PZIP ostrzega przed szarą strefą pożyczek pod zastaw nieruchomości

Halszka Gronek

19 listopada 2019

W ostatnich miesiącach dyskurs medialny został zarzucony niepokojącymi doniesieniami na temat podmiotów oferujących niebezpieczne pożyczki pod zastaw nieruchomości. PZIP ostrzega przed tego typu produktami, jednocześnie przypominając, że firmy parapożyczkowe z szarej strefy rynkowej nie są tym samym, co legalnie działające instytucje pożyczkowe.

Polski Związek Instytucji Pożyczkowych wydał oficjalny komunikat prasowy ostrzegający przed umowami zabezpieczanymi nieruchomościami, a przede wszystkim tymi, które opierają się na zastawie. Jak czytamy w publikacji, w ostatnim czasie dyskurs medialny zarzucony został lawiną wpisów opisujących rażące przykłady praktyk lichwiarskich na tle obrotu nieruchomościami. Wobec takiego stanu rzeczy przedsiębiorstwa finansowe reprezentowane przez PZIP wyraziły zaniepokojenie sygnalizowanymi nadużyciami i zaakceptowały akceptacji wobec takich praktyk.

Warto przypomnieć, iż od samego początku istnienia na polskim rynku Polski Związek Instytucji Pożyczkowych konsekwentnie odmawiał zrzeszania się z podmiotami oferującymi lub pośredniczącymi w zawieraniu umów pożyczkowych pod zastaw nieruchomości. Mowa między innymi o pożyczkach udzielanych w lombardach. Niestety podmioty pałające się udzielaniem tego typu finansowań często stosują przewłaszczenie na zabezpieczenie czy weksle jako formę zabezpieczenia kredytu. Co to oznacza w praktyce? Sprawdzamy w dalszej części artykułu.

Polski Związek Instytucji Pożyczkowych – co warto wiedzieć?

Polski Związek Instytucji Pożyczkowych to organizacja zrzeszająca najbardziej uznanych i godnych zaufania reprezentantów rynku pozabankowego. Członkami Polskiego Związku Instytucji Pożyczkowych zostają firmy, którym zależy na zmienianiu obrazu branży pożyczek pozabankowych i które zgadzają się ze zdaniem, że warto promować najwyższe standardy biznesowe oraz etyczne. Na status członka PZIP nie łatwo jest więc zapracować – otrzymać go mogą tylko te firmy, którym udało się przejść kompleksowe i wieloetapowe procedury oceny.

Co złego w pożyczkach pod zastaw nieruchomości?

Polski Związek Instytucji Pożyczkowych jest zdania, że udzielane kredytów lub pożyczek pod zastaw nieruchomości nie jest działalnością zgodną z etycznymi normami obowiązującymi na rynku finansowym. W opinii ekspertów PZIP poprzez deprawację funkcji zastawu pożyczkodawcy doprowadzają do pokrzywdzenia majątkowego pożyczkobiorcy i wyzyskania jego przymusowego położenia. Członkowie Związku oferują wyłącznie takie produkty, które uznać można za bezpieczne oraz regulowane i udzielane wyłącznie za pośrednictwem rachunku bankowego.

Warto jednak zaznaczyć, że nie wszystkie instytucje udzielające kredytów konsumenckich pod zastaw nieruchomości można określić mianem lichwy i podmiotów żerujących na decyzjach finansowych polskich obywateli. Od 2017 roku udzielanie pożyczek pod zastaw lub na zabezpieczenie nieruchomości zastrzeżono wyłącznie dla banków i SKOK-ów – instytucje te są nadzorowane przez organy państwowe, wobec czego poziom ich niebezpieczeństwa jest właściwie zerowy. Wciąż jednak istnieje spora szara strefa, gdzie produkty pod zastaw są masowo udzielane.

Instytucje pożyczkowe nie mają dostępu do tak taniego finansowania jak banki, nie będą więc w stanie nawiązać równej i uczciwej walki konkurencyjnej na rynku kredytu hipotecznego. Wobec tego, z punktu widzenia konsumentów, systemu finansowego, ale też wiodących firm pożyczkowych kredytu konsumenckiego, wydaje się zasadne ograniczenie podmiotowe rynku hipotecznego do instytucji nadzorowanych

– argumentował Jarosław Ryba, prezes PZIP, a propos wprowadzania nowelizacji z 2017 roku.

Nie mylmy firm pożyczkowych z lichwą

Związek Instytucji Pożyczkowych informuje, że walka z mafiami lichwiarskimi oraz lichwą mieszkaniową jest w Polsce konsekwentnie prowadzona – również na podstawie zawiadomień składanych przez sam Związek. Warto jednak pamiętać, że instytucje, wobec których toczone są śledztwa, na ogół nie mają żadnego powiązania z działalnością gospodarczą przedsiębiorstw sektora pożyczkowego udzielających kredytów konsumenckich. Tego typu podmioty, na ogół zrzeszone w PZIP, w żadnym wypadku nie powinny być utożsamiane z lichwą.

Łączenie legalnie działających firm pożyczkowych z podmiotami współtworzącymi szarą strefę pożyczkową w Polsce wywiera negatywny wpływ na reputację całej branży. Zdaniem ZPIP budowanie skojarzeń wyłącznie na bazie podobieństw semantycznych jest nieuprawnione i nieprawdziwe. Stąd właśnie Związek apeluje do mediów i liderów opinii publicznej, aby unikali wszelkich krzywdzących uproszczeń na tym tle unikać uproszczeń. Instytucja nie zaprzecza jednak faktowi, iż szara strefa pożyczek istnieje. Wręcz przeciwnie – PZIP przed nią ostrzega.

W ramach komunikatu prasowego Związek zaalarmował, by konsumenci szczególnie ostrożnie podchodzili do działalności podmiotów podających się za firmy pożyczkowe, które oferują rzekomo atrakcyjne pożyczki – najczęściej bez wymagania zdolności kredytowej – w zamian za różne formy zabezpieczenia na nieruchomości. Przestępcy stosują w tego typy umowach niedozwolone „karuzele” właścicielskie, które znacząco utrudniają rozwiązanie kontraktu i odzyskanie praw do zastawionej nieruchomości.