Ilu Polaków pali papierosy?

Badania wskazują, że więcej niż co czwarty Polak regularnie pali papierosy. Z nałogiem zmaga się ponad 8 milionów naszych rodaków. Najmądrzejsi w tej kwestii są młodzi – osoby w wieku 18-24 lata statystycznie palą najmniej. Najwięcej palaczy jest natomiast w grupie 45-64 lata.

Najnowsze statystyki dotyczące palących Polaków pokazały wyniki badania „Aktualne problemy i wydarzenia” przeprowadzonego przez CBOS. Celem badania było sprawdzenie, czy w ostatnich latach odsetek palaczy w Polsce uległ zmianie. W związku z rosnącą popularnością rzekomo zdrowszej alternatywy papierosów – e-papierosów, ankietowanych zapytano także o używanie tego typu produktów nikotynowych.

CBOS wskazuje, że papierosy pali obecnie ponad 1/4 dorosłych Polaków – większość z nich regularnie, a część “okazjonalnie”. Pozostała część deklaruje się jednoznacznie jako niepalący. Odsetek palaczy jest najniższy w historii wszystkich badań CBOS. Wyraźnie widać również tendencję spadkową na przestrzeni ostatnich lat.

źródło: https://cbos.pl/SPISKOM.POL/2019/K_104_19.PDF

Stosunek osób palących regularnie do palących okazjonalnie nie zmienił się od poprzedniego badania (2012) – wtedy również wynosił 18 do 82%. Ogólny procent palaczy w całym społeczeństwie jest jednak coraz mniejszy – w tym roku po raz pierwszy spadł poniżej 30%.

O wiele chętniej palą jednak mężczyźni niż kobiety i taki podział nie zmienia się od lat. Od palenia uzależniony jest co trzeci dorosły mężczyzna i co piąta kobieta. “Widoczny w ostatnich latach spadek liczby palących dokonał się głównie za sprawą mężczyzn. W 2012 roku palenie deklarowało bowiem 40% mężczyzn i 23% kobiet” – wskazuje CBOS.

źródło: https://cbos.pl/SPISKOM.POL/2019/K_104_19.PDF

Palenie a wiek – statystyka

Uzależnienie od palenia powiązane jest również z wiekiem. Okazuje się, że grupą wiekową, w której na ten nałóg jest najbardziej popularny, jest grupa, dla której palenie papierosów było swego rodzaju novum obyczajowym. Są to osoby, które obecnie znajdują się między 45 a 64 rokiem życia, a zatem te, które w dorosłość wchodziły jako palące wraz ze wszystkimi “dla towarzystwa” lub te, które dorastały w domu, w którym palenie było na porządku dziennym. Zdecydowanie mniej nałogów palenia jest w grupie wiekowej 18-24 lata – młode osoby są statystycznie bardziej świadome zagrożeń, które niesie za sobą regularne palenie.

źródło: https://cbos.pl/SPISKOM.POL/2019/K_104_19.PDF

Palenie a wykształcenie

Badanie CBOS pokazało także, że nałogowe palenie papierosów ma także związek z wykształceniem.

Wielu palaczy można także znaleźć w specyficznych grupach społeczno-zawodowych. Do regularnego palenia przyznaje się niemal połowa (49%) robotników niewykwalifikowanych oraz osób bezrobotnych (45%). Grupą, w której bardzo mały odsetek przyznaje się do palenia papierosów, są uczniowie i studenci – tu problemy z nałogiem palenia ma jedynie 14% osób.

źródło: https://cbos.pl/SPISKOM.POL/2019/K_104_19.PDF

Palenie a wiara

Okazuje się, że dla Polaków w kwestii palenia papierosów duże znaczenie ma wiara. CBOS dostrzega wyraźny związek pomiędzy religijnością a nałogiem palenia. “Osoby regularnie uczestniczące w praktykach religijnych palą zdecydowanie rzadziej niż osoby słabo zaangażowane w życie religijne” – wskazano w raporcie.

Palenie w ciąży – statystyki

Zatrważające są dane dotyczące kobiet palących papierosy w ciąży. Mimo rosnącej świadomości społecznej dotyczącej szkodliwości palenia zarówno dla matki, jak i dziecka, prawie co dziesiąta kobieta ryzykuje zdrowie swoje i swojego potomstwa i pali papierosy przez całe dziewięć miesięcy noszenia dziecka pod sercem.

Palące kobiety rodzą rocznie aż 25 000 noworodków. Dzieci te przychodzą na świat jako bierni palacze, co może negatywnie rzutować na całe ich życie.

Ilu Polaków pali papierosy elektroniczne? Statystyki

CBOS podjął się również zbadania kwestii palenia papierosów elektronicznych przez Polaków. Tutaj tendencja jest odwrotna niż wśród osób dorosłych – wśród uzależnionych zdecydowanie przeważają osoby młodsze.

Niemniej jednak papierosy elektroniczne są nieznane większości społeczeństwa polskiego – do ich regularnego palenia przyznaje się zaledwie 2% Polaków.

źródło: https://cbos.pl/SPISKOM.POL/2019/K_104_19.PDF

Najczęściej papierosów elektronicznych używają najmłodsi (osoby do 24. roku życia) – wśród wszystkich palaczy e-papierosów jest ich aż 14%. Dla porównania w grupie osób powyżej 45 roku życia praktycznie nikt nie deklaruje palenia takich “wynalazków”.

źródło: https://cbos.pl/SPISKOM.POL/2019/K_104_19.PDF

Niewielki poziom popularności papierosów elektronicznych może być związany z tym, że Polacy nie są przekonani co do tego, czy są one lepsze czy gorsze dla zdrowia niż tradycyjne papierosy. Jedna piąta palaczy jest zdania, że jest to bardziej szkodliwe i tyle samo wskazuje, że jednak e-papierosy szkodzą mniej. Jednocześnie aż 40% Polaków uważa, że są one szkodliwe w podobnym stopniu.

źródło: https://cbos.pl/SPISKOM.POL/2019/K_104_19.PDF

Polacy palą, bo nie wierzą, że palenie szkodzi zdrowiu

Znaczna część Polaków niestety w swoim nałogu nie bierze pod uwagę tego, że palenie jest szkodliwe. Powody są dwa:

1. część Polaków (szczególnie tych, którzy mają niewielki dostęp do mediów i prasy) po prostu nie wie lub nie ma skąd się dowiedzieć, że palenie szkodzi zdrowiu,

2. druga część Polaków słyszy zewsząd, że palenie jest szkodliwe, ale zupełnie temu nie wierzy (wśród palaczy popularne jest przeświadczenie, że powszechne mówienie o tym, że palenie powoduje raka płuc, jest sponsorowane przez koncerny, które chcą “zabić rynek papierosów”).

Szczególnie trudno może być nam uwierzyć w to, że istnieje ta pierwsza grupa – osób, które w XXI wieku mogą być jeszcze nieświadome szkodliwości palenia. Weźmy jednak pod uwagę, że prawie połowa polskiego społeczeństwa nie mieszka w miastach, a na wsiach, gdzie znacznie trudniej o oryginalnie opakowaną paczkę papierosów.

Sporo osób samodzielnie sprowadza tytoń i bletki, niekoniecznie nawet dowiadując się, co jest napisane na obcojęzycznych opakowaniach tych produktów. Z ostrzeżeniami w języku polskim (np.: Palenie powoduje raka płuc lub Palenie szkodzi Tobie i osobom w Twoim otoczeniu) spotykamy się tylko na opakowaniach, które mają banderole (znaki akcyzy).

Raport o Polakach-palaczach: 15% nie wie lub nie wierzy, że palenie powoduje raka płuc

Dane z raportu mówią jasno – aż 15% Polaków palących papierosy nie wie lub wie, ale nie wierzy, że palenie przyczynia się do zachorowania na raka płuc. Według raportu International Tobacco Control Policy Evaluation Project nasz kraj znajduje się pod tym względem na niechlubnym drugim miejscu wśród 29 przebadanych państw. Gorzej na tym polu wypadają tylko Węgry. Wynik Polski w kwestii świadomości na temat szkodliwości palenia papierosów jest gorszy niż w postrzeganych często za kraje nieco zacofane Indiach czy Rumunii.

Co więcej – aż 31% Polaków-palaczy nie wierzy także w to, że szkodliwe jest również bierne palenie (biernymi palaczami są np.: dzieci przebywające w pomieszczeniach, w których rodzice palą papierosy). Pod tym względem wyprzedzają nas tylko:

• Grecja,
• Niemcy,
• Holandia,
• Węgry.

W naszym społeczeństwie panuje również mylne przekonanie o tym, że papierosy mentolowe  są mniej szkodliwe niż zwykłe papierosy. Takiego zdania jest prawie 1/4 palaczy w Polsce (23%).

Martwiące są również wspomniane już statystyki dotyczące przyszłych matek – prawie co dziesiąta kobieta w ciąży w Polsce nie rezygnuje z palenia papierosów na okres noszenia dziecka pod sercem. Rocznie rodzi się około 25 000 noworodków, które już w łonie matki są biernymi palaczami.

Światowy Dzień bez Tytoniu – Dzień bez Papierosa

Zwiększaniu świadomości o szkodliwości palenia papierosów służy Światowy Dzień bez Tytoniu (zwany także Dniem bez Papierosa) zainicjowany już prawie 30 lat temu przez Światową Organizację Zdrowia. Święto obchodzimy co roku 31 maja.

Dzień ten ma na celu zwiększenie ogólnej świadomości o negatywnym wpływie palenia na stan organizmu ludzkiego. WHO skupia się na szerokiem zakreślaniu problemu – od omawiania przewlekłych chorób układu oddechowego (takich jak bagatelizowany często kaszel palacza) po nowotwory płuc.

Źródła:

https://cbos.pl/SPISKOM.POL/2019/K_104_19.PDF

https://gis.gov.pl/zdrowie/postawy-polakow-do-palenia-tytoniu-raport-2017/

https://twojezdrowie.rmf24.pl/aktualnosci/news-8-milionow-polakow-regularnie-pali-papierosy,nId,3016679