Urlop rodzicielski – najważniejsze informacje

W praktyce urlop rodzicielski służy niejako przedłużeniu urlopu macierzyńskiego i urlopu tacierzyńskiego. Dzięki niemu młodzi rodzice mogą pozostać w domu z własnymi pociechami przez kolejne tygodnie – oczywiście bez obowiązku natychmiastowego powrotu do pracy zarobkowej. Dla osób potrzebujących gotówki przygotowaliśmy oferty pożyczek na dowód.

Urlop rodzicielski wynosi 32 lub 34 tygodnie, w zależności od liczby urodzonych przez matkę dzieci. Czas ten można wykorzystać właściwie w dowolny sposób. Oznacza to, że dniami wolnymi można podzielić się z ojcem dziecka, można także wykorzystać urlop jednocześnie (biorąc na przykład 16 tygodni wspólnego urlopu rodzicielskiego). Co więcej, pulę dni urlopowych można podzielić na kilka mniejszych części.

Na skorzystanie z urlopu rodzicielskiego nie musimy decydować się od razu po porodzie. W końcu sam okres przebywania na urlopie macierzyńskim może wynieść nawet 20 tygodni (w przypadku ciąży pojedynczej). W ciągu tego czasu rodzice mogą zastanowić się nad tym, czy wrócić do pracy, czy skorzystać z przysługującego im urlopu rodzicielskiego. Ważne, by wniosek o urlop złożyćnajpóźniej 21 dni przez jego rozpoczęciem.

By skorzystać z urlopu rodzicielskiego, najpierw należy wykorzystać pulę przysługującego urlopu macierzyńskiego. To samo dotyczy urlopu tacierzyńskiego czy świadczenia rodzicielskiego nazywanego kosiniakowym. Dopiero po wykorzystaniu tej „podstawowej” formy wolego, możliwe będzie pobranie urlopu rodzicielskiego. 

Formalnym warunkiem przyznania urlopu rodzicielskiego jest również sam fakt złożenia wniosku u pracodawcy. Rodzic nie uzyska prawa do urlopu rodzicielskiego, jeśli zapomni o tejże formalności i nie złoży wniosku najpóźniej do 21 dni przez rozpoczęciem wolnego. Jeśli jednak nie spóźni się on z wyznaczonym terminem, pracodawca nie będzie miał prawa odmówić mu przyznania urlopu rodzicielskiego. Powinność wynika wprost z przepisów polskiego prawa. Sytuacja wygląda podobnie w przypadku urlopu wychowawczego.

Warto w tym miejscu wspomnieć także, iż wniosek o przyznanie urlopu rodzicielskiego możemy złożyć już po samym porodzie. Nie musimy z tym czekać do końca „podstawowego” urlopu macierzyńskiego. Tym sposobem rodzic będzie mógł połączyć 20 tygodni urlopu macierzyńskiego bezpośrednio z 32-tygodniami urlopu rodzicielskiego. W takim przypadku skorzysta on z tak zwanego „rocznego urlopu macierzyńskiego”. 

Wymiar urlopu rodzicielskiego, podobnie jak w przypadku urlopu macierzyńskiego, uzależniony jest od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie.

Jeśli rodzic zdecyduje się na wykorzystanie urlopu rodzicielskiego w ciągu 21 dni po porodzie, będzie mógł liczyć na tak zwany „roczny urlop macierzyński”. Oznacza to, że tygodnie urlopu macierzyńskiego zostaną bezpośrednio połączone z tygodniami urlopu rodzicielskiego, dając razem ponad 50 tygodni wolnego od pracy (ile dokładnie – zależy od liczby urodzonych dzieci). Co więcej, przez cały ten okres rodzic będzie miał otrzymywał jednolite wynagrodzenie. Sprawdź również pożyczki na raty.

Oczywiście rodzice nie mają obowiązku skorzystania z całej przysługującej im puli dni urlopowych – zwłaszcza, jeśli na urlop zdecydują się dopiero pod sam koniec przebywania na urlopie macierzyńskim. Odpowiednio 32 lub 34 tygodnie wolnego mogą podzielić oni na pomniejsze partie. Ważne jednak, by nie zapomnieć o poniższych zasadach urlopowych.

Oczywiście poszczególne części urlopu mogą być wykorzystane dowolnie – przez ojca lub przez matkę dziecka. Rodzice mogą także zdecydować się na wspólne i jednoczesne skorzystanie z wolnego. W tym przypadku jednak dla każdego z nich urlop będzie naliczał się osobno – zamiast 32 tygodni urlopu będą mogli wykorzystać 16 tygodni równolegle. Urlop rodzicielski, w przeciwieństwie do urlopu ojcowskiego, może zostać przyznany każdemu kto spełni odpowiednie warunki. 

W czasie urlopu rodzicielskiego, podobnie jak w czasie urlopu macierzyńskiego, rodzice otrzymują zasiłek. Jego wysokość będzie się różniła od sposobu, w jaki zdecydujemy się skorzystać z puli przysługującego nam wolnego. Jeśli rodzic zdecyduje się na łączne wykorzystanie urlopu macierzyńskiego i następującego po nim urlopu rodzicielskiego, korzystając w ten sposób z tak zwanego „rocznego urlopu rodzicielskiego”, będzie mógł on liczyć na wypłatę 80% podstawy zasiłku przez cały okres przebywania na urlopie. Ważne jednak, by wniosek o łączne udzielenie urlopów złożyć do 21 dni po porodzie. 

Warto zaznaczyć, iż pracodawca ma prawo odrzucić wniosek pracownika o umożliwienie pracy równolegle z pobieraniem zasiłku na urlopie. Stać się tak może wtedy, gdy połączenie pracy z urlopem nie będzie możliwe ze względu na organizację pracy lub rodzaj wykonywanej przez pracownika pracy. Przyczyna odmowy powinna być jednak wskazana na piśmie.

Jeżeli jednak rodzic nie chce skorzystać z roku wolnego i woli rozbić pulę dni urlopu rodzicielskiego na mniejsze partie, przez okres urlopu macierzyńskiego i przez pierwsze 6 tygodni urlopu rodzicielskiego otrzyma 100% podstawy zasiłku, natomiast przez pozostałe tygodnie urlopu rodzicielskiego – jedynie 60% postawy zasiłku.

By uzyskać urlop rodzicielski, należy przede wszystkim złożyć u swojego pracodawcy wniosek urlopowy w odpowiednim czasie. W zależności od tego, w jaki sposób chcemy wykorzystać urlop, powinniśmy zachować odrębnych terminów:

• do 21 dni po porodzie – jeśli rodzic chce skorzystać z tak zwanego „rocznego urlopu rodzicielskiego”, czyli chce połączyć pulę dni urlopu rodzicielskiego bezpośrednio z pulą urlopu macierzyńskiego, otrzymując za cały czas wolnego 80% podstawy zasiłku,
• do 21 dni przez planowanym rozpoczęciem urlopu – jeśli rodzic chce dowolnie wykorzystać pulę dni urlopu rodzicielskiego, przy czym za pierwsze 6 tygodni otrzyma on 100% podstawy zasiłku, a za pozostałe 60% podstawy.

Co równie istotne, do wniosku o przyznanie urlopu rodzicielskiego należy dołączyć:

• skrócony odpis aktu urodzenia dziecka lub zagraniczny akt urodzenia dziecka (mogą to być kopie owych dokumentów),
• zaświadczenie pracownika, którym potwierdzi on, że wraz z drugim rodzicem dziecka nie wykorzysta większej liczby dni urlopu rodzicielskiego, niż jest to dozwolone. 

Źródła:

http://www.rodzicielski.gov.pl