Pieniądz elektroniczny – na czym polega?

Pieniądz elektroniczny – na czym polega?

author
Halszka Gronek
03 września 2018
Ekspertka finansowa na zadluzenia.com, ukończyła dziennikarstwo i socjologię na Uniwersytecie Gdańskim. Autorka kompendiów wiedzy na temat społecznych aspektów świata finansów i ekonomii.

Już kilka lat temu ilość gotówki w portfelu przestała świadczyć o naszej majętności. Coraz mniej ludzi nosi przy sobie banknoty, a coraz popularniejsze stają się nowoczesne metody płatności. Jedną z nich jest właśnie pieniądz elektroniczny.

Spis treści:

  1. Czym jest pieniądz elektroniczny?
  2. Pieniądz elektroniczny a podstawa prawna
  3. Rodzaje pieniądza elektronicznego
  4. Przykłady pieniądza elektronicznego
  5. Pieniądz elektroniczny a bezgotówkowy
  6. Pieniądz elektroniczny - podsumowanie
Zwiń spis treści

Czym jest pieniądz elektroniczny?

Pojęcie „pieniądza elektronicznego” po raz pierwszy pojawiło się w Polsce w trakcie tworzenia regulacji prawnych na temat współczesnych usług płatniczych. Termin ten wprowadzono jako odpowiedź na pojawienie się nowoczesnych rozwiązań technologicznych. Na mocy ustalonych przepisów pojęcie „pieniądza elektronicznego” odnosi się do wartości pieniężnej przechowywanej elektronicznie na mocy dokonanego zapisu na magnetycznych nośnikach danych. Sprawdź oferty pożyczek bez baz oraz pożyczek dla zadłużonych.

Pieniądz elektroniczny jest odpowiednikiem „realnego”, fizycznego pieniądza, lecz nie przypomina banknotu ani monety. Jest on ciągiem zapisanych na danym nośniku impulsów magnetycznych.

Pieniądz elektroniczny jest przelewany z naszego rachunku bankowego (lub innego źródła pieniężnego) na specjalny nośnik magnetyczny w celu dokonywania dzięki niemu transakcji płatniczych akceptowanych przez inne podmioty czy przedsiębiorstwa. Nośnik ten, na przykład w postaci specjalnej karty magnetycznej, nie jest bezpośrednio powiązany z naszym kontem bankowym.

Oznacza to, że jeśli wpłacimy pieniądze na dany nośnik, będziemy mogli je dowolnie wydać, a ślad po tych transakcjach nie zapisze się w historii naszego rachunku. Pieniądz elektroniczny umieszczony na nośniku, choć swym kształtem nie przypomina wcale „realnego” pieniądza, wyrażany jest w takich samych jednostkach, co monety i banknoty, a więc w naszym kraju – w polskich złotówkach. Sprawdź także oferty pożyczek na dowód.

Pieniądz elektroniczny a podstawa prawna

Pieniądz elektroniczny jest pojęciem prawnym, jakie wprowadzone zostało w życie wraz z nowelizacją Ustawy z dnia 19. sierpnia 2011 roku o usługach płatniczych.  Nowa wersja tego aktu prawnego została ogłoszona w dniu 12. lipca 2013 r.

Ustawa z dnia 19. sierpnia 2011 roku o usługach płatniczych

Dział I
Przepisy Ogólne

Art. 1

Punkt 21

a) Pieniądz elektroniczny – wartość pieniężną przechowywaną elektronicznie, w tym magnetycznie, wydawaną, z obowiązkiem jej wykupu, w celu dokonywania transakcji płatniczych, akceptowaną przez podmioty inne niż wyłącznie wydawca pieniądza elektronicznego.

Kwestię pieniądza elektronicznego dopracowuje także „Informatyka ekonomiczna. Podręcznik akademicki” Stanisława Wrycza. Według informacji podanych w tymże tekście pieniądz elektroniczny to:

Pieniądz elektroniczny to wartość pieniężna stanowiąca elektroniczny odpowiednik znaków pieniężnych, która spełnia łącznie następujące warunki:

  1. jest przechowywana na elektronicznych nośnikach informacji,
  2. jest wydawana do dyspozycji na podstawie umowy w zamian za środki pieniężne o nominalnej wartości nie mniejszej niż ta wartość,
  3. jest przyjmowana jako środek płatniczy przez przedsiębiorców innych niż wydający ją do dyspozycji,
  4. na żądanie jest wymieniana przez wydawcę na środki płatnicze,
  5. jest wyrażona w jednostkach pieniężnych.

Stanisław Wrycz – Informatyka ekonomiczna. Podręcznik akademicki – PWE, Warszawa 2010

Rodzaje pieniądza elektronicznego

Według ustaleń rynku finansowego w Polsce pieniądz elektroniczny może występować pod dwiema postaciami. Poniżej opisaliśmy każdą z nich.

Elektroniczna portmonetka
Jest to produkt w swej istocie bazujący na technologii kart procesorowych. Dzięki elektronicznej portmonetce, czyli magnetycznie zapisanej wartości pieniężnej na danym nośniku, możliwe jest dokonywanie bezpośrednich płatności detalicznych na niskie kwoty.

Warto także dodać, że karty procesorowe, w postaci których najczęściej istnieją elektroniczne portmonetki, nie są tym samym, co tradycyjne karty płatnicze – choć przypominają je swym wyglądem. Karty bankowe są bowiem podpięte pod dany rachunek, a elektroniczne portmonetki – niezależenie od konta bankowego – gromadzą i udostępniają do transakcji wpłacone na nie pieniądze.

Pieniądz sieciowy
Jest to drugi i znacznie mniej popularny wsród przeciętnych użytkowników rodzaj pieniądza elektronicznego. Jego istotą jest wykorzystanie specjalnego oprogramowania, które umożliwia dokonywanie płatności zdalnych, czyli płatności w sieci.

Pieniądz sieciowy zapisuje wpłacone wartości pieniężne w pamięci serwera. Korzystając z nich, na przykład w trakcie dokonywania zakupów, nie pobieramy pieniędzy z naszego rachunku bankowego, lecz bezpośrednio z danego serwera. Ślad po tej transakcji nie zostanie więc zapisany w historii naszego konta.

Przykłady pieniądza elektronicznego

Najczęściej stosowanym rodzajem pieniądza elektronicznego są tzw. elektroniczne portmonetki. Występują one zazwyczaj w postaci kart procesorowych, które nie stanowią typowych kart bankowych przypisanych do naszego rachunku, lecz są kartami przedpłaconymi (tzw. karty prepaid). Karty prepaid funkcjonują samodzielnie i całkowicie niezależnie od naszego rachunku bankowego. Wystarczy, że zasilimy je środkami pieniężnymi z dowolnego źródła (na przykład przelejemy je z naszego banku). Z zasilonych w pieniądze kart będziemy mogli dowolnie korzystać, a ślad po transakcjach nie zapisze się na naszym koncie. Co istotne, wykorzystać będziemy mogli tylko tyle pieniędzy, ile wcześniej przelejemy na daną kartę.

Istotą kart typu prepaid jest to, iż nie są one (tak jak popularne karty płatnicze) rodzajem „mostu” miedzy naszym kontem a kasą w sklepie – czyli mówiąc prościej, nie służą one pobraniu pieniędzy z naszego konta w celu spieniężenia danej transakcji.

Karty typu prepaid znalazły szerokie zastosowanie na współczesnym rynku płatniczym. Nie służą one jednak powszechnemu dokonywaniu transakcji, lecz okazjonalnym płatnościom. Przykładem takiej elektronicznej portmonetki są m.in. karty podarunkowe popularne jako alternatywa dla prezentu w formie gotówki. Oznacza to, że wykupujemy kartę typu prepaid zasiloną o daną wartość pieniężną, a osoba, której wręczamy taką kartę, może wydać zakodowane na niej środki w dowolny sposób.
Innym przykładem karty prepaid są karty podróżne mające szczególne zastosowanie w rozliczeniach pomiędzy pracodawcą a pracownikiem. Karta podróżna  zastępuje wypłatę gotówki jako zaliczki na koszty podróży służbowej. Do niedawna także karty prepaid stosowane były jako środek płatniczy służący korzystaniu z miejskich automatów telefonicznych.

Pieniądz elektroniczny a bezgotówkowy

Pieniądz elektroniczny nie jest tym samym, co pieniądz bezgotówkowy. Podstawową różnicą między oboma rodzajami płatności jest kwestia uzależnienia pieniądza od rachunku bankowego.

Pieniądz bezgotówkowy występuje w przypadku wszelkich przelewów, czeków czy kart płatniczych. Jego istotą jest to, że pieniądze, z których korzystamy, wychodzą bezpośrednio z naszego rachunku bankowego i pozostawiają ślad w historii konta. W przypadku każdej transakcji tego typu nie będziemy korzystać z monet czy banknotów, lecz nowoczesnych metod płatności bezgotówkowej – kart płatniczych, czeków, BLIK-a czy chociażby usługi ApplePay, jaka podłączona jest bezpośrednio z naszą kartą, a więc i rachunkiem bankowym.

W przypadku pieniądza elektronicznego sytuacja wygląda inaczej. By skorzystać z pieniądza elektronicznego potrzebna nam będzie specjalna karta procesorowa, która – co istotne – nie jest typową kartą bankową przypisaną do naszego rachunku, lecz stanowi tzw. kartę przedpłaconą (kartę prepaid). By skorzystać z karty prepaid, musimy zasilić ją środkami pieniężnymi z dowolnego źródła (na przykład przelejemy je z naszego banku). Z zasilonej w pieniądze karty będziemy mogli dowolnie korzystać, a ślad po transakcjach nie zapisze się na naszym koncie. Co istotne jednak, wykorzystać będziemy mogli tylko tyle pieniędzy, ile wcześniej przelejemy na daną kartę.

Pieniądz elektroniczny - podsumowanie

Chociaż Polki i Polacy są coraz mniej przywiązani do „realnego” pieniądza, czyli gotówki, nie oznacza to wcale, że bylibyśmy w stanie zupełnie zrezygnować z tradycyjnych metod płatności.Według badań aż dwóch na trzech mieszkańców naszego kraju nadal nosi przy sobie „realne” pieniądze. Mimo iż coraz rzadziej posługujemy się banknotami, cały czas są nam one potrzebne.
Nie każdy sklep czy punkt z usługami przyjmuje płatności bezgotówkowe czy elektroniczne. Wiele małych kiosków czy lokalnych sklepików akceptuje jedynie tradycyjny rodzaj pieniądza. Co równie ważne, z gotówką czujemy się bezpiecznej i większość z nas zostawia w swym portfelu banknoty właśnie na „czarną godzinę”.

author
Halszka Gronek
Ekspertka finansowa na zadluzenia.com, ukończyła dziennikarstwo i socjologię na Uniwersytecie Gdańskim. Autorka kompendiów wiedzy na temat społecznych aspektów świata finansów i ekonomii.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

Wszystkie komentarze

Ja
Ja
2021-04-12 12:51:13

Kolejni co nie wstawiają dat do artykułów, ech... Jak nie widzę daty, to od razu zamykam taką stronę, bo skąd mam wiedzieć, czy porady nie są sprzed 10 lat i dawno się nie zdezaktualizowaly?

    Patryk Byczek
    Patryk Byczek
    2021-04-12 13:16:02

    Szanowny Czytelniku, data dodania artykułu jest widoczna w prawym górnym rogu strony, tuż pod zdjęciem autorki wpisu. Łączymy pozdrowienia, zespół zadłużenia.com

Podobne artykuły

Ile wyniesie deficyt budżetowy w 2019?

Sejm przyjął kilka dni temu budżet na 2019 rok. Ile wyniesie deficyt budżetowy w bieżącym roku?

author
Aneta Jankowska
21 stycznia 2019
Dziennikarka, ukończyła studia dziennikarskie na Uniwersytecie Gdańskim i zdobyła doświadczenie w Radiu MORS. Posiada praktyczne doświadczenie finansowe jako właścicielka kawiarni.

Konkurs: „Polski naukowiec stulecia” w PKO BP

Bank PKO BP wystartował z konkursem, w którym Polacy mają szanse wybrać najlepszego naukowca lub najlepszy wynalazek ostatniego stulecia, który miał, bądź nadal ma wpływ na życie Polaków. Odpowiedź przesyłaną e-mailem należy uzasadnić.

author
Patryk Byczek
05 listopada 2018
Ekspert finansowy, z zadluzenia.com związany od 2015 roku. Absolwent Uniwersytetu Gdańskiego. Redaktor naczelny portalu, specjalizuje się w analizie produktów finansowych, promocji bankowych i recenzowaniu kredytów.

Santander Consumer Bank Pułtusk

Santander Consumer Bank to jeden z najpopularniejszych banków detalicznych w Polsce. Specjalizuje się w kredytach gotówkowych, ratalnych oraz samochodowych. Sprawdź oddziały Santander Consumer Banku w Pułtusku – adres, telefon, godziny otwarcia oraz mapę dojazdu.

author
Dorota Grycko
13 czerwca 2021
Ekspertka finansowa na zadluzenia.com od 2021, absolwentka filologii polskiej Uniwersytetu Gdańskiego. Specjalizuje się w edukacji, także finansowej, pomagając czytelnikom zrozumieć i kontrolować swoje finanse.

PKO BP na jesiennych targach pracy

Jak wygląda praca w PKO BP? Czy jest to bank przyjazny osobom z niepełnosprawnościami? Czy posiadanie tatuaży wyklucza osobę z możliwości podjęcia pracy w banku? Na te i inne pytania odpowiedzą eksperci i rekruterzy PKO BP podczas jesiennych targów pracy. Sprawdź, gdzie ich szukać.

author
Dominika Byczek
11 października 2019
Ekspertka finansowa, redaktorka, magister Uniwersytetu Gdańskiego. Z zadluzenia.com związana od 2014 roku, redaktor naczelna portalu do 2020 roku. Specjalizuje się w tworzeniu poradników finansowych.

Mieszkanie Plus w Białej Podlaskiej

Mieszkanie Plus to nowy rządowy program zastępujący dotychczasowe Mieszkanie dla Młodych. Program kierowany jest do wszystkich grup wiekowych, ale w szczególności do osób, które mają zbyt niskie dochody, by kupić własne mieszkanie. Sprawdziliśmy, jak wygląda realizacja programu Mieszkanie Plus w Białej Podlaskiej.

author
Dominika Byczek
19 lipca 2017
Ekspertka finansowa, redaktorka, magister Uniwersytetu Gdańskiego. Z zadluzenia.com związana od 2014 roku, redaktor naczelna portalu do 2020 roku. Specjalizuje się w tworzeniu poradników finansowych.

Ubezpieczenie NNW – najważniejsze informacje

W życiu każdego z nas zdarzają się różne wypadki, które nie tylko psują nam plany, lecz także zagrażają naszemu zdrowiu lub życiu. Warto być przygotowanym na takie ewentualności i wykupić polisę NNW. Ubezpieczenie pomoże nam zapewnić stabilność finansową w sytuacji doświadczenia nieszczęśliwego wypadku – zwłaszcza gdy jego konsekwencje pokrzyżują nm plany służbowe czy zmuszą do zaprzestania aktywności zawodowej. Sprawdzamy szczegóły.

author
Halszka Gronek
06 września 2023
Ekspertka finansowa na zadluzenia.com, ukończyła dziennikarstwo i socjologię na Uniwersytecie Gdańskim. Autorka kompendiów wiedzy na temat społecznych aspektów świata finansów i ekonomii.
Porównaj