak wyjść z długów.

W Polsce mieliśmy do czynienia już kilka razy z hiperinflacją. Jedną z poważniejszych odnotowano w 1923 roku. Spowodowana była – jak to zazwyczaj bywa – deficytem budżetowym, który rząd próbował uratować dodrukiem pieniędzy. Po wielu latach nieobecności na mapach politycznych Europy, gospodarka Polski była niewydolna i wciąż walczyła z niedoborami i wysokimi cenami podstawowych produktów. Aby poprawić sytuację w kraju, wprowadzono nową walutę – polski złoty. Inna poważna hiperinflacja miała miejsce w 1990 roku. Pojawiła się podczas załamania się gospodarki w kraju w czasach PRL-u. W porównaniu do inflacji z lat 20, ta była znacznie niższa. Rząd powstrzymał ją przechodząc między innymi na gospodarkę rynkową oraz wprowadzając podatek od zbyt wysokich podwyżek pensji.

Hiperinflacja – przyczyny

Nie można wskazać jednej przyczyny hiperinflacji, ponieważ wpływa na nią wiele czynników. Z naszego – ojczystego – przykładu możemy wyciągnąć wnioski, że tak wysoka inflacja może być spowodowana między innymi złym stanem gospodarki kraju oraz kłopotami wojennymi. Podczas wojny wszystko skupia się na militarnych potrzebach, a cała reszta przechodzi na dalszy plan. Podczas kryzysu rząd dodrukowuje pieniądze, aby zbilansować budżet, a gdy znajdzie się ich na rynku za dużo, tracą na wartości. Takie działania prowadzą często do podniesienia stóp procentowych, ale zazwyczaj i to nie wystarcza.

Podsumowując, możemy wyróżnić dwie główne przyczyny wysokiej hiperinflacji:

• inflację popytową – polega na tym, że popyt stanowczo przekracza podaż, a wynika to z niestabilnej i źle funkcjonującej gospodarki.
• nadmierny wzrost podaży pieniędzy – wynika z tego, że rząd dodrukowuje ciągle gotówkę.

Sprawdź: jaka jest średnia krajowa w Polsce.

Skutki hiperinflacji są odczuwalne dla każdego. Pierwszym skutkiem, który możemy zaobserwować jest realna wartość naszych dochodów. Za taką samą kwotę, możemy kupić zdecydowanie mniej produktów czy usług. Inflacja sprawia, że siła nabywczą pieniędzy maleje, a niezabezpieczone oszczędności tracą na wartości (w czasach PRL-u doświadczyło tego mnóstwo osób, ponieważ zaoszczędzone pieniądze na tzw. książeczkach mieszkaniowych, straciły na wartości). Wielu osobom zaczyna brakować pieniędzy na podstawowe potrzeby, co potęguje frustrację. Kupują produkty hurtowo, aby potem je magazynować, ponieważ wiedzą, że za chwile będą one jeszcze droższe. Taki stan rzeczy prowadzi do załamania się importu przez silne osłabienie lokalnej waluty.

Inne negatywne skutki to:

• nacisk pracowników na podwyżki,
• prowadzenie działalności gospodarczej staje się coraz mniej stabilne,
• redukcja etatów na rynku pracy,
• banki ograniczają oferty kredytowe,
• utrudnienia w rozliczaniu transakcji zagranicznych.

Hiperinflacja jest zjawiskiem skrajnym i mało prawdopodobne jest, aby w najbliższym czasie nas spotkała. Czasy są jednak niestabilne i nie można tego w stu procentach wykluczyć. Warto pomyśleć o tym, jak zabezpieczyć się na wypadek wysokiego wzrostu inflacji. Istnieje kilka sposobów, dzięki którym możemy zabezpieczyć się przed inflacją.

• Po pierwsze – wymiana gotówki na dobra materialne (zainwestować w nieruchomości, w złoto, wymienić gotówkę na inną walutę, zainwestować w akcje i obligacje).
• Po drugie – warto pamiętać o tym, aby nasz paszport nie stracił ważności. Jeśli sytuacja w kraju będzie się z dnia na dzień pogarszać, w każdej chwili możemy podjąć decyzję o wyprowadzce do innego państwa.
• Po trzecie – jeśli łańcuch dostaw zostanie zaburzony – warto wcześniej zaopatrzyć się w produkty z długą datą ważności oraz najpotrzebniejsze produkty higieniczne.
• Po czwarte – warto inwestować we własne umiejętności. W kraju, w którym panuje hiperinflacja, zaczyna rozkwitać system barterowy. Każda umiejętność jest na wagę złota – na przykład zamiast kupować drogie pieczywo, można je dużo taniej upiec we własnej kuchni.