Tajemnica bankowa – czym jest?
Tajemnica bankowa – na czym tak naprawdę polega? Kogo dotyczy obowiązek zachowania tajemnicy bankowej? Kiedy tajemnica bankowa może być uchylona? Odpowiedzi na te i inne pytania dotyczące tajemnicy bankowej zebraliśmy w niniejszym artykule – zapraszamy do lektury.
Tajemnica bankowa - definicja prawna
Artykuł ten zacząć wypada od przedstawienia definicji prawnej tajemnicy bankowej. Definicję tę zawarto w ustawie z dnia 29.08.1997 Prawo Bankowe. Zgodnie z tą definicją:
Bank, osoby w nim zatrudnione oraz osoby, za których pośrednictwem bank wykonuje czynności bankowe, są obowiązane zachować tajemnicę bankową, która obejmuje wszystkie informacje dotyczące czynności bankowej, uzyskane w czasie negocjacji, w trakcie zawierania i realizacji umowy, na podstawie której bank tę czynność wykonuje.
Oznacza to, że wszystkie banki w Polsce i ich pracownicy nie mogą udzielać żadnych informacji objętych tajemnicą bankową osobom trzecim, czyli np.: swojej rodzinie czy rodzinie Klienta banku. Zobowiązanie dotyczące zachowania poufności informacji bankowych jest obowiązkiem również osób i przedsiębiorstw współpracujących z bankami oraz mających dostęp do poufnych danych. Tajemnicę bankową muszą zatem zachować także indywidualni pośrednicy kredytowi oraz agencje bankowe. Co więcej – obowiązek ten dotyczy tych osób bez względu na to, czy jeszcze pracują w banku, czy nie – odejście z banku nie zwalnia z obowiązku zachowania tajemnicy bankowej.
Tajemnica bankowa - jakie czynności bankowe obejmuje?
Czynności bankowe objęte tajemnicą bankową również definiuje wspomniana wyżej ustawa. Listę tych czynności cytujemy poniżej za rządową stroną Komisji Nadzoru Finansowego (https://www.knf.gov.pl/dla_rynku/procesy_licencyjne/bankowy/banki/czynnosci_bankowe_inne_rodzaje_dzialalnosci):
Czynności bankowe (art. 5 ust. 1 ustawy Prawo bankowe):
-
- przyjmowanie wkładów pieniężnych płatnych na żądanie lub z nadejściem oznaczonego terminu oraz prowadzenie rachunków tych wkładów,
- prowadzenie innych rachunków bankowych,
- udzielanie kredytów,
- udzielanie i potwierdzanie gwarancji bankowych oraz otwieranie i potwierdzanie akredytyw,
- emitowanie bankowych papierów wartościowych,
- przeprowadzanie bankowych rozliczeń pieniężnych,
- wykonywanie innych czynności przewidzianych wyłącznie dla banku w odrębnych ustawach.
Czynności uznawane za bankowe, jeżeli wykonywane są przez banki (art. 5 ust. 2):
-
- udzielanie pożyczek pieniężnych,
- operacje czekowe i wekslowe oraz operacje, których przedmiotem są warranty,
- świadczenie usług płatniczych oraz wydawanie pieniądza elektronicznego,
- terminowe operacje finansowe,
- nabywanie i zbywanie wierzytelności pieniężnych,
- przechowywanie przedmiotów i papierów wartościowych oraz udostępnianie skrytek sejfowych,
- prowadzenie skupu i sprzedaży wartości dewizowych,
- udzielanie i potwierdzanie poręczeń,
- wykonywanie czynności zleconych, związanych z emisją papierów wartościowych,
- pośrednictwo w dokonywaniu przekazów pieniężnych oraz rozliczeń w obrocie dewizowym.
Kara za ujawnienie tajemnicy bankowej
Art. 117 ustawy Prawo Bankowe mówi jasno:
Kto, będąc obowiązany do zachowania tajemnicy bankowej, ujawnia lub wykorzystuje informacje stanowiące tajemnicę bankową, niezgodnie z upoważnieniem określonym w ustawie, podlega grzywnie do 1 000 000 złotych i karze pozbawienia wolności do lat 3.
Poza wymienioną w cytowanym przepisie karą finansową i możliwością kary pozbawienia wolności, osoba ujawniająca tajemnicę bankową może być pociągnięta do odpowiedzialności karno-administracyjnej lub cywilnej. Mogą to być dodatkowe grzywny, odszkodowania dla poszkodowanych stron lub inne sankcje nałożone przez sądy lub organy nadzorujące. Pracownicy banku, którzy naruszają tajemnicę bankową, narażają się także na zwolnienie z pracy. Tego rodzaju naruszenia mogą negatywnie wpłynąć na ich reputację jako profesjonalistów w branży finansowej i utrudnić znalezienie pracy w podobnym sektorze w przyszłości.
Sprawdź także:
Kredyt online – najlepsze oferty kredytowe
Pożyczki od ręki – z bardzo szybką wypłatą
Pożyczki online – najlepsze pożyczki na raty
Ujawnienie poufnych danych klientów banku może prowadzić do skutków finansowych dla samych klientów. Może to obejmować oszustwa, kradzieże tożsamości, nieautoryzowane transakcje lub inne formy nadużyć, które klient może ponieść. Klienci oczekują, że banki zachowają ich dane w poufności i zapewnią bezpieczeństwo ich informacji finansowych. Naruszenie tajemnicy bankowej może spowodować spadek zaufania klientów do danej instytucji finansowej i doprowadzić do utraty klientów na rzecz konkurencji.
Naruszenie tajemnicy bankowej może mieć także wpływ na stabilność finansową banku, szczególnie jeśli ujawnione zostaną kluczowe informacje handlowe lub finansowe. To może prowadzić do problemów finansowych instytucji i ryzyka utraty zaufania ze strony inwestorów i klientów. Banki współpracują z różnymi instytucjami finansowymi i firmami. Naruszenie tajemnicy bankowej może negatywnie wpłynąć na te relacje biznesowe, prowadząc do utraty partnerów handlowych i zmniejszenia współpracy.
Kiedy tajemnica bankowa nie obowiązuje?
Jest wiele sytuacji, w których obowiązek zachowania tajemnicy bankowej nie musi być dopełniony. Te sytuacje również określone są wprost w przepisach prawnych. Art. 105. [Obowiązek udzielania informacji objętych tajemnicą bankową; Biuro informacji kredytowej] ustawy Prawo bankowe wskazuje, że w wielu przypadkach bank ma obowiązek udzielenia informacji objętych tajemnicą bankową. Jakie to sytuacje? Poniżej wskazujemy fragment artykułu 105, a po jego pełne brzmienie odsyłamy do wersji ustawowej.
Art. 105. [Obowiązek udzielania informacji objętych tajemnicą bankową; Biuro informacji kredytowej]
1. Bank ma obowiązek udzielenia informacji stanowiących tajemnicę bankową wyłącznie:
1) innym bankom i instytucjom kredytowym w zakresie, w jakim informacje te są niezbędne w związku z wykonywaniem czynności bankowych oraz nabywaniem i zbywaniem wierzytelności;
1a) na zasadzie wzajemności – innym instytucjom ustawowo upoważnionym do udzielania kredytów – o wierzytelnościach oraz o obrotach i stanach rachunków bankowych w zakresie, w jakim informacje te są niezbędne w związku z udzielaniem kredytów, pożyczek pieniężnych, gwarancji bankowych i poręczeń;
1b) innym bankom, instytucjom kredytowym lub instytucjom finansowym (…).
na żądanie:
a) Komisji Nadzoru Finansowego w zakresie nadzoru sprawowanego na podstawie niniejszej ustawy i ustawy z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym, pracowników Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego w zakresie, o którym mowa w art. 139 ust. 1 pkt 2, oraz osób upoważnionych uchwałą Komisji Nadzoru Finansowego w zakresie określonym w tym upoważnieniu,
b) sądu lub prokuratora w związku z toczącym się postępowaniem o przestępstwo lub przestępstwo skarbowe (…),
ł) komornika sądowego w zakresie rachunków bankowych lub pełnomocnictw do dysponowania rachunkami bankowymi, liczby tych rachunków lub pełnomocnictw, obrotów i stanów tych rachunków, z podaniem wpływów, obciążeń rachunków i ich tytułów oraz odpowiednio ich nadawców i odbiorców, w zakresie niezbędnym do prawidłowego prowadzenia postępowania egzekucyjnego, postępowania zabezpieczającego oraz wykonywania innych czynności wynikających z jego ustawowych zadań.
Ujawnienie tajemnicy bankowej jest więc możliwe, ale jedynie w szczególnych przypadkach i na wniosek uprawnionych do tego instytucji lub osób.
Dodaj komentarz