Czy warto korzystać z karty kredytowej?

Zwykło się mawiać, iż karty kredytowe to czyste przekleństwo. Dla wielu Konsumentów jednak korzystanie z kart okazało się być zbawienne i dziś nie wyobrażają sobie życia bez nich. Jak to więc w końcu jest? Czy warto korzystać z kart kredytowych?

Karta kredytowa jest w gruncie rzeczy zwykłą kartą płatniczą, jaką wydają instytucje finansowe (banki). Ten niezwykle popularny w ostatnich czasach produkt bankowy umożliwia korzystanie ze środków pieniężnych, jakich Użytkownik karty de facto nie posiada. Wszystko to za sprawą przyznanego mu limitu kredytowego na pozabankowej karcie kredytowej, czyli specjalnej puli pieniężnej, z jakiej można korzystać do woli, lecz jaką oczywiście należy także spłacić.
W dzisiejszych czasach ciężko jest sobie wyobrazić życie bez karty kredytowej. Zdecydowana większość posiadaczy konta osobistego regularnie korzysta z karty kredytowej proponowanej przez bank na zasadzie cross-sellingu. Co więcej, z karty korzystają także te osoby, które nie posiadają własnego rachunku bankowego – rozliczają się oni z bankiem za pomocą nadsyłanych im wyciągów.
Przy użyciu karty kredytowej można płacić za usługi i zakupy (nie tylko stacjonarnie, lecz także internetowo) czy wypłacać dodatkowe środki z bankomatu. Takie rozwiązanie daje Konsumentom niezwykłą wygodę zakupów, lecz z drugiej strony może być prowodyrem utraty kontroli nad wydatkami i popadnięciem w spiralę zadłużenia. Czy warto więc korzystać z kart kredytowych?

Jak działa karta?
Najpopularniejszym rodzajem kart, z jakich na co dzień korzystamy, są karty debetowe. Ich istotą jest fakt połączenia owych kart z rachunkiem bankowym Konsumenta. Każda transakcja dokonana kartą debetową powoduje automatyczne pobranie środków dostępnych na naszym koncie – a jeśli mamy uruchomiony debet, każda płatność powyżej wartości dostępnych na koncie pieniędzy odnotuje na naszym koncie saldo “na minusie”.
Zupełnie inaczej działają karty kredytowe. Ten rodzaj produktu bankowego nie jest bowiem powiązany z kontem osobistym Konsumenta. Korzystanie z karty kredytowej sprowadza się do użytkowania przyznanego nam przez bank limitu kredytowego – kompletnie niezależnego i niepowiązanego z naszym kontem. Oznacza to, iż możemy śmiało korzystać z karty kredytowej, podczas gdy na naszym koncie nie ubędzie żadnych pieniędzy.
Płacąc kartą kredytową, wydajemy pieniądze banku (do ustalonego wcześniej limitu), lecz oczywiście zobowiązujemy się tym samym do zwrócenia owych środków wydawcy. Rozliczenie polega zwykle na nadesłaniu przez bank specjalnego wyciągu z karty wraz z informacjami dotyczącymi koniecznej spłaty. Konsument musi uregulować swoje zadłużenie, czyli po prostu – spłacić kartę kredytową.

Odsetki i oprocentowanie
Limit kredytowy przypisany do karty kredytowej jest zazwyczaj oprocentowany, co oznacza, iż korzystanie ze środków przyznanych nam przez bank nie jest bezpłatne. Ku zadowoleniu milionów Użytkowników karty kredytowe posiadają jednak okres bezodsetkowy, na jaki składają się odpowiednio: bankowy cykl rozliczeniowy (ustalony zwykle na konkretny dzień miesiąca, np. na 21-go) oraz czas do zapłaty rozliczonych przez bank transakcji.
Okresy bezodsetkowe, jakie przyznają wydawcy kart kredytowych, wynoszą zwykle 50-60 dni. Jeśli w ciągu tego czasu Posiadacz karty ureguluje swoje zadłużenie, nie będzie zmuszony płacić żadnych odsetek od wykorzystanego limitu kredytowego.
Jeśli jednak nie uda nam się spłacić karty kredytowej w ciągu okresu bezodsetkowego, będziemy musieli uregulować dodatkowe koszty oprocentowania limitu karty. Warto w tym miejscu wspomnieć, iż karty kredytowe są pod tym względem jednym z najdroższych produktów bankowych. Ich odsetki mogą bowiem sięgać nawet 4-krotności stopy lombardowej NBP, czyli aż 10% w skali roku (w przypadku pożyczek/kredytów jest to zwykle 3-8%).

Pułapki kart kredytowych 
Jak przepowiada jedno z polskich porzekadeł: “Nie wszystko złoto, co się świeci”. Niestety przysłowie to można sprowadzić także do istotny działania kart kredytowych, bowiem korzystanie z nich wiąże się w kilkoma pułapkami, z jakich istnienia nie każdy Konsument zdaje sobie sprawę.
Zasadniczą kwestią wartą wspomnienia jest rzekomy “okres bezodsetkowy”, który w rzeczywistości wcale okresem bezodsetkowym być nie musi. Zerowe oprocentowanie dotyczy bowiem tylko transakcji bezgotówkowych – czyli płatności za zakupy lub usługi dokonywanych kartą. Co istotne, za wypłacanie z bankomatu gotówki przy użyciu karty kredytowej naliczone zostaną nam odsetki – i to od każdego dnia od chwili dokonania wypłaty.
Drugą pułapką kart kredytowych jest pozornie korzystne wydłużanie okresu bezodsetkowego, na co zresztą sprytnie namawiają sami pracownicy banku-wydawcy. W rzeczywistości jednak im dłuższy okres “darmowy”, tym większe oprocentowanie od ewentualnych opóźnień w spłacie. Jest to rozwiązanie tym gorsze, iż w przypadku długiego okresu bezodsetkowego nagromadzone wydatki zsumują się na sporą kwotę, której jednorazowe i terminowe spłacenie może okazać się problemem.

Zalety karty
Podstawową zaletą kart kredytowych, ze względu na którą miliony Konsumentów zdecydowało się na wyrobienie tego typu produktu, jest oczywiście możliwość dokonywania zakupów na kwotę wyższą niż obecnie posiadana przez nas na koncie. Jeśli bowiem mamy uzbierane 500 złotych na cel kosztujący 1000 złotych, a wiemy, iż za miesiąc posiadać będziemy kolejne 500 złotych, nie musimy czekać z zakupem – możemy dokonać go od razu, a zaczerpniętą z karty kredytowej sumę 500 złotych zwrócimy za miesiąc.
Co równie istotne, korzystanie z karty kredytowej korzystnie wpływa na budowanie przez nas pozytywnej historii kredytowej. Użytkowanie tego typu produktu bankowego jest bowiem idealną okazją do wykazania się przez bankami odpowiedzialnością konsumencką, przedsiębiorczością i rozsądkiem. Jeśli więc planujesz w przyszłości wnioskować o kredyt, wyrób kartę kredytową i rozsądnie z niej korzystaj.
Warto także wspomnieć o jeszcze jednym aspekcie zachęcającym Klientów do zakładania kart kredytowych. Mowa oczywiście o korzystnych systemach premiowych, jakie proponują niemal wszyscy wydawcy kart. Wystarczy wykonywać transakcji przy użyciu limitu kredytowego, by za każdą płatność otrzymać punkty wymienne na nagrody.

Minusy korzystania z karty
Mimo licznych korzyści płynących z użytkowania kart kredytowych, wciąż wielu Konsumentów wzbrania się przed wyrobieniem tego typu produktu. Oczywiście nie dzieje się tak bez powodu, bowiem karty mają swą własną “drugą stronę medalu” i dla tysięcy Użytkowników okazały się być przekleństwem. Dlaczego?
Po pierwsze, swoboda płynąca z korzystania z kart kredytowych może bardzo łatwy sposób doprowadzić do utraty kontroli nad własnymi wydatkami – a stąd już niezwykle krótka droga do wpadnięcia w brutalną spiralę zadłużenia. Bo w końcu w miarę jedzenia apetyt rośnie – a im większy mamy limit kredytowy i im częściej z niego korzystamym, tym więcej rzeczy będziemy chcieli kupić, nie martwiąc się o żadne konsekwencje.
Co równie warte nadmienienia, to koszty korzystania z kart kredytowych. I nie chodzi tu jedynie o pułapki, jakich istnienie wyjaśniliśmy już we wcześniejszych akapitach artykułu, lecz także o standardowe opłaty za korzystanie z kart (m.in. jednorazowy koszt wydania karty, opłata roczna za użytkowanie czy koszty obowiązkowego ubezpieczenia). Łącznie użytkowanie karty kredytowej może nas kosztować nawet kilkaset złotych rocznie.

Efekt karty kredytowej
Niezwykle ciekawym i wartym wspomnienia aspektem korzystania z kart kredytowych jest coś, co eksperci nazwali efektem karty kredytowej. Dotyczy on wpływu posiadania karty kredytowej na zachowanie i powtarzane nawyki przez jej Użytkowników.
Jednym z pierwszych badaczy zajmujących się oddziaływaniem kart kredytowych na Konsumentów był Richard Feinberg, profesor Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Diego.  Przeprowadził on serię eksperymentów naukowych, jakie potwierdziły przypuszczenia, co do wpływu kart kredytowych na konsumpcyjne zachowania Konsumentów.
Z badań Feinberga wynika, iż Konsumenci wystawieni ekspozycję karty kredytowej nadają wyższe ceny ocenianym produktom a ich decyzje zakupowe są podejmowane szybciej. Co równie istotne, Feinberg odkrył, iż dzięki kartom kredytowym Użytkownicy rynku są w stanie zapłacić więcej – i co istotne, nie tylko za własne potrzeby konsumpcyjne, lecz także na cele charytatywne czy społeczne.
Naukowcy potwierdzili, iż karty kredytowe wywołują nawyk wydawania pieniędzy i są bodźcem sprzyjającym facylitacji w kwestii konsumpcji. W owych badań wynika więc jedno niepokojące spostrzeżenie: karty kredytowe nie są dobrym rozwiązaniem dla osób podatnych na wpływy i czynniki zewnętrzne – zwłaszcza, jeśli same mają problem z kontrolowaniem swych konsumpcyjnych potrzeb.

Czy warto?
Nie sposób odpowiedzieć jednoznacznie na pytanie, czy karty kredytowe są produktem korzystnym i wartym wyrobienia. Cały powyższy artykuł można podsumować jednym zdaniem: karty kredytowe to powszechnie dostępny instrument płatniczy, który posiada zarówno plusy, jak i minusy.
To, czy uczynimy z nich pożytek, zależy tylko i wyłącznie od tego, jakimi jesteśmy przedsiębiorcami i na jakim poziomie jest nasza świadomość konsumencka. Jeśli karta kredytowa trafi do rąk osób odpowiedzialnych, które potrafić będą mądrze i rozsądnie z niej korzystać, przeważą zalety tegoż produktu. Jeśli jednak nad wyrobieniem karty kredytowej zastanawia się osoba niezachowująca umiaru w wydatkach i niekontrolująca stanu własnych finansów, produkt ten okaże się bolesnym utrapieniem.
Naszym zdaniem z karty powinno się korzystać tylko wówczas, gdy jesteśmy pewni co do własnej odpowiedzialności, a przede wszystkim wtedy, gdy dogłębnie poznamy zasady działania tegoż produktu oraz warunków rozliczania transakcji. Gdy opanujemy podstawowe informacje na ten temat (i wyczulimy się na wszystkie “kredytowe pułapki”), z pewnością będziemy zadowoleni z posiadania karty. A dzięki jej regularnego użytkowaniu wypracujemy pozytywną historię kredytową.

Podsumowanie

1. Karty kredytowe są kartami płatniczymi ze specjalnie przyznanym limitem kredytowym.
2. Karty kredytowe nie są połączone z naszym rachunkiem – to zupełnie odrębne instrumenty płatnicze o własnym zasobie pieniężnym (limicie kredytowym), jaki przeznaczony został do użytku Konsumenta.
3. Ze środków wykorzystanych z limitu kredytowego Konsument powinien samodzielnie rozliczyć się z wydawcą karty, czyli w większości przypadków – z bankiem.
4. Jeśli Konsument rozliczy się z dokonanych transakcji przed upływem końca okresu bezodsetkowego, nie poniesie on żadnych kosztów korzystania z limitu kredytowego.
5. Okres bezodsetkowy dla kart kredytowych wynosi zwykle od 50 do 60 dni.
6. Dokonywanie transakcji gotówkowych (np. wypłat z bankomatu) przy użyciu karty kredytowej jest zawsze oprocentowane – nawet w trakcie trwania okresu bezodsetkowego.
7. Za przekroczenie okresu bezodsetkowego w spłacie zadłużenia bank pobierze wysokie odsetki – sięgające nawet 10% w skali roku.
8. Posiadanie kart kredytowych pozytywnie wpływa na historię kredytową, lecz może doprowadzić także do utraty kontroli nad wydatkami, a w rezultacie – do popadnięcia w spiralę zadłużenia.
9. Posiadanie karty kredytowej wpływa na zwiększenie nawyku wydawania pieniędzy – potwierdza to naukowo opracowany efekt karty kredytowej.
10. Nie da się jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, czy warto korzystać z karty kredytowej. W wielu przypadkach tak, lecz w równie wielu – nie.