Przedawnienie kredytu

Przedawnienie kredytu

author
Dominika Byczek
10 lipca 2023
Ekspertka finansowa, redaktorka, magister Uniwersytetu Gdańskiego. Z zadluzenia.com związana od 2014 roku, redaktor naczelna portalu do 2020 roku. Specjalizuje się w tworzeniu poradników finansowych.

Wszystkie kredyty mają wyznaczony konkretny termin spłaty. Ze względu na długość trwania kredytów i wysokość rat, nie zawsze udaje nam się uregulować na czas nasze zobowiązanie. Z reguły w takim wypadku zastanawiamy się, jak przedłużyć czas spłaty, jak pozyskać środki na pokrycie zadłużenia lub… jak uniknąć oddawania pieniędzy. Biorąc pod uwagę obowiązujące przepisy prawne, pożyczonych pieniędzy nie będziemy musieli oddawać tylko wtedy, kiedy termin spłaty kredytu ulegnie przedawnieniu. Kiedy to nastąpi?

Spis treści:

  1. Czas przedawnienia kredytu
  2. W którym dokładnie dniu pożyczka jest przedawniona?
  3. Czy terminy przedłużenia można jeszcze przedłużyć?
  4. Czy termin przedawnienia może zostać przerwany?
  5. Problem z przedawnieniem rat
  6. Przedawnienie poszczególnych kredytów - zasady
Zwiń spis treści

Przedawnienia zapłaty należności jeszcze do tego roku należało samodzielnie pilnować – przepisy się jednak zmieniły i przedawnienie będzie sprawdzane z urzędu.

Sprawdź, jakie są ogólne warunki przedawnienia i od czego zależą w przypadku poszczególnych typów kredytów:

Czas przedawnienia kredytu

W przypadku roszczeń związanych z działalnością gospodarczą czas przedawnienia wynosi 3 lata. Nie ulega wątpliwości, że właśnie z takim typem roszczenia mamy do czynienia w przypadku kredytu, ponieważ może go udzielić jedynie bank (czyli podmiot gospodarczy). Inaczej jest natomiast w przypadku pożyczki, ponieważ może jej udzielić zarówno osoba fizyczna i osoba prawna, a wtedy terminy przedawnienia znacząco się różnią (więcej na ten temat przeczytasz w naszym artykule: Po jakim czasie przedawnia się umowa pożyczki ?).

PODSTAWA PRAWNA

Art. 118. “Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata.”

źródło: Kodeks cywilny

Od którego dnia liczymy 3 lata?

Czas ten liczymy nie od daty zawarcia umowy o pożyczkę, a od dnia następnego po ostatecznym terminem spłaty pożyczki. W praktyce najłatwiej zobrazować to na przykładzie: 1 września 1995 roku wzięliśmy kredyt, który mieliśmy spłacić w ciągu 20 lat. Niestety nie udało nam się uregulować należności w terminie – czyli do 1 września 2015 roku. W związku z tym dopiero od dnia następnego po 1 września 2015 roku liczymy 3 lata przedawnienia, w związku z tym nasz kredyt jest przedawniony od 2 września 2018 roku. W praktyce prawnej termin ostatecznej spłaty nazywamy terminem wymagalności.

W którym dokładnie dniu pożyczka jest przedawniona?

Kredyt jest przedawniony dokładnie w momencie minięcia 3 lat od momentu jego wymagalności. W związku z tym dla wyżej rozpisanego przykładu pożyczka byłaby niemożliwa do wyegzekwowania już 2 września odpowiednio 2018 roku i po tym dniu wierzyciel nie mógłby dochodzić swojej należności.

PODSTAWA PRAWNA

Art. 120 § 1. Bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. (…)

źródło: Kodeks cywilny

Czy terminy przedłużenia można jeszcze przedłużyć?

Nie, dzień ostatecznego terminu spłaty kredytu (lub ostatniej raty kredytu) jest jedynym prawnym wyznacznikiem rozpoczęcia liczenia okresu koniecznego do przedawnienia długu.

PODSTAWA PRAWNA

Art. 119 Terminy przedawnienia nie mogą być skracane ani przedłużane przez czynność prawną.

źródło: Kodeks cywilny

Czy termin przedawnienia może zostać przerwany?

Mówiąc krótko – tak. Jest kilka sytuacji, które sprawią, że czas przedawnienia kredytu ulegnie przerwaniu. Czas do przedawnienia zatrzyma się, gdy:

  • bank wystąpi do sądu z pozwem o zapłatę należności,
  • zostanie wobec nas wszczęta egzekucja komornicza,
  • bank wystąpi do sądu z wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu.

Innymi słowy – kredyt może przedawnić się tylko wtedy, gdy w ciągu 3 lat kredytodawca w żaden sposób nie upomni się o swoją należność.

Problem z przedawnieniem rat

Najczęstszą wątpliwością, którą mają nie dłużnicy, jest to, czy spłata ratalna przedawnia się w jednym momencie, czy przedawnieniu podlega każda rata osobno. Okazuje się, że rozbieżne zdanie na ten temat mają nawet sądy. Znaleźć można wiele apelacji do wyroków zarówno uznających, że terminem, od którego płynie przedawnienie, jest data spłaty ostatniej raty, jak i tych, które wyznaczają osobny termin dla każdej raty. Z uwagi na obowiązujące przepisy prawne należy stwierdzić, że sprawa ta nie jest ostatecznie rozwiązana.

W ostatnich latach coraz częściej jednak w uzasadnieniach do wyroku powtarza się fragment powielający treść uzasanienia wyroku sprzed kiku lat. Dnia 11 lipca 2012 roku Sąd Apelacyjny we Wrocławiu sprecyzował bowiem, czym różni się świadczenie okresowe od jednorazowego i jak ma się to rozróżnienie do przedawnienia rat kredytowych:

“(…) przedmiotem świadczenia w umowie kredytu bankowego jest określona z góry kwota pieniędzy, co ma bezpośredni wpływ na ustalenie terminu wymagalności roszczenia, a co za tym idzie rozpoczęcia biegu terminu przedawnienia. Z odrębnym terminem wymagalności każdej z rat mamy do czynienia w przypadku świadczeń okresowych. Świadczeniem okresowym określa się świadczenie pieniędzy lub rzeczy oznaczonych co do gatunku, powtarzające się w określonych odstępach czasu, niestanowiące jednak z góry ustalonej całości (przykładowo: renta, czynsz, alimenty). Każde ze świadczeń okresowych jest samodzielne w tym sensie, że ma własny termin wymagalności i odpowiednio do tego wyznaczony początek biegu przedawnienia. Wielkość całego świadczenia nie jest tu znana z góry, lecz zależy od czasu trwania stosunku. Pierwszoplanowe znaczenie dla kwalifikacji świadczenia jako okresowego należy przypisać kryterium uzależnienia wielkości świadczenia od czasu trwania stosunku. Pozwala to odróżnić świadczenie okresowe od jednorazowego rozłożonego na raty.”

sygnatura akt: I ACa 671/12

Powyższy fragment jest cytowany i przetwarzany w wielu późniejszych wyrokach i uzasadnieniach do apelacji, a zatem wielce prawdopodobnym wydaje się, że przedawnienie długu ratalnego będzie liczone od dnia po terminie spłaty ostatniej raty tego kredytu. Przedawnienie każdej raty z osobna utrudniałoby policzenie należności odsetek, ponieważ wraz z przedawnieniem danej raty powinny przedawniać się i odsetki za nią naliczone, a przy uznaniu długu w ratach jako całość, przedawnić może się jedynie całość pożyczonej kwoty wraz z całymi odsetkami, co jest dużo bardziej przejrzystą zasadą.

Przedawnienie poszczególnych kredytów - zasady

Przedawnienie kredytu bankowego

Kredyt bankowy w świetle zacytowanych powyżej przepisów przedawnia się w ciągu 3 lat.

Przedawnienie kredytu hipotecznego

Czas przedawnienia kredytu hipotecznego wynosi również 3 lata, jednakże w tym przypadku ważny jest jeszcze jeden przepis, który w niektórych przypadkach może spowodować, że kredyt hipoteczny nigdy nie ulegnie przedawnieniu. Kredyt zabezpieczony hipoteką nie może się przedawnić, ponieważ przedawnieniu ulegają jedynie rzeczy finansowe – w tym przypadku odsetki. Przedawnienie w dużej mierze jednak zmienia naszą sytuację:

  • jeżeli kredyt hipoteczny jest przedawniony, wierzyciel może ściągnąć środki jedynie z hipoteki, która ten kredyt zabezpieczała,
  • jeżeli kredyt hipoteczny nie jest przedawniony, wierzyciel może dochodzić należności wykonując egzekucję komorniczą na całym naszym majątku, w tym także na nieruchomościach nie podlegających obciążeniu hipotecznemu.

Co to oznacza w praktyce? Zależy to głównie od tego, czy w nieruchomości będącej hipoteką dla kredytu mieszkamy, czy nie. Jeżeli tak, to egzekucja komornicza pozbawi nas dachu nad głową. Jeżeli jednak zamieszkujemy gdzie indziej, niż w nieruchomości obciążonej hipoteką, to jedynie ona zostanie poddana licytacji – nasz pozostały majątek zostanie nienaruszony.

Przedawnienie kredytu frankowego

Sytuacja frankowiczów jest o tyle trudna, że ważne są w tym przypadku dwa terminy przedawnienia:

  • 3 lata – tyle ma kredytodawca na dochodzenie roszczeń od kredytobiorcy (bank od nas),
  • 10 lat – tyle mają kredytobiorcy na dochodzenie roszczeń wobec banku.

Istotne jest to w przypadku postępowań sądowych, które są toczone wobec banków pobierających raty kapitałowo-odsetkowe przy zastosowaniu niedozwolonych klauzul. Innymi słowy – wiele osób nadpłaciło znaczną kwotę do swojego kredytu teraz próbują dochodzić swoich pieniędzy i to właśnie ich obowiązuje dziesięcioletni okres przedawnienia. Aby przerwać czas płynący do przedawnienia, wystarczy wystąpić do sądu z pozwem o zapłatę albo z wezwaniem do próby ugodowej. Od takiego momentu dziesięcioletni okres przedawnienia liczy się od nowa.

Przedawnienie kredytu odnawialnego

Kredyt odnawialny to dodatkowa pula środków na koncie, która regularnie się uzupełnia (każdy wpływ na konto powoduje wznowienie ustalonego w umowie limitu). Kredyt ten przedawnia się – tak samo jak bankowy – po 3 latach.

Przedawnienie kredytu konsumenckiego

Kredyt konsumencki to ogólne określenie kredytu udzielanego konsumentowi, czyli osobie nie prowadzącej działalności gospodarczej. Wysokość takiego kredytu nie może być wyższa niż 255 550 zł. Roszczenie banku z tytułu tego kredytu podlega trzyletniemu okresowi przedawnienia.

author
Dominika Byczek
Ekspertka finansowa, redaktorka, magister Uniwersytetu Gdańskiego. Z zadluzenia.com związana od 2014 roku, redaktor naczelna portalu do 2020 roku. Specjalizuje się w tworzeniu poradników finansowych.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

Podobne artykuły

Średnia krajowa 2024

Według najnowszych danych GUS średnia krajowa wynosi w Polsce 8032,96 zł brutto (dane podane w styczniu 2024). Miesiąc wcześniej średnia krajowa była nieco wyższa – w stosunku rok do roku wynagrodzenia wzrosły o 9,6%.

author
Kornel Siwiec
27 stycznia 2024
Prawnik, absolwent wydziału prawa na Uniwersytecie Gdańskim. Doświadczenie zawodowe zdobywał w trójmiejskich kancelariach prawnych. Ukończył Podyplomowe Studia Menedżerskie na UG oraz studia Lean Six Sigma Black Belt na Politechnice Gdańskiej.

Consumer finance z problemami przez koronawirusa?

Koronawirus niewątpliwie wpłynie na rynek globalny. Zagrożone są dochody branż takich, jak turystyka. Co ciekawe, z raportu Związku Przedsiębiorstw Finansowych jasno wynika, że jedna dziesiąta Polaków swój wyjazd finansuje pożyczką. Czy oznacza to, że poza turystyką także i branża consumer finance będzie zagrożona?

author
Alicja Hirsekorn
12 marca 2020
Prawniczka, absolwentka Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Specjalizuje się w prawie konsumenckim i pracy, a także w aspektach prawniczych działalności gospodarczej. Autorka artykułów o zmianach w prawie finansowym.

Plan spłaty wierzycieli

Ogłoszenie upadłości nie jest ostatecznym etapem oddłużenia. W kolejnym kroku sporządzony  zostaje plan spłaty wierzycieli. Majątek dłużnika staje się masą upadłości, a sąd na podstawie sytuacji i stanu finansowego upadłego określa plan czyli harmonogram spłat wierzycieli. Czym dokładnie jest i jakie obowiązki nakłada plan spłaty wierzycieli? Sprawdźmy co zawiera, a także jakie niesie za sobą konsekwencje.

author
Julia Wierciło
30 czerwca 2023
Ekspertka finansowa, związana z zadluzenia.com od 2022 roku. Absolwentka Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku. Znana z niekonwencjonalnego podejścia do świata finansów. W artykułach przyjmuje perspektywę bycia blisko ludzi.

Zmiany w aplikacji Santander mobile

Drugi największy pod względem ilości aktywów bank w Polsce wprowadza unowocześnienia do swojej aplikacji mobilnej. Santander Bank Polska umożliwił swoim Klientom, między innymi, logowanie do aplikacji za pomocą odcisku palca.

author
Patryk Byczek
07 lutego 2019
Ekspert finansowy, z zadluzenia.com związany od 2015 roku. Absolwent Uniwersytetu Gdańskiego. Redaktor naczelny portalu, specjalizuje się w analizie produktów finansowych, promocji bankowych i recenzowaniu kredytów.

Santander Consumer Bank Lipno

Santander Consumer Bank to jeden z większych banków detalicznych w Polsce. Zajmuje się udzielaniem kredytów gotówkowych, ratalnych oraz samochodowych. Sprawdź oddziały Santander Consumer Banku w Lipnie – adres, telefon, godziny otwarcia oraz mapę dojazdu.

author
Dorota Grycko
19 czerwca 2021
Ekspertka finansowa na zadluzenia.com od 2021, absolwentka filologii polskiej Uniwersytetu Gdańskiego. Specjalizuje się w edukacji, także finansowej, pomagając czytelnikom zrozumieć i kontrolować swoje finanse.

PKO BP w Szklarskiej Porębie

PKO BP to największy bank w Polsce. Zobacz placówki i oddziały w Szklarskiej Porębie – godziny otwarcia, dane adresowe oraz ofertę.

author
Aleksandra Gościnna
20 października 2019
Ekspertka finansowa, magister Uniwersytetu Gdańskiego i absolwentka studiów podyplomowych na UW. W latach 2021-2023 redaktor naczelny zadluzenia.com. Specjalistka ds. e-marketingu i promocji online.
Porównaj