Zarzuty przeciwko bankom Getin Noble Bank i Raiffeisen

UOKiK wszczął postępowanie przeciwko dwóm bankom komercyjnym działającym na polskim rynku: Getin Noble Bankowi i Raiffeisen Bank International. Jeśli zarzuty dotyczące nieuprawnionego modyfikowania zapisów umów się potwierdzą, banki będą musiały się liczyć z możliwością nałożenia kary finansowej do 10% obrotu.

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów powiedział „dość!” nieuczciwym praktykom banków komercyjnych działających na polskim rynku. W związku z licznymi skargami napływającymi do urzędu podjęto decyzję o wszczęciu postępowania przeciwko instytucjom Getin Noble Bank i Raiffeisen Bank International. Zarzut dotyczy nieuprawnionego zmieniania istotnych warunków umów o kredyt hipoteczny, takich jak sposób wyliczania kursów kupna i sprzedaży walut obcych. Niestety zarządzane przez banki zmiany miały charakter jednostronny.

Przedstawiając sytuację nieco bardziej szczegółowo, warto wyjaśnić, iż banki Getin Noble Bank i Raiffeisen Bank International informowały swych klientów o jednostronnych zmianach postanowień w regulaminach stanowiących załączniki do umów o walutowy kredyt hipoteczny (indeksowany i denominowany przede wszystkim do franka szwajcarskiego). O zmianach konsumenci zostali poinformowani listownie, jeszcze w 2016 roku. W pismach odsyłano kredytobiorców do serwisu Reuters, dodając określony spread czy „Indeks Marżowy Banku”.

Banki nie mogą samodzielnie zmieniać umów

Zarzuty postawione przeciwko bankom Getin Noble Bank i Raiffeisen Bank International dotyczą nieuprawnionego i autorytarnego zmienienia znaczących postanowień umów, co w swych następstwach bezpośrednio mogło wpłynąć na sytuację finansową kredytobiorców dotkniętych zmianami. Zdaniem UOKiK wszelkie istotne warunki umów, przy których istnieje możliwość zadłużenia się konsumentów, mogą zostać zmienione wyłącznie na skutek dobrowolnego porozumienia banku i konsumenta. A w omawianym przypadku zmiany zostały z góry narzucone.

– tłumaczył Marek Niechciał, prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. 

Gdyby nie interwencja Prezesa UOKiK wielu polskich konsumentów zmuszonych by było do dalszego opłacania kredytu, którego warunki zostały przymusowo zmienione na mniej korzystne. Innym wyjściem byłoby zerwanie umowy kredytu i jego całkowita spłata – na przykład poprzez zaciągnięcie kredytu refinansowanego. Niezależnie od możliwych rozwiązań problemów prawdą jest, że bankom po prostu nie wolno samodzielnie zmieniać zapisów umowy, zwłaszcza gdy te mogą znacząco obciążyć kredytobiorców. Tomasz Chróstny, wiceprezes UOKiK, alarmuje:

Wiele zarzutów wobec działań Getin Noble Banku

Warto dodać, iż zmiany, jakie banki Getin Noble Bank i Raiffeisen Bank International autorytarnie wprowadziły do załączników umów kredytowych, mogły mieć znaczący wpływ na postrzeganie postanowień dotyczących zasad spłaty rat kredytów indeksowanych czy denominowanych do waluty obcej. Zgodnie z ich zapisami raty opłacane przez konsumentów w złotówkach zostawały przeliczane przez bank na walutę obcą według kursu sprzedaży w oparciu o własną tabelę kursową. Co ważne, tego typu postanowienia są powszechnie uważane przez polskie sądy za niedozwolone.

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ma więcej zarzutów wobec wyżej wskazanych banków. Przykładowo instytucja zakwestionowała fakt, iż Getin Noble Bank poinformował o zastąpieniu postanowień dotyczących bankowego tytułu egzekucyjnego obowiązkiem poddania się egzekucji w trybie art. 777 kodeksu postępowania cywilnego (co mogłoby wiązać się z koniecznością zawarcia aktu notarialnego). Zdaniem UOKiK bank nie miał prawa do samodzielnego wdrażania w wykonywane już umowy nowych form zabezpieczeń.

Ponadto Urząd Ochrony konkurencji i Konsumentów zakwestionował informację przesyłaną do klientów przez Getin Noble Bank o planowanym dodaniu do umów o kredyt hipoteczny klauzuli modyfikacyjnej. Zdaniem Urzędu bank nie miał umownej podstawy prawnej do wdrożenia takowych zmian – na przekór temu, co poświadczył w korespondencji do klientów. Prawdą jest, iż podstawa, którą bank podał w treści listu informacyjnego, jeszcze nie istniała w umowie – miała dopiero zostać być wprowadzona.

Źródła:
https://www.uokik.gov.pl/aktualnosci.php?news_id=15915