Polski Instytut Ekonomiczny – czym się zajmuje?

Polski Instytut Ekonomiczny przedstawia się jako publiczny think tank gospodarczy. Czym w istocie jest i jakie są jego zadania? Sprawdzamy.

Think tank to określenie pochodzące z języka angielskiego, ale często używane już w formie nietłumaczonej. Oznacza ono grupę ekspertów zajmującą się badaniami oraz różnego rodzaju analizami dotyczącymi spraw publicznych.

Zadania Polskiego Instytutu Ekonomicznego

Podstawowym zadaniem PIE jest dostarczanie analiz i ekspertyz rynkowych potrzebnych do realizacji wieloletniego planu rządowego: Strategii na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. Ponadto Polski Instytut Ekonomiczny ma zajmować się popularyzacją polskich badań naukowych (zarówno ekonomicznych, jak i społecznych) w kraju i za granicą.

Wypunktujmy pozostałe najważniejsze zadania, za których realizację odpowiedzialny jest Polski Instytut Ekonomiczny:

1. Gromadzenie księgozbioru specjalistycznego oraz całej dokumentacji badań naukowych.
2. Dbanie o upowszechnianie wiedzy o stanie polskiej sytuacji gospodarczej i tendencjach zmian w niej zachodzących.
3. Organizacja różnego rodzaju konferencji i seminariów, na których byłyby prezentowane wyniki badań instytutu.
4. Rozpowszechnianie wiedzy na temat rozwoju stosunków gospodarczych.
5. Organizacja szkoleń z zakresu wiedzy ekonomicznej i społecznej.

Polski Instytut Ekonomiczny nie działa w pojedynkę – do współpracy zaprasza polskie i zagraniczne jednostki naukowe i akademickie, a także angażuje do działania różnego rodzaju instytucje i osoby fizyczne. Celem nawiązywania kontaktów z jednostkami zagranicznymi jest popularyzacja polskich badań w tym zakresie.

Struktura Polskiego Instytutu Ekonomicznego

Polski Instytut Ekonomiczny działa w oparciu o ustawę z dnia 20 lipca 2018 r. o Polskim Instytucie Ekonomicznym. Działalność instytutu jest finansowana z corocznej dotacji pochodzącej z budżetu państwa. Na kolejne lata (do 2027 roku) wskazano w ustawie kwotę maksymalnego limitu wydatków państwa na ten cel. Rocznie Polski Instytut Ekonomiczny może otrzymać do 15 milionów zł.

Poza tym PIE może czerpać środki na działalność między innymi z:

• dotacji celowych z budżetu państwa,
• środków z Unii Europejskiej,
• przychodów z tytułu różnego rodzaju projektów badawczych i programów.
• spadków i darowizn.

Polski Instytut Ekonomiczny – historia

Polski Instytut Ekonomiczny w obecnym kształcie nawiązuje do wieloletniej tradycji istnienia Instytutu Badań Koniunktur Gospodarczych. Pierwotnie taka jednostka została utworzona w 1926 roku przez Edwarda Lipińskiego – znanego ekonomistę, działacza społecznego, współzałożyciela Komitetu Obrony Robotników.

W założeniu działanie instytutu miało być wzorowane na podobnej jednostce funkcjonującej wtedy przy Uniwersytecie Harvarda. Instytut Badań Koniunktur Gospodarczych powstał przy Głównym Urzędzie Statystycznym. Po dwu latach ustalono także ostateczna nazwę – nowa jednostka miała nazywać się Instytut Badań Koniunktur Gospodarczych i Cen.

Działania instytutu były wtedy kilkutorowe. Dzięki danym z Ministerstwa Pracy i Opieki Społecznej instytut mógł na bieżąco monitorować rynek pracy i wskazywać jego trendy. Obliczano wtedy poziom bezrobocia i próbowano wskazywać jego przyczyny.

Instytut miał także dostęp do danych Izby Przemysłowo-Handlowej i danych Banku Polskiego, dzięki czemu mógł zajmować się badaniem rachunku bilansu płatniczego Polski. IBGiC badał także proces reglamentacji cen oraz strukturę zbytu przemysłu motoryzacyjnego w naszym kraju. Finalnie zatem obszar działania był jeszcze szerszy niż w przypadku harwardzkiego pierwowzoru.

“Po II wojnie światowej musiało minąć wiele lat, zanim instytut na nowo wyłonił się z niebytu. Dopiero w 1961 r. udało się powołać nawiązujący do przedwojennej tradycji Zakład Badań Koniunktur i Cen Handlu Zagranicznego przy GUS. Nowo utworzony zakład w 1962 r. zainicjował publikowanie serii Prace i Materiały oraz wydawane we współpracy z GUS Zeszyty Statystyczno-Ekonomiczne.

Niemały wkład dla wzmacniania pozycji Zakładu mieli Witold Trompczyński i Wiesław Rydygier. W 1969 r. przekształcono ten resortowy zakład w Instytut Koniunktur i Cen Handlu Zagranicznego. Badał on – teoretycznie i empirycznie – efektywność polskiego handlu zagranicznego. Pracownicy analizowali także przemiany struktury towarowej i geograficznej handlu (polskiego i międzynarodowego) oraz ich związki z dochodem narodowym.

W 1983 r. w wyniku przekształceń i połączeń innych instytutów gospodarczych powstał Instytut Rynku Wewnętrznego i Konsumpcji. Jego dyrektorami byli znakomici ekonomiści Tadeusz Sztucki, Teresa Pałaszewska-Reindl, Marian Strużycki, Leon Koźmiński, Andrzej K. Koźmiński, Jan Beksiak, Brunon Górecki, Alicja Jusińska czy Andrzej Spoćka” – wskazano na stronie Polskiego Instytutu Ekonomicznego.

W 2007 roku scalono Instytut Rynku Wewnętrznego i Konsumpcji z Instytutem Koniunktur i Cen Handlu Zagranicznego i w wyniku tego połączenia powołano Instytut Badań Rynku, Konsumpcji i Koniunktur.

“Dziesięć lat później nadano mu status państwowego instytutu badawczego, który skupiał się na badaniu rozwoju rynków w Polsce i innych krajach UE, a także na zmianach zachodzących w konsumpcji i preferencjach konsumenckich oraz koniunkturach światowych” – zaznaczono na stronie internetowej pie.net.pl.

Polski Instytut Ekonomiczny istnieje dopiero od 22 września 2018 roku (od momentu przyjęcia ustawy likwidującej jednocześnie Instytut Badań Rynku, Konsumpcji i Koniunktur).

Obecnie Polski Instytut Ekonomiczny zajmuje się “dostarczaniem analiz i ekspertyz do realizacji Strategii na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju, a także popularyzacją polskich badań naukowych z zakresu nauk ekonomicznych i społecznych w kraju oraz za granicą”.

Źródło:

http://pie.net.pl

http://pie.net.pl/wp-content/uploads/2018/12/2745_u.pdf