Renta rodzinna – kto może uzyskać?

Renta rodzinna jest jednym ze świadczeń społecznych, dzięki któremu tysiące rodzin w Polsce mogą zapewnić sobie odpowiednie warunki do życia. Sprawdź, komu przysługuje prawo do renty i jak ubiegać się o jej przyznanie.

RENTA RODZINNA – CO TO JEST?

Renta rodzinna jest specjalnym świadczeniem socjalnym, jakie wypłacane jest przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych na rzecz uprawnionych do jego otrzymania obywateli.
Owa renta przysługuje członkom rodziny zmarłego, który w chwili śmierci posiadał ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, a także wtedy, gdy tego prawa nie miał, lecz spełniał wszelkie warunki do jego otrzymania.

Renta rodzinna ma na celu finansowe wsparcie rodziny po śmierci jednego z jej członków, jednak aby ją otrzymać, trzeba spełnić prawnie określone warunki i przygotować odpowiednią dokumentację. Podpowiemy, na co zwrócić szczególną uwagę, by uzyskać rentę z ZUS-u.

Sprawdź nasz ranking najlepszych pożyczek dla rencistów.

PODSTAWA PRAWNA

Instytucja renty rodzinnej i wszystkie zasady jej przyznawania zostały opisana w Ustawie z dnia 17. grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Ten akt prawny znajduje się w Dzienniku Ustaw na rok 2018, pod pozycją 138.

Pozostałe informacje dotyczące renty rodzinnej oraz warunków i sposobu jej przyznawania można odnaleźć w Dziale III Rozdziale 2 Ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z 1998 roku.

KTO MOŻE UZYSKAĆ RENTĘ RODZINNĄ?

Rentę rodzinną mogą uzyskać członkowie rodziny zmarłego, który w chwili śmierci posiadał ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, a także wtedy, gdy tego prawa nie miał, lecz spełniał wszelkie warunki do jego otrzymania.

Do otrzymania renty kwalifikują się więc także krewni zmarłego, który w chwili śmierci pobierał zasiłek przedemerytalny, świadczenie przedemerytalne lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne. W przypadku pobierania owych dodatków uznaje się bowiem, że świadczeniobiorca spełniał warunki przyznania renty socjalnej.

Jednak nie każdy krewny może zgłosić się do ZUS-u po wypłatę renty rodzinnej. Do pobierania tego świadczenia uprawnieni są:

1. dzieci własne do ukończenia lat 16 (lub 25 w przypadku kontynuowania nauki);
2. dzieci drugiego małżonka do ukończenia lat 16 (lub 25 w przypadku kontynuowania nauki);
3. dzieci przysposobione do ukończenia lat 16 (lub 25 w przypadku kontynuowania nauki);
4. małoletni (np. wnuki) przyjęci na wychowanie i utrzymanie przynajmniej rok przez śmiercią zmarłego (z wyłączeniem młodzieży podlegającej opiece zmarłego w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka) do ukończenia lat 16 lub lat 25 w przypadku kontynuowania nauki;
5. małżonek lub małżonka powyżej 50 roku życia lub z orzeczoną niezdolnością do pracy (lub bez ograniczeń wiekowych, jeśli wychowuje dzieci podlegające opiece zmarłego do chwili ukończenia przez nie 16. roku życia, a w przypadku pobierania przez nie nauki – do 18. roku życia);
6. małżonek lub małżonka niespełniający warunków wskazanych w punkcie wyżej – prawo do otrzymywania renty rodzinnej przez rok lub okres do 2 lat w przypadku uczestniczenia w zorganizowanym szkoleniu klasyfikującym do wykonywania pracy zarobkowej;
7. rodzice, jeśli spełniają warunki takie, jak w przypadku wdowy lub wdowca, lub jeśli bezpośrednio przed śmiercią byli na utrzymaniu zmarłego (dotyczy to także ojczyma i macochy, a także opiekunowie przysposabiających zmarłego).

WYMAGANE DOKUMENTY

W celu otrzymania renty rodzinnej konieczne jest złożenie do ZUS-u odpowiedniego wniosku (druk ERR-W), który można otrzymać bezpośrednio w oddziele Zakładu, lecz także na jego stronie internetowej.
Do formularza należy dołączyć inne dokumenty, jakie potwierdzą spełnienie przez krewnego warunków do przyznania renty. Są to przede wszystkim:

1. dokument potwierdzający datę urodzenia i stwierdzający datę zgonu członka rodziny, po którym ma zostać przyznana renta;
2. dokument potwierdzający datę urodzenia osoby ubiegającej się o rentę;
3. odpis skrócony aktu małżeństwa, gdy o rentę ubiega się osoba owdowiała;
4. zaświadczenie o stanie zdrowia dziecka lub osoby owdowiałej, wystawione przez lekarza leczącego – jeśli na przyznanie renty wpływ ma mieć niezdolności do pracy;
5. zaświadczenie o uczęszczaniu do szkoły w przypadku ubiegania się o rentę dziecka, które ukończyło 16 lat
6. oświadczenie o pozostawaniu we wspólności małżeńskiej do dnia śmierci współmałżonka, a jeżeli takiej wspólności nie było zaświadczenie o ustaleniu prawa do alimentów na podstawie decyzji sądu;
7. oświadczenie stwierdzające nieosiąganie przychodów z tytułu zatrudnienia, służby lub innej pracy zarobkowej albo prowadzenia pozarolniczej działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego.

JAK OTRZYMAĆ RENTĘ RODZINNĄ

Renta rodzinna zostaje przyznana wtedy, gdy osoby ubiegające się o wypłacenie świadczenia złożą w Zakładzie Ubezpieczeń społecznych odpowiedni wniosek wraz z kompletem wymaganych dokumentów.

Przyznana renta rodzinna wypłacana być może już od dnia powstania do niej prawa, jednak nie wcześniej niż od miesiąca zgłoszenia wniosku o przyznanie renty.

Jeśli jednak wniosek o przyznanie renty zostanie złożony po miesiącu, w którym nastąpiła śmierć krewnego, renta rodzinna będzie wypłacona od dnia śmierci, nie wcześniej jednak niż od chwili spełnienia warunków do przyznania renty przez członków rodziny.

WYSOKOŚĆ RENTY RODZINNEJ

Wysokość renty rodzinnej zależy od liczby bliskich, jakim zostanie ona przyznana z tytułu śmierci danego krewnego. Wszystkim uprawnionym do otrzymania renty rodzinnej bliskim zostanie wypłacona bowiem jedna, wspólna renta, równo podzielona na każdą osobę.

W przypadku przyznania renty rodzinnej na rzecz jednego krewnego, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłaca równowartość 85% świadczenia, które przysługiwało lub mogło przysługiwać zmarłemu.

W przypadku 2 osób uprawnionych do pobierania renty rodzinnej, ZUS wypłaca 90% tego świadczenia, a w przypadku 3 lub więcej osób – 95% świadczenia.

Ową kwotą świadczenia przysługującego zmarłemu, na postawie którego wyliczana jest wartość renty rodzinnej, jest zazwyczaj emerytura obliczona według dotychczasowych lub zreformowanych zasad.

ZUS może wyliczyć rentę rodzinną także na podstawie emerytury pomostowej, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego lub renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

Według danych podanych w broszurze informacyjnej ZUS-u, Zakład obliczy rentę rodzinną na podstawie tego świadczenia, które w danym przypadku będzie najkorzystniejsze, a więc podniesie wartość wypłaconej na rzecz bliskich zmarłego renty.

RENTA RODZINNA A PRACA

Zakład Ubezpieczeń ma prawo do zawieszenia lub zmniejszenia przyznawanej danemu krewnemu renty rodzinnej. Stanie się tak wtedy, gdy odbiorca renty osiągnie przychód z tytułu zatrudnienia lub innej działalności, który przekroczy określone przez ZUS progi.

Zakład ma prawo do zmniejszenia przyznawanej renty, jeśli świadczeniobiorca osiągnie przychód wyższy od 70% przeciętnego wynagrodzenia (3452,20zł brutto), lecz nie przekroczy progu 130% tego wynagrodzenia (6411,10 zł brutto). Renta zostanie wtedy zmniejszona o kwotę przekroczenia progu, lecz nie więcej niż o kwotę maksymalnego zmniejszenia równą 509,22 zł.

Jeśli jednak świadczeniobiorca osiągnie przychód wyższy od 130% przeciętnego wynagrodzenia ( 6411,10 zł brutto), Zakład Ubezpieczeń Społecznych będzie miał prawo do zawieszenia, czyli niewypłacenia renty na dany miesiąc.