Efekt latte – na czym polega?

Rezygnacja z małych wydatków, których dokonujemy każdego dnia, może na dłuższą metę zaowocować uzbieraniem sporej sumy pieniędzy. Zjawisko to w  dziedzinie zarządzania finansami zyskało nazwę „efektu latte”. W dzisiejszym artykule sprawdzimy, na czym polega ten efekt i jak wykorzystać jego mechanizmy, by zaoszczędzić gotówkę. 

Eksperci finansowi i ekonomiści nieustannie zachęcają uczestników rynku do tego, by oszczędzali swoje pieniądze. Porada ta dotyczy nie tylko osób znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej, lecz także tych konsumentów, który z łatwością wiążą koniec z końcem. Słowem: każdy z nas powinien oszczędzać, bo po prostu nie da się na tym wyjść „na minus”.

W czasach tak niepewnych i gnających do przodu w zastraszającym tempie nie możemy być pewni niemal czegokolwiek – ani stabilności naszej pracy, ani szczęśliwego przejścia przez życie bez natrafienia na niespodziewane i kosztowne wydatki. By zabezpieczyć swoją przyszłość, warto zminimalizować koszty i zacząć odkładać nawet niewielkie sumy. 

Niestety porada ta zdaje się brzmieć jak truizm – aż chce się odrzec: „łatwo powiedzieć!”. Świat konsumpcyjny, w jakim żyjemy, kusi nas niemal z każdej strony, namawiając do kolejnych wydatków i zakupów. Jednym z takich zjawisk jest właśnie „efekt latte”. W dzisiejszym artykule wskażemy, jak się mu przeciwstawiać, by zaoszczędzić pieniądze. 

Efekt latte – co to jest?

Efekt latte jest koncepcją tłumaczącą, w jaki sposób ludzie roztrwaniają własne oszczędności poprzez regularne wydawanie niewielkich sum. Teoria ta pokazuje, jak wiele naszych pieniędzy przepada z powodu kupowania chociażby przekąsek, napoi, których w gruncie rzeczy wcale nie potrzebujemy. 

Warto pamiętać jednak, iż rezygnacja z małego wydatku nie powoduje rażącego odczucia oszczędności do razu. Jednak w skali roku lub nawet kilku lat wynik naprawdę potrafi zaskoczyć. I to właśnie nazwane zostało efektem latte. 

Historia terminu „Efekt latte”

Efekt latte to nowatorka koncepcja, której autorem jest David Bach, ceniony amerykański autor poradników z zakresu finansów i mówca motywacyjny. Jak twierdzi sam David Bach, pomysł na stworzenie koncepcji efektu latte wpadł mu do głowy podczas spaceru po zatłoczonym mieście.

Badacz, każdego dnia mijając na ulicy ludzi z kubkami kawy na wynos, zauważył, że napój ten nie kosztuje wcale mało (a na pewno nie tyle, ile kosztowałoby nas zaparzenie kawy w domu). Widząc codziennie te same osoby, które zawsze mają przy sobie tekturowy kubek z gorącym napojem prosto z przydrożnej kawiarni, David Bach doszedł do wniosku, że właśnie w ten sposób trwonione są oszczędności ludzi. 

Choć nazwa efektu latte wywodzi się bezpośrednio do kawy, jaką każdego dnia konsumenci rynkowi kupują i spożywają, to zjawisko to ma zastosowanie w wielu innych przypadkach. Obiektem efektu latte mogą być słodycze czy gumy do życia kupowane tylko dlatego, że leżały przy sklepowej kasie, a także słodkie napoje, które kupujemy w wyniku zachcianki. 

Słowem: wszystko to, na co przeznaczamy stosunkowo niewielkie sumy, choć w gruncie rzeczy wcale tego nie potrzebujemy, może być przedmiotem efektu latte. Jeśli zaprzestalibyśmy kupowania tychże małych produktów, udałoby nam się się oszczędzić sporą sumę w czasie miesiąca, a tym bardziej – roku. 

Jak walczyć z efektem latte?

Prostą drogą do tego, by nie tracić naszych oszczędności na małe, choć w gruncie rzeczy zupełnie niepotrzebne wydatki, jest ograniczenie konsumpcji. By udało się nam do tego dojść, musimy najpierw uświadomić sobie, na co wydajemy nasze „drobniaki”. Na kolorowe napoje (choć w domu możemy napić się herbaty)? Na szybie przekąski i słodycze (które bardziej szkodzą naszemu zdrowiu, niż mu służą). A może na szybką kawę z przydrożnego sklepiku?

Jeśli uda nam się zauważyć, na jakie zachcianki wydajemy nasze pieniądze, wystarczy, że odmówimy sobie ich zakupu przy kolejnej – ale i każdej następnej – okazji. Jednak samo rezygnowanie z zakupu nie zmieni zbytnio stanu naszego portfela. Zaoszczędzone pieniądze tak czy inaczej wydamy – tak po prostu się dzieje. 

Nie wydawaj! Odkładaj!

Aby efekt latte miał sens, powinniśmy każdą zaoszczędzoną sumę odkładać – na konto oszczędnościowe, do skarbonki, a nawet do przysłowiowej skarpety. Za każdym razem, gdy odmówimy sobie zakupu kawy, batonika czy przekąski, odłóżmy do bocznej skrytki portfela zaoszczędzoną sumę. W tym tkwi właśnie cała idea walki z efektem latte. W końcu oszczędzanie nie polega na „przerzuceniu” wydatków, lecz na ich eliminowaniu. 

Podsumowanie