„Podatek Belki” – najważniejsze informacje  

„Podatek Belki” – najważniejsze informacje  

author
Halszka Gronek
01 października 2018
Ekspertka finansowa na zadluzenia.com, ukończyła dziennikarstwo i socjologię na Uniwersytecie Gdańskim. Autorka kompendiów wiedzy na temat społecznych aspektów świata finansów i ekonomii.

Choć od wprowadzenia w życie podatku Belki minęło już wiele lat, jego kwestia wciąż jest gorącym tematem licznych dyskursów politycznych. Sprawdziliśmy więc, czym tak naprawdę jest podatek Belki i kto musi się liczyć z koniecznością jego opłacenia.

Spis treści:

  1. Czym jest podatek Belki?
  2. Podatek Belki a podstawa prawna
  3. Od czego należy zapłacić podatek Belki?
  4. Wysokość podatku Belki
  5. Jak zapłacić podatek Belki?
  6. Czy można uniknąć podatku Belki?
  7. Podatek Belki - podsumowanie
Zwiń spis treści

Czym jest podatek Belki?

Podatek Belki to nic innego, jak obowiązujący w Polsce podatek od dochodów kapitałowych. Jego nazwa pochodzi od nazwiska inicjatora podatku – Marka Belki, ministra finansów w rządzie Leszka Millera (2001-2002).

Podatek Belki jest rodzajem zryczałtowanego podatku od osób fizycznych. Został on wprowadzony w roku 2002, by pobierać na rzecz państwa odpowiednią daninę od oszczędności, czyli depozytów i lokat bankowych. Pierwotnie podatek Belki wynosił 20%, jednak w roku 2004 zmniejszono jego wysokość do poziomu 19%. Co istotne jednak, na mocy owej nowelizacji podatek Belki objął także dochody kapitałowe pochodzące z inwestycji w papiery wartościowe. Sprawdź oferty pożyczek dla zadłużonych oraz pożyczek dla bezrobotnych.

Podatek Belki a podstawa prawna

Aktem prawnym, jaki reguluje kwestię podatku Belki, jest Ustawa z dnia 26. lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dokument ten znajduje się w Dzienniku Ustaw nr 80 na rok 1991, pod pozycją 350. Postawowe warunki pobierania podatku Belki zostały opisane w art. 30a ustęp 1. Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Sprawdź również pożyczki na dowód.

Ustawa z dnia 26. lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznychRozdział 5a

Opodatkowanie przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych

Art. 30a Ust. 1.

Od uzyskanych dochodów (przychodów) pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy […]:
1) z odsetek od pożyczek, z wyjątkiem gdy udzielanie pożyczek jest przedmiotem działalności gospodarczej;
2) z odsetek i dyskonta od papierów wartościowych;
3) z odsetek lub innych przychodów od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku podatnika lub w innych for- mach oszczędzania, przechowywania lub inwestowania, prowadzonych przez podmiot uprawniony na podstawie odrębnych przepisów […];
4) z dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych;
5) od dochodu z tytułu udziału w funduszach kapitałowych.

Ponadto Ustawa przewiduje, iż podatek Belki można pobrać także od dochodów uzyskanych m.in. z tytułu zbycia prawa poboru akcji nowej emisji przez pracowniczy fundusz emerytalny w imieniu członka funduszu, a także od dochodu oszczędzającego na indywidualnym koncie emerytalnym z tytułu zwrotu albo częściowego zwrotu.

Znowelizowana Ustawa z dnia 26. lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych przewiduje także, iż podatek Belki odprowadza się od dochodu z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych.

Ustawa z dnia 26. lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych

Rozdział 5a

Opodatkowanie przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł nieujawnionych

Art. 30b Ust. 1.

Od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, w tym z realizacji praw wynikających z tych instrumentów,
z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) oraz z tytułu objęcia udziałów (akcji) za wkład niepieniężny w postaci innej niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Od czego należy zapłacić podatek Belki?

Podatek Belki odprowadzany jest od dochodów kapitałowych, które pochodzą z następujących źródeł:

  • z odsetek od pożyczek (np. pożyczek online),
  • z odsetek od wkładów oszczędnościowych oraz innych form oszczędzania i inwestowania (z wyjątkiem przedsiębiorców, którzy płacą normalny podatek dochodowy),
  • z odsetek od papierów wartościowych,
  • z dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, których podstawą uzyskania są udziały w spółce prawnej lub spółdzielni,
  • z przychodów z funduszy kapitałowych.

Można więc powiedzieć, iż podatek Belki płacimy od osiągniętego przez nas zysku z inwestycji – m.in. dochodu kapitałowego uzyskanego dzięki lokacie oszczędnościowej. Warto o tym pamiętać, rozważając zainwestowanie swych środków pieniężnych.

Podatek Belki obejmuje także dochody kapitałowe, jakie pochodzą z:

  • przychodów z pracowniczych funduszy emerytalnych,
  • odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną,
  • odpłatnego zbycia papierów wartościowych,
  • odpłatnego zbycia prawa poboru,
  • odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz realizacji praw z nich wynikających.

Niektóre z powyżej wskazanych źródeł dochodu nie były objęte podatkiem w chwili pierwotnego ogłoszenia Ustawy, lecz zostały włączone do zakresu opodatkowania po nowelizacji aktu prawnego w 2004 roku.

Wysokość podatku Belki

Wysokość podatku Belki zmieniała się na przełomie ostatnich kilkunastu lat. Pierwotnie ustanowiony podatek (w 2002 roku) wynosił 20% sumy dochodów kapitałowych uzyskanych przez osobę fizyczną.

Dzięki kolejnej nowelizacji Ustawy z dnia 26. lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (rok 2004) podatek Belki zmniejszono do wysokości 19%. Taki pułap podatku Belki obowiązuje po dziś dzień.

Choć w 2004 roku zmniejszono podatek Belki do wysokości 19%, pułap ten jest wciąż bardzo wysoki – i oczywiście przynosi budżetowi państwa ogromne dochody. Dlatego wciąż, mimo licznych głosów sprzeciwu, żaden rząd nie podjął się jego zniesienia.

Jak zapłacić podatek Belki?

Najmniej problemów związanych z zapłatą podatku Belki mają ci konsumenci, którzy zainwestowali swoje środki w formie depozytów bankowych lub lokat. W ich przypadku bowiem płatnikiem podatku będzie sam bank, a cały proces odbędzie się automatycznie.

Przykładowo: 
Lokujemy kwotę 1000 złotych na lokacie oprocentowanej na 5% w skali roku. Lokatę rozwiązujemy po 12 miesiącach. Nasz zysk kapitałowy z tejże inwestycji wyniósł 5% z 1000 zł, czyli 50 złotych.
Od dochodu równego 50 zł należy odliczyć 19% podatku Belki (w przeliczeniu na złotówki – 9,5 zł).
Nasz przychód z inwestycji wyniesie więc nie 50 zł, lecz 40,5 zł. Bank wypłaci nam 1040,5 zł.

Samodzielnym wyliczaniem i opłacaniem podatku Belki nie muszą martwić się także ci, którzy uzyskali dochód kapitałowy z tytułu wypłaty środków z indywidualnego konta emerytalnego lub z funduszu inwestycyjnego. W ich przypadku bowiem instytucja prowadząca dany fundusz lub konto emerytalne samodzielnie pobierze i opłaci podatek Belki, a na konto Klienta trafi kwota netto (czyli ta pomniejszona o daninę na rzecz państwa).

Sprawa opłacania podatku Belki jest bardziej skomplikowana w przypadku tych konsumentów, którzy samodzielnie inwestują na giełdzie. Użytkownicy ci zobowiązani są bowiem do samodzielnego rozliczenia się z urzędem skarbowym z osiągniętego dochodu kapitałowego.

Obowiązkiem osób inwestujących na giełdzie jest wypełnienie i złożenie w odpowiednim US deklaracji PIT-38. Co równie istotne, deklarację PIT-38 wypełniamy także wtedy, gdy w danym roku ponieśliśmy stratę z tytułu gry na giełdzie.

Czy można uniknąć podatku Belki?

Istnieją jedynie dwie metody inwestowania, w przypadku których możliwe jest uniknięcie obowiązku opłacania podatku Belki. Produktami tymi są:

  • Indywidualne Konto Emerytalne,
  • Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego.

Nie wystarczy jednak ulokować pieniędzy na tego typu koncie, by móc liczyć na obejście prawa i zwolnienie z podatku Belki. Aby inwestor mógł nie płacić podatku od dochodu kapitałowego, mu spełnić od konkretne warunki. W przypadku IKZE ominięcie wysokiego podatku Belki możliwe będzie wtedy, gdy pieniądze zgromadzone na koncie wypłacimy po ukończeniu 65. r.ż.

W przypadku IKE zwolnieni z podatku Belki zostaniemy wtedy, gdy po uzbierane pieniądze sięgniemy dopiero wtedy, kiedy osiągniemy wiek emerytalny, lecz co równie ważne – wypłaty będziemy musieli dokonać w conajmniej 5 dowolnych latach, a wpłata ponad połowy środków IKE będzie musiała być dokonana conajmniej 5 lat przed złożeniem wniosku o wypłatę.

Podatek Belki - podsumowanie

Najważniejsze informacje: 

  • Podatek Belki został wprowadzony w roku 2002 przez ówczesnego ministra finansów – Marka Belkę.
  • Podatek Belki to specjalny podatek na rzecz państwa, jaki odprowadzany jest od dochodów kapitałowych zyskanych przez osoby fizyczne.
  • Aktem prawnym, jaki reguluje kwestię podatku Belki, jest Ustawa z dnia 26. lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych.
  • Aktualna wysokość podatku Belki wynosi 19%.
  • Opodatkowaniu Belki podlegają niemal wszelkie formy inwestowania – m.in lokaty i fundusze inwestycyjne.
  • Podatek Belki odliczany jest od osiągniętego przez osobę fizyczną zysku kapitałowego (czyli sumy pieniędzy, jaką udało się jej zarobić na danej inwestycji).
  • W większości przypadków (lokaty, fundusze, konta emerytalne) podatek Belki pobrany i opłacony jest automatycznie przez bank lub inną instytucję finansową.
  • W przypadku osób inwestujących na giełdzie, podatek od osiągniętych dochodów trzeba opłacić samodzielnie – poprzez złożenie deklaracji PIT-38 w Urzędzie Skarbowym.
  • Uniknięcie obowiązku opłacenia podatku Belki nie jest niemożliwe, lecz znacznie utrudnione. Szansę na zwolnienie z podatku mają inwestujący w IKE lub IKZE.
  • Podatek Belki jest jednym z najważniejszych źródeł wewnętrznych wpływów na rzecz budżetu państwa.
author
Halszka Gronek
Ekspertka finansowa na zadluzenia.com, ukończyła dziennikarstwo i socjologię na Uniwersytecie Gdańskim. Autorka kompendiów wiedzy na temat społecznych aspektów świata finansów i ekonomii.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

Wszystkie komentarze

czytelnik
czytelnik
2018-10-08 07:07:48

to jest absurd ze placimy od zysku z lokaty albo z obligacji sakrbowych!!! nie dosc, ze minimalne oprocentowanie to jeszcze państwo polowe zabierze!!!!!

Podobne artykuły

mBank oszczędził tonę plastiku na nowych kartach

Zastrzeżenie karty było do pewnego czasu bardzo dobrą opcją dla osób, które zgubiły swoją kartę bankową. Bardzo szybko okazało się jednak, że kilkaset tysięcy takowych sytuacji rocznie było jednak niekorzystne dla środowiska. Z wyliczeń mBanku wynika, że zastępując zastrzeganie karty opcją jej tymczasowej blokady, instytucja oszczędziła ponad tonę plastiku na nowych kartach.

author
Patryk Byczek
25 kwietnia 2019
Ekspert finansowy, z zadluzenia.com związany od 2015 roku. Absolwent Uniwersytetu Gdańskiego. Redaktor naczelny portalu, specjalizuje się w analizie produktów finansowych, promocji bankowych i recenzowaniu kredytów.

Inspektorat ZUS w Pruszkowie

Zakład Ubezpieczeń Społecznych posiada oddziałów w największych polskich miastach Do każdego oddziału przynależą jednostki podległe, takie jak Inspektoraty i Biura Terenowe Sprawdzamy dane Inspektoratu w Pruszkowie: kontakt, dane adresowe, infolinię oraz godziny otwarcia.

author
Patryk Byczek
24 sierpnia 2019
Ekspert finansowy, z zadluzenia.com związany od 2015 roku. Absolwent Uniwersytetu Gdańskiego. Redaktor naczelny portalu, specjalizuje się w analizie produktów finansowych, promocji bankowych i recenzowaniu kredytów.

Władze mBanku

mBank to bank uniwersalny, powstały w 2000 roku. Jest czwartym bankiem w Polsce pod względem aktywów. 

author
Patryk Byczek
19 kwietnia 2018
Ekspert finansowy, z zadluzenia.com związany od 2015 roku. Absolwent Uniwersytetu Gdańskiego. Redaktor naczelny portalu, specjalizuje się w analizie produktów finansowych, promocji bankowych i recenzowaniu kredytów.

Porównywarka funduszy od Alior Banku

W swoim najnowszym komunikacie Alior Bank poinformował o nowej funkcji dostępnej w serwisie inwestycyjnym. Porównywarka funduszy umożliwi klientom wyszukanie oraz zestawienie ze sobą poszczególnych funduszy, jakie można wybrać z oferty inwestycyjnej banku. Jak rozpocząć korzystanie z nowej usługi?

author
Alicja Hirsekorn
05 lutego 2020
Prawniczka, absolwentka Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Specjalizuje się w prawie konsumenckim i pracy, a także w aspektach prawniczych działalności gospodarczej. Autorka artykułów o zmianach w prawie finansowym.

Promocja: „20 zł za 2 płatności Google Pay” w ING Banku Śląskim

ING Bank Śląski wystartował z promocją, w której za spełnienie bardzo prostych warunków można zgarnąć 20 złotych premii. Promocja trwa do 16 października 2019 roku.

author
Patryk Byczek
22 września 2019
Ekspert finansowy, z zadluzenia.com związany od 2015 roku. Absolwent Uniwersytetu Gdańskiego. Redaktor naczelny portalu, specjalizuje się w analizie produktów finansowych, promocji bankowych i recenzowaniu kredytów.

Firmy pożyczkowe odbierają bankom Klientów

Raport „Kredyt trendy” Biura Informacji Kredytowej pokazuje, że już w pierwszym półroczu branża pożyczkowa, która współpracuje z BIK, pozyskała 24 tys. nowych klientów i udzieliła 692 tys. pożyczek. To o 9,4% więcej niż w roku ubiegłym. Banki w większości ograniczają udzielanie kredytów na niższe kwoty i w tej kwestii dają wolną rękę firmom pożyczkowym. 

author
Aneta Jankowska
16 października 2017
Dziennikarka, ukończyła studia dziennikarskie na Uniwersytecie Gdańskim i zdobyła doświadczenie w Radiu MORS. Posiada praktyczne doświadczenie finansowe jako właścicielka kawiarni.
Porównaj