Dokument tożsamości a dokument potwierdzający tożsamość

Dzięki niemu możemy nie tylko załatwiać sprawy  urzędowe, lecz także bezpiecznie i legalnie przekraczać granicę czy  korzystać z niektórych usług rynkowych (na przykład możemy zaciągnąć kredyt na dowód osobisty). By dany dokument mógł zostać uznany za pełnoprawne świadectwo tożsamości, musi on zawierać prawnie określone informacje. Do niezbędnych danych przedstawionych w dokumencie tożsamości zalicza się przede wszystkim imiona i nazwisko osoby legitymującej się. Ponadto świadectwo tożsamości musi także określać płeć posiadacza, datę jego urodzenia oraz numer identyfikacyjny (np. PESEL).

Dowód osobisty to nie jedyny dokument, który  uznawany jest za pełnoprawne świadectwo tożsamości. Podobną funkcję pełni paszport, karta pobytu cudzoziemca, a nawet – książeczka żeglarska czy żołnierska karta tożsamości. Należy pamiętać o ochronie tych dokumentów, ponieważ mogą zostać wykorzystane przez potencjalnych oszustów. Osoba, która posiada nasze dane może bez problemu zaciągnąć zobowiązanie, takie jak np. pożyczka na PESEL.

Dowód osobisty jest najważniejszym dokumentem, który powinni posiadać wszyscy pełnoletni obywatele Rzeczypospolitej. Bez dowodu nie tylko nie będziemy mogli się wylegitymować. Nie zdołamy także załatwić żadnych ważnych dla nas spraw. Począwszy od tych najprostszych (odbiór listu poleconego na poczcie), kończąc na kwestiach urzędowych (jak na przykład złożenie wniosku o rentę). Za pomocą dowodu możemy zaciągnąć także zobowiązania finansowe, takie jak np. pożyczka online.

Co więcej, dowód osobisty można wyrobić także dla osoby poniżej 18. roku życia. Niemniej jednak nie jest to obligatoryjne. Nowe dowody osobiste, czyli te wydawane od 1 marca 2015 roku, zawierają takie dane, jak na przykład nazwisko rodowe posiadacza czy imiona obojga jego rodziców. Co więcej, obecne dowody podają także płeć biologiczną osoby legitymującej się (K/M).

Z drugiej strony jednak ta zaktualizowana wersja dowodu nie wymaga już określenia wzrostu posiadacza ani koloru jego oczu. Dowód przydaje się zazwyczaj w celu zaciągnięcia kredytu lub pożyczki. Istnieją jednak zobowiązania, które nie wymagają potwierdzenia tożsamości za pomocą tego dokumentu. Mogą to być np. pożyczki bez dowodu.

Świadectwo to umożliwia podróżowanie poza granice Unii Europejskiej oraz Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Wniosek o wyrobienie paszportu może złożyć każda pełnoletnia osoba, a w przypadku jej całkowitego ubezwłasnowolnienia – opiekun prawny. Standardowa opłata za wyrobienie paszportu w Polsce wynosi 140 złotych. Co więcej, dokument też można wyrobić także poza granicami rzeczypospolitej Polskiej. W tym celu trzeba się jednak udać do odpowiedniego konsulatu. Sprawdź, w jaki sposób wyrobić paszport.

Karta Pobytu jest specjalnym dokumentem, jaki pozwala odczytać tożsamość cudzoziemca przebywającego na terenie Polski. Owa karta pobytu (wraz z dokumentem podróży) uprawnia posiadacza do wielokrotnego przekraczania granicy bez konieczności uzyskiwania wiz.

Co więcej, karta pobytu przysługuje także cudzoziemcowi posiadającemu zezwolenie na osiedlenie się w Rzeczypospolitej Polskiej. Ponadto dokument ten wydawany jest osobom posiadającym zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego WE.

W karcie pobytu znajdziemy wszelkie informacje i dane, jakie powinny znaleźć się w pełnoprawnym świadectwie tożsamości. Dokument ten przedstawia więc imiona i nazwisko posiadacza, datę i miejsce jego urodzenia czy numer PESEL (o ile został nadany). Karta zawiera także fotografię posiadacza dokumentu i co więcej – odpowiednią rubrykę na odbicie linii papilarnych. 

Karta stałego pobytu jest specjalnym dokumentem uprawniającym osoby bez polskiego obywatelstwa do przebywania, mieszkania oraz podjęcia pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wydanie dokumentu potwierdzającego prawo stałego pobytu wymaga złożenia odpowiedniego wniosku do wojewody.

Co więcej, cudzoziemiec ubiegający się o kartę stałego pobytu musi spełnić wiele kryteriów oraz wymagań. Przede wszystkim musi on udowodnić spełnienie minimalnego okres przebywania w Polsce (conajmniej 5 lat). Ponadto okres ten powinien być nieprzerwany, co oznacza, że wszystkie wyjazdy poza terytorium RP nie powinny przekraczać łącznie 6 miesięcy.

Książeczka żeglarska jest podstawowym dokumentem tożsamości marynarzy, którzy podejmują pracę na statkach handlowych. Świadectwo nie tylko potwierdza tożsamość posiadacza. Co więcej, dokument ten dokumentuje także przebieg pracy marynarza i umożliwia przekraczanie przez niego granic morskich. Dzięki książeczce żeglarskiej marynarze mogą przebywać więc we wszystkich portach na całym świecie.

Książeczkę żeglarską wydaje uprawniony organ administracji rządowej niezespolonej – Dyrektor Urzędu Morskiego. Odpowiednie punty składania wniosków znajdują się w Gdyni, w Słupsku oraz w Szczecinie. Co więcej, książeczkę można wyrobić także poza granicami Polski – w placówkach konsularnych.

Karta tożsamości zawiera między innymi imię i nazwisko posiadacza karty, datę jego urodzenia, stopień wojskowy i oznaczenie książeczki wojskowej posiadacza karty. Co więcej, w karcie tożsamości znajdziemy także numer PESEL żołnierza, oznaczenie jego grupy krwi, fotografię, a także odręczny podpis.

Aktem prawnym, jaki reguluje kwestię wydawania kart tożsamości, jest Rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 22. maja 2014 roku. Dokument ten wszedł w życie w lipcu 2014 roku. Jego ujednoliconą treść znaleźć można w Dzienniku Ustaw na rok 2014 pod pozycją 810.

Dokumenty potwierdzające tożsamość poświadczają konkretne uprawnienia ich posiadaczy. Przykładowo – prawo jazdy potwierdza uprawnienia danej osoby do kierowania pojazdami wskazanego typu. Z kolei Legitymacja studencka umożliwia posiadaczowi podchodzenie do egzaminów końcowych. Dokument ten pozwala ona na korzystanie z akademickich form pomocy (takich jak chociażby stypendia rektorskie). Ponadto legitymacja studencka uprawnia swych posiadaczy do kupowania wybranych produktów lub usług z tzw. zniżką studencką. W Polskich Kolejach Państwowych owa ulga wynosi aż 51%. 

Pierwsze polskie prawa jazdy wydawane były już w 1918 roku. Niemniej jednak obecne dokumenty znacząco różnią się od tych sprzed 100 lat. Wynika to przede wszystkim ze zmiany przepisów ruchu drogowego i właściwego kodeksu. Co więcej, do uaktualnienia formy prawa jazdy przyczynił się także znaczący rozwój mechaniki i motoryzacji.

Co istotne jednak, by móc wnioskować o wyrobienie tego dokumentu konieczne jest ukończenie odpowiedniego kursu. Ponadto przyszli kierowcy muszą także przejść odpowiednie badania lekarskie i wyrobić urzędowy Profil Kandydata na Kierowcę.

Na legitymacji studenckiej znajdziemy takie informacje, jak na przykład indywidualny numer indeksu studenta. Ponadto dokument ten zawiera także nazwę uczelni wyższej, przez jaką został wydany, adres zamieszkania studenta oraz jego numer PESEL. W przeciwieństwie do dowodu osobistego, zobowiązań takich jak np. pożyczki online nie otrzymamy na podstawie legitymacji studenckiej.

Legitymacja studencka uprawnia do korzystania z 51% ulgi ustawowej w przypadku przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego. Większość polskich aglomeracji gwarantuje także 50% zniżki na przejazdy komunikacją miejską dla studentów. Co więcej, w wielu niezależnych podmiotach (na przykład puby i restauracje) za okazaniem legitymacji studenckiej można liczyć na specjalne promocje.

Dokument tożsamości wydawany jest po to, by jednoznacznie określać tożsamość jednostki. Dlatego właśnie świadectwo musi zawierać ściśle określone informacje i dane osobowe – tak, by urzędnicy, pracownicy banku (np. podczas udzielania kredytu gotówkowego) czy funkcjonariusze służb mogli bezproblemowo zidentyfikować osobę legitymującą się.

W zupełnie innym celu wydawane są natomiast dokumenty potwierdzające tożsamość. Nie mają one kompetencji do stwierdzania tożsamości posiadacza. Podlegają mniej rygorystycznych przepisom i regulacjom – więc wielu przypadkach można je po prostu podrobić (np. zmieniając zdjęcie w legitymacji szkolnej). Celem wydania takowych dokumentów jest po prostu poświadczenie konkretnych uprawnień posiadacza (w przypadku prawa jazdy – zezwolenia na kierowanie pojazdami silnikowymi). 

Źródła:

http://www.cpd.mswia.gov.pl/dokumenty

https://udsc.gov.pl/cudzoziemcy/obywatele-panstw-trzecich/chce-osiedlic-sie-w-polsce/zezwolenie-na-pobyt-staly/

http://www.stcw.pl/index.php?str=2&id=8&mg=1

https://pl.wikipedia.org/wiki/Prawo_jazdy_w_Polsce