Ile zarabia dziennikarz?

Dziennikarza powinna cechować przede wszystkim duża ciekawość życia i ludzi. Takie osoby muszą wiedzieć i czuć, o czym warto napisać, co jest ważne, umieć wyszukiwać interesujące historie. Sprawdziliśmy, ile zarabia dziennikarz.

Ile zarabia dziennikarz?

W dzisiejszych czasach można się spotkać ze stwierdzeniem, że dziennikarzem może zostać każdy – w końcu w dobie internetu każdy może otworzyć własny portal, co jednak nie jest jednoznaczne z obiektywizmem i profesjonalizmem.

Kiedy zaczęła rozwijać się blogosfera, wieszczono koniec tradycyjnego dziennikarstwa. Jednak póki co nic takiego końca nie zapowiada, a dziennikarze nadal istnieją na rynku.

Dziennikarz – zarobki

Informacje na temat wynagrodzeń na wybranych stanowiskach regularnie aktualizują dwa portale internetowe. Podawana przez oba źródła mediana płacy brutto jest porównywalna i wynosi:

Różnica wynika z innych baz danych, którymi dysponują obie instytucje. Pierwsza kwota szacowana jest na podstawie ankiet 396 dziennikarzy i dotyczy stycznia 2018. Druga również pochodzi z ankiet dziennikarzy, jednak Pracuj.pl nie podaje szczegółów na temat wielkości próby i okresu badania

W kwotach tych uwzględnione są już premie i dodatki finansowe. Jednak nie tylko na pieniądze liczyć mogą osoby pracujące w polskich mediach.

Dziennikarz – możliwe benefity

Coraz popularniejsze w wielu firmach są dodatkowe benefity, na które mogą liczyć pracownicy. Dziennikarze nie stanowią w tej grupie wyjątku. Większość z nich, szczególnie w dużych firmach, może liczyć na na benefity.

Płace i benefity różnią się w zależności od stażu pracy dziennikarza, wielkości redakcji, w jakiej jest zatrudniony oraz miejscowości, w jakiej pracuje. Wpływ może mieć też poziom wykształcenia oraz kapitał wydawcy. Statystyki pokazują, że najwięcej dziennikarzy w ramach benefitów otrzymuje telefon służbowy.

Następny w statystykach jest służbowy komputer oraz telefon do celów prywatnych. Na tym samym poziomie utrzymuje się możliwość pracy zdalnej.

Ile zarabiają freelancerzy

Jak płace dziennikarzy wyglądają na tle freelancerów, którzy również parają się tworzeniem treści? Dane na temat zarobków freelancerów opublikował wiosną 2018 roku portal Useme.eu. Wynika z nich, że w Polsce liczba freelancerów, którzy utrzymują się tylko i wyłącznie z bycia wolnym strzelcem to około 100 tysięcy.

Jak pokazują statystyki, średnie zarobki na tym stanowisku to ok. 2000 zł netto. Najwyższe zarobki, jakie można otrzymać wynoszą ponad 5000 zł netto miesięcznie. 

Jak zostać dziennikarzem?

Utarło się, że pracą dziennikarza może zająć się każdy. Są jednak pewne wymagania, które musi spełnić osoba, ubiegająca się o to stanowisko.

Jak zostać dziennikarzem? – wymagania

Dziennikarz, w odróżnieniu od redaktora, najczęściej ma bezpośredni kontakt z ludźmi, musi bowiem opuszczać redakcję, by przeprowadzić wywiady. W związku z tym powinien być on otwarty na świat i wykazywać się umiejętnościami miękkimi.

Warto jednak pamiętać, że kandydaci zainteresowani wykonywaniem tego zawodu nie muszą spełniać wygórowanych wymagań – najważniejsze jest, by umieli się odnaleźć w redakcji, telewizji lub radiu i wykazali się umiejętnością pisania na wybrane tematy w sposób interesujący.

Jak zostać dziennikarzem? – wykształcenie

By wykonywać zawód dziennikarza, niepotrzebne jest kierunkowe wykształcenie. Dziennikarzami często zostają ludzie, którzy potrafią pisać i to bez względu na ukończony kierunek studiów. W związku z tym nie dziwi nikogo, że osoba posiadająca gruntowną wiedzę na temat ekonomii, może przygotować merytoryczne teksty, które w dodatku będą czytelne dla odbiorcy.

Nie oznacza to jednak, że brakuje dziennikarzy, którzy ukończyli dziennikarstwo lub filologię polską. Ci jednak, by pisać ciekawie na wybrany temat, muszą opanować trudną sztukę znajdywania potrzebnych im informacji.

Jaką ścieżkę powinni obrać ci, którzy nie mają kierunkowego wykształcenia, ale chcieliby pracować w tym zawodzie? Na rynku działa wiele firm organizujących szkolenia z warsztatu dziennikarskiego. Wprowadzenie w jego tajniki to pierwszy krok do tego, by przygotowywać materiały, które czytelnicy będą chcieli czytać, a słuchacze radia słuchać. Warto też dużo czytać, bo to pozwala na poszerzenie swojego słownictwa.

Kto może być dziennikarzem?

By wykonywać zawód dziennikarza, dobrze wykazywać się otwartością na świat. Osoby myślące o wykonywaniu tego zawodu, powinny być dociekliwe i zaangażowane. Znaczenie mają również umiejętności miękkie, bo w ten sposób łatwiej pozyskać informacje od osób mogących się nimi podzielić.

Dziennikarze pracują samodzielnie lub w zespole. Pracując w zespole, konieczna jest umiejętność pracy z innymi – może się zdarzyć, że nad tym samym materiałem będzie musiało pracować kilka osób. Wówczas też konieczne jest podzielenie się pracą.

Będąc dziennikarzem, warto pamiętać o etyce i konieczności bycia obiektywnym. Nie każdy potrafi nabrać dystansu, gdy musi pisać o zagadnieniu, którym się interesuje. Wydaje się, że kwestia ta dotyczy głównie dziennikarzy politycznych, którzy – w zależności od swoich poglądów – często miewających problemy z zaprezentowaniem informacji w obiektywny sposób.

Warunki pracy i możliwości zatrudnienia

Miejsce pracy zależy od charakteru pracy – pomieszczenie zamknięte, czyli biuro redakcji i praca w terenie – zbieranie informacji, tj. spotkania z ludźmi, wyjazdy – odwiedzanie różnych miejsc. Dziennikarz przede wszystkim pracuje indywidualnie, ale też współdziała w grupie, zwłaszcza w przypadku dziennikarzy telewizyjnych.

Czas pracy nienormowany – prawie wszyscy dziennikarze to pracoholicy. Wraz z rozwojem internetu w zawodzie tym, mogą pracować osoby niepełnosprawne ruchowo, jedynym przeciwwskazaniem jest poważna wada wzroku. Istnieje możliwość awansu, np. na redaktora naczelnego. Dziennikarz może pracować, np.: w wydawnictwie, redakcji gazety, redakcji pisma, stacji telewizyjnej/radiowej, a także w portalach internetowych.

Dziennikarz – specjalizacje

Dziennikarzy można podzielić ze względu na dziedzinę którą się zajmują. Może to być np. sport, historia, technologia lub nauka. Oprócz tego, dziennikarzy różni sposób uprawiania działalności, wyróżniamy m.i.n felietonistów, reporterów oraz komentatorów.

Felietonista

Felietoniści tworzący felietony mają z reguły własną, stałą rubrykę w czasopiśmie – dzienniku, miesięczniku lub tygodniku. Często są decydującym czynnikiem przyciągającym czytelnika do danego tytułu.

Za felietonistów uważa się także rysowników regularnie umieszczających rysunki satyryczne w periodykach (najczęściej tygodnikach).

Reporter

Dziennikarz zbierający i opracowujący aktualne wiadomości. Jego rola różni się w zależności od stosowanego środka przekazu. Reporterzy telewizyjni, radiowi oraz internetowi, często prowadzą swoje programy “na żywo”, dostarczając przekazu z miejsca wydarzenia. Reporterzy zatrudniani przez media papierowe, piszą swoje teksty poza miejscem zdarzenia, na podstawie zebranych tam informacji.

Do tego grona zalicza się m.i.n reporterów wojennych, śledczych, interwencyjnych lub fabularnych. Często reporterzy poza przedstawianiem informacji pełnią również rolę nagłaśniania bulwersujących spraw jak zbrodnie wojenne, oszustwa czy przestępstwa, celem spowodowania reakcji władz państwowych, służb publicznych lub organizacji międzynarodowych.

Korespondent

Dziennikarz przygotowujący materiał do kraju z zagranicy, prezentujący swoje materiały w macierzystej organizacji medialnej. Korespondenci zdają relację będąc na miejscu wydarzeń dziejących się poza krajem, w którym ich przekaz jest nadawany.

Może to być np. konflikt zbrojny lub specyficzna sytuacja polityczna. Przeszkodą dla korespondentów może być wrogość kraju, w którym przebywają.

Komentator

Najczęściej występuje w roli komentatora sportowego. Komentując wydarzenia, których jest świadkiem, opisuje widzianą sytuację, jednocześnie dodając informacje wzbogacające odbiór np. wspomina kontuzję piłkarza.

Dokładne ale i szybkie streszczanie wydarzeń przez komentatora, odgrywa szczególną rolę w radiu, oraz innych formach przekazu, za pomocą których odbiorca nie może zobaczyć wydarzenia na własne oczy.

Prezenter

Prezenter to dziennikarz zapowiadający lub prowadzący program. Prezenterzy sami nie przygotowują treści a jedynie przedstawiają efekt pracy innych dziennikarzy. Prezenterów cechuje bardzo wyraźna mowa, a w telewizji również przyjemna dla oka aparycja.

Dziennikarz w świetle polskiego prawa

Słowo dziennikarz przez osoby niezwiązane z branżą jest używane zamiennie z redaktor. Jednak w wielu redakcjach istnieje ścisłe rozgraniczenie tych dwóch funkcji. Dziennikarz to często osoba, która tylko pisze teksty. Redaktor dodatkowo je redaguje, a także podejmuje decyzje o ich ukazaniu się (redaktor działu, programu, rubryki). Także w ustawie Prawo prasowe (1984) pojęcia dziennikarza i redaktora zdefiniowane są odrębnie.

Definicja łączy w sobie koncepcję wiążącą pojęcie dziennikarza ze stosunkiem pracy w redakcji z koncepcją faktycznego wykonywania zawodu. Oznacza to, że dziennikarzem będzie zarówno osoba zatrudniona na podstawie jakiejkolwiek umowy o pracę przewidzianej w kodeksie pracy, jak również osoba zatrudniona na podstawie umowy o dzieło lub zlecenie.

Dziennikarzem będzie również współpracownik redakcji, zbierający informację na własną rękę z przeznaczeniem dla danej redakcji, a także osoba odbywająca praktykę studencką w redakcji oraz absolwent uczelni zatrudniony w ramach tzw. stażu finansowanego ze środków publicznych.

Dziennikarze nie zawsze są związani z jedną redakcją. Nie ma prawnego zakazu bycia dziennikarzem jednocześnie kilku gazet lub czasopism. Zakaz taki może wynikać jednak z umowy o zakazie konkurencji, która może stanowić element umowy o pracę, lub stanowić odrębną umowę.

Dziennikarze mogą faktycznie współpracować z jedną lub więcej redakcjami jako „wolni strzelcy” (od ang. freelancer). Freelancerzy nie są objęci wprost definicją polskiego Prawa prasowego. W związku z faktem, że wolnymi strzelcami są niekiedy znani i rozpoznawalni przedstawiciele zawodu, obowiązujący stan prawny spotyka się z krytyką.

Nagrody dla dziennikarzy

Dziennikarze za swoją działalność mogą otrzymać wiele nagród. Jedną z najbardziej prestiżowych jest Nagroda Pulitzera przyznawana za wybitne dokonania w dziedzinie dziennikarstwa, literatury i muzyki. Zdobywcy nagrody są wybierani przez jury, działające przy Wyższej Szkole Dziennikarstwa Uniwersytetu Columbia. Kandydatów wybiera się głównie spośród twórców amerykańskich.

Od roku 2009 do 2010, swoją nagrodę posiadał Parlament Europejski. Uhonorowani zostali dziennikarze zajmujący się najważniejszymi problemami europejskimi, których praca służy lepszemu zrozumieniu działania unijnych instytucji i europejskich polityk. Polskie nagrody dla dziennikarzy to m.i.n Grand Press oraz Nagroda im. Dariusza Fikusa.

Co roku przy okazji nagród SDP przyznawany jest tytuł “Hieny Roku” dziennikarzowi, który wyróżnił się szczególną nierzetelnością i lekceważeniem zasad etyki dziennikarskiej. W ten sposób Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich pragnie napiętnować autorów publikacji prasowych, radiowych, telewizyjnych lub internetowych przynoszących dyshonor wiarygodnym środkom przekazu.

Sytuacja dziennikarzy na świecie

Dziennikarze, ze względu na medialny charakter swojego zawodu, są narażeni represje ze strony rządów państw niedemokratycznych, lub łamiących zasady demokracji. Wielu dziennikarzy przetrzymywanych jest w więzieniach. W 2016 roku było ich 348, najwięcej w Turcji, Iranie, Chińskiej Republice Ludowej, Egipcie, Etiopii i Erytrei.

Sytuacja w krajach ogarniętych wojną

W krajach ogarniętych wojną jak np. Irak czy Jemen, dziennikarze są przetrzymywani w roli zakładników. Za wykonywanie swojego zawodu może czekać ich śmierć z rąk organizacji terrorystycznych. Mordowanie dziennikarzy ma pomóc terrorystom w zastraszaniu społeczności międzynarodowej oraz ustępstw światowych rządów w sferze walki z terroryzmem.

Zdaniem organizacji Reporterzy bez granic świat przechyla się w kierunku postprawdy, propagandy i uciszania mediów.

Podsumowanie

Praca dziennikarza przez wielu postrzegana jest jako zawód lekki i przyjemny. Nie jest to jednak zawód dla każdego. Bez względu na specjalizację, dziennikarz powinien mieć bardzo lekkie pióro i z łatwością przelewać myśli na papier.

Dziennikarz powinien też być przygotowany na wyjazdy i pracę w warunkach terenowych. Doświadczeni zawodowcy mogą jednak liczyć na godne zarobki, szczególnie jeśli zatrudniają się w dużych redakcjach lub charakteryzują się szczególnym talentem w pisaniu.