Firmy pożyczkowe muszą wpisywać klientów do Biura Informacji Kredytowej (BIK)

Dominika Sobieraj

27 maja 2023

Nadeszła zmiana w przepisach dotyczących pożyczek. Od teraz każdy pożyczkodawca musi obowiązkowo zgłaszać każdą zawartą umowę pożyczkową do bazy BIK (Biura Informacji Kredytowej). Oznacza to, że nie weźmiemy już pożyczki lub chwilówki, która nie będzie widoczna w BIK-u.

Spis treści:

Zmiana przepisów dotyczących pożyczek 2023
Dlaczego firmy muszą informować BIK o pożyczkach?
Podstawa prawna - przekazywanie informacji do BIK
Czy firmy pożyczkowe muszą sprawdzać bazę BIK?

Zwiń spis treści

Zmiana przepisów dotyczących pożyczek 2023

Nowe przepisy to efekt nowelizacji ustawy o kredycie konsumenckim. W dniu 18 maja 2023 roku w życie weszły kolejne (choć jeszcze nie ostatnie) postanowienia tej nowelizacji, dotyczące między innymi właśnie kwestii obowiązkowego zgłaszania nowych pożyczek do bazy BIK.

Przed zmianą przepisów

Przed wejściem w życie nowych przepisów pożyczkodawca mógł, ale nie musiał zgłaszać każdej nowej pożyczki do bazy BIK (Biura Informacji Kredytowej). Dla pożyczkobiorców była to często dodatkowa korzyść, ponieważ wiedzieli, że w razie braku terminowej spłaty dane o ich zaległościach nie pogorszą ich punktacji w BIK.

Po zmianie przepisów – obecnie

Obecnie każdy pożyczkodawca będzie musiał zgłosić udzieloną pożyczkę na raty albo chwilówkę do bazy Biura Informacji Kredytowej. Żadnej pożyczki nie będziemy mogli więc “ukryć” – w tej bazie widoczne będą wszystkie nasze zobowiązania finansowe.

Dlaczego firmy muszą informować BIK o pożyczkach?

Firmy pożyczkowe muszą zgłaszać do bazy BIK wszystkie udzielone pożyczki pozabankowe, ponieważ zobowiązuje je do tego prawo. Dlaczego natomiast prawo to wprowadzono? Powodem są tak naprawdę nieodpowiedzialne decyzje Polaków, podejmowane na przestrzeni ostatnich lat. Nasze społeczeństwo boryka się z alarmującym problemem, jakim jest liczba osób wpadających w pętlę zadłużenia. Ta zatrważająca tendencja sprawia, że coraz więcej jednostek doprowadza się wręcz do upadłości konsumenckiej. Sytuacja ta nie tylko ma poważne konsekwencje dla tych osób, ale także dla całej gospodarki i społeczeństwa jako całości.

Ludzie często wpadają w spiralę zadłużenia z różnych powodów. W niektórych przypadkach, jest to wynik nieodpowiedzialnego zarządzania finansami, braku budżetowania lub zbyt wielu zobowiązań kredytowych. Innymi przyczynami mogą być utrata pracy, nieprzewidziane wydatki medyczne lub inne nagłe sytuacje, które prowadzą do niezdolności spłacania długów.

Wpiszą pożyczki do BIK, żeby zapobiec pętli zadłużenia

Kiedy osoba znajduje się w pętli zadłużenia, koszty obsługi długów zaczynają górować nad jej dochodami. W rezultacie, staje się coraz trudniej uregulować bieżące zobowiązania, a niekiedy nawet spłacić odsetki narosłe na już istniejące długi. Osoby te często zmuszone są sięgać po kolejne pożyczki, aby zaspokoić bieżące potrzeby, pogłębiając w ten sposób swoje zadłużenie.

Chęć zahamowania tego niebezpiecznego zjawiska była powodem wprowadzenia nowych przepisów. Osoby w pętli zadłużenia zazwyczaj poszukiwały bowiem pożyczek bez BIK czy pożyczek bez baz, upewniając się, że dana firma nie zweryfikuje baz dłużników i nie zgłosi nowej pożyczki do Biura Informacji Kredytowej. Kolejna firma pożyczkowa, udzielając finansowania osobie z problemami finansowymi, mogła tak naprawdę o nich nie wiedzieć. Teraz takiej opcji nie będzie – wszystkie zaciągnięte pożyczki będą możliwe do zweryfikowania w bazie BIK na skutek wprowadzonych właśnie przepisów. Cytujemy je poniżej.

Podstawa prawna - przekazywanie informacji do BIK

USTAWA z dnia 6 października 2022 r. o zmianie ustaw w celu przeciwdziałania lichwie

Art 9a.
8. Instytucja pożyczkowa, która udzieliła kredytu konsumenckiego, niezwłocznie przekazuje informację o jego udzieleniu instytucjom, o których mowa w art. 105 ust. 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe. Informację o zaległościach w spłacie kredytu przekazuje się tym instytucjom lub biuru informacji gospodarczej, o którym mowa w ustawie z dnia 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych. Za przekazanie informacji nie pobiera się żadnych opłat.

Czy firmy pożyczkowe muszą sprawdzać bazę BIK?

Ustaliliśmy już, że każda firma pożyczkowa będzie musiała zgłosić udzieloną pożyczkę do bazy Biura Informacji Kredytowej (BIK) po to, żeby inna firma – udzielająca danej osobie kolejnej pożyczki – mogła zweryfikować jej zaległości w spłacaniu innych pożyczek. Czy będzie to tylko możliwość, czy przymus?

Okazuje się, że firmy pożyczkowe będą musiały sprawdzać bazę, ale niekoniecznie bazę BIK. Zamiast tego będą mogły dokonać weryfikacji potencjalnego klienta w dowolnie wybranym biurze informacji gospodarczej. Wpisania do bazy BIK nie da się zatem uniknąć, ale da się uniknąć weryfikacji tej bazy przez daną firmę pożyczkową. Wystarczy wybrać taką, która jasno deklaruje, że sprawdza klienta w bazie innej niż BIK, czyli np.: w KRD, KBIG czy w BIG InfoMonitor.