Czy komornik może zająć telefon komórkowy?

nasza odpowiedź: TAK

Niestety komornik może zająć telefon komórkowy dłużnika. Zgodnie z ustawą o postępowaniu egzekucyjnym wierzyciel ma prawo do egzekucji z mienia dłużnika, w tym także z telefonu komórkowego. Może zadziać się to jednak jedynie w sytuacji, kiedy zajęcie telefonu jest ewidentnie konieczne do zaspokojenia potrzeb wierzycieli. Warto wiedzieć, że w przypadku telefonu komórkowego, egzekucja może dotyczyć jedynie samego urządzenia, a nie zawartości jego pamięci.

W praktyce oznacza to, że komornik może zająć telefon, ale nie może wglądać w jego zawartość, w tym w wiadomości tekstowe, kontakty czy pliki przechowywane na urządzeniu (nawet jeżeli w telefonie zainstalowane są drogie programy). Co ważne – komornik może zająć tylko telefon komórkowy będący własnością dłużnika, czyli osoby zadłużonej, wobec której prowadzona jest egzekucja komornicza. Komornik nie ma prawa zająć telefonu osoby trzeciej, chyba że własność telefonu nie zmienia faktu, że na co dzień jest on we władaniu dłużnika. Dowiedz się także, ile komornik może zająć z pensji.

Kiedy komornik nie może zająć telefonu komórkowego?

W niektórych sytuacjach telefon może być objęty tzw. klauzulą wyłączenia, co oznacza, że komornik nie będzie miał prawa do jego zajęcia. Klauzulę wyłączenia można zawrzeć w tzw. wniosku o wydanie nakazu zapłaty lub później w trakcie postępowania egzekucyjnego. Wówczas telefon staje się chroniony przed zajęciem przez komornika, a wierzyciel musi szukać innych źródeł, z których mógłby odzyskać swoje należności. Warto również zaznaczyć, że egzekucja z telefonu może mieć miejsce jedynie wtedy, gdy niezbędna jest ona do zaspokojenia wierzyciela.

W przypadku, gdy telefon jest jedynym narzędziem osobistej pracy zarobkowej dłużnika lub jego jedynym sposobem na kontakt z rodziną, komornik może podjąć decyzję o wyłączeniu go z egzekucji. Telefon komórkowy rozumiany jest wtedy jako przedmioty urządzenia domowego niezbędne dla dłużnika i jego domowników. Sprawdź także nasz poradnik, w którym wskazujemy dokładnie, co może zająć komornik sądowy.

nasza odpowiedź: TAK (ale pracodawca może go odzyskać)

Gdy telefon komórkowy nie należy do dłużnika, sytuacja teoretycznie staje się bardziej skomplikowana. Telefony służbowe często używane są przez dłużników także w sytuacjach prywatnych i są przez nich zabierane do domu. Nietrudno więc wyobrazić sobie sytuację, że telefon komórkowy będący w domu dłużnika zostanie zajęty w ramach standardowych czynności komornika. Czy komornik może dokonać takiego zajęcia, nawet jeżeli od razu w trakcie egzekucji komorniczej dłużnik wskaże, że telefon komórkowy nie należy do niego, a do pracodawcy?

Niestety tak, komornik w trakcie egzekucji może zająć każdy przedmiot znajdujący się w mieszkaniu osoby zadłużonej. Warto jednak wskazać, że samo zajęcie przedmiotu nie oznacza, że zostanie on fizycznie odebrany i zlicytowany. Pracodawca, którego telefon został zajęty, może skontaktować się z komornikiem i zażądać zwolnienia przedmiotu spod egzekucji. Pracodawca ma na to miesiąc od momentu dowiedzenia się o zajęciu przedmiotu – taki termin zapisany jest w kodeksie postępowania cywilnego.

nasza odpowiedź: TAK (ale nie, jeżeli jest to jedyne narzędzie pracy)

W większości przypadków telefon komórkowy będący jednym z narzędzi pracy będzie mógł być przedmiotem zajęcia komorniczego. Bardzo często telefon nie jest bowiem uznawany za narzędzie niezbędne do wykonywania pracy, a jedynie jako narzędzie pośredniczące w niej, np.: w celu komunikacji z pracodawcą lub Klientem. Dopóki jednak praca nie jest wykonywana bezpośrednio w telefonie komórkowym, komornik sądowy ma prawo zająć telefon na wniosek wierzyciela.

Komu komornik nie zajmie telefonu jako narzędzia pracy?

Telefon komórkowy będący jedynym podstawowym narzędziem pracy danej osoby zadłużonej nie będzie zajęty przez komornika. Niewiele zawodów może jednak klasyfikować się do grupy chronionej przed zajęciem telefonu na poczet licytacji komorniczej. Tak naprawdę telefony jako przedmioty niezbędne do wykonywania pracy uznawane są głównie w przypadku:

• konsultantów infolinii,
• influencerów pracujących w mediach społecznościowych,
• programistów – testerów (testujących oprogramowania na różnych rodzajach sprzętów elektronicznych),
• grafików (projektujących treści dostosowane także do smartfona).

nasza odpowiedź: TAK (choć sprzęty niewiele warte raczej nie będą zajęte)

Przedmioty służące do nauki są odgórnie zwolnione z zajęcia komorniczego. Czy oznacza to jednak, że telefon komórkowy i tablet za kilka tysięcy złotych będą bezpieczne od zajęcia komorniczego, bo my lub nasze dziecko korzystają z tego sprzętu do nauki? Niekoniecznie. Komornik w tej kwestii ma dowolność interpretacji sytuacji i może również orzec, że aż tak drogi sprzęt elektroniczny nie jest niezbędny do pozyskiwania wiedzy, ponieważ można pozyskać ją również w sposób tradycyjny – z książek czy podręczników. Komornik zazwyczaj odstępuje jednak od zajęcia telefonu i tabletu do nauki, jeżeli potencjalna korzyść z ich licytacji komorniczej byłaby mniejsza niż potencjalna wartość zdobytej wiedzy (mówimy tutaj o naprawdę podstawowych sprzętach – w granicach kilkuset złotych).

nasza odpowiedź: NIE

Sytuacja z telefonami branymi w ramach abonamentu jest prawnie dość skomplikowana. W umowach abonamentowych wskazane jest bowiem zazwyczaj, że tak naprawdę telefon komórkowy nie jest własnością dłużnika, dopóki wszystkie raty za smartfona nie zostaną spłacone. Dla komornika to jasny znak, że takiego telefonu zająć nie może. Trudno bowiem, by dysponował własnością sieci operatora komórkowego.

Musimy być jednak gotowi na to, by sytuację prawną telefonu udowodnić. Zazwyczaj komornik oczekuje przedstawienia dowodu zakupu smartfona oraz umowy, która wiąże nas z operatorem sieci. Jeżeli nie będziemy w stanie tego udowodnić (np.: w pośpiechu i stresie nie będziemy mogli znaleźć umowy), rzeczywiście może dojść do zajęcia, bo komornik nie ma obowiązku ufać nam na słowo. Mimo tego jednak – jeżeli zgłosimy fakt zajęcia smartfona do operatora, u którego ten telefon spłacamy – operator w ciągu 30 dni od zajęcia będzie mógł złożyć wniosek o wyłączenie tego przedmiotu z zajęcia komorniczego. Wtedy telefon odzyskamy.

nasza odpowiedź: TAK

W tych czasach wartość telefonu komórkowego ma ogromne znaczenie. Działania komornika dążą zawsze do zaspokojenia potrzeb wierzycieli – chodzi tu oczywiście o zwrócenie im pożyczonych przez nas kiedyś pieniędzy. Komornik zajmuje przedmioty i wystawia je na licytację komorniczą, a zebrane środki wpłaca na poczet naszego długu – i tak do skutku, aż dług spłacimy.

Komornik zazwyczaj chce zamknąć każdą sprawę jak najszybciej, więc od razu ustala, jakimi wartościowymi rzeczami dysponuje dłużnik. Obecnie ceny smartfonów są tak wysokie, że często telefon komórkowy to jedna z najcenniejszych rzeczy będących w posiadaniu dłużnika. Warto też zwrócić uwagę, że bardzo często smartfon kosztuje nawet więcej niż używany samochód, szczególnie jeżeli mówimy o flagowych smartfonach.

Jest jeszcze jeden duży atut wynikający z zajęcia telefonu komórkowego na poczet długu i późniejszej licytacji komorniczej. Telefon, szczególnie dobry, będzie komornikowi bardzo łatwo zlicytować. Oferty cenowe na licytacjach komorniczych są zazwyczaj niskie – właśnie po to, by przedmioty mogły zostać sprzedane szybko. Jeżeli zatem zastanawiamy się, co może zabrać komornik na poczet długu, to właściwie pierwszą naszą myślą powinien być wartościowy telefon komórkowy. O wartościowym telefonie komórkowym możemy mówić wtedy, kiedy jego wartość przekracza 1000 zł.

Podsumowanie

1. Komornik w większości przypadków może zająć telefon komórkowy dłużnika – robiąc spis majątku dłużnika, zazwyczaj wpisuje telefon na jednej z pozycji.
2. Telefon niekoniecznie musi stanowić własność dłużnika, by komornik go zajął – wystarczy, że telefon ten dłużnik będzie miał przy sobie lub w swoim domu. Może więc zająć rzeczy nienależące do dłużnika. Osoba trzecia, której telefon zostanie zajęty w domu dłużnika, może jednak zgłosić się potem do komornika z wnioskiem o wyłączenie tego telefonu z egzekucji komorniczej.
3. Komornik nie może dokonać zajęcia ruchomości w postaci telefonu komórkowego, jeżeli jest on wzięty na abonament u operatora sieci komórkowej i nie został jeszcze spłacony. Jeżeli taki telefon zostanie zajęty, operator – po złożeniu odpowiedniego wniosku – odzyska telefon bez żadnego problemu.
4. Wartość telefonu komórkowego ma duże znaczenie w przypadku egzekucji komorniczej – im więcej warty jest telefon, tym większe jest ryzyko, że komornik będzie chciał zająć go na poczet spłaty długu danej osoby.