Zmiany w ustawie antylichwiarskiej?

Polski rząd opublikował projekt ustawy, jakiej wdrożenie miałoby pomóc przeciwdziałać lichwie. Zdaniem Związku banków Polskich proponowane zmiany stwarzają ryzyko odcięcia klientów od legalnego źródła finansowania. Sprawdzamy najważniejsze informacje w sprawie. 

W poniedziałek 18 lutego na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji ukazał się świeżo opublikowany projekt nowego aktu prawnego. Dokument ten nazwano ustawą o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania lichwie. Ministerstwo Sprawiedliwości określiło go natomiast projektem nowej ustawy antylichwiarskiej. 

Na stronie MS czytamy:

Zdaniem samego ustawodawcy rozwiązania przedstawione w projekcie maja położyć kres wykorzystywaniu niewiedzy klientów pożyczkowych. Niestety faktem jest, iż niewielu konsumentów zdaje sobie sprawę z tego, co tak naprawdę jest lichwą. Jeszcze mniejsza rzesza użytkowników zdaje sobie sprawę z tego, że stosowanie lichwy jest w świetle kodeksu karnego przestępstwem. 

Nowa ustawa antylichwiarska – najważniejsze zmiany

Ustawa, której projekt trafił obecnie do uzgodnień i konsultacji międzyresortowych, ma przede wszystkim zerwać z dotychczasową samowolką w przypadku ustalania wszelkich dodatkowych opłat, prowizji, marż czy obowiązkowego ubezpieczenia. 

Choć limit odsetek pozostanie utrzymany na dotychczasowym poziomie (10%), regulacjom ulegną inne parametry. Pierwszy z nich to maksymalny próg opłat dodatkowych w przypadku zakupów ratalnych. Przygotowywana ustawa ma ustalić jego limit w wysokości 45% kwoty pożyczki w skali roku. 

Zmianie ulegnie także kwestia nieludzkich chwilówek, przez które wielu polskich konsumentów wpadło w ogromne długi. W przypadku 1-miesięcznych pożyczek dodatkowe opłaty (prowizje, marże itp) nie będą mogły wynieść więcej, niż 22% kwoty pożyczki. Dla dłuższych okresów spłaty próg ten zostanie ustanowiony na 45%. 

Warto także dodać, iż w świetle nowej ustawy za niedopuszczalne ma uchodzić żądanie przenoszenia własności nieruchomości na zabezpieczenie zaciągniętych zobowiązań. Co więcej, wyeliminowana zostanie rownież możliwość prowadzenia egzekucji komorniczej z mieszkania, jeżeli wysokość zadłużenia nie przekroczy 1/20 wartości  ejże nieruchomości.

Związek Banków Polskich krytykuje projekt

Nie ulega wątpliwościom, iż Związek Banków Polskich od zawsze stał i stać będzie na straży uczciwości instytucji finansowych na państwowym rynku pożyczkowym. ZBP popiera także wszelkie działania mające na celu zwiększenie zaufania klientów do polskich banków i parabanków. 

Niemniej jednak nie wszystkie założenia, jakie polski rząd zawarł w projekcie nowej ustawy antylichwiarskiej, przypadły do gustu pracownikom Związku. Zdaniem przedstawicieli ZBP zapisy dotyczące ograniczaniu opłat pożyczkowych są zbyt restrykcyjne i nie pozwolą na utrzymanie rentowności szeregu produktów w ofercie poszczególnych instytucji. 

Związek jest zdania, iż wprowadzenie tak skrajnych rozwiązań stworzy ryzyko odcięcia polskich konsumentów od legalnych źródeł finansowania. Skutkiem pośrednim może być także gwałtowny rozwój szarej strefy na rynku pożyczkowym. Na oficjalnej stronie Związku banków Polskich czytamy:

Źródła:

https://www.ms.gov.pl/pl/informacje/news,14655,projekt-nowej-ustawy-antylichwiarskiej-trafil-do.html
https://zbp.pl/wydarzenia/archiwum/wydarzenia/2019/luty/raport-amron-sarfin-dobre-zamkniecie-roku-na-rynku-kredytow-mieszkaniowych